Przenoszenie na folie daktyloskopijne
śladów
linii papilarnych
ujawnionych cyjanoakrylanem oraz poddanych
działaniu
barwników fluorescencyjnyc
h
Śladylinii papilarnychsą przeważ
nie niewidoczne i dlatego do ich ujawnienia stosuje się następujące metodywizualizacji:
• metody optyczne, • metody fizyczne,
• metodychemiczne, • metody fizykochemiczne. Do metod fizykochemicznych wy-korzystuje się estry kwasu cyja no-akrylowego. Jest to najczęściej s to-sowanysposób ujawnianiaśladówli -nii papilarnych w warunkach labora-toryjnych na powierzchniach n
ie-chłonnych . Cyjanoakrylowa metoda ujawniania śladów linii papilamych
została wynalezionaw 1978 r. w Od-dziale Identyfikacji Kryminalnej J
a-pońskiejPolicjiNarodowej.
Ślady linii papilarnych ujawnione zapomocąestrów kwasu cyjanoakry -lowego charakte ryzują się z reguły bardzodużą czytelnością.Zdarzasię jednak, że ślady ujawnione ww.me
-todą są mało czytelnebądż w ogóle niewidoczne. W takich przypadkach niezbędne jest zastosowanie środ ków ko ntrastujących, do których na-leżyzali czyć:
• barwniki fluorescencyjne,
• czerń sudanową,
• SPR,
• fiolet krystaliczny, • proszkidaktyloskopijne.
Ślady linii papilarnych ujawnione
metodą cyjanoakrylową, a następnie
skontrastowane ww. środkami
naj-częściejzabezpieczasię totograf icz-nie.
Zdarza się jednak, że eksperci
i technicy kryminalistyki ujawni ają ślady liniipapilarnych,którychpr
awi-dłowe zarejestrowanie fotograficzne
PROBLEMYKRYMINALISTYKI253/06
jest utrudnionebądź uniemożliwione
specyficznym kształtem podłoża lub ni ed ostęp n ym umiejscowieniem śla du (np. przedrnioty owalne ,
we-wnętrzna strona kabłąka m echani-zmuspustowego broni,języksp usto-wy). Istnieje wtedy konieczność za-stosowaniametod, które umożliwiły
by uzyskaniepełnego, prawi dłowego
obrazuśladu.Dlategoteżw la borato-rium kryminalistycznym KWP w Gdańs ku podjęto prób ę sp rawdze-nia,czy istniejemoż liwośćz abezpie-czeniaśladów linii papilarnych u jaw-nionych cyjanoakrylanem oraz pod-danych działaniu barwników f
luore-scencyjnych poprzez przeniesienie
ich na folie daktyloskopijne. Gdyby przeniesienie ślad ów na folie było możliwe, istniejące problemy byłyby rozwiązywalne.
Przebi egbadań
Badania przeprowadzono na trzech rodzajachpodłoży:szkle,t wo-rzywie sztucznym i metalu (puszka po piwie). Wszystkie podłoża były płaskie igładki e.
Proces ujawnianiaśladów linii pa -pilarnych przeprowadzono w komo -rze KSX 213 przy wilgotności 80% i temperaturze parowania c yjano-akrylanu 120° C.
Do ujawnianiaśladówwy korzysta-nofol ięcyja n oa kryl owąHardE '!iden-cefirmyLoctite.
Kontrastowania ujawnionych me
-todą cyjanoakrylową śladów linii pa -pilarnych dokonano, wykorzystuj ąc
kolejno następ ujące barwniki f luore-scencyjne:
• Ardrox,
• BasicYel/ow40,
• safraninę.
Ślady linii papilarnych ujawnione metod ą cyjanoakry lową, jak również
skontrastowane ww.środkamikażdo
razowofotografowano i zabezpiecza-no na foliach daktyloskopijnych. W badaniach tych wykorzystano folie daktyloskopijne żelatynowe firmy
BVDA(białą , czarną, przezroczystą) . Kawałki folii przyklejano do ujaw nio-nych śladów, równorniernie do ciska-no,a po ok. 1 min odklejano. Fo to-gramy śladów wykonywano bez
po-średnio z folii bez "koszulek". Przy szczególnietrudnychkształtach
pod-łożydo zabezpieczaniaśladówmoż
na posł ugiwać się warstwą żelatyny
oddzieloną od podłoża folii czarnej lubbiałej.
Woględzinach śladówlinii p apilar-nychujawnionych,skontrastowanych
iprzeniesionych nafolię daktylo sko-pijn ąwykorzystano oświetlacz krym
i-nalistycznytypu Multikolor 10Xe. W zależ n ości od zastosowanego barwnika do oględzin flu orescencyj-nych użyto odpowiednich długości światła wz b udzającego oraz filtrów
oględzinowych:
• dośladów kontrastowanychAr -droksemiBasic Yel/ow - 40-350nm
(światło UV) oraz bezbarwny filtr oględz inowy,
• dośladówkontrastowanych s a-fran i n ą- 505 nrn orazfiltroględzino wypomarańczowy.
Na podstawie wstępnych badań
stwierdzono,że:
• istniejemożliwośćprzeniesienia śladów linii papilarnych ujawnionych cyjanoakrylanemorazśladówk ontra-stowanych następn ie barwnikami
Ayc.1,3,5.Śladyliniipapilarnychujawnionecyjanoakryla nem(1- tworzywo sztuczne.3 - metal,5- szkło) Fig.1,3,5.Fiflgermarks developed withcyanoacrylate(1- plastic.3- metal,5- gla55)
Ryc.2,4,6.Śladyliniipapilarnych ujawnione cyjanoakry!anem- poprzeniesieniunafolie daktyloskopijne (2- tworzywo sztuczne,4- metal,6- szkło]
Fig . 2,4,6.Fingermarks developedwith cyanoacrylateIi/ted on fo/ts(2~ptesuc.4- metal,6 - gfass)
bość warstwy kleju c
yjanoakrylowe-go.któraosadziłasię na ujawnianym Śladzie liniipapilarnych.
Zgodnie z założoną kolejnością
postępowan ia na ujawnione cyjano
-akrylanem ślady rozpylono Ardrox.
Skontrastowane w ten sposób ślady
sfotografowano (ryc. 7. 9. 11). a n
a-stępn i e przeniesiononaczarną folię da kty loskop ijną. Przeniesione ślady
sfotografowano (ryc. 8. 10. 12). Na
przedstawionych fotogramach o
bser-wuje się nieznaczne pogorszenie ce zkażdegorodzajupodłożaiu
jaw-nione na nich ślady sfotografowano
(ryc. 1,3. 5). Ujawnioneślady
cha-rakte ryzowały się bardzodobrą czy
-telności ą . Następnie śladyte pr zenie-siono naczarnąfolię daktyloskopij ną .
Przeniesione ślady sfotografowano
(ryc.2.4.6).Porównującfotogramy. można dostrzec wyraźnie, że
czytel-nośćsfotografowanychśladów z folii
jest nieznacznie gorsza od śladów
sfotografowanych bezpoś red nio
zpróbek.Rodzajpodłożadanejpr
ób-ujawnionych cyjanoakrylanem ani
ślad ów kontrastowanych następnie
barwnikami fluorescencyjnymi (brak
czyteln ości) . Z tego powodu folii tej nie wykorzystywano w dalszych b
a-daniach;
• śladyliniipapilarnychk ontrasto-wane safranin ą nie wykazują f luore-scencji po przeniesieniu na czarną folię daktyl oskop ij ną. Dlatego wd
al-szych badaniach do zabezpieczania
tychśladówużywanotylkofoliibiałej; • śladyliniipapilarnychujawnione za po m ocą cy
jano-akrylanu oraz k
on-trastowane Ardrok
-sem i Basic Yellow
40 najlepiej zabe
z-pieczać na czarną
folię dakty
loskopij-ną. gdyż ślady takie
dobrze kontrastuj ą
z kolorem folii.
W dalszej kol ej-ności przystą piono do badań szczegó
-łowych. w których
porównywano czy
-telność śladów linii papilarnychujawn
io-nychzapom ocą es
-trów kwasu cyjan
o-akrylowego i kontr
a-stowanych bar
wni-kami fluorescen
cyj-nymi z tymi samymi
ślada mi pr zeniesio-nymi na folię da
kty-loskopijną. Badaniate rozpo -częto od p ozosta-wienia śladów linii papilarnychna p rzy-gotowanych prób -kach podłoży. Po upływi e 72 h próbki umieszczono w ko -morze KSX 213 w celu wizualizacji
czytelności śla dów przenies io-nychnafolie. Naj-większą ut rat ę czytelności moż na zaobse rwo-wać w przypadku śladu ujaw nione-go na tworzywie sztucznym. Abyprzejśćdo kolejnego etapu badań, spłukano metanolem na-niesiony w cze-śniejna próbki A r-drox,po czym na te same ślad y rozpylo no Basic Yellow 40 (ryc. 13, 15, 17). Za -barwione ślady przeniesi ono na
czarn ą folię d
ak-ty loskopijną (ryc.
14, 16, 18). Jak
widaćnawyk
ona-nych fotogra
-mach,ślady prze-niesione na folię
zarówno z met a-lu, jak i ze szkła, podobnie jak w poprzednich przypadkach, wy -kazują nieznacz -niegorszącz
ytel-ność. Natomiast
czytelność śladu linii papilarnych ujawnioneg o na próbce z two rzy-wa sztucznego i przeniesionego na folię daktylo
-skopij n ą jest praktycznie tak a
sama.
Po zakończe niu doświadczeń
z wykorzystaniem Basic Yellow 40
spł ukano próbki
Ryc.8,10,12.Śladyliniipapila rnych ujaw nionecyjanoakrylanemikontrastowane Aroroksem - poprzen iesie niu na folie daktylo-skopij ne(8- two rzyw oszt uczne , 10- metal,12 - szklo)
Fig.8, 10, 12.Fingermarksdevelopedwithcyanoac rylate, enhanced wilhArdrox andIiftedon foils(8-pfastic,10 - metal,12 -gla5s)
Ryc.7,9,11.Śladyliniipapilarnychujawnione cyjanoakrylanemjkontrastow aneArd ro ksem (7 - tworzywo sztuczne,9 - metal,
11- szkle)
Fig.7,9, 11.Finge rma rksdeveloped with cyanoacry/ateandenha nced with Ard rox(7-p/astje.9-metal,11-gla5s)
Ryc.13, 15,17.Śladyliniipapilarny ch ujawnionecyjanoakrylane mikontrastowa ne Basicvellew40 (13- tworzywosztuczne,15
- metal,17- szkło )
Fig.13,15,17.Fing ermarksdevelopedwith cyanoacryfateandenha ncedwithBasicYellow (13-plas tic,15-metal,17- glass)
Ayc.14,16,t8.Śladyliniipapilarnychujawnionecyjanoakrylanemi kontrastowaneBasicYellow40- poprzeniesieniuna fo-lie daktyloskopijne (14- tworzywosztuczne,16- metal,18- szklo)
Fig. 14,16,18.Fingermarks developed with cyanoacryfateandcontrastedwlthBasicYellow40 and/iftedontoits(14
-pJastic,16- metal,18- glass)
Ryc.19,21, 23.Śladyliniipapilarnychujawnionecyjanoakrylanemi kontrastowanesafraniną(19- tworzywosztuczne,21
-metal,23- szkło)
Fig.19,21 ,23.FingermarksdevelOpedwithcyanoacryfateand enhancedwithsaphranine(19 - plastic,21- metst.2
3-grass)
Ryc. 20, 22,24.Śladyliniipapilarnychujawnionecyjanoakry lanemikontrastowanesafraniną(20- tworzywosztuczne,22 -metal.24- szkło)po przeniesi eniunafolie daktyloskopijne
Fig. 20, 22,24.Fingermarksdeveloped with cyanoacrylateand enhancedwithsaphranineand liftedon foils (20- plastic,22 -metal,24- gfass)
franiną ślady
prze-niesiononabiałąf
o-lię daktyloskopijną (ryc.20, 22, 24).Jak widać na p
rzedsta-wionych fotogra
-mach,śladypr
zenie-sione na folię wy
ka-zują znaczną utratę czytelności . Ponadto na śladach przenie-sionych nafolięda
k-tyloskopijną wystę pująplamy,które do-datkowoobniżająja
-kość tych śladów.
Z tychwzględównie
należy stosować sa -franiny dokon trasto-wania śladów linii papilarnych, które zaplanowano prze-nieść na foliedakty -loskopijne.
Wnioski zbadań 1. Istnieje możli
wość przeniesienia
na folie da ktylosko-pijneśladówlinii
pa-pilarnych u
jawnio-nych cyjanoakryla -nem oraz śladów kontrastowanychn a-stęp ni e barwnikami fluorescencyjnymi. 2. Do przenosze -nia ślad ów uj awnio-nych c yjanoakryla-nem ko ntrastowa-nych Ardroksem iBasic Yellow 40n a-leż y wykorzystywać folię czarną, gdyż śla d y takie bard zo dobrze kontrastują
z kolorem folii.
3. Nie na leży stosować safraniny do kontrastowania śladów, które pla
-nuje się przeni eść na folie da
ktylo-skopijne (pomimo moż liwości prze -niesienia tych śladów na fo l i ę białą
następ uj e znaczna utrata ich
czytel-ności).
4. Ślady linii papilarnych ujawnio -ne cyjanoakrylanem oraz ślady ko n-trastowane następniebarwnikami fl u-orescencyjnymi przeniesione nafolię
przezroczystąsąnieczytelne.
5.Niewielkautrataczytelności śla dów przeniesionych na folie daktylo -skopijne (zwyjątkiem śladów kontra -stowanych safra ni ną) zachęca do stosowania opisanej metody w prz
y-padkugdykształtprzedmiotu,nakt
ó-rym ujawnionośladyliniipapilarnych, lub umiejscowienie śladów utrudnia
bąd ź uni e m oż l i wi a prawidłowew yko-naniefotogramów.
6. Decyd ujący wpływ na czy
tel-ność śladówliniipapilarnych u jawnio-nych cyjanoakry lanem oraz śladów
kontrastowanych następnie barw
ni-kami fluorescencyjnymi i prze niesio-nych na folię daktyloskopijną ma ilość cyjanoakrylanu osadzonego na ujawnionymśladzie.
BIBLIOGRAFIA
1.Baniuk K.: Folia cyjanoakrylowa
-nowyśrodek do ujawniania śladów linii
papilarnych, "Problemy Kryminalistyki" 1988, nr 179, s. 24-31.
2, Moszczyński J.: Daktyloskopia,
Wydawnictwo CLKKGP,Warszawa1997.
3. Moszczyński J.: Wykorzystanie
metodfluorescencyjnychwdaktyloskopii, "Problemy Kryminalistyki"1996, nr 211,
s.37-48.
4. Rybczyńska-Królik M.:
Zastoso-wanie kleju cyjanoakrylowegodo
ujawnia-nia śladów linii papilarnych, "Problemy
Kryminalistyki"1987,nr178,s.419-426. Tomasz Malinowski
zdj.:autor
