• Nie Znaleziono Wyników

Kowalski Tadeusz

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Kowalski Tadeusz"

Copied!
66
0
0

Pełen tekst

(1)

1

(2)

BPIS ZAWARTOŚCI TECZKI - 5 I W .

CM/1/1.

;. Materiały dokumentacyjne

I/?—-relacja właściwa I c *

$ j ^ . h ''~Lż

l/i! - dokumenty (sensu stricto) dot. osoby relatora

l o , A 1/3 -

inne materiały dokumentacyjne dot. osoby relatora —

• #

II. Materiały uzupełnieniające relację £ ^ * '.< 2 )

III. Inne materiały (zebrane przez „relatora”);--—

111/1- dot. rodziny relatora -___

I

\>i2

- dot. ogólnie okresu sprzed 1939 r . ___- . III/3 - dot. ogólnie okresu okupacji (1939 -1945)

• li!/4 - dot. ogólnie okresu po 1945 r.

MI/5 — inne-.j____

IV. Korespondencja

V, Wypisy ze źródeł [tzw.: „nazwiskowe karty informacyjne”] k M

Vii Fotografie £

2

(3)

3

(4)

4

(5)

Kowalski Tadeusz

Urodził się w Skępem w 1912 r. Ukończył Seminarium Nauczycielskie w Wymyślinie, a nastgnie Dywiz. Kurs Podchor. Rez. w Brodnicy.

W czasie okupacji do 19^2 r. był komendantem Obwodu POW Rypin.

Ścigany przez Niemców przeniósł się do Krakowa, gdzie studiował

44ił kvUipl<{ĄtL

[W Akademii Sztuk Pięknych. Działając w Rypinie podczas krótkich pobytów w Skępem ilustrował "Iskrę Wolności".

Rei. Kowalska M. Inf. własne autora.

Władysław Drzewiecki

5

(6)

%

Kowalski Tadeusz

Urodził się w Skępem w 1912 r. Ukończył Seminarium Nauczycielskie w Wymyślinie, a nastgnie Dywiz. Kurs Podchor, Rez* w Brodnicy.

W czasie okupacji do 19^2 r. był komendantem Obwodu POW Rypin, Scogany przez Niemców przeniósł się do Krakowa, gdzie studiował m (ibwpll lc\tL

(T*r Akademii Sztuk Pięknych. Działając w Rypinie podczas krótkich pobytów w Skępem ilustrował "Iskrę Wolności".

Rei. Kowalska M# Inf* własne autora.

Władysław Drzewiecki

6

(7)

7

(8)

U a a a a i 0 d a i a ł a U o ś o i /i '

> g ą j ^ a m » a « aKa«W8»aaias3!aaKasaaa»satsssagwsgsśgiac5aafcs»8»'

J Ob* SygolekiagD lad aaaa. ur* daia 2**VT«

19115 rolat 9 ‘Zaciasu#"^b®» Lipno, aaniosa- kalano w Liwowie powiat diurpc*

aa d 2 ia ła ia o śó s&aokuapfaą od 193* r* do 21*I*1945 ®

S a p a ą d O d d a w a ła P o w ia t o w e g o 3 * 3 * o 1*1 D * w L i p a i e i ® 31 e » r p o u a a p o d s t a w i a a e b r a a e ^ o o a t e r i a ł u i o ś ^ i a d c a o A O s & a d k ó a u a o a ^ o p r a c ? O b * S c a l a k i © j o 2 a d e a a a a a a d a i a ł a l a o & ć i j m a o l u - c y j a ą * t j n l j a i a t & j o o a c s e w c a a a i e p o b y t u w d e r ± L o a r it f a ć l a u c ^ - c i o l o k i a w f f i a y 611 n f a i w s p ó ł r o d a k t o s e c i p o a t ę p o w e g o p i a o a a a t o r e a i © s a k o ł y „ .'J a a a e % ś l i ” * O d 19 : 5 $ x * o k a d o 1 « VI *1940 r * b y l • o a ł o o f c i o a £ B J * j ^ a c - h - a n l t t o r o w o k a a a s t a ł a g o 4 ^ 0 c a ł o a k a H K ł k o n o p i e a c ^ i * .. 1940 r o & a fc& ri w s p ó l r u d a k t a r o a fc a ^ a e ^ i j & a e t k i

d l a o b o s u d o n i e c k i e g o A n e m ik ó w « l U k o l o p o d a a a w ą „ a i a d o i a o s le i & *•>

d i o a o " . O d d n i a 2 « ¥ 1*1340 r o k u zostaje o s e f o n Zradfc i is w s p a r* |

;a n d y ^ o n o p i r a c y j n a ; ! a a p o w i a t y I d p n o i 3 y p i a * : * a l e ź a ł w 6 w 6 a a « d o i * * 0 « £ » i u ^ s a ł p o c a ą t t e w o p a e a d o n l a a „ ^ i e s u a s * » p ó i a i o ^

„ U o l e k " * C ^ a a l z o a a i o d d a l a j i a y s s a r a y ^ a a 1 p o r t y a a a o k i a d o / a l k i a o k u p a n t e m * * t y r a c a a a i a & a t mg&imdeSstcmm o a a a o p i -

a m konspiracyjnego „Iskra rfolao&ci", które utrą/nawało okolica- oycii oicaskaóedw w ducbw patrioty asa* prsoaskodailo aitloroweoa

n i n > ś M t e t d ^ m i a « f t ł t i - d o a a s k o w a ł O S Z D i O U i ^ > n f t a i c i a l ~ Ł m * m z i a f o ~ i OTos?/alo o wałkach toczących a% aa w o^stkioh frontach* # a& fd#

caasie or^aaiauje i saoatuja radioodbiorniki d la celów podadto- iWQ&# j f o le ^ do 2Qift proffiadsi Sajnu naaoaaal a i-k o lp o rtu je po#»

r^caniki askołna a ,aroaasy* J$at s ta le posauldUiany praaa **ladas SSiióoI-da* Po~m a^^€ił ardaat>vmniach w dniu 5*’J*1942 r* aoata^fl pooolaap aa stanowisko kooeadaata ob. odu A aali f£ea4ooa,3 aa pa» 1

l a t y „ A lm o 1 ^ r p i a * ■ S l a d a a i i i t l a 3 P o % v aki© • O a a t a p o r o 2 © s l a l y : a a o i o l i s ^ l ^ o a e i w m a o s & l y m ^ ś s k a s a a ia 3 ® s o a i o ^ a ó a p o b ^ t a

i f a s l ^ d a i ó a a u ó - o i a 50*000 n a t o k * ijksyim s i ^ w p o w i e c i e

^ i u r ia d a r » ^ o ą i s? ^ a e o s s a s s d a *

p r z o t e n a a

j

a a ł K j a s p t o y j a a y c S i n i e ^ a e o w o ^ c l a o l i p o w i a t u i i p a o w a k i o g o , r s r p i i i S k i a g ^ i 3 i © 3 ?p* 2 c M s c | 0 * - i? a e a c a ł ą m ą d a i a ł a i a o &6 a d a s |H » » 'i|

e a a ł o i ^ p o p u l a m o £ j c i ą i |x » a t ę p o n ą d z i a ł a l n o ś c i ą * - ^ ^ o l a n i a 1

. sii? a o a ,: : \r o iv - ła d a ie o f e ą i i o l s k ą w d a i u 21 * 1 * 19^5 p * a a o t a ^ e g o 's p o w i a c i e r y p i ^ k i a * % l a a a a a i g o d i o t a i c a o d o o d d s i a l ó w i 5 o 3 ^ |

^ i- o l^ t e ie c ^ o i a ł u S y 4 a * o « t f ł e « ? w I I A s m l i ^ o ^ a k a P o l a k i a g o d o | s

20 * X * 19^5 a?#

•/* - . ' ' M / m l i , ; 'r : i

-

8

(9)

SalsSy' poosąfclsoiao po \^yj5woloatu do HfS i póaaiej do %ZPA*

aa podstawia «or&o3 x?yaloalooyQa danych uaaa^e się w polni

- *$»!&?■# -Iia»ffś'it8 -.y -.. ...-».• .-^.i. 'T- ... :»:g, .... . .* . - . - -.., .Jg. ..

aaiałplaoSć Ob* KcKTałsSclo^ SJadouaaa ^afeo dsiałalaoać samiUG$#aą

-i.

-r:

. ; . ...

. ;

■ ■ * ' c

świadkowie 1 ucsusteiicy ifoc&tt Oposu

• V ;• - y «

r " '

• *• * < f-i * ~ ' « r * r -r- ' 1^0"

W' !,* V 'V: ■ ' ■ ’a‘” •• >•

jv

.

'

.

' * ‘ ‘ *

Zarząd :%sslat

-H'*:. , ■ ' ■ ■ ■ ■ i ■ U

;

C ■

4»:

\ '~S'- ;j.Y - '..•■■ c'. :•" •••-..•» ' i ' ~ i r . -i- ; S'; s > 1 .' -

'&■'« V - '■*’ >'■' -;-Ś:V ' • -■*; ... » . .-

- V - :‘ . ’•• •" ■■*••-.

:U

:••■'>' i.,v' . - ' : ^ . ż f ... . ,. , . . . . . ,. .. ... :. - . ...

••->-• • -■ -•• '!.■•■•''.• • - • - .••• •' " ' • • J.. ..■■■ -i- .-. - ' U- . ., '

; : ['0: L~. v

r : . : ¥ ■ /J -

Ś * " - :.., : r ; <. ... , i.:-.'5- - ' - ■ » ł. 1 - %•’ . •' •••

Ł

- m s ^ Ł . '^ ś - n s ^ p ą m ':- v"

i; :-,v;;4 . . i1-•■;*>•' ’•

■... ‘£\; • i

,

. ,

A - ' "

:

H

9

(10)

10

(11)

K ow alski T adeusz przybr. nazw. Tadeusz W i­

śniewski, Tomasz Wojciechowski, ps. „Tolek”,

„Tomasz”, „W iarusz” (1912-1967), kmdt Obw.

AK Rypin.

Urodzony 24 VI 1912 w Zaciszu pow. lip- nowski, syn gajowego z Kamienicy, Nadle­

śnictwo Skępe. Absolwent Seminarium Nauczy­

cielskiego w W ymyślinie, gdzie współredago­

wał pismo pt. „Nasze Myśli”. Przed II w ojną światową był kierownikiem szkoły w W ólce k. Skępego; od 1934 członek PPS. Ukończył Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy Pie­

choty w Brodnicy, ppor. rez. WP.

Brak danych o kampanii wrześniowej 1939.

Od 1940 współredagował tajną gazetkę wydawa­

ną dla jeńców angielskich z obozu w Kikole pt.

„Wiadomości Radiowe”. Podczas okupacji żył na stopie nielegalnej. W tym czasie ukończył też tajne korhplety na Akademii Sztuk Plastycznych w Krakowie. Od 1 VI 1940 pod ps. „Tolek”, „Wiarusz” szef prasy i propagandy w POZ-„Znak” na pow. lipnowski i rypiński i do maja 1943 współredaktor lokalnej gazetki konspira­

cyjnej pt. „Iskra Wolności” wydawanej w Józefkowie pod Skępem. Tu w 1940 był obecny przy zaprzysiężeniu do POZ Anastazji Lulińskiej ps. „Nata” (z d. Topo- lewskiej). Z Czesławem Lulińskim, Edmundem Ruszkowskim, Antonim Tężyc- kim prowadził też nasłuch radiowy. Członek TON, z Warszawy kolportował pod­

ręczniki szkolne. Po unifikacji POZ-„Znak” z AK w pow. rypińskim (IX 1942) i lipnowskim (XI/XII 1942) żołnierz AK. Uniknął aresztowania podczas wielkiej wsypy lipnowsko-rypińskiej w okresie 5-10 V 1943, chroniąc się w kwaterach konspiracyjnych, m.in. w Plac. Chrostkowo Obw. AK Rypin. W drugiej dekadzie maja 1943 w Stalmierzu w kwaterze u Apolonii Amelii Lewandowskiej został desygnowany na kmdt. Obw. AK Rypin przez Henryka Kopczyńskiego ps. „Sur­

ma”, kmdt. Insp. AK Włocławek (Obw. Rypin na czas akcji scaleniowej odłączo­

ny od Insp. Brodnica, ponownie dołączony w czerwcu 1943). Funkcję objął po aresztowanym Antonim Zielińskim, pierwszym kmdt. Obw. AK Rypin i pełnił ją do stycznia 1945. Jego zastępcą był w tym okresie Stanisław Baliński ps. „Sta­

nek”. Oparając się na niezniszczonych siatkach dowodzenia i łączności Insp. AK

11

(12)

12

(13)

Brodnica odbudował kmdę obw. i rozbite majowymi aresztowaniami landy pla­

cówek. W obawie przed aresztowaniami Kmda Obw. AK Rypin nie miała stałej lokalizacji i odprawy sztabu odbywały się w kwaterach konspiracyjnych m.in.

„U Szpaka” w Nowej Wsi gm. Chrostkowo (u Antoniego Bieńkowskiego ps.

„Szpak” i Mieczysława Święcickiego ps. „Mietek”), w Sikorzu gm. Chrostkowo (u Marcjanny Lewandowskiej), w Giżynku gm. Żałe (u Alojzego Jabłońskiego oraz Stanisława Olewińskiego), „U Małgorzaty” w Bachorzu gm. Płonne (u Ewy Ligmanowskiej), w Rogówku gm. Rogowo (u Adama Michalskiego), w Dobrzy­

niu n. Drwęcą (u Heleny Żołobińskiej ps. „Halszka”), w gajówce Grucza Nadle­

śnictwo Paliwodzizna gm. Nowogród pow. lipnowski (u Ireny Dołkowskiej). Na kwatery eskortował go Stanisław Suszyński ps. „Witold”. W sierpniu-wrześniu 1944 „Witold”, powiadomiony przez Lucjana Żołobińskiego ps. „As” o rozstrze­

laniu przez oddziały Jagdkommando w Rogowie Mieczysława Matuszewskiego, przerzucił „Tomasza” na kwaterę do H. Żołobińskiej w Dobrzyniu n. Drwęcą.

Kontakt z kwaterami konspiracyjnymi utrzymywali łącznicy do zadań specjalnych komórki łączności i kwaterunku Kmdy Obw. AK Rypin i KO Pomorze, m.in. Bo­

gusław Derkowski ps. „Zenek” i Stanisław Derkowski ps. „Zbyszek” oraz S. Su­

szyński. Łączniczka i kurierka Jadwiga Lewandowska ps. „Hanka” (zam. M ar­

kiewicz) utrzymywała łączność sztabu Obw. AK Rypin z kmdt. Plac. AK, z Anną Lewandowską ps. „Pliszka” (położną i pielęgniarką), kwaterami konspiracyjnymi Obw. Rypin i kwaterami KO na terenie Insp. Brodnica. Z Janem Kutnikiem ps.

„Sas” utrzymywał łączność przez punkt kontaktowy w kwaterze Stanisława Ole­

wińskiego w Giżynku gm. Żałe. Janina Sobczak ps. „Janka”, urzędniczka magi­

stratu w Golubiu, dostarczała dla Obw. Rypin kartki żywnościowe i odzieżowe, druki formularzy, załatwiała też meldunki dla ukrywających się oraz przepustki umożliwiające przekraczanie Drwęcy w Golubiu. Podczas przesłuchań żołnierzy AK Obw. Brodnica aresztowanych w styczniu 1945 oficer NKW D starał się także ustalić miejsce pobytu T.K.

Po ucieczce Niemców zgłosił się do II Armii LWP, gdzie jako oficer służył do 20 X 1945. Należał do PPS, potem PZPR. Po wojnie pracował w szkolnic­

twie. Był m.in. kierownikiem szkoły w Ligowie. W 1959 został kierownikiem Szkoły Przysposobienia Rolniczego w Ligowie, którą założył. N a prośbę Marii Sobocińskiej ps. „Ryśka” pochował na cmentarzu w Skępem Henryka Gruetz- machera ps. „M ichał”, oficera sztabu KO ZW Z-AK Pomorze. Zmarł 29 VIII 1967 w Warszawie. Jego zwłoki zostały przewiezione na cmentarz do Skępego i tam pochowane 3 IX 1967.

Odznaczony Krzyżem Walecznych.

APAK: Kartoteka Insp. Brodnica; tamże, T.: Drzewiecki S., Jagielska I., Jurkie­

wicz A., Klubiński Z., Kowalski T., Lewandowska J., Lulińska Cz., Mieczkowska H., Paradowska J., Schulz A., Sobocińska M., Suszyński S., Zielińska A.; C i e- c h a n o w s k i K., Ruch oporu..., s. 233; K r a j e w s k i M., S c h u l z A., Su- s z y ń s k i S., Działalność POZ „Znak", Przegląd Historyczny 1980, z. 4, s. 780, 783, 786; Relacje..., s. 166, 227, 305; S a d o w s k i J., Mówi..., s. 172, 184 (ur.

1914); Sł. konsp. pom..., cz. 1, s. 114, 113; cz. 2, s. 69; cz. 3, s. 87; Z a w a c k a E., Szkice WSK..., s. 309, 315, 330.

Elżbieta Skerska

13

(14)

14

(15)

F U N D A C J A

ARCHIWUM I MUZEUM POMORSKIE ARMII KRAJOWEJ ORAZ WOJSKOWEJ SŁUŻBY POLEK

1945 , "

BIURO FUNDACJI • 87-100 TORUŃ • UL. WIELKIE GARBARY 2 • TEL./FAX (0-56) 65-22-186 http://www.um.torun.pl/AK, e-mail: AK@um.torun.pl, fapak@wp.pl

KONTO: WIELKOPOLSKI BANK KREDYTOWY SA W T O R U N IU . NR RACHUNKU 82 1090 1506 0000 0000 5002 0244

l.dt.JOĄ!

r 0

-

t>U) o t

q L q X ' \ A 4 H i V ( U

j

A M .

T o r u ń 25.03.£003 r.

U r z ą d S t a n u Cywilnego

87-630 Słcępe

Szanowni Państwo !

W związku z tym, ze n a s z a F u n d a c j a prowadzi działalność wydawniczą, p r z y g o t o w u j e m y w y d a n i e już c z .6 "Słownika bi o g r a f i c z n e g o k o nspiracji pomorskiej i 9 3 9 - i 945*„ w k t ó r y m m , i n , z n a j d ą się b i o g r a m y k o n s p i r a t o r ó w w a l c z ą c y c h podczas II w o j n y światowej n a terenie p o w .1i p n o w s k i e g o , w t ym także Skępego i Wymyślina. W zwią z k u z ty m z w r a c a m się do Państwa z p r o ś b ą o podanie n a s t ę p u j ą c y c h danych:

Kowalski Tadeusz data u r o d z e n i a i miejsce oraz imiona ro d z i c ó w ( ( ur.się w 191 £ r, lub 1913 w Z a c i s z u p o w .1i p n o w s k i )i zmarł na pewno w S k ę p e m w latach o s i e m d z i e s i ą t y c h ubiegłego wieku, był n a u c z y c i e l e m . P r z e k a z a n e p rzez Pańs t w a informacje zostaną wyk o r z y s t a n e tylko i w y ł ą c z n i e w cela c h naukowych. W załączeniu

p r z e s y ł a m ostatni nr "Biuletynu** w y d a w a n e g o przez Fundację.

B ę d ę bardzo zobowiązana za spełnienie mojej prośby.

Z wyrazami szacunku i p o w a ż a n i a . . ....

m g r E lżbieta Skerska r e d ,sS i o w n i k a ”

15

(16)

U R Z Ą D -STANU CYWILNEGO

87 - 630 S K Ę P E woj. kuJ«w*ko - pom orskie

--- f u n d a ^ a ( > ^ ! > - ^ ) 0 3

‘Archiwum i

Muzeum

Pomorskie Armii Krajow8j oraz Wojskowej Służby Polek"

w Toruniu

Skępe, dnia 2003.03.31

Referent:....

Fundacja Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polek

87-100 Toruń

Wpłynęło dnia:

L. dr..

liJ-Lr... OdpSwTidając na Państwa pismo z dnia 25.03.2003r.

Załączniki: . 1 0)03 Urząd Stanu Cywilnego w Skępem uprzejmie

księdze urodzeń roczników 1912, 1913 nie figuruje osoba o nazwisku Kowalski Tadusz. Miejscowość Zacisze nie należała i nie należy do naszej gminy. W skorowidzach akt zgonu lat osiem­

dziesiątych ubiegłego wieku również nie figuruje w)w osoba.

W załączeniu przesyłam kserokopię spisu miejscowości w Polsce dot.

miejscowości Zacisze.

K I E R Urifdu

16

(17)

17

(18)

F U N D A C

ARCHIWUM I MUZEUM POMORSKIE ARMII KRAJOWEJ __________ ORAZ WOJSKOWEJ SŁUŻBY POLEK__________

A

BIURO FUNDACJI • 87-100 TORUŃ • UL. WIELKIE GARBARY 2 • TEL./FAX (0-56) 65-22-186 http://www.um.torun.pl/AK, e-mail: AK@um.torun.pl, fapak@wp.pl

KONTO: W IELKOPOLSKI BANK ' NR RACHUNKU 82 1090 1506 0000 0000 5002 0244

Pani Dyrektor Krystyna Cymerman Szkoła Podstawowa

w Ligowie 09-228 Ligowo

Szanowna Pani !

Jestem pracownikiem Fundacji i przygotowuję wydanie już cz.6 „Słownika biograficznego konspiracji pomorskiej 1939-1945”, w której chciałabym umieścić biogram śp. Tadeusza Kowalskiego zasłużonego żołnierza Armii Krajowej, który, według relacji kombatantów, był kierownikiem Szkoły w Ligowie. Po śmierci śp. Tadeusza Kowalskiego vel Tomasza Wojciechowskiego ps.”Tolek” straciliśmy kontakt z rodziną. Bardzo zależy mi na ustaleniu dokładnej daty Jego śmierci i byłabym zobowiązana za udzielenie pomocy w tej sprawie, a także wszelkie informacje dotyczące powojennej Jego działalności.

W załączeniu przesyłam ostatni numer „Biuletynu”, który wydaje Fundacja.

Z okazji Świąt życzę pomyślności w życiu osobistym i sukcesów w pracy zawodowej.

Z poważaniem ...

Elżbieta Skerska redaktor „Słownika”

18

(19)

F U N D A C J A 'Archiwum i Muzeum Pomorskie

Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polek1 Ligowo, 8.01.2004r.

w Toruniu

Wpłynęło dnia:

L. 5 3 t y

Załączniki:

Referent:

Pani

Elżbieta Skerska

Na podstawie „ Kroniki szkolnej”, która prowadził Tadeusz Kowalski od 1950 r. uzyskałam następujące informacje:

1. 1 września 1945 r. na polecenie Inspektora Szkolnego w Lipnie objął obowiązki Kierownika Szkoły w Ligowie. Przybył z Publicznej Szkoły Powszechnej Nr.l w Lipnie.

2. Na początku stycznia 1952r. miał resekcję żołądka.

3. W 1959r. został Kierownikiem Szkoły Przysposobienia Rolniczego w Ligowie, którą założył. Uczył w niej języka polskiego.

4. Zmarł 29 sierpnia 1967r. w Warszawie. Jego zwłoki zostały przewiezione cmentarz do Skępego i tam pochowane 3 września

ADRES CÓRKI

Szczepkowska Wiesława Barcino 20 a

77-230 Kępice tel. Kępice 306

19

(20)

F U N D A C J A

ARCHIWUM I MUZEUM POMORSKIE ARMII KRAJOWEJ __________ ORAZ WOJSKOWEJ SŁUŻBY POLEK

.. i

BIURO FUNDACJI • 87-100 TORUŃ • UL. WIELKIE GARBARY 2 • TEL./FAX (0-56) 65-22-186 http://www.um.torun.pl/AK, e-mail: AK@um.torun.pl, fapak@wp.pl

KONTO: W IELKOPOLSKI BANK KREDYTOWY SA W TORUNIU NR RACHUNKU 82 1090 1506 0000 0000 5002 0244

Toruń 13 II 2004 r.

Pani Dyrektor

mgr Krystyna Cymerman Szkoła Podstawowa

w Ligowie

e7C{Jtn C?**c 09-228 Ligowo

Szanowna Pani !

Bardzo serdecznie dziękuję za przesłanie informacji o śp. Tadeuszu Kowalskim oraz podanie adresu Jego córki.

Sądzę, że przyjmie Szkoła w darze cz.6 „Słownika biograficznego konspiracji pomorskiej 1939-1945” z biografią T.Kowalskiego, który winien ukazać się w II połowie bieżącego roku

Zapraszam także uczniów do Fundacji na lekcję historii przy okazji wycieczki do Torunia.

Gdybyście Państwo byli tym zainteresowani, to proszę o wcześniejszy kontakt.

Z poważaniem ... ...

mgr Elżbieta Skerska -dokumentalistka

20

(21)

F U N D A C J A

ARCHIWUM I MUZEUM POMORSKIE ARMII KRAJOWEJ ORAZ WOJSKOWEJ SŁUŻBY POLEK

---1

BIURO FUNDACJI • 87-100 TORUŃ http ://www. u npptoru n. pj/^

KONTO: W IELKOPOLSKI BANK

UL. WIELKIE GARBARY 2 • TEL./FAX (0-56) 65-22-186 forrjail: AK@um.torun.pl, fapak@wp.pl

TrU N IU - NR RACHUNKU 82-1090 1506 0000 0000 5002 0244

\g^ , ^ _ Tu O li/Ast' S-Łu/ht

Jr. ó ?4*$1rf'shs* "<{4O/0< ( Pani Wiesława Szczepkowska Barcino 20a

77-230 Kępice

, Szanowna P a n i!

Adres Pani otrzymałam dzięki uprzejmości p. dyr. Szkoły w Ligowie Bardzo zależy mi na nawiązaniu kontaktu z Rodziną śp. Kowalskiego Tadeusza, człowieka bardzo zasłużonego dla konspiracji pomorskiej w czasie II wojny światowej. Jestem dokumentalistką Fundacji i przygotowuję wydanie cz.6 „Słownika biograficznego konspiracji pomorskiej 1939-1945”, w której chciałabym umieścić biogram żołnierza Armii Krajowej- śp. Tadeusza. Jednak brak mi niektórych faktów z Jego życia i dlatego Panią bardzo proszę o pomoc i o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. imiona rodziców śp. Tadeusza oraz nazwisko panieńskie matki, 2. czym zajmowali się Jego rodzice( ewentualny zawód),

3 . czy brał udział w kampanii wrześniowej i gdzie walczył,

4.w którym roku zawarł związek małżeński oraz imię i nazwisko panieńskie żony; dzieci urodzone z tego małżeństwa,

5.wiemy, że w 1944 r. został odznaczony Krzyżem Walecznych, czy po wojnie otrzymał odznaczenia państwowe, resortowe ( w oświacie) oraz stopnie wojskowe.

6.gdzie pracował po 1959 r. i kiedy przeszedł na emeryturę, czy posiadał uprawnienia kombatanckie.

Gdyby to było możliwe, to proszę chociaż o kserokopię dokumentów śp. Tadeusza Kowalskiego i zdjęcie, które, jeżeli sobie Pani życzy, to oddam po zrobieniu kserokopii.

Bardzo liczę na Pani pomoc. W załączeniu przesyłam informację o naszym Archiwum.

Z poważaniem ... ...

Elżbieta Skerska dokumentalistka

21

(22)

t

BIURO FUNDACJI • 87-100 TORUŃ • UL. WIELKIE GARBARY 2 • TEL./FAX (0-56) 65-22-186 http://www.uręutorur).pJ/AKf e-mail: AK@um.torun.pl, fapak@wp.pl

KONTO: W IELKOPOLSKI BANK W TORUNIU NR RACHUNKU 82 1090 1506 0000 0000 5002 0244

F U N D A C J A

ARCHIWUM I MUZEUM POMORSKIE ARMII KRAJOWEJ __________ ORAZ WOJSKOWEJ SŁUŻBY POLEK_______________

Pani

Wiesława Szczepkowska Barcino 20a

77-230 Kępice

XI

r

Szanowna Pani !

Adres Pani otrzymałam dzięki uprzejmości p. dyr. Szkoły w Ligowie. Bardzo zależy mi na nawiązaniu kontaktu z Rodziną śp. Kowalskiego Tadeusza, człowieka bardzo zasłużonego dla konspiracji pomorskiej w czasie II wojny światowej. Jestem dokumentalistką Fundacji i przygotowuję wydanie cz.6 „Słownika biograficznego konspiracji pomorskiej 1939-1945”, w której chciałabym umieścić biogram żołnierza Armii Krajowej- śp. Tadeusza. Jednak brak mi niektórych faktów z Jego życia i dlatego Panią bardzo proszę o pomoc i o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. imiona rodziców śp. Tadeusza oraz nazwisko panieńskie matki, 2. czym zajmowali się Jego rodzice( ewentualny zawód),

3 . czy brał udział w kampanii wrześniowej i gdzie walczył,

4. w którym roku zawarł związek małżeński oraz imię i nazwisko panieńskie żony; dzieci urodzone z tego małżeństwa,

5.wiemy, że w 1944 r. został odznaczony Krzyżem Walecznych, czy po wojnie otrzymał odznaczenia państwowe, resortowe ( w oświacie) oraz stopnie wojskowe.

6 .gdzie pracował po 1959 r. i kiedy przeszedł na emeryturę, czy posiadał uprawnienia kombatanckie.

Gdyby to było możliwe, to proszę chociaż o kserokopię dokumentów śp. Tadeusza Kowalskiego i zdjęcie, które, jeżeli sobie Pani życzy, to oddam po zrobieniu kserokopii.

Bardzo liczę na Pani pomoc. W załączeniu przesyłam informację o naszym Archiwum.

Z poważaniem ...'7Y~>. Yy.^...

Elżbieta Skerska dokumentalistka

22

(23)

23

(24)

24

(25)

25

(26)

26

(27)

27

(28)

28

(29)

29

(30)

30

(31)

31

(32)

32

(33)

33

(34)

u d

> q T o«acz " *

p e o r ,r e z . Tomasz Kow a ls k i p s . "Tomasz” lew e n a e o ls k o W ojciechow a!

Komendant Obwodu AK Rypin w o k r e s i e maj 1943 - s t y c z e ń 1945 .

P o d eza s e k u p a o jl znany o s o b i ś c i e z pseudonim u i p e łn i o n e j f u n k c j i

♦ s ty k a łe m # s i ę z nim . Kontaktowałem go z innym i d z ia ła c z a m i;

Z zawodu n a u c z y c ie l s z k o ły p o w sz e c h n e j• Po w o jn ie praw dopodobnie w ię z io n y i Zmarł f P ogrzebany aa cm entarzu w Skępem k o ło L ip n a , Posiadam dużo in f o r m a c j i na tem a t jo g o d z i a ł a l n o ś c i - z o k r e su 194

34

(35)

KOWALSKI TADEUSZ ps, "Tomasz" BRODNICA AK Przed wojną nauczyciel. Kolega nauczyciela Henryka Kopczyńskiego p s ,"Surma",

Zbiegły z pow, lipnowskiego do pow, rypińskiego działacz AK,

Po wyjeżdzie do Włocławka Henryka Kopczyńskiego p s ,"Surma" jego dom w Skalmierzu, gm, Chrostkowo, pow, Rypin, był kwatera Kowalskiego oraz kwaterą zastrzeżona dla konspiratorów, z którymi współdziałał por, Tadeusz Kowalski. Mieszkanie to stanowiło kwaterę AK do końca okupacji niemieckiej, W obecności Kowalskiego i Zbigniewa Klubińskiego

p s ,"Wichura" H.Kopczyński dokonał zaprzysiężenia Apolonii Amelii Zielińskiej do AK w końcu maja i 9 4 3 r , w charakterze łączniczki i kwater-ni czki , Zielińska współpracowała następnie ze wszystkimi trzema konspiratorami,

T,: Zielińska Apolonia A., Insp, Brudnica, K 6i£, I , i / i - i v ,

MGr'94

35

(36)

36

(37)

37

(38)

M i (KOWALSKI TADEUSZ) p a ,"Tomasz" BRODNICA

AK Kmdt Obw, Rypin AK desygnowany na to stanowisko przez por, (Henryka Kopczyńskiego) ps,"Surma" w II poł, maja i9 43r, w mieszkaniu A ,A ,Zielińskiej.

Stanisław Suszyński osobiście kwaterował por, "To­

masza" na kwaterze zastrzeżonej dla oficerów Sztabu KO AK Pom, w mieszkaniu u Apolonii Amelii Zieliń­

skiej w Stalmierzu , gm, Chrostkowo, pow. Rypin (w okresie od lata 194£r, do stycznia 1945r,),

T, : Zielińska Apolonia A,, Insp, Brodnica., K-81£, I , i / £ .

38

(39)

39

(40)

40

(41)

41

(42)

42

(43)

43

(44)

44

(45)

45

(46)

46

(47)

47

(48)

48

(49)

49

(50)

50

(51)

51

(52)

52

(53)

53

(54)

54

(55)

55

(56)

56

(57)

57

(58)

58

(59)

59

(60)

60

(61)

61

(62)

62

(63)

63

(64)

64

(65)

65

(66)

66

Cytaty

Powiązane dokumenty

8 Najlepsze dyplomy projektowe Akademii Sztuk Pięknych 2013 Academy of Fine Arts Best Design Diploma 2013..

8 Najlepsze dyplomy projektowe Akademii Sztuk Pięknych 2014 Academy of Fine Arts Best Design Diploma 2014..

Najlepsze dyplomy projektowe Akademii Sztuk Pięknych 2012 25 lipca – 7 września 2012... 2 NAjlePSze dyPlomy Projektowe AkAdemii Sztuk

Modyfikatory signed i unsigned mogą być stosowane do typów char i int.. Zmieniają one sposób traktowania najstarszego

• Creates a local copy of a package on an SVN repository. 

lag(): computes a lagged version of a time series, shifting the time base back by a given number of observations

Dlatego też Redakcja „Nauczyciela i Szkoły” postanowiła opublikować cykl artykułów dotyczących społecznych kontekstów w zakresie opieki i wy- chowania dzieci

The underlying mechanism for achieving a critical river discharge for maximum tidal damping can be primarily at- tributed to the cumulative effect of the residual water level Z