Ćwiczenie 3/4.
Realizacja słuchowiska
Opracowanie: Piotr Odya1. Wprowadzenie
Słuchowisko do niedawna było jedną z podstawowych form audycji radiowych. Największą popularnością cieszyły się w latach dwudziestych, trzydziestych oraz czterdziestych dwudziestego wieku. Dopiero rozwój telewizji diametralnie zmienił sytuację. Telenowela telewizyjna wyparła w końcu radiowe słuchowiska. Najsłynniejszym słuchowiskiem radiowym jest „Wojna Światów”, której emisja 30 października 1938 roku spowodowała w Stanach Zjednoczonych prawdziwą panikę. Ludzie byli przekonani, że słuchają transmisji z inwazji Marsjan na Ziemię.
Słuchowiska radiowe przygotowywane były w specjalnych studiach – wyposażonych w różnego rodzaju podłogi, schody, drzwi (służące jedynie do trzaskania), doprowadzenie wody itp. Wszystko to miało służyło do tworzenia efektów dźwiękowych niezbędnych, by słuchacz poczuł się uczestnikiem wydarzeń. Zwłaszcza w początkach radia, gdy nie istniała możliwość nagrywania audycji i wszystko odbywało się „na żywo”, posiadanie takiego studia było niezbędne.
Aby nagrać słuchowisko radiowe niezbędny jest scenariusz: bądź to przygotowany specjalnie pod kątem słuchowiska, bądź też będący adaptacją powieści, noweli czy spektaklu teatralnego. Następnym krokiem przy tworzeniu słuchowiska jest dobór aktorów. Ich głos musi być dopasowany do roli, jaka zostanie im powierzona. Dopiero potem można przejść na nagrywania. Przy czym obecnie najczęściej korzysta się z typowego studia radiowego, efekty dźwiękowe dodając na etapie postprodukcji. Każda rozgłośnia radiowa wyposażona jest w wiele taśm lub płyt z bibliotekami efektów dźwiękami. Jedynie dźwięki bardzo charakterystyczne dogrywane są w razie potrzeb w studiu bądź plenerze.
Postprodukcja słuchowiska odbywa się typowo z wykorzystaniem systemu wielościeżkowego. Najczęściej jest to dedykowany system DAW (np.: ProTools) bądź komputer z wielokanałową kartą dźwiękową i odpowiednim oprogramowaniem. Przyjmuje się poniższy plan wykorzystania ścieżek:
- ścieżka 1 i 2 – stereofoniczny podkład muzyczny
- ścieżka 3 i 4 – stereofoniczne efekty dźwiękowe budujące atmosferę miejsca, np. oddające odgłosy stacji kolejowej
- ścieżka 5 i 6 – głosy aktorów (również ustawione w panoramie stereofonicznej) - ścieżka 7 i 8 – stereofoniczne efekty dźwiękowe, pojawiające się incydentalnie, np.:
głos komunikatu na nadjeżdżającym pociągu. KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH
Całkowity czas trwania słuchowiska powinien wynosić około pięć minut.
2. Zadania
1. Przed przystąpieniem do wykonywania ćwiczenia konieczne jest przygotowanie scenopisu słuchowiska. Scenopis (w postaci papierowej) należy przynieść gotowy na zajęcia. Zastanów się również, kto powinien grać poszczególne role w Twoim słuchowisku.
2. Stwórz w DAW-ie nowy projekt, częstotliwość próbkowania ustaw na 48kHz. Ścieżkę dostępu do tworzonego projektu dobierz tak, by projekt był łatwo identyfikowalny i nie nadpisał plików innych grup (kieruj się wskazówkami Prowadzącego).
3. Przy zapełnianiu ścieżek kieruj się zaleceniami podanymi w instrukcji 4. Zmontuj ścieżki tak, by otrzymać słuchowisko zgodnie ze scenopisem. 5. Zapisz końcową wersję słuchowiska na twardym dysku.
3. Sprawozdanie
1. Wykonaj powyższe zadania w celu przygotowania ok. 5 minutowego słuchowiska radiowego.
2. Opisz proces tworzenia słuchowiska. Czy udało się wykonać wszystko zgodnie ze scenopisem?
4. Literatura
[1] McLeish, R.: The Technique of Radio Production, Focal Press, London, UK, 1978. [2] Nisbett, A.: The Technique of Sound Studio, Focal Press, London, UK, 1976.
