Głos Pomorza : dawniej "Głos Wąbrzeski" : pismo społeczne, gospodarcze, oświatowe i polityczne dla wszystkich stanów 1937.07.17, R. 19[!], nr 81 + Niedziela nr 29

Ceno numeru 10 groggy Opłacono gołówkg z góry

I xLaux>nŁa^ w SCoo ZkyqąŁ>ecŁe<64xLr I

PISMO SPOŁECZNE, GOSPODARCZE, OŚWIATOWE I POLITYCZNE DLA WSZYSTKICH STANÓW

Nr 81 |1 sobota dnia 17 lipca 1937 r. II ^{Rok 19}

Rewelacje które nie mogą

przejść bez echaRQPONMLKJIHGFEDCBA

W p a r y s k im t y g o d n ik u „ J e s u is p a r - lo u t44 z 9 h m . z n a la z ły s ię r e w e la c j e , k t ó ­ r e — o ile o c z y w iś c ie o p a r te s ą n a r e a l­

n y c h p o d s ta w a c h — o b u d z ić m u s z ą w P o ls c e z r o z u m ia łe z a in t e r e s o w a n ie . C h o d z i o C z e c h o s ło w a c j ę j a k o b a z ę a k c j i k o m u n i ­ s t y c z n e j n a E u r o p ę ś r o d k o w ą i o m a c k i w y s u n ię t e p r z e z t e a k c ję w s t r o n ę d o P o l­

s k i. P is m o p a r y s k ie z a in te r e s o w a ło s ię d r o g a m i, w io d ą c y m i d o P o ls k i d la a g it a ­ t o r ó w w y w r o t o w y c h , n ie le g a ln y m p r z e k r a ­ c z a n ie m n a s z e j g r a n ic y , p r z e m y te m „ b i­

b u ły44 z C z e c h o s ło w a c j i d o n a s it d . W ś r ó d t y c h r e w e la c j i p a r y s k ie g o o r ­ g a n u z n a j d u j e s ię j e d n a k u s t ę p , k t ó r y — g d y b y b y ł p o t w ie r d z e n ie m r z e c z y w i­

s t y c h f a k tó w — n ie m ó g łb y p r z e j ś ć b e z g łę b s z e g o e c h a i n a s t ę p s t w . O t o p is m o t o d o n o s i:

„ J e d n y m z b y ły c h s z e f ó w „ k o m in te r - n u ż y j ą c y m o b e c n ie j a k o e m ig r a n t w C z e c h o s ło w a c j i j e s t n ie j a k i G r a b o w s k i, k t ó r y o s t a t n io n a w ią z a ł k o n t a k t z W it o ­ s e m , p r z y w ó d c ą lu d o w y m , p r z e b y w a j ą c y m n a e m ig r a c j i, r ó w n ie ż z a m ie s z k a ły m w P r a d z e . G r a b o w s k i c h c e g o z a in t e r e s o ­ w a ć u t w o r z e n ie m „ f r o n tu lu d o w e g o 44 w P o ls c e .... O b a j z a in te r e s o w a li s ię s z c z e ­ g ó ln ie n a w ią z a n ie m s t o s u n k ó w n ie le g a l­

n y c h z P o ls k ą .

Z o s łu p ie n ie m c z y t a m y t ę w ia d o m o ś ć . J a k t o ? W it o s r o z m a w ia z a g e n t e m „ k o - m in te r n u 44? I t o n a t e m a t y p r z e m y t u lu ­ d z i i w y w r o t o w e j b ib u ły d o P o ls k i? C z y ­ ż b y t o b y ło m o ż liw e .

T r z e b a a b y w t e j s p r a w ie u j a w n io n a z o s ta ła c a ła p r a w d a . W s z e lk ie n ie d o m ó w ie ­ n ia c z y w y k r ę ty n ie m o g ą p r z e s ło n ić p a ­ r y s k ie j w ia d o m o ś c i, p o d a j ą c e j p r z e c ie ż t e n f a k t w f o r m ie p o z y ty w n e j , w s k a z u j ą c e j z im ie n ia i n a z w is k a o s o b y t y c h s z c z e g ó ln y c h

„ r o z m ó w c ó w 44: a g e n t a „ k o m in t e r n u 44 i W in c e n t e g o W it o s a .

R z e c z c h a r a k t e r y s t y c z n a , ż e t e r e w e ­ la c j e d o t y c z ą c e C z e c h o s ło w a c j i z a r ó w n o j a k o b a z y a k c j i k o m u n y w ś r o d k o w e j E u ­ r o p ie , j a k i k n o w a ń p r z e c iw k o p o ls k ic h , z b ie g a j ą s ię z w y n u r z e n ia m i n a g r u n c ie c z e c h o s ło w a c k im g łó w n e g o p u b lic y s t y P . P . S ., b . p o s ła N ie d z ia łk o w s k ie g o . U m ie ­ ś c ił o n w p r e s k im „ P r a v o L id u 44 o b s z e r ­ n y a r t y k u ł o s y t u a c ji w e w n ę t r z n e j w P o l­

s c e , p r z y c z y m u j a w n ił c e l, d o k t ó r e g o z m ie r z a , a m ia n o w ic ie , b y n o w a , d e m o k r a ­ t y c z n a P o ls k a w r a z z d e m o k r a t y c z n y m i p a ń s tw a m i i S o w ie t a m i u c z c iw ie w s p ó ł­

p r a c o w a ła .

O c z y w iś c ie p o d n a z w ą „ d e m o k r a ty c z ­ n y c h p a ń s t w 44 w p ie r w s z y m r z ę d z ie r e d . N ie d z ia łk o w s k i m a n a m y ś li C z e c h o s ło w a ­ c j ę -

W y o b r a ż a s o b ie z a t e m : S o w ie ty , C z e ­ c h o s ło w a c j a i P o ls k a m a ją s ię p o łą c z y ć w im ię .... „ n o w e j d e m o k r a c j i.

I t o p is z e s ię d la P r a g i c z e s k ie j , g d z ie c h y b a n ie w im ię „ n o w e j d e m o k r a c j i44 o d ­ b y w a s ię p r o c e s u c is k u i w y n a r a d a w ia n ia 2 0 0 - t y s ię c z n e j r z e s z y m n ie j s z o ś c i p o ls k ie j z a O lz ą — p is z e s ię j u ż p o s z e r e g u p r o c e ­ s ó w m o s k ie w s k ic h , s t w ie r d z a j ą c y c h r a ­ c z e j b iz a n t y j s k o - d y k t a t o r s k i s y s te m p a n o ­ w a n ia , a z a p r a w d ę n ie p r ą d y , z m ie r z a j ą ­ c e d o n o w e j d e m o k r a c j i.

M n ie j s z a z r e s z t ą o p o g lą d y p . N ie d z ia ł­

k o w s k ie g o n a „ n o w ą d e m o k r a c j ę 44, k t ó r e j p r z y k ła d e m m a b y ć .... M o s k w a i s y s te m r z ą d z e n ia n a z a c h ó d o d O lz y .

C h o d z i r a c z e j o b e z s p r z e c z n y „ a n im u s in iu r ia n d i44, o t ę c h ę ć s z k a lo w a n ia s t o s u n ­ k ó w w e w n ę t r z n y c h w e w ła s n y m k r a j u i t o w ła ś n ie .... w C z e c h o s ło w a c j i, k t ó r e j s t o s u ­ n e k d o n a s p r z e j a w ia s ię w r o z m a it y c h d z ie d z in a c h w y r a ź n ie n ie m o ż liw ie , a w o ­

S p r a w a w a w e lsk a o sta te c z n ie z a ła tw io n a

W A R S Z A W A . W d n iu w c z o r a j s z y m P a n P r e z y d e n t R P . p r z y j ą ł p a n a M in i­

s t r a S p r a w Z a g r a n ic z n y c h J . B e c k a n a a u ­ d ie n c j i, p o k t ó r e j w y d a n y z o s t a ł n a s t ę p u ­ j ą c y k o m u n ik a t:

K s . a r c y b is k u p k r a k o w s k i z w r ó c ił s ię z a p o ś r e d n ic t w e m k s . n u n c j u s z a a p o s t o l­

s k ie g o d o P a n a P r e z y d e n ta R P . z lis t e m n a s t ę p u j ą c e j t r e ś c i.

k on cen tracja

japońskich

N A N K I N . Z in f o r m a c j i o g ło s z o n y c h w N a n k in ie w y n ik a , ż e J a p o ń c z y c y p o s ­ p ie s z n ie k o n c e n tr u j ą s w e w o j s k a w p ó ł­

n o c n y c h C h in a c h . O k o ło 2 0 ,0 0 0 w o j s k a j a p o ń s k ie g o z b ie r a s ię w o k o lic a c h P e k i­

n u . Z K o r e i p o d ą ż a t r a n s p o r t a m i k o le j o ­ w y m i d w ie d y w iz j e . E s k a d r y s a m o lo t ó w j a p o ń s k ic h z b ie r a ją s ię w S z a n k h a j k u a n ie . K o la r z ą d o w e c h iń s k ie u w a ż a j ą , ż e s y ­ t u a c j a j e s t b a r d z o p o w a ż n a .

N A N K I N . W c z o r a j o g ło s z o n y z o s t a ł r o z k a z p ó lu r z ę d o w y w s p r a w ie s t a n o w is­

k a C h in w r o b e c n y m z a t a r g u .

„ T o k io — b r z m i k o m u n ik a t — s p r z e ­ c iw ia s ię s t a n o w c z o , a b y p r z e d s t a w ic ie le r z ą d u n a n k iń s k ie g o w z ię li u d z ia ł w r o k o ­ w a n ia c h , k t ó r e p r o w a d z i s z t a b j a p o ń s k i z

W ciągu G1 godLin

L O N D Y N . R e u t e r d o n o s i z N o w e g o J o r k u : L o t n ic y s o w ie c c y w y lą d o w a li w c z o ­ r a j o g o d z in ie 1 5 ,0 0 c z a s u z a c h o d n io -e u ­ r o p e j s k ie g o n a łą c e w o d le g ło ś c i 5 k m . n a z a c h ó d o d m . S a n J a c in t o w K a lif o r ­ n ii p o łu d n io w e j , p o ło ż o n e j o 1 4 4 k m n a w s c h ó d o d L o s A n g e le s . U s t a lili o n i n o ­ w y r e k o r d ś w ia t o w y d łu g o ś c i lo t u w lin ii p r o s te j p r z e b y w a j ą c 1 0 ,8 0 0 k m . w c ią g u 6 1 g o d z in . L o t n ic y c z u j ą s ię d o b r z e .

J a k d a ls z e in f o r m a c je w s k a z u ją , lo t ­ n ic y s o w ie c c y p r z e b y li o k o ło 1 0 ,8 0 0 k m . w c ią g u 6 1 g o d z in . D o t y c h c z a s o w y r e k o r d n a le ż a ł d o F r a n c u z ó w C o d o s i R o s s i i w y ­ n o s i! 9 .1 0 4 ,7 k m . O b e c n y w ię c r e k o r d lo ­ t n ik ó w7 s o w ie c k ic h p o d b ił d a w n y o p r z e ­ s z ło 1 ,7 0 0 k m .

N a d S a n F r a n c is c o s a m o lo t s o w ie c k i

„ A n t 2 5 44 p r z e le c ia ł n ie lą d u j ą c . G d y w c ią g u k ilk u d a ls z y c h g o d z in n ie n a d c h o d z i­

ły ż a d n e w ia d o m o ś c i, z a c z ą ł p r z e j a w ia ć s ię p e w ie n n ie p o k ó j , t a k d a le c e , ż e k o n s u l s o w ie c k i w S a n F r a n c is c o n a w e t n ie z w ło c z ­ n ie o d le c ia ł d o m ie j s c o w o ś c i B a k e r s F ie ld , p o ło ż o n e j w o d le g ło ś c i 4 5 0 k m . o d S a n F r a n c is c o w n a d z ie i, ż e t a m s p o t k a s ię z lo t n ik a m i s o w ie c k im i. S y t u a c j a k o m p lik o ­ w a ła s ię z p o w o d u g ę s t e j m g ły , k t ó r a o g a r ­ n ę ła c a łą K a lif o r n ię . O b a w y p o w ię k s z y ł f a k t , ż e o g o d z in ie 8 ,4 0 j e d n a z a m e r y -

b e c m n ie j s z o ś c i p o ls k ie j w r ę c z n ie p r z y j a - ź n ie .

I c h o d z i z a r ó w n o w j e d n y m j a k i d r u ­ g im w y p a d k u , a w ię c r e w e la c y j „ J e s u is p a r to u t 44 o k o n t a k t a c h k o m in le r n o w o -w i- t o s o w y c h , j a k t e ż p o p is ó w p o ls k ie g o o p o ­ z y c jo n is t y w p r a s k im „ P r a v o L id u 44, o t o , ż e s ie d lis k ie m i w y lę g a r n ią n a s tr o j ó w i p r ą d ó w a n t y p o ls k ic h , u ż y c z a j ą c ą m ie js c a d a k n o w a ń c z y t e ż p r o p a g a n d y p r a s o w e j j e s t w ła ś n ie C z e c h o s ło w a c j a ....

D o s t o jn y P a n ie P r e z y d e n c ie ! n ie m o g łe m in t e n c j i o b r a ż e n ia w c z e m k o ł- W z w ią z k u z o d p o w ie d z ią P a n a P r e z y - w ie k a n i D o s to j n e j O s o b y , a n i G o d n o ś c i d e n ta d o c z ło n k ó w k a p itu ły k a t e d r a ln e j P a n a P r e z y d e n t a , t a k z u w a g i n a j e g o k r a k o w s k ie j , k t ó r z y w d n iu 8 h m . w r ę c z y - w y s o k i u r z ą d j a k o G ło w y P a ń s tw a ,j a k d la li m ó j lis t , p r a g n ę s p r e c y z o w a ć m ą m y ś l u c z u ć k t ó r e ż y w ię w z g lę d e m J e g o O s o b y , o d n o ś n ie is t o t n e g o p u n k t u t e g o ż lis t u . S k o r o s t a ło s ię f a k t e m p u b lic z n y m , ż e t o P r z e d k ła d a j ą c P a n u P r e z y d e n t o w i m o j e m o j e s t a n o w is k o b y ło t łu m a c z o n e j a k o o - m o t y w y p r z e n ie s ie n ia z w ło k ś p . M a r s z a ł- b r a z a o s o b y a u t o r y te t u P a n a P r e z y d e n t a , k a J ó z e fa P iłs u d s k ie g o n ie m ia łe m i m ie ć o r a z d o w ie d z ia w s z y s ię ż e F a n P r e z y d e n t c z u j e s ię d o t k n ię t y m , b o le ję n a d t y m i

■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ j a k o b is k u p i o b y w a te l p o c z u w a m s ię d o

p r z e d s t a w ic ie la m i lo k a ln y c h w ła d z c h iń ­ s k ic h w P e k in ie w s p r a w ie lik w id a c j i z a ­ t a r g u .

R z ą d c h iń s k i w o p a r c iu o c a ły n a r ó d p r z e c iw s t a w i s ię n a j b a r d z ie j s t a n o w c z o u - s iło w a n io m z m ie r z a ją c y m d o o d e r w a n ia , c z ę ś c i t e r y to r iu m c h iń s k ie g o . K o m u n ik a t p r z y p o m in a w d a ls z y m c ią g u , iż o d d w ó c h ła t J a p o ń c z y c y z a b ie g a j ą o o d e r w a n ie p ię c iu p ó łn o c n y c h p r o w in c j i o d C h in i s t w o r z e n ia z n ic h a u t o n o m ic z n e j j e d n o s t k i p a ń s t w o w e j p o d s w o im p r o t e k t o r a t e m . — Z a t a r g p o d Ł u k u c z ia o n ie j e s t lo k a ln y m in c y d e n t e m , le c z f r a g m e n te m a k c j i, z a k r o­ j o n e j n a s z e r o k ą s k a lę , k t ó r e j c e le m j e s t o k u p a c ja z b r o j n a C h in p r z e z w o j s k a j a ­ p o ń s k ie .

—o—

k a ń s k ic h s t a c y j r a d io w y c h z a c z ę ła p r z y j ­ m o w a ć d e p e s z ę o d lo t n ik ó w , a le o d b ió r z o s ta ł n a g le p r z e r w a n y i n ie u d a ło s ię g o

p o n o w n ie n a w ią z a ć .

Wizyta dostojnego gościa

na „Batorym^

W c z o r a j w g o d z in a c h p r z e d p o łu d n io ­ w y c h o d w ie d z ił s t o ją c y w p o r c ie g d y ń ­ s k im s t a t e k „ B a t o r y 1"4 P a n P r e z y d e n t R P . P a n P r e z y d e n t p r z y b y ł d o p o r t u g d y ń ­ s k ie g o o g o d z n ie 1 0 ,3 0 n a O R P . „ C z a j k a 4*

w t o w a r z y s tw ie m a łż o n k i p . M a r ii M o ś c ic ­ k ie j , c ó r k i p . M in is t r o w e j B o b k o w s k ie j k s . k a p e la n a H u m p o li o r a z a d iu t a n t a o - s o b is t e g o p . k p t . K r y ń s k ie g o .

P o p r z y b y c iu O R P . „ C z a j k a 44 d o n a ­ b r z e ż a p o r t o w e g o , P a n a P r e z y d e n t a p o w i t a li p p . d y r e k t o r D e p a r t a m e n t u M o r s k ie ­ g o L . M o ż d ż e ń s k i, K o m is a r z R z ą d u F r a n ­ c is z e k S o k ó ł.

N a s t ę p n ie P a n P r e z y d e n t w r a z z t o ­ w a r z y s z ą c y m i m u o s o b a m i p r z e z s e d ł p r z e z d w o r z e c m o r s k i n a m o t o r o w ie c „ B a t o r y 40 p r z y t r a p ie k t ó r e g o p o w ita n y z o s ta ł p r z e z

C z y w t y c h w a r u n k a c h n ie j e s t z r o z u ­ m ia ła i u z a s a d n io n a p o d e j r z liw o ś ć n a s z a w k w e s t ii lo j a ln o ś c i m ię d z y p a ń s t w o w e j a z a r a z e m w ie lk a o s t r o ż n o ś ć , j a k ą t r z e b a s t o s o w a ć w e w z a j e m n y c h s t o s u n k a c h s ą ­ s ie d z k ic h ?

O t o p y t a n ia , k t ó r e w y s u w a ją s ię w s p o ­ łe c z e ń s tw ie p o ls k im , p r z e n ik n ię t y m d o g r u n t u id e ą p o k o j o w e g o w s p ó łż y c ia z w s z y ­ s t k im i s ą s ia d a m i, a le b a c z n ie t e ż s t r z e g ą c e ­ g o z a s a d y , b y n ig d z ie n ie p o w s t a w a ły o -

o b o w ią z k u o ś w ia d c z e n ia i z a p e w n ie n ia D o s t o j n e g o P a n a P r e z y d e n t a o m y m n a ­ le ż n y m n ie z m ie n n y m o d d a n iu .

R a c z y D o s t o j n y P a n a P r e z y d e n t p r z y ­ j ą ć w y r a z y g łę b o k ie j c z c i i w y s o k ie g o p o ­ w a ż a n ia .

A d a m S a p ie h a b p . W K r a k o w ie 1 1 lip c a b r .

N a le ż y z a z n a c z y ć , ż e j u ż p o p r z e d n io k s . a r c y b is k u p k r a k o w s k i s t w ie r d z ił, ż e g r o b y k r ó le w s k ie i w s z e lk ic h m ę ż ó w p o l­

s k ic h s p o c z y w a j ą c y c h w p o d z ie m ia c h k a ­ t e d r y w a w e ls k ie j u w a ż a n e b y ły ,^ z a w s z e n ie t y lk o z a s a n c t u a r iu m k o ś c ie ln e a le z a ­ r a z e m z a p r z y b y t e k n a r o d o w e j c h w a ły ’4 i o ś w ia r s z y ł iż „ t r u m n y k r ó ló w z ło ż o n e n a s t a łe i d e f in it y w n ie w g r o b a c h k r ó le w ­ s k ic h , j a k i t r u m n a ś p . M a r s z a łk a J ó z e fa P iłs u d s k ie g o n ie b ę d ą z m ie n io n e c o d o m ie j s c a . G d y b y z a ty m k ie d y ś z a s z ła a b s o ­ lu t n a i w y j ą tk o w a p o t r z e b a . Z m ia n a m o g ła ­ b y n a s t ą p ić p o p o r o z u m ie n iu s ię k s . m e ­ t r o p o lit y k r a k o w s k ie g o z P a n e m P r e z y ­ d e n te m R P .

W t y c h w a r u n k a c h P a n P r e z y d e n t R P . p r z y j ą ł d o w ia d o m o ś c i o ś w ia d c z e n ie k s . I' m e t r o p o lit y k r a k o w s k ie g o z ło ż o n e — P a n u P r e z y d e n t o w i p r z e z p . M in is t r a S p r a w Z a g r a n ic z n y c h B e c k a n a s p e c j a ln e j a u d ie n c j i w j u r a c ie .

W o b e c p o w y ż s z y c h f a k tó w r z ą d u w a ­ ż a s p r a w ę z a o s ta t e c z n ie z a ła t w io n ą .

w ła d z e L in ii G d y n ia - A m e r y k a o r a z o f ic e ­ r ó w n a le ż ą c y c h d o z a ło g i s t a t k u .

Z k p t . B o r k o w s k im P a n P r e z y d e n t p r z y w it a ł s ię s z c z e g ó ln ie s e r d e c z n ie , o ś ­ w ia d c z a ją c , ż e j a k k o lw ie k n ie z n a ł g o o - s o b iś c ie , a le o n im s ły s z a ł d u ż o r z e c z y p o ­ c h le b n y c h .

N a s t ę p n ie P a n P r e z y d e n t z w ie d z ił s z c z e g ó ło w o c a ły s t a t e k o p r o w a d z o n y p r z e z p . k p t . B o r k o w s k ie g o . D o s t o jn y g o ś ć in t e r e s o w a ł s ię ż y w o u r z ą d z e n ia m i s t a t k u t y m b a r d z ie j, ż e p o r a z p ie r w s z y z n a j d o ­ w a ł s ię n a p o k ła d z ie p o ls k ie g o m o t o r o w c a t r a n s a tla n t y c k ie g o .

P o z w ie d z e n iu s t a tk u P a n P r e z y d e n t o d j e c h a ł o g o d z in ie 1 2 ,3 0 n a O R P . „ C z a ­ jk a * 4 d o J a s t a r n i.

ś r o d k i k n o w a ń a n t y p o ls k ic h i n ig d z ie s i­

ły d y w e r s y jn e c z y m a lk o n te n c k ie n ie u - p r a w ia ły p o lit y k i w t r ą c e n ia s ię w n a s z e s t o s u n k i w e w n ę t r z n e . C z y ż b y C z e c h o s ło - , w a c j a c h c ia ła p o d t y m w z g lę d e m s t a n o w ić w y j ą t e k i t o le r u j ą c u s ie b ie b a z ę k o m u n i­

s t y c z n e j a p r z e c iw p o ls k ie j a k c j i, j a k t e ż i p r o p a g a n d y o p o z y c y j n e j lic z y ć m o g ła n a n a s z ą p o b ła ż liw o ś ć ? M a m y w r a ż e n ie , ż e p o d t y m w z g lę d e m lu d z ie n a d W e łt a w ą b a r d z o s ię m y lą .

Str. 2 „GŁOS*XWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA ^{N r. 8 1}

Ulgi dla rolników

dotkniętych klęską mszycy

Biskup katolicki ujmuje sie

za prześladowanymi ewangielikami

T O R U Ń . P o m o rsk a Iz b a R o ln ic z a s tw ie rd z iła m a s o w e w y s tą p ie n ie m s z y c y b u ra k o w e j n a le ż ą c e j d o g a tu n k u „ D o la - ris fa b a e * ’ n a b u ra k a c h , k tó ra o p ró c z b u ­ ra k ó w z a a ta k o w a ła m a k , b ó b , b o b ik i w y k ę P o z a ty m s tw ie rd z o n o n a g ro c h u i in n y c h s trą c z k o w y c h ro ś lin a c h m s z y c ę g ro c h o w ą ,.M a rc ro s ip h o n p isi44.

W z w ią z k u z ty m P o m o rs k a Iz b a R o l­

n ic z a z w ra c a u w a g ę P P . R o ln ik o m n a n o ­ w e p rz e p isy , k tó re w y d a n e z o s ta ły w p rz e - d m io c ie u lg w p o d a tk u g ru n to w y m n a s k u ­ te k k lę s k ż y w io ło w y c h .

Z a k lę s k i ż y w io ło w e u s ta w a u w a ż a n a ­ s tę p u ją c e z ja w isk a ż y w io ło w e : n a d m ie rn e o p a d y d e sz c z o w e i ś n ie ż n e , g ra d , b u rz e , h u ra g a n y , p o s u c h y , u p a ły , m ro z y , o k iś ć , s a d ź , p o ż a ry , p o w o d z ie , m a s o w e p o ja w ie­

n ie s ię s z k o d liw y c h o w a d ó w o ra z in n y c h s z k o d n ik ó w ' n a tu ry z w ie rz ę c e j lu b ro ślin ­ n e j. ja k ró w n ie ż e p id e m ic z n e c h o ro b y ro ­ ś lin i z w ie rz ą t.

C e le m u z y s k a n ia u lg p o d a tk o w y c h , p o s z k o ­ d o w a n e o s o b y p o w in n y w te rm in ie d o d n i 3 0 o d d n ia u s tą p ie n ia w y d a rz e n ia ż y w io ­ ło w e g o z a w ia d o m ić w ła ś c iw y U rz ą d S k a r­

b o w y o s p o w o d o w a n iu ty m w y d a rz e n ie m s z k ó d w g o s p o d a rs tw ie .

U rz ą d S k a rb o w y p o o trz y m a n iu z a w ia ­ d o m ie n ia o w y rz ą d z o n y c h k lę sk a c h s z k o ­ d a c h i s tra ta c h k o m isy jn ie s tw ie rd z a n a m ie jsc u s ta n fa k ty c z n y i u s ta la w y s o k o ś ć s tr a t, p o n ie sio n y c h p rz e z u b ie g a ją c y c h się o u lg i.

O p ie ra ją c s ię n a o p in ii k o m isji, U rz ą d

POKOJE

ta n ie , c z y ste , c ich e i c ie p łe z w o d ą b ie ż , b lisk o D w o rc a G ł.

w W a r s z a w ie p o le c a

OTEL ROYAL

Chmielna 31

K a w l a r n i a B e z p ła tn y g a ra ż .—

S k a rb o w y ro z s trz y g a s p ra w ę o u d z ie le n ie B E R L IN . B isk u p b e rliń s k i H r. P re i- u lg w g ra n ic a c h s w y c h u p ra w n ie ń , o ile sin g w e z w a ł o s ta tn io w k o ś c io ła c h k a to li- z a ś s p ra w a p rz e k ra c z a k o m p e te n c je u rz ę d u c k ic h B e rlin a d o m o d łó w z a k ilk u d z ie s ię - p rz e d sta w ia je Iz b ie S k a rb o w e j d o d e c y - c iu w ię z io n y c h d u c h o w n y c h e w a n g ie lic - z ji z w ła s n y m w n io s k ie m . k ic h „ B e k e n n tn is -K irc h e 44. B is k u p p o d k re -

P rz y z n a n ie u lg w p a ń s tw o w y m p o d a t- ślił p rz y ty m , ż e k a to lic y w o b e c w s p ó ln y c h k u g ru n to w y m p o w o d u je a u to m a ty c z n ie p rz e ś la d o w a ń w in n i o k a z a ć w s p ó łc z u c ie e - w ta k im s a m y m s to su n k u p ro c e n to w y m w a n g ie lik o m .

u lg i w d o d a tk u s a m o rz ą d o w y m . W z w ią z k u z ty m p a rty jn y „ A n g riff44

Bezczelna skarga

amerykańskich xyńow

N O W Y J O R K . 2 0 0 d e le g a tó w , r e p r e ­ z e n tu ją c y c h ż y d o w s k ie o rg a n iz a c je 1 4 s ta n ó w z je c h a ło d o W a s z y n g to n u n a k o n ­ fe re n c ję z w o ła n ą p rz e z A m e ric a n J e w is h C o n g re s s d la o p ra c o w a n ia p ro g ra m u p o ­ m o c y Ż y d o m w P o lsc e . K o n fe re n c ja p rz e d ­ ło ż y ła s e k re ta rz o w i s ta n u H u llo w i o b s z e r- n y m e m o ria ł, k tó ry z a w ie ra s k a rg i n a rz ą d p o ls k i, p o m a w ia n y o rz e k o m e d ą ż e ­ n ie d o z n isz c z e n ia g o s p o d a rc z e g o Ż y d ó w , to le ro w a n ie e k s c e s ó w , c o s p ra w ia , ż e lu d ­ n o ś ć ż y d o w s k a w P o lsc e je st n a jb a rd z ie j u c isk a n ą w E u ro p ie . M e m o ria ł p rz y ta c z a d a le j, ż e w o k re sie 5 m ie s ię c z n y m w ro z ­ ru c h a c h a n ty ż y d o w s k ic h rz e k o m o z a b ito 2 2 ż y d ó w , ra n io n o 4 2 6 . M e m o ria ł d o m a g a się in te rw e n c ji n a rz e c z Ż y d ó w w P o lsc e .

A m b a s a d o r P o to c k i u d a ł się d o s e k re ­ ta rz a s ta n u H u lla i w tra k c ie ro z m o w y p o in fo rm o w a ł g o o isto c ie z a g a d n ie n ia ż y d o w sk ie g o w P o ls c e i s ta n o w isk u rz ą d u p o lsk ie g o w te j s p ra w ie . W z w ią z k u z p ro te ste m z ło ż o n y m w d e p a rta m e n c ie s ta ­ n u p rz e z d e le g a c ję k o n g re s u ż y d o w s k o -

Porwanie dziecka

K A T O W IC E . S łu ż ą c a n ie ja k ic h B y r- tu s ó w w y s z ła z 8 -m ie s ię c z n y m d z ie c k ie m n a s p a c e r. W p e w n e j c h w ili p rz y stą p iła d o n ie j n ie z n a n a k o b ie ta , k tó ra p o le c iła je j u d a ć się n a ty c h m ia s t d o d o m u p ra c o ­ d a w c ó w , g d y ż p a n i je j n a g le z a c h o ro w a ła , s a m a n a to m ia st o fia ro w a ła s ię z a o p ie k o w a ć p rz e z te n c z a s d z ie c k ie m . S łu ż ą c a n ie p rz e ­

czuwając złych zamiarów nieznajomej u-

d a la się d o d o m u . P rz e k o n a w sz y s ię ż e z o ­

a m e ry k a ń s k ie g o , a m b a s a d a R z p lite j o ś­

w ia d c z y ła p ra sie , ż e w y s tą p ie n ia te g o ro ­ d z a ju u w a ż a ć n a le ż y z a n ie p o w o ła n e p ró ­ b y m ie sz a n ia się o b c y c h c z y n n ik ó w d o s p ra w w e w n ę trz n y c h P o ls k i, k tó re w p ły ­ n ą ć m o g ą ty lk o n a z a o s trz e n ie s y tu a c ji ż y d o w s k ie j w P o lsc e .

Zniesienie Śląskiego urzędu dla spraw mniejszości

strów z dnia 3 listopada 1922 roku, był jednym z urządzeń o charakterze przej­

ściowym które stwarzała na okres lat lo Z uwagi na wygaśnięcie z dniem 15

hm. konwencji polsko-niemieckiej, pod pisanej w Genewie w dniu 15 maja 1922 roku a dotyczącej Górnego Śląska, zosta- je z dniem 15 bm. skasowany urząd dla spraw mniejsz;ości, istniejący na terenie Górnego Śląska na podstawie tej konwen­

cji.

Urząd dla spraw mniejszości, powoła­

ny do życia rozporządzeniem Rady Mini-

s ta ła w p ro w a d z o n a w b łą d , w ró c iła , je d ­ n a k ż e n ie z a s ta ła ju ż a n i o w e j k o b ie ty a n i w ó z k a z d z ie c k ie m . B y rtu so w ie z a w ia ­ d o m ili n a ty c h m ia st o w y p a d k u p o lic ję , k tó ra w s z c z ę ła e n e rg ic z n e p o s z u k iw a n ia . R o d z ic e z a g in io n e g o d z ie c k a p rz e z n a c z y li n a g ro d ę p ie n ię ż n ą w w y s o k o ś c i 5 0 0 z ł d la o s o b y , k tó ra p rz y c z y n i się d o o d n a le z ie n ia d z ie c k a .

a ta k u ją c d z iś o s o b ę b is k u p a , z a rz u c a ją c m u s o lid a rn o ś ć z c z y n n ik a m i a k c ji a n ty ­ p a ń s tw o w e j i p o d k re ś la ją c , ż e ty m s a m y m k a to lic y tw o rz ą w s p ó ln y fro n t c h rz e śc i­

ja ń s k i z p ro te s ta n ta m i. D z ie n n ik o ś w ia d c z a ż e je st to s p rz e c z n e z d o g m a ta m i k a to lic ­ k im i. P o d o b n ie ja k in n e d z ie n n ik i n ie m ie c ­ k ie „ A n g riff” w s p o m in a p rz y ty m z iro n ią ż e w s p ó ln a a k c ja k a to lik ó w ' i e w a n g ie li- k ó w z b ie g a się z u ro c z y s ty m p rz y ję c ie m z g o to w a n y m w e F ra n c ji le g a to w i p a p ie - s k ie m u p rz e z F ro n t L u d o w y .

— MOSKJJ A. (Robotnicy podpala­ ją składy nafty). — W m ie jsc o w o ś c i A rtie m , w z a g łę b iu n a f to w y m M o rz a K a s p ijs k ie g o , ro b o tn ic y z a tru d n ie n i w s z y b a c h n a f to w y c h p o d p a lili s k ła d y z ro p ą n a f to w ą . W c z a s ie p o ż a ru z g in ę ­ ło 1 4 ro b o tn ik ó w , a lic z b a p o p a rz o ­ n y c h s ię g a p rz e sz ło 1 0 0 o s ó b . Z a a r e ­ s z to w a n o w s z y s tk ic h ro b o tn ik ó w , p r a ­ c u ją c y c h w o k o lic z n y c h k o p a ln ia c h m a f ty .

konwencja górnośląska.

Skasowanie urzędu dla spraw mniej­

szości nastąpiło na podstawie rozporządzę nia Rady Ministrów z dnia 12 bm. wcho­

dzącego w życie z dniem 15 bm.

Niema ograniczenia

sprzedaży biletów na Hel

W o b e c u k a z a n ia się p o g ło s e k o o g ra n i­

c z e n ia c h s p rz e d a ż y b ile tó w k o le jo w y c h n a p rz e ja z d d o s ta c ji H e l, M in iste rstw o K o ­ m u n ik a c ji w y ja śn ia , ż e s p rz e d a ż ta n ie d o z n a ła ż a d n y c h o g ra n ic z e ń , g d y ż s ta c ja H e l n ie je st z a m k n ię ta d la ru c h u p a s a ­ ż e rs k ie g o . K a s y b ile to w e P K P . n ie m a ją o b o w ią z k u s p ra w d z a n ia c z y p o d ró ż n y m a p ra w o p rz e b y w a n ia n a te re n ie p rz y le g ły m d o s ta c ji k o le jo w e j H e l.

53)

5ercJ u/niewoli

IRF NAPBAV OanyNigórsfei

Powieść z lat 1921—24 aa Polesiu.

C ię g d a lsz y .

— W id z i p a n . C z a s z m ie n ia n a w e t n a jg łę b sz e n a sz e p rz e k o n a n ia. A le n ie o to m i c h o d z i! J e s te m sz cz ę śliw y , ż.e p a n a n ig d y n ie sk rz y w d z iłe m ... C z ę­

sto w sp o m in a łe m p a ń s k i d o m , p rz e d tą b u rz ą w n o cy . T e n o g ró d ... to w y­

c z e k iw a n ie ... te n k o n c e rt p a ń s k ie j c ó rk i C o o n a te ra z ro b i?

P u łk ó w n ik le k k o z b la d ł.

— Je ż eli z o sta łe m i c h c ę z p a n e m m ó w ić , to je d n a k n ie n a te n te m a t.

Z re sz tą m o g ę p a n u p o w ied z ieć : c ó rk a m o ja w y je ż d ż a z a g ra n ic ę .

T e o s ta tn ie sło w a p o w ie d z ia ł p a ­ trz ąc n a O rlik a .

N ie b a c z ą c n a s iln e w z ru sz e n ie , ja k ie o p a n o w a ło a ta m a n a p o d w p ły­ w e m ty c h słó w , w z ru sz e n ia te g o n ie o k a z a ł i w y trzy m a ł p rz e n ik liw y w z ro k s ta rc a T y lk o g ło s je g o ja k b y le k k o z a d rż ał, g d y ż z a p y ta ł:

— W y je żd ż a ? Z a g ra n ic ę ?

— T a k . ju ż w ty m m ie s ią c u l

— Z k im ?

— Z e m n ą i z sio sti-ą

W y m u sz o n y u śm ie c h o b le k ł tw a rz O rlik a

• — P ro sz ę p o z d ro w ić ją o d e m n ie — rz e k i c ich o — ż y c z ę je j i p a n u sz c z ę ­ śliw e j p o d ró ż y .

la g o c k i n a g le p o stan o w ił z m ie n ić te m a t i o d e z w a ł się : . , . > . ,

— C zy m a p a .i m o ż e ja k ie ś ż y c z e­

n ie ? M o że e h c e p a n , a b y m u p o sła ć c o d o w ię z ień .a C h c ia łb y m .. M a m w o _ b e c p a n a d u ż e z o b o w ią z a n ia .. M o że w ię c te ra z m ó g łb y m się c z em o d w d z ię ­

c z y ć .

— D z ię k u ję! M n ie ju ż n ic n ie b ę ­ d z ie p o trz e b n e..

— P ro sz ę się z a stan o w ić , o d e jd ę , a p o t*im b ę d z ie z a p ó ź n o !

— Ju ż je s t z a p ó ź n o , a b y m i k to­ k o lw ie k m ó g ł w c z e m p o m ó c — rz e k i O rlik g ło śn o . Z d a w a ło się , że z a leż a ło m u n a te rn , a b y sło w a te u s ły s z a ł ró w n ie ż k o m e n d a n t.

P o c h w ili Ł a g o c k i w s ta ł i p o ż e g n a­ w sz y się z O rlik iem o ra z z k o m e n d a n ­ te m , z a b ie rał się d o w y jśc ia . O rlik s ta ł m ięd z y b iu rk ie m i d rz w ia m i, tu ż p rz y o k n ie , z k tó re g o ro z le g a ł się w id o k n a u lic ę Je d e n rz u t o k a w y sta rcz y ł, b y d o strze c , ż e n a u lic y k rę c ił się ja k iś siw y starz e c, d ź w ig ają c y n a rz e m ie n iu p rz e w ie sz o n ą s k rz y n k ę z p a p ie ro s a m i.

O rlik p rz y p o m n ia ł so b ie , że w c z a sie re w iz ji z a b ra n o m u w sz y stk o , n a w e t p a p ie ro sy , z w ró c ił się p rz e to d o w y c h o­ d z ą c e g o p u łk o w n ik a

- P a n w y b a c z y , a le s k o ro z a o fia­

ro w a ł się p a n . p o fa ty g u ję g o , a b y z e - c h c iał m i p rz e z k o m e n d a n ta p rz e s ła ć p a c z k ę ty to n iu , lu b p a p iero só w . W id z ę n a u lic y sp rz e d aw c ę ... A p a n , p a n ie k o .

m e n d a n c ie , n ic n ie b ę d z ie m ia ł p rz e ­ c iw k o te m u , ż e o trz y m a m ta k i p re ­ z e n t ?

— W śle d z tw ie w o ln o p a lić!

T y m c z a sem p u łk o w n ik w y sze d ł p rz e d g a n e k i z a w o ła ł n a sp rz e d a w c ę . S tarz e c m im o siw e j b ro d y p o d b ie g ł sz y b k o . Ł a g o c k i k u p ił ty to ń i k ilk a p a c z e k p a p iero só w , n ie z w ra ca jąc u w a g i n a siw o b ro d eg o s ta rc a , w k tó ­ ry m p rz y d o b ry m p rz y jrze n iu się p o ­ z n a łb y n ie w ą tp liw ie te g o k o so o k ie g o w o ź n ic ę k tó ry p rz y w ió z ł S te b n ic k ie g o d o A n ie lin a .

Je sz cz e w ty m sa m y m d n iu k o m e n ­ d a n t p o stan o w ił w y sła ć O rlik a i M a rię d o w ięz ien ia w P iń s k u . P o n ie w a ż je d ­ n a k o b a w ia ł się , że b a n d a O rlik a m o­ g ła b y e w e n tu a ln ie p o k u sić się o o d b i­

c ie sw e g o a ta m a n a , d o p a tro lo w a n ia w ię ź n ia w y z n ac z y ł a ż sz e śc iu p o li­

c jan tó w T ra n s p o rt o d b y ł się w ie c z o ­ re m . G d y o p u śc ili b u d y n e k k o m is a ria­ tu , m ia ste c zk o ju ż sp a ło . Z p o w o d u siln e j e s k o rty w ię ź n ió w n ie z a k u to .

R O Z D Z IA Ł X X III.

Pomoc pułkownika.

M a ria sz ła tu ż o b o k O rlik a . Z w ie­ s iła g ło w ę . B y ła je d n a k sz c z ę śliw a . Z n ó w m ia ła p rz y so b ie S te fa n a . N ie p rz e ra ż a ło je j to , c o c z e k a ło ic h w n a j­

b liższ ej p rz y szło śc i. Z n im g o to w a je s t n a w e t p ó jść n a sz u b ien ic ę. B y le z n im . M a ria z d a w a ła so b ie s p ra w ę z te g o , ż e w y ro k b ę d zie c ię żk i, łu d z iła się je d n ak , ż e s ą d n ie z a w y ro k u je śm ie rc i. W sw e j n a iw n o ści u k ła d a ła , że w w ię z ie n iu b ę d ą ra z e m . K ied y ś s ły sz a ła o k a to r­

g a c h sy b e ry jsk ic h , n a k tó re g n a n o ra­ z e m m ę ż c z y z n i k o b ie ty , n a k tó re z a m ę ż em p ó jść m o g ła ż o n a , z a b ra te m — sio stra. M a ria sp o d z ie w a ła się , że O r­

lik o w i i je j są d w y m ie rz y k a rę ta k ie j w ła śn ie sy b e ry jsk ie j k a to rg i.

G łu c h o o b ru k p u s te j u lic y u d e rz a ły c ięż k ie b u ty p o lic ja n tó w . S z li z p rz o­

d u . z ty łu i z b o k ó w . G ro ź n ie lś n iła sta l b a g n e tó w n a ło ż o n y c h n a k a ra b in y .

M a ria w ie rz y ła , że p o p rze z tę sta l n ie p rz e d rz e się ju ż n a w e t O rlik .

S te fan sz e d ł o b o k n ie j, c ię żk im , ró w n y m k ro k ie m . M y śla m i z d a w a ł się b łą d z ić g d z ie ś b a rd z o d a lek o . C zy p rz y p o m in a ł so b ie d a w n e , w o ln e ż y c ie , b e z g ra n ic z n ą p rz e s trz e ń la só w i p ó l.

sw e so k o le n a d n im i h a rc e, h u k d z i­

k ic h n a p a d ó w , sz ale ń stw a , w W ilcz y m D o le ? A m o ż e m y ś la ł w te j c h w ili o k o b ie c ie , k tó ra z d o b y ła je g o se rc e l T ru d n o to je d n a k b y ło w y c zy ta ć z te j tw arz y , k tó rą p rz y o b le k ł w te j c h w ili b e z g ra n ic z n y s m u te k

M a ria c z a se m z u k o s a s p o jrz a ła n a a ta m a n a W id z ąc , że się m a rtw i i s m u­ ci, d z ie w c z y n a c ie rp ia ła c o ra z b a rd z iej C o ra z b a rd z iej g n ę b ić ją z a c z y n ała św ia d o m o ść , że to o n a d o p ro w a d z iłfi d o a re sz to w a n ia O rlik a , ż e to o n a p o ­ z b a w iła g o ta k u p ra g n io n e j w o ln o ści - N i? sm u ć się , S te fa n — rz e k ła c ich o — N ie m a co u b o le w ać n a d tern , co p o z a n a m i z o sta ło . C o to b y ło z a ży . c ie ? C z as ju ż S te f, b y o d p o k u to w a ć z?

n ie i z a te k rz y w d y , c o śm y w y rzą d z ili!

C z a s! G d y się to sp e łn i, ja k ż e le k k ą b ę d z ie w ó w c za s śm ierć . A te ra z ni<

c z a s n a łzy .

- - P rz e c ie ż n ie p lą c z ę ! — o d rz e k ! O rlik — C o' c i p rz y sz ło d o g ło w y ?

— A d o m n ie te ż n ie m iej ż a lu ! C h o c iaż w ielk a je s t m o ja w in a w sto - s u n k u d o c ie b ie , a le z a jrz y j g łę b o k o w m o je se rc e , z o b a c z c o się w n im d z ia le i d z ie je , a w ó w c za s n a p e w n o p rz e b a ­

c z y sz. ,

— D o c ie b ie n ie m a m ż a ln i . । (C ią g d a lszy n a stą p i), /