Konferencja naukowa ku czci
Aleksandra Brücknera w Berlinie
Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza 14-15, 187-188
Rocznik XIV-XV/1979-1980 Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza
III. ŻYCIE NAUKOWE I ORGANIZACYJNE TOWARZYSTWA
KONFERENCJA NAUKOWA KU CZCI ALEKSANDRA BRÜCKNERA
W BERLINIE
W dniach 22 - 23 maja 1979 r. w Ośrodku Informacji i Kultury Polskiej w Ber linie odbyła się konferencja naukowa U niw ersytetu Humboldta na temat A l e k
san der B r ü c k n e r — V e r m ä c h t in s u n d V e rp flic h tu n g (A le k s a n d e r B rü c k n e r — t e s t a m e n t i o b o w ią ze k ) , urządzona z okazji czterdziestej rocznicy śmierci w ielkiego polskiego uczonego. Jak wiadomo, Brückner był w latach 1881 - 1924 profesorem uniw ersytetu berlińskiego, a następnie aż do śm ierci 24 maja 1939 r. mieszkał w Berlinie. Konferencja została zorganizowana przez działającą od kilku lat pol- sko-enerdowską kom isję polonistyczną, która skupia polonistów, zarówno histo ryków literatury, jak i językoznawców, z uniw ersytetów w W arszawie i Berlinie. W spółkierownikami kom isji są profesorowie Stanisław Skorupka [UW] i Alois Herm ann [Uniw ersytet Humboldta].
W om awianej konferencji w zięli udział liczni poloniści i slawiści z NRD — pracownicy naukowi, nauczyciele, lektorzy, tłumacze, studenci, oraz kilkunasto osobowa delegacja polska. Obrady konferencji otworzył rektor U niwersytetu Hum boldta, prof. Helm ut Klein, który przypom niał dotychczasowy, bogaty dorobek berlińskiej slaw istyki. Pierw szy referat zatytułowany, podoonie -jak cała konfe rencja, A le k s a n d e r B rü ckn er — V e r m ä c h t n is u n d V erpfich tu n g, wygłosił prof. Alois Hermann. Następne referaty były pośw ięcone om ówieniu poszczególnych działów wielokierunkow ego dorobku naukowego Brücknera jako historyka litera tury i językoznawcy. Przypomnę tu te referaty, które mogą szczególnie zainte resować czytelników „Rocznika”.
Prof. Zdzisław Libera w referacie A le k s a n d e r B rü ck n er ja k o autor s y n t e z y
„ D z i e j ó w l i t e r a t u r y p o l s k i e j ” scharakteryzował m etodę stosowaną przez Brückne ra jako Iiteraturoznawcę-syntetyka. Pew ną całość stanow iły trzy kolejne w ygło szone referaty: doc. Stanisław a M akowskiego: A le k s a n d e r B rü c k n e r ja k o badacz
l i t e r a t u r y p o ls k ie j o k r e s u r o m a n t y z m u , prof. Janiny K ulczyckiej-Saloni: Epoka
p o s t y c z n i o w a w p r a c a c h A l e k s a n d r a B r ü c k n e r a oraz prof. Romana Taborskiego:
P o ls k a l i te r a tu r a w s p ó łc z e s n a w oc enach A l e k s a n d r a B rü c k n e ra . Autorzy ukazy w ali, jak z punktu widzenia dzisiejszego stanu badań wyglądają sądy Brücknera na temat kolejnych okresów polskiej literatury. Stw ierdzili, że najw ięcej w ątpli
— 188 —
wości w dorobku tego znakomitego znawcy i badacza literatury staropolskiej bu dzą jego oceny dotyczące literatury nowszej, a zwłaszcza literatury w ieku dw u dziestego. Prof. Tadeusz U lew icz pośw ięcił swój referat om ówieniu studiów pa- rem iologicznych Brücknera, a dr W ładysław Berbelicki poinform ował o prow a dzonych w Krakowie pracach nad bibliografią pism Brücknera.
Miłym akcentem om awianej konferencji było nadanie prof. Stanisław ow i Sko rupce doktoratu honoris causa U niw ersytetu Humboldta. U czestnicy konferencji w zięli również udział w w ycieczce do Poczdamu, gdzie m.in. zw iedzili wzorowo prowadzone archiwum w ybitnego pisarza niem ieckiego X IX w. Theodora Fontane. W szystkie m ateriały wygłoszone na konferencji A le k s a n d e r B rü c k n e r — V e r m ä c h t nis u n d V e r p fl ic h t u n g ukazały się w osobnym zeszycie berlińskiego kwartalnika „Zeitschrift für S lavistik ”.
R.T.
OBCHODY ROCZNICY WIKTORA GOMULICKIEGO W PUŁTUSKU
3 października 1979 r. w Pułtusku odbyła się sesja popularno-naukowa po święcona W iktorowi Gom ulickiemu z okazji 60 rocznicy śm ierci poety. Jak w ia domo, Gomulicki m ieszkał w Pułtusku w latach 1854 - 1864, ukończył tam tejsze progimnazjum, a następnie pobyt w tym m ieście upam iętnił w e W s p o m n ien ia ch
n ie b ie s k ie g o m u n d u r k a oraz innych utworach literackich.
Obrady sesji zostały poprzedzone złożeniem kw iatów przed odsłoniętym przed kilkoma laty pom nikiem poety. Następnie uczestnicy sesji w ysłuchali dwóch re feratów. Juliusz W. Gomulicki w referacie N ie z n a n y P u łt u s k W i k to r a G o m u li c -
kie go przypomniał nieznane dziś, rozproszone w rocznikach starych czasopism teksty swego ojca poświęcone Pułtuskow i i zapowiedział przygotowanie ich książ kowego w ydania. Z kolei Roman Taborski w referacie W i k to r G o m u lic k i — p o e ta n ie z n a n y zwrócił uwagę, że w skutek braku obszerniejszej, reprezentatywnej edycji dorobku poetyckiego autora W s p o m n ie ń n ieb iesk ieg o m u n d u r k a — dorobek ten wciąż jeszcze nie jest w pełni znany i należycie doceniany. W dyskusji po referatach zabrał m.in. głos znany warszaw ski bibliofil, Józef Chudek, który mó w ił o zasługach Wiktora Gomulickiego jako kolekcjonera, bibliofila i edytora.
W ramach obchodów rocznicy Gom ulickiego w Pułtusku został ogłoszony kon kurs dla młodzieży ze starszych klas licealnych na w ypracow anie poświęcone twórczości tego pisarza, a w starym, zabytkowym budynku gim nazjalnym roz poczęto przygotowania do otwarcia poświęconej jemu izby pamięci.
Uroczyste otwarcie tej izby oraz rozstrzygnięcie szkolnego konkursu nastąpiło 11 czerwca 1980 r. Tego samego dnia została również odsłonięta tablica pamiątkowa na domu przy pułtuskim rynku, w którym m ieszkała rodzina Gomulickich.