KOD ZDAJĄCEGO MWO-W1D1P-021
EGZAMIN MATURALNY Z WIEDZY O
SPO àECZEēSTWIE
Arkusz I
Czas pracy 60 minut
Instrukcja dla zdającego
1. ProszĊ sprawdziü, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 6 stron.
Ewentualny brak naleĪy zgáosiü przewodniczącemu zespoáu nadzorującego egzamin.
2. ProszĊ uwaĪnie czytaü wszystkie polecenia.
3. Odpowiedzi trzeba zapisaü czytelnie w miejscu na to przeznaczonym przy kaĪdym zadaniu.
4. ProszĊ pisaü tylko w kolorze niebieskim lub czarnym; nie pisaü oáówkiem.
5. Nie wolno uĪywaü korektora.
6. BáĊdne zapisy trzeba wyraĨnie przekreĞliü.
7. Wszelkie notatki naleĪy sporządzaü tylko w brudnopisie, który nie bĊdzie oceniany.
8. Obok kaĪdego zadania podana jest maksymalna liczba punktów, którą moĪna uzyskaü za jego poprawne rozwiązanie.
9. Podczas egzaminu moĪna korzystaü z tekstu Konstytucji RP.
10. Do ostatniej kartki arkusza doáączona jest karta odpowiedzi, którą wypeánia egzaminator.
ĩyczymy powodzenia!
ARKUSZ I
STYCZEē ROK 2003
Za rozwiązanie wszystkich zadaĔ
moĪna otrzymaü 30 punktów
(Wpisuje zdający przed rozpoczĊciem pracy)
PESEL ZDAJĄCEGO
na naklejk Ċ
z kodem
Uzupeánij poniĪszy tekst:
Naród jest uksztaátowaną historycznie grupą spoáeczną zwykle zamieszkującą w zwarty sposób okreĞlone (a) ..., posiadającą wáasną kulturĊ i wspólny (b)..., poáączoną wiĊziami ekonomicznymi oraz silnie odczuwanymi związkami emocjonalnymi, wynikającymi z poczucia przynaleĪnoĞci do wspólnoty. Istotną cechą narodu jest zdolnoĞü do przekazywania nastĊpnym pokoleniom swojej (c)... , przez co realizowana jest ciągáoĞü trwania.
Zadanie 2.(3 pkt)
Podaj trzy cechy Ğwiadczące o tym, Īe dane spoáeczeĔstwo moĪna zakwalifikowaü do kategorii spoáeczeĔstwa obywatelskiego.
a) ...
b) ...
c) ...
Zadanie 3.(1 pkt)
Podane niĪej informacje podziel na fakty i opinie.
a) Wybory prezydenckie w 2000 r. wygraá Aleksander KwaĞniewski.
b) Na zwyciĊzcĊ gáosowaáo 53,9 % biorących udziaá w wyborach.
c) Na sukces prezydenta wpáynąá fakt uĪywania niebieskich soczewek.
d) Trzecie miejsce Mariana Krzaklewskiego to klĊska.
e) Za sukces naleĪy uznaü pozycjĊ Andrzeja Leppera.
f) Byáy prezydent Lech WaáĊsa zająá siódme miejsce.
Fakty ... Opinie ...
Zadanie 4.(1 pkt)
WymieĔ jeden przypadek, kiedy protest przeciwko wyborowi Prezydenta RP nie zostanie uwzglĊdniony przez Sąd NajwyĪszy?
...
...
Zadanie 5.(1 pkt)
SpoĞród podanych niĪej cech wybierz tĊ jedną, która nie wystĊpowaáa w demokracji ateĔskiej:
a) poĞredni udziaá obywateli w Īyciu politycznym paĔstwa,
b) bezpoĞredni wybór urzĊdników paĔstwowych przez Zgromadzenie Ludowe, c) moĪliwoĞü eliminowania nieudolnych polityków z Īycia politycznego, d) ograniczenie praw politycznych tylko do mĊĪczyzn,
e) moĪliwoĞü swobodnej wymiany poglądów podczas obrad Zgromadzenia.
Zadanie 6.(1 pkt)
PoniĪszy ciąg dat odnosi siĊ do wydarzeĔ związanych z dziejami Europy. Jaki wspólny mianownik áączy te wydarzenia?
1951, 1957, 1967, 1987, 1992, 1993, 1995
OdpowiedĨ...
...
Zadanie 7.(1 pkt)
Podane niĪej zdania odnoszą siĊ do jednej z zasad prawa wyborczego. Podaj jej nazwĊ.
Polega na tym, Īe podziaá mandatów miĊdzy partie jest dokonywany odpowiednio do liczby gáosów zebranych przez kaĪdą z nich. Za jej zaletĊ uwaĪa siĊ m.in. redukcjĊ kategorii „gáosów straconych”. MoĪe byü stosowana tylko wówczas gdy tworzy siĊ okrĊgi wielomandatowe.
OdpowiedĨ:...
Zadanie 8.(1 pkt)
Uporządkuj w kolejnoĞci pontyfikatów imiona papieĪy związanych z procesem powstawania i rozwoju katolickiej nauki spoáecznej.
a) Leon XIII, b) Jan XXIII, c) Paweá VI, d) Pius XI.
KolejnoĞü: 1 ..., 2 ..., 3 ..., 4 ...
Zadanie 9.(1 pkt)
PaĔstwo prawa to takie paĔstwo, w którym:
a) obywatel uchylający siĊ od sáuĪby wojskowej traci czĊĞü swych praw, b) o odwoáaniu sĊdziego z zajmowanego stanowiska decyduje prezydent,
c) obywatel moĪe zaskarĪyü decyzjĊ wáadz do Naczelnego Sądu Administracyjnego, d) mniejszoĞü musi siĊ absolutnie podporządkowaü woli wiĊkszoĞci,
e) wáadze wykonawcze sądzą wszystkie osoby áamiące obowiązujące prawo.
Problem zaostrzenia prawa karnego dzieli spoáeczeĔstwo polskie. OkreĞl swoje stanowisko w tej sprawie i uzasadnij je trzema argumentami.
UwaĪam, Īe ...
...
Argumenty:
a) ...
b) ...
c) ...
Zadanie 11.(1 pkt)
Wymienione niĪej fakty związane z „okrągáym stoáem” w Polsce podziel na jego przyczyny i skutki:
a) dwie fale strajków w 1988 r., b) legalizacja „SolidarnoĞci”, c) wolne wybory do Senatu,
d) debata telewizyjna Miodowicz -WaáĊsa, e) przywrócenie urzĊdu prezydenta,
f) záa sytuacja gospodarcza kraju.
Przyczyny ... Skutki ...
Zadanie 12.(2 pkt)
Na podstawie poniĪszego grafu:
a) nazwij mechanizmy rynkowe, które on ilustruje, b) wyjaĞnij zasadĊ ich funkcjonowania.
OdpowiedĨ:
a) ...
...
b) ...
...
c) ...
Zadanie 13.(2 pkt)
WymieĔ dwa podstawowe rodzaje podatku poĞredniego i wyjaĞnij, jak páaci je zwykáy obywatel naszego kraju.
OdpowiedĨ:
a) ...
...
b) ...
...
Zadanie 14.(1 pkt)
Wymienione niĪej akty prawne uáóĪ wedáug hierarchii waĪnoĞci od najwyĪszego do najniĪszego.
a) ustawa budĪetowa, b) zarządzenie wojewody, c) ustawa konstytucyjna, d) uchwaáa rady gminy, e) uchwaáa rządu.
OdpowiedĨ: 1 ..., 2 ..., 3 ..., 4..., 5 ...,
Zadanie 15.(2 pkt)
Na podanej niĪej mapie zaznacz trzy paĔstwa, które przystąpiáy do NATO w latach 1950 – 1989 oraz wpisz w legendzie ich nazwy.
Legenda:
1. ...
2. ...
3. ...
PojĊcie nacjonalizm moĪe byü uĪywane w róĪnych znaczeniach. Podaj dwa historyczne lub wspóáczesne przykáady nacjonalizmu jako postawy obronnej, umoĪliwiającej zachowanie poczucia odrĊbnoĞci narodowej w trudnych okolicznoĞciach politycznych:
a) ...
...
b) ...
...
Zadanie 17.(1 pkt)
Podane niĪej istniejące obecnie paĔstwa przyporządkuj okreĞlonym rodzajom systemów politycznych:
a) Stany Zjednoczone, b) Hiszpania,
c) Niemcy, d) Szwajcaria, e) Rosja.
Systemy polityczne:
1. system prezydencki ...
2. system parlamentarno-gabinetowy ...
3. system parlamentarno-komitetowy ...
Zadanie 18.(2 pkt)
WymieĔ dwa typy bezrobocia wystĊpujące w twojej miejscowoĞci i krótko okreĞl ich przyczyny.
a) ...
...
b) ...
...
Zadanie 19.(3 pkt)
WyjaĞnij znaczenie nastĊpujących pojĊü:
a) lewica ...
...
...
b) centrum ...
...
...
c) prawica...
...
...
