- - KPRM
lll/111111111111111111111111111111111
AAA157123
~\!:\ ~-~~~\\~d.<J\~ 11 -07- 2 ::-l
MINISTER ED UKA C JI NARODOWEJ
BO-WRP.0702.1.17.2016.BB
Pani
Jolanta Rusiniak
Sekretarz Rady Ministrów
Szanowna Pani Minister,
Warszawa,j jlipca 2016 r.
stosownie do postanowień uchwały Nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. Regulamin pracy Rady Ministrów (M. P. poz. 979,
z
późn. zm.), w załączeniu przekazuję projekt Sprawozdania z realizacji w roku 2015 Rządowego programu na lata 2014-2016 "Bezpieczna i przyjazna szkoła", z uprzejmą prośbą o jego pilne rozpatrzenie przez RadęMinistrów w trybie obiegowym.
Projektowane Sprawozdanie zostało opracowane na podstawie Uchwały
Nr 13012014 Rady Ministrów
z
dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie przyjęcia Rządowego programu na lata 2014-2016 "Bezpieczna i przyjazna szkoła".Pragnę poinformować, że projekt podlegał uzgocdnieniom międzyresortowym,
a w dniu 8 lipca 2016 r.
został
uznany zaprzyj ę ty
przezStały
Komitet Rady Ministrów w trybie obiegowym.Z poważaniem
[&tt/J2
Llo-t ~
~,
AnnalalewskK;ncd::na
!~cze<;a-Rady f"..1I"!';tró'' \ Dqnrtarncnt Rady MitHStn 1\l
. - - - - - l
wpłynt(ll'\ 1 2 -07- 2016
l
l
. ___ j
KANCEL.j\RIA PREZESA RADY MINISTRÓW Departament Rady Ministrów
RM-24-158-16 13-07-2016 CZLONKOWIE RADY MINISTRÓW Pr::edstawiam dokument r::qdouy. ::glos::ony pr::e::
Ministra Edukacji Narodowej-do wiadomo.ści
(-) Sekretarz RadyMinistrów
Projekt z dnia: 29.06.2016 r.
Sprawozdanie z reali za cji w 2015 r.
Rzqdowego program u na lata 2014-2016 ,Bezpieczna i p rzyj azna szkola"
Ministerstwo Edu kacji Narodowej Warszawa, czerwiec 2016 r.
1
WSTE;P
8 lipca 2014 r. wesz~a w zycie uchwa~a Nr 130/2014 Rady Ministr6w w sprawie
przyj~cia Rzqdowego programu na lata 2014-2016 ,Bezpieczna i przyjazna szko~a",
zwanego dalej ,Programem".
Program stanowi narz~dzie inicjowania i koordynowania na szczeblu centralnym i wojew6dzkim dzia~ar'l na rzecz podnoszenia poziomu bezpieczer'lstwa w szko~ach
i plac6wkach. W Programie przyj~to eel g~6wny:
Zwi~kszenie skutecznosci dzialafl wychowawczych i profilaktycznych na rzecz bezpieczeflstwa i tworzenia przyjaznego srodowiska w szkolach i plac6wkach oswiatowych oraz nast~pujqce cele szczeg6~owe:
1) Kreowanie zdrowego, bezpiecznego przyjaznego srodowiska szko~y
i plac6wki;
2)Zapobieganie problemom i zachowaniom problemowym dzieci i m~odziezy;
3) Promowanie zdrowego stylu zycia wsr6d dzieci i m~odziezy.
Program rna charakter ramowy i rekomenduje zadania, kt6re majq przyczynic si~
do osiqgania za~ozonych cel6w. Podkreslono w nim, ze podczas jego realizacji zawsze nalezy miec na uwadze uwarunkowania lokalne oraz koniecznosc zdiagnozowania problemu, ustalenia przyczyn jego powstania, okreslenie sposobu rozwiqzania, a nast~pnie wyznaczenie adekwatnych zadar'l, kt6re pozwolq na wyeliminowanie niekorzystnych zjawisk w perspektywie kr6tko- i d~ugoterminowej.
Po~ozono nacisk na koniecznosc realizacji dzia~ar'l we wsp6~pracy z instytucjami i podmiotami, kt6re mogq wspierac dzia~ania szko~y lub plac6wki w srodowisku lokalnym.
Minister Edukacji Narodowej jest koordynatorem Programu. W celu skutecznego wykonania uchwa~y w sprawie Programu, Minister Edukacji Narodowej powo~a~ w dniu 24 pazdziernika 2014 r. Zesp6~ Koordynujqcil, w sk~ad kt6rego weszli przedstawiciele innych resort6w oraz nast~pujqcych instytucji: Osrodka Rozwoju Edukacji, zwanego dalej ,ORE", G~6wnego lnspektoratu Sanitarnego i Agencji Rynku Rolnego. Zesp6~
Koordynujqcy pe~ni rol~ opiniodawczo-doradczq wobec Ministra Edukacji Narodowej w zakresie zadar'l realizowanych w ramach Programu na poziomie centralnym.
Na poziomie wojew6dzkim zadania wynikajqce z Programu koordynuje wojewoda, przy pomocy wojew6dzkiego zespo~u koordynujqcego, w sk~ad kt6rego wchodzq przedstawiciele wybranych jednostek samorzqdu terytorialnego, szk6~ i plac6wek;
kurator6w oswiaty, poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych, Policji i podmiot6w funkcjonujqcych w srodowisku lokalnym
w~asciwych do podejmowania okreslonych dzia~ar'l, wsp6~pracujqcych ze szko~q
l) Zarzqdzenie Ministra Edukacji Narodowej nr 32 w sprawie powotania Zespotu Koordynujqcego Rzqdowy program na lata 2014-2016 ,Bezpieczna i przyjazna szkota" (Oz. Urz. MEN z 2014 r. poz. 23 oraz z 2015 r.
poz. 23).
2
i plac6wkq, w tym organizacji pozarzqdowych. Zadaniem wojew6dzkiego zespofu koordynujqcego jest m.in. przygotowanie dla wojewody opinii o nasileniu problem6w i zachowan ryzykownych dzieci i mfodziezy w swietle wynik6w badan dost~pnych na obszarze wojew6dztwa. Wojew6dzki zesp6f koordynujqcy rekomenduje wojewodzie priorytetowe zadania, kt6re powinny bye uwzgl~dnione w projektach realizowanych przez jednostki samorzqdu terytorialnego oraz organizacje pozarzqdowe.
Realizacja wskazanych w Programie zadan ma przyczynic si~ m.in. do:
1) Zwi~kszenia liczby dziafan podejmowanych przez szkofy i plac6wki na rzecz tworzenia bezpiecznego i przyjaznego srodowiska szkofy i plac6wki, zwi~kszenia
poczucia akceptacji uczni6w i wychowank6w w spofecznosci szkolnej, zmnleJszenia zjawiska wykluczenia spofecznego, wzrostu kompetencji wychowawczych rodzic6w oraz nauczycieli i wychowawc6w;
2) Ustabilizowania trend6w lub zmniejszenia zakresu i nasilenia problem6w i zachowan problemowych dzieci i mfodziezy, w tym: zmniejszenia poziomu agresji i przemocy, cyberprzemocy, podniesienia umiej~tnosci uczni6w w zakresie prawidfowego funkcjonowania w srodowisku cyfrowym, w szczeg61nosci w srodowisku tzw. nowych medi6w, ustabilizowania trend6w lub zmniejszenia zjawiska uzywania substancji psychoaktywnych oraz zwi~kszenia efektywnosci dziafan w zakresie rozwiqzywania kryzys6w rozwojowych i zyciowych dzieci i mfodziezy;
3) Zwi~kszenia zaangazowania szk6f i plac6wek na rzecz promowania zdrowego stylu zycia wsr6d dzieci i mfodziezy i ich rodzic6w, a w szczeg61nosci podj~cia
systematycznych dziafan na rzecz tworzenia i realizowania cafosciowej polityki w zakresie zdrowego zywienia i aktywnosci fizycznej.
Realizacja Programu w 2015 r.
Na realizacj~ Programu w 2015 r. zostafy przeznaczone srodki finansowe z rezerwy celowej budzetu panstwa czesc 83 poz. 26 - ,Srodki na wyr6wnywanie szans edukacyjnych dzieci i mlodziety, zapewnienie uczniom objfitym obowiq_zkiem szkolnym dostfipu do bezplatnych podrficznik6w, material6w edukacyjnych i material6w cwiczeniowych oraz 6. 000 tys. zl na rea!izacjfi Programu ,Bezpieczna i przyjazna szkola", zgodnie z Harmonogramem realizacji Programu w 2015 r., zwanym dalej ,Harmonogramem".
Harmonogram zakfadaf realizacj~ nast~pujqcych dziafan:
1. Kontynuacj~ zadania publicznego pn. ,Prowad:zrenie przez og61nopolskiej infolinii interwencyjno-informacyjnej dla uczni6w, specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, ich rodzic6w, nauczycieli podmiot6w dziafajqcych na rzecz bezpieczenstwa dzieci i mfodziezy".
specjalist6w w tym ze oraz innych
3
Zadanie realizowane byfo na podstawie umowy Nr MEN/2014/DZSE/1429 zawartej
pomi~dzy Ministrem Edukacji Narodowej a Fundacjq Dzieci Niczyje w dniu 10 listopada 2014 r. w Warszawie.
2. Kontynuacj~ zadania publicznego pn. ,Bezpieczna i przyjazna szkofa - ocena szk6f i plac6wek systemu oswiaty realizujqcych polityk~ ochrony dzieci przed agresjq i przemocq".
Zadanie realizowane byfo na podstawie umowy Nr MEN/2014/DZSE/1430 zawartej
pomi~dzy Ministrem Edukacji Narodowej a Fundacjq Dzieci Niczyje w dniu 10 listopada 2014 r. w Warszawie.
3. Rozwijanie i wspieranie profilaktyki r6wiesniczej w szkofach i plac6wkach w ramach wsp6fpracy mi~dzyresortowej Ministerstwa Edukacji Narodowej, zwanego dalej ,MEN", i Komendy Gf6wnej Policji. Zadanie to zrealizowano poprzez nast~pujqce
projekty:
1) Profilaktyka a Ty/Edukacja, zwany dalej ,PaT/E";
2) Og61nopolski Przystanek Profilaktyka a Ty, zwany dalej ,PaT" oraz Regionalne Przystanki PaT;
3) Og61nopolski Gfos Profilaktyki ,Zryw Wolnych Sere";
4) Opracowanie i wydanie w formie elektronicznej poradnika zawierajqcego wystandaryzowane zasady wsp6fpracy szk6f i plac6wek z Policjq;
4. Dziafania edukacyjne i profilaktyczne skierowane do dzieci i mfodziezy z zakresu bezpieczenstwa przeciwpozarowego.
5. Podnoszenie kompetencji kadry pedagogicznej z zakresu profilaktyki przemocy i agresji oraz ksztattowania zdrowego stylu zycia - zadania zlecone do realizacji ORE:
1) Prowadzenie szkolen dla nowej grupy lider6w profilaktyki z zakresu profilaktyki agresji i przemocy, w tym wobec dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (dalej zwani: uczniami ze SPE);
2) Zorganizowanie konferencji pn. ,Przeciwdziafanie przemocy r6wiesniczej wobec dzieci ze SPE w szkole og61nodost~pnej";
3) Organizacja szkolen dla pracownik6w plac6wek doskonalenia nauczycieli z zakresu funkcjonowania pracy z uczniami ze SPE, w tym niepefnosprawnymi;
4) Organizacja szkolenia dla pracownik6w plac6wek doskonalenia nauczycieli w zakresie przygotowania nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej do edukacji ruchowej uczni6w w ramach programu ,Mafy Mistrz".
6. Wsp6fprac~ mi~dzyresortowq.
7. Przeprowadzenie ewaluacji biezqcej Programu.
8. Promocj~ Programu.
I. ,Prowadzenie przez specjalist6w og61nopolskiej infolinii interwencyjno- informacyjnej dla uczni6w, w tym ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,
ich rodzic6w, nauczycieli oraz innych podmiot6w dziafaj(\cych na rzecz
bezpieczenstwa dzieci i mfodziezy".
4
Zadania kontynuowane byto przez Fundacj~ Dzieci Niczyje zwana dalej ,FDN", kt6rq wybrano do wsp6tpracy w wyniku rozstrzygni~cia otwartego konkursu ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty. Zgodnie z umowq nr MEN/2014/DZSE/1429 zadanie ma bye realizowane od dnia 10 listopada 2014 r. do dnia 31 grudnia 2016 r.
Celem realizacji zadania byte:
1) Zapewnienie wsparcia dzieciom i mtodziezy przezywajqcym ktopoty i trudnosci, przywr6cenie i wzmocnienie ich poczucia bezpieczenstwa oraz zmniejszenie zjawiska wykluczenia spotecznego uczni6w ze SPE;
2) Podnoszenie kompetencji wychowawczych rodzic6w i nauczycieli;
3) Zwi~kszanie otwartosci szk6t lub plac6wek na wsp6fprac~ z instytucjami i podmiotami, kt6re mogq wspierac ich dziafanie lokalnie.
Cele zostafy zrealizowane poprzez swiadczone usfugi w ramach:
1) Telefonu zaufania dla dzieci i mfodziezy numer 116 111 i swiadczonej pomocy online dost~pnego codziennie w godz. 12.00-22.00, z wyfqczeniem dni wolnych od pracy;
2) Telefonu numer 800 100 100 dla rodzic6w i nauczycieli w sprawie bezpieczenstwa dzieci oraz dla przedstawicieli podmiot6w dziafajqcych na rzecz bezpieczenstwa dzieci i mfodziezy, a takze swiadczonej pomocy online dost~pny
od poniedziafku do piqtku w godz. 12.00-18.00, z wyfqczeniem dni ustawowo wolnych od pracy;
3) Prowadzenie serwis6w internetowych www.116111. pi dla dzieci i mfodziezy i www.800100100.pl dla rodzic6w i nauczycieli.
Zwi~kszenie dost~pnosci do ww. pomocy telefonicznej w 2015 r. mozliwe byto dzi~ki 3 naborom stazowym, kt6re powi~kszyfy grup~ konsultant6w-stazyst6w o kolejne 44 osoby. Wraz z pierwszym naborem z 2014 r. (21 konsultant6w - stazyst6w) liczba konsultant6w-stazyst6w zwi~kszyfa si~ do 65 os6b.
Zrekrutowana w 2015 r. grupa konsultant6w-stazyst6w odbyfa 91-godzinne szkolenie dotyczqce obsfugi infolinii oraz 232 godzin pracy warsztatowej.
FDN zapewnifa konsultantom-stazystom, kt6rzy podj~li prac~. biezqcy monitoring ich pracy, ewaluacj~ i superwizj~ poprzez stafq obecnosc opiekun6w podczas dyzur6w, prowadzenie spotkan przed i po kazdym dyzurze i organizacj~ superwizji jeden raz w miesiqcu.
W czasie realizacji zadnia:
1) obsfugiwano 9 stanowisk konsultanckich w ramach realizacji zadania) w 3 dyzurach kazdego dnia:
18.00 i 18.00-22.00;
2) przygotowywano raporty i analizy miesi~czne i kwartalne;
(3 stanowiska 12.00-15.00, 15.00-
3) przygotowano raport roczny za 2015 r. z prowadzonych rozm6w, swiadczonej pomocy online i przeprowadzonych interwencji;
5
4) prowadzono dziafania edukacyjne i informacyjne dla uczni6w i wychowank6w, rodzic6w i nauczycieli dotyczqce: oferty pomocy, sposob6w rozwiqzywania problem6w, przeciwdziafania zagrozeniom, przepis6w prawa i obowiqzujqcych procedur.
Poza prowadzeniem serwis6w internetowych: www.116111.pl i www.8001 001 OO.pl:
1) Zorganizowano akcj~ edukacyjnq w szkofach zwiqzanq z Dniem Telefon6w Zaufania dla Dzieci (17 maja 2015 r.). W szkofach w cafej Polsce inicjowano lekcje edukacyjne i konkursy. Najciekawsze inicjatywy nagrodzono;
2) Prowadzono dziafania medialne - przygotowano 4 informacje prasowe i zapewniono stafq dost~pnosc dla medi6w;
3) lnicjowano wsp6fprac~ z kuratoriami oswiaty i wojew6dzkimi zespofami koordynujqcymi Program oraz zespofami koordynujqcym Rzqdowy Program Razem Bezpiecznie?l;
4) Kontynuowano wsp6fprac~ z podmiotami prowadzqcymi inne infolinie w kraju, kt6re Sq zrzeszone w koalicji infolinii Rzecznika Praw Obywatelskich. Celem tej wsp6fpracy jest wymiana informacji pozwalajqca poprawiac jakosc swiadczonej pomocy.3l Wsp6fpracowano z infoliniami zrzeszonymi w koalicji infolinii Rzecznika Praw Obywatelskich wymieniajqc istotne informacje na temat funkcjonowania infolinii dla uczni6w i wychowank6w oraz dla nauczycieli i rodzic6w.
W ramach realizacji zadania podejmowano interwencje:
1) I nterwencje edukacyjne obejmujqce: poradnictwo dla os6b dzwoniqcych lub piszqcych w zakresie rozpoznawania i unikania zagrozer'l, dokonywania racjonalnych wybor6w, przeciwdziafania problemom i zachowaniom ryzykownym dzieci i mfodziezy, nauczycieli i rodzic6w, podnoszqce swiadomosc na temat mozliwosci wsp6fpracy szkofy lub plac6wki z instytucjami lub podmiotami, kt6re mogq wspierac ich dziafania w srodowisku lokalnym;
2) lnterwencje lokalne, kt6re obejmowafy zgfaszanie spraw lokalnym instytucjom i sfuzbom4l jesli wymagafa tego sytuacja przedstawiana przez osob~
kontaktujqcq si~ telefonicznie lub online. Warunkiem podj~cia interwencji lokalnej byfo uzyskanie niezb~dnych danych do zainicjowania dziafar'l;
3) lnterwencje kryzysowe, kt6re uruchamiano w sytuacji bezposredniego zagrozenia zycia lub zdrowia os6b kontaktujqcych si~ z numerem 116 111.
2
) Program zostat przyj~ty uchwatq nr 218/2006 Rady Ministr6w z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rzqdowego programu ograniczania przest~pczosci i aspotecznych zachowan ,Razem bezpieczniej".
3) https://www.rpo.gov.pl/pl/contenUkoalicja-infolinii-bezp%C5%82atny-informator
Koalicja lnfolinii zostala powolana w 2013 r. z inicjatywy Rzecznika Praw Obywatelskich i prezes Fundacji ,Dzieci Niczyje" dr Moniki Sajkowskiej. Celem dzialania zespotu jest przede wszystkim podnoszenie jakosci pracy konsultanta telefonicznego, wzajemna wymiana doswiadczen i wypracowanie wsp61nych standard6w
post~powania np. w sytuacjach kryzysowych. Pierwsze spotkanie przedstawicieli koalicjant6w odbylo si~ w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich w czerwcu 2013 r. Opracowano w6wczas model wsp6/pracy, w ramach kt6rego odbywajq si~ cykliczne, bezplatne szkolenia pracownik6w poszczeg61nych infolinii oraz wydawany i uaktualniany b~dzie (co pOt roku - wersja elektroniczna, raz w roku - drukowana) lnformator telefoniczny.
Ma on przede wszystkim u/atwic osobom poszukujqcym informacji lub porady znalezienie najbardziej w/asciwego adresata w sprawach dotyczqcych przemocy czy innych, trudnych sytuacji.
4) Szkola, plac6wka oswiatowa, osrodek pomocy spolecznej, policja, Sqdy dla nieletnich, kuratoria oswiaty, Wydzialy Spraw Spotecznych Urz~d6w Wojew6dzkich itp.
6
Realizacja zadania publicznego pozwo!Ha na osiqgni~cie nast~pujqcych rezultat6w:
Rezultaty jakosciowe:
1) Dzieci i mfodziez korzystajqce z bezpfatnego Telefonu 116 111 otrzymafy wsparcie psychologiczne i profesjonalnq pomoc w rozwiqzywaniu problem6w, co
zwi~kszafo ich poczucie bezpieczeristwa, a takze zmniejszafo zjawisko wykluczenia spofecznego uczni6w ze SPE;
2) Rodzice i nauczyciele w trudnych sytuacjach dotyczqcych dzieci otrzymywali bezpfatnq pomoc konsultant6w pod numerem 800 100 100, co wpfywafo na wzrost ich kompetencji wychowawczych i popraw~ samopoczucia psychicznego;
3) Rodzice, nauczyciele oraz przedstawiciele podmiot6w dziafajqcych na rzecz bezpieczeristwa dzieci i mfodziezy uzyskiwali informacje na temat funkcjonowania systemu oswiaty, mozliwosci wsp6fpracy z konkretnymi instytucjami i podmiotami, co zwi~kszafo mozliwosci uzyskania wsparcia w srodowisku lokalnym;
4) lnicjowano wsp6fprac~ z kuratoriami oswiaty, wojew6dzkimi zespofami koordynujqcymi realizacj~ Programu z zespofem koordynujqcym Rzqdowy Program Razem Bezpieczniej oraz krajowymi infoliniami zrzeszonymi w Koalicji lnfolinii Rzecznika Praw Obywatelskich z innymi infoliniami dziafajqcymi w Polsce. Ponadto wsp6fpracowano z organizacjami pozarzqdowymi, przedstawicielami jednostek samorzqdu terytorialnego oraz szkofami i plac6wkami z cafej Polski.
Rezultaty ilosciowe:
1) Zrekrutowano rozpocz~to wsp6fprac~ z 44 konsultantami-stazystami.
W ramach specjalistycznego przeszkolenia stazyst6w i wolontariuszy przeprowadzono 91 godzin szkoleri, 232 godzin warsztat6w oraz 16 godzin szkolenia eksperckiego;
2) Konsultanci linii 116 111 i 800 100 100 przepracowali 3 180 godzin, swiadCZqC pomoc telefonicznct i online;
3) Telefon zaufania 116 111 i pomoc online byfy dost~pne codziennie 352 dni w okresie od 01.01.2015 do 31.12.2015 r.;
4) lnfolinia 800 1001 000 i pomoc online by~y dost~pne od poniedziafku do piqtku przez 252 dni w okresie od 01.01.2015 do 31.12.2015 r.;
5) Konsultanci odebrali ~qcznie 91 005 pofqczen5l oraz odpowiedzieli ~qcznie na 5 819 wiadomosci online6>;
6) lnterwencje edukacyjne, lokalne i kryzysowe przeprowadzono ~qcznie w 35 299 sytuacjach, czyli w przypadku ponad 36% kontakt6w7l. Liczba wszystkich dzia~ari interwencyjnych przekroczyfa zak~adanq liczb~ o 6 499 kontakt6w;
5l W ofercie realizacji zadania zalozono odebranie 90 tys. polqczen, czyli realizacja wyzsza o 1 005 polqczen niz zalozono dla omawianego okresu.
GJ W ofercie realizacji zadania zalozono odebranie 6 tys. wiadomosci, czyli realizacja mniejsza o 181 wiadomosci niz zalozono dla omawianego okresu.
?J W ofercie realizacji zadania szacunkowa liczba kontakt6w zwiqzanych z podj~ciem dzialan interwencyjnych zostala okreslona na 28 800 kontakt6w rocznie, co mialo stanowic 30% liczby odebranych kontakt6w.
7
7) Serwis merytoryczny www.116111.pl i www.800100100.pl mial 1 013 260 odslon8l· I
8) tqcznie przez 4 576 godzin prowadzono monitoring, ewaluacj~ i superwizj~ pracy konsultant6w-stazyst6w, w celu zapewnienia wysokiej jakosci swiadczonej przez nich pomocy. Szeroka wsp6lpraca, wymiana doswiadczen i udzielone wparcie podnosHo jakosc swiadczonej pomocy.
9) Wystano 4 informacje prasowe na temat telefonu zaufania 116 111 i telefonu dla
doroslych 800 100 100. W mediach pojawHo si~ 540 publikacji dotyczqcych
dziatania obu infolinii;9l
1 0) Wydrukowano 400 tys. ulotek edukacyjnych na temat funkcjonowania telefonu zaufania 111 116 oraz 50 tys. ulotek informacyjnych na temat telefonu dla dorostych.9l
Finansowanie:
W 2015 r. na zadanie zostala przeznaczona kwota 600 tys. zl, kt6rq wykorzystano w catosci. FDN przedstawita w terminie sprawozdania merytoryczne oraz finansowe z otrzymanej dotacji, po zakonczeniu realizacji zadan w 2015 r.
Projekt zgodnie z Harmonogram realizacji zadan wynikajqcych z Programu trwal caly rok 2015.
II. ,Bezpieczna i przyjazna szkola - ocena szk6f i plac6wek systemu oswiaty realizujqcych polityk~ ochrony dzieci przed agresjq i przemocq".
Zadania kontynuowane bylo przez FDN, kt6rq wybrano do wsp6lpracy w wyniku
rozstrzygni~cia otwartego konkursu ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty. Zgodnie z umowq MEN/2014/DZSE/1430 zadanie rna bye realizowane od dnia 10 listopada 2014 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. w ramach projektu FDN pn. ,Chronimy Dzieci".
Celem realizowanego od 2014 r. zadania publicznego byh
1) Zwi~kszanie skutecznosci dziatan wychowawczych i profilaktycznych na rzecz bezpieczenstwa i tworzenia przyjaznego srodowiska w szkolach i plac6wkach, w szczeg61nosci przeciwdzialanie krzywdzeniu dzieci zar6wno w swiecie realnym, jak i w lnternecie;
2) Przeciwdzialanie agresji i przemocy ze strony personelu oraz r6wiesnik6w, a takze przeciwdziatanie przemocy w rodzinie;
3) Wprowadzenie w szkole lub plac6wce, kt6ra zgtosHa si~ do projektu stalych mechanizm6w polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem.
B) 3 razy wi~cej niz zatozono dla omawianego okresu.
e) Wydano dwa razy wi~cej ulotek informacyjnych o projekcie niz zaktadano, bez zwi~kszania koszt6w zadania publicznego.
8
W 2015 r. zrealizowano nast~pujqce dziatania:
1. Lokalne konferencje inauguruj(\ce Program:
W 2015 r. odbyto si~ 8 konferencji, ktorych celem byta inauguracja i promocja Programu, przekazanie informacji o mozliwosci udziatu szkot i placowek w Programie, a takze prezentacja dost~pnych narz~dzi edukacyjnych i metod pracy.
Uczestnikami konferencji byli pracownicy placowek, a takze przedstawiciele innych instytucji - kuratoriow oswiaty, placowek doskonalenia nauczycieli, poradni psychologiczno-pedagogicznych, jednostek samorzqdu terytorialnego, organow prowadzqcych szkoty i placowki, policji, strazy miejskiej, organizacji pozarzqdowych, zespotow interdyscyplinarnych, organizacji pozarzqdowych, wojewodzkich zespotow koordynujqcych Program, Zespotu Koordynujqcego przy Ministrze Edukacji Narodowej, liderow profilaktyki przemocy i agresji oraz mediow.
Podczas konferencji uczestnicy otrzymywali bezptatne materiaty konferencyjne-ulotk~
informujqcq o Programie, kwartalnik ,Dziecko krzywdzone" - Ogolnopolska diagnoza problemu przemocy wobec dzieci i ,Bezpieczenstwo dzieci online. Kompendium dla rodzicow i profesjonalistow", pia kat telefonu zaufania dla dzieci i mtodziezy 116 111 oraz plakat infolinii dla rodzicow i nauczycieli w sprawie bezpieczenstwa dzieci 800 100 100, a takze karty - ulotki dla dzieci i mtodziezy 116 111.
2. Szkolenia startowe i problemowe dla przedstawicieli szk6f i plac6wek:
Szkolenia startowe prowadzone byto dla 25 grup przedstawicieli szkot i placowek.
Celem szkolenia byto zapoznanie uczestnikow ze standardami ochrony dzieci przed krzywdzeniem i wyposazenie uczestnikow w wiedz~ z zakresu tworzenia polityki ochrony dzieci przed przemocq. Waznym celem byt rozwoj umiej~tnosci z zakresu tworzenia systemowych rozwiqzan na rzecz ochrony dzieci przed krzywdzeniem w szkole i placowce. Zgodnie z zatozeniem szkolenie zorganizowano dla 10 grup w Warszawie, a dla 15 grup - w innych miastach (todz, Radom, Tarnow, Krakow, Bydgoszcz, Szczecin, Biatystok i Wrodaw).
Szkolenia problemowe obejmowaty zagadnienia dotyczqce identyfikacji czynnikow i symptomow krzywdzenia dzieci, podejmowania interwencji w przypadku krzywdzenia dzieci, przemocy rowiesniczej, profilaktyki przemocy i wykorzystywania dzieci, bezpieczenstwa dzieci i mtodziezy w lnternecie, profilaktyki cyberprzemocy i prawnych aspektow ochrony dzieci przed krzywdzeniem. Szkolenia problemowe przygotowywaty realizatorow do przeprowadzenia zaj~c edukacyjnych dla uczniow i wychowankow. W poszczegolnych wojewodztwach przy planowaniu tematow szkolen
uwzgl~dniono potrzeby pracownikow szkot i placowek wynikajqce z badania sondazowego przeprowadzonego w 2014 r.
3. Stworzenie oferty e-learningowej i prezentacji multimedialnych:
Przygotowano kompleksowq ofert~ multimedialnq obejmujqcq prezentacje multimedialne z dzwi~kiem przeznaczone gtownie do pracy grupowej i pakiety e-learningowe przeznaczone gtownie do pracy indywidualnej. Oferta multimedialna obejmuje 6 kursow e-learningowych i 6 prezentacji multimedialnych, ktore b~dq
pomocne we wdrazaniu standardow ochrony dzieci. Zakres merytoryczny oferty obejmuje nast~pujqce tematy:
9
1) standardy ochrony dzieci przed krzywdzeniem oraz tworzenie polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem;
2) prawne aspekty ochrony dzieci przed krzywdzeniem, w tym procedura ,Niebieskie Karty";
3) rozpoznawanie symptom6w krzywdzenia dzieci;
4) podejmowanie interwencji w przypadku krzywdzenia dzieci;
5) przemoc r6wiesnicza;
6) bezpieczer'lstwo dzieci i mfodziezy w lnternecie.
Multimedialne prezentacje z dzwi~kiem umozliwiq przeprowadzenie szkoler'l dla rad pedagogicznych w szkofach i plac6wkach.
Pakiety e-learningowe Sq alternatywq dla szkoler'l tradycyjnych. Zostafy
udost~pnione na platformach edukacyjnych: www.bezpiecznaszkola.men.gov.pl i www.chronimydzieci.pl do bezpfatnego korzystania. Pakiety e-learningowe umozliwiq ukor'lczenie szkolenia lub kursu znacznie wi~kszej liczbie os6b, niz w przypadku szkoler'l tradycyjnych. Uzupefniajq tresci zawarte w prezentacjach oraz pojawiajq si~
w nich cwiczenia do samodzielnego wykonania przez uzytkownika.
4. Organizacja sieci jednostek wspierajc:tcych dziafania lokalne - Studium Przeciwdziafania Krzywdzeniu Dzieci:
Do tworzenia sieci zaproszone zostafy instytucje i podmioty majqce doswiadczenie i aktywnie dziafajqce na rzecz przeciwdziafania agresji i przemocy wsr6d dzieci, m.in.
organizacje pozarzqdowe, poradnie psychologiczno-pedagogiczne oraz osrodki pomocy spofecznej. Zaproszono do udziafu przeszkolonq grup~ lider6w profilaktyki agresji. Dla przedstawicieli organizacji tworzqcych siec zorganizowane zostafy dwie r6wnolegfe edycje studium, kt6rego celem byfo przygotowanie przedstawicieli tych organizacji i instytucji do przeszkolenia pracownik6w szk6f i przedszkoli w zakresie pefnienia przez nich funkcji lokalnych plac6wek wparcia.
Udziaf w kursie oraz dost~p do materiaf6w szkoleniowych byf dla uczestnik6w bezpfatny.
5. Pikniki edukacyjne dla dzieci i mfodziezy na temat bezpieczenstwa:
FDN zorganizowafa 9 lokalnych piknik6w edukacyjnych dla uczni6w i wychowank6w w Lublinie Krakowie, Poznaniu, Radzyniu Podlaskim, Tarnowie, Warszawie, Biafymstoku, Nowej Soli i Sfupsku. Lokalne pikniki edukacyjne przeznaczone byfy dla uczni6w i wychowank6w, podczas kt6rych uczestnicy mogli zdobyc wiedz~ z zakresu profilaktyki agresji i przemocy, w tym r6wniez cyberprzemocy, profilaktyki zachowar'l ryzykownych oraz sposob6w radzenia sobie w sytuacjach trudnych. W piknikach udziaf
wzi~fo blisko 4 500 os6b.
6. Dostosowanie portalu ,Chronimy Dzieci" do urzc:tdzen mobilnych:
W ramach zadania publicznego portal www.chronimydzieci.pl zostaf dostosowany do urzqdzer'l mobilnych. Dostosowanie wiqzafo si~ ze zmianq szaty graficznej oraz z rozszerzeniem wybranych funkcjonalnosci, takich jak przeglqdanie mapy plac6wek, czy wyszukiwarka mobilna.
10
7. Opieka merytoryczna nad plac6wkami, organizowanie procesu certyfikacyjnego i certyfikacja:
Szkofy i plac6wki, kt6re zgfosHy si~ do realizacji projektu od samego poczqtku otoczone byfy opiekq merytorycznq. Zesp6f projektowy organizowaf proces edukacyjny dla uczestnik6w projektu, wspieraf szkofy i plac6wki we wdrazaniu standard6w ochrony dzieci przed krzywdzeniem oraz koordynowaf dziatania.
W 2015 r. do projektu FDN zgtosHo si~ 2 095 szk6f i plac6wek. Od momentu zgfoszenia, szkofy i plac6wki otoczone byfy opiekq merytorycznq zespotu projektowego utworzonego przez FDN. W skfad zespofu projektowego weszli: specjalista ds. wsp6fpracy ze szkofami lub plac6wkami, dw6ch asystent6w programowych wspierajqcych organizacj~ dziafan adresowanych do szk6f lub plac6wek oraz prawnik i specjalista ds. platformy- portalu edukacyjnego ,Chronmy Dzieci". W 2015 r. 98 szk6f i plac6wek wystqpifo o certyfikat. Pozytywny rezultat przystqpienia szk6f do projektu wynikaf z dobrej wsp6tpracy z wojewodami, kuratorami oswiaty, lokalnymi samorzqdami, wojew6dzkimi zespofami koordynujqcymi Program i innymi instytucjami oraz organizacjami pozarzqdowymi wsp6fpracujqcymi ze szkofami i plac6wkami w zakresie poprawy bezpieczenstwa dzieci i mfodziezy.
8. Ewaluacja dzialan - efekty:
Podejmowane dziafania podlegaty biezqcej ewaluacji - uczestnicy wypefniali ankiety ewaluacyjne po kazdym ze szkolen. Ewaluacji podlegaty r6wniez konferencje. Ponadto, przeprowadzono badanie opinii na temat projektu i jego efekt6w wsr6d przedstawicieli szk6f i plac6wek biorqcych w nim udziat. Badanie prowadzono za posrednictwem ankiety wypefnianej online. Za najwi~ksze korzysci zwiqzane z przystqpieniem do projektu pn. ,Chronmy Dzieci" respondenci uznali mozliwosc wdrazania sprawdzonych rozwiqzan oraz zdobycia nowej wiedzy i umiej~tnosci.
Wi~kszosc respondent6w uznafo, ze w czasie realizacji projektu nastqpHa poprawa funkcjonowania szk6f i plac6wek w zakresie ochrony dzieci przed agresjq i przemocq.
Na obecnym etapie rezultaty ilosciowe i jakosciowe oceniane byty poprzez przeprowadzone badania opinii szk6f i plac6wek realizujqcych projekt.
Realizacja zadania publicznego pozwolifa na osiqgni~cie nast~pujqcych rezultat6w:
Rezultaty jakosciowe:
1) Zwi~kszenie skutecznosci dziafan wychowawczych i profilaktycznych na rzecz bezpieczenstwa i tworzenia przyjaznego srodowiska w szkofach i plac6wkach poprzez wdrozenie standard6w ochrony dzieci przed krzywdzeniem - sposr6d plac6wek, kt6re wzi~fy udziat w badaniu 61% jest w trakcie wypetniania standard6w, 6% wdrozyto wszystkie z nich, lecz nie ztozyto jeszcze wniosku o certyfikat, 2% oczekuje na przyznanie certyfikatu, a 7% juz go posiada.
Co czwarta (24%) plac6wka znajduje si~ na poczqtkowym etapie Programu, co oznacza, ze wypetnHa ankiet~ autoewaluacyjnq, ale nie rozpocz~ta wdrazania standard6w;
11
2) Mozliwosc uzyskania przez szkofy i plac6wki certyfikatu potwierdzajqcego spefnianie mi~dzynarodowych standard6w ochrony dzieci przed krzywdzeniem, co daje mozliwosc podniesienia jakosci pracy plac6wki oraz jej prestizu, a takze gwarantuje, ze w plac6wce przestrzegane set okreslone procedury;
3) Wzrost wiedzy profesjonalist6w pracujqcych z dziecmi i mfodziei:ct na temat rozpoznawania i podejmowania dziafan w sytuacji zagrozenia krzywdzeniem dziecka oraz wzrost swiadomosc pracownik6w szk6f i plac6wek, a takze rodzic6w na temat ochrony dzieci przed krzywdzeniem, w tym reagowania na krzywdzenie dzieci. Dane z ankiet w zdecydowanej wi~kszosci swiadczct o tym, ze wiedza przekazywana podczas szkolen byfa dla uczestnik6w nowa (95%). Za wazny aspekt przystqpienia do Programu wiele plac6wek uznafo
obj~cie edukacjq wszystkich pracownik6w plac6wek;
4) Rozw6j umiej~tnosci nauczycieli w zakresie edukacji dzieci i mfodziezy na temat profilaktyki krzywdzenia dzieci. W badaniu ewaluacyjnym uczestnicy wysoko ocenili efekty szkolenia. Uznali, ze nabyta wiedza b~dzie przydatna w ich praktyce zawodowej;
5) Poszerzenie dost~pu do sprawdzonych narz~dzi edukacyjnych i szkolen na platformie oraz stworzenie sieci wsparcia dla szk6f i plac6wek, kt6re przyst~pujq
lub realizujq Program;
6) Poprawa spofecznego funkcjonowania dzieci i mfodziezy w srodowisku r6wiesniczym, dzi~ki podejmowanym dziafaniom profilaktycznym. Sposr6d plac6wek obecnie wdrazajqcych standardy, 75% z nich podj~fo si~ edukowania dzieci na temat problemu agresji i przemocy. Dzi~ki opracowanym i dost~pnym
scenariuszom zaj~c oraz innym narz~dziom edukacyjnym zgromadzonym na platformie edukacyjnej, nauczyciele majq mozliwosc prowadzenia zaj~c
dotyczqcych profilaktyki krzywdzenia dla r6znych grup wiekowych;
7) Wypromowanie systemu rekrutacji wszystkich pracownik6w i wolontariuszy do szk6f i plac6wek uwzgl~dniajqcego: przygotowanie zawodowe, w tym
umiej~tnosci rozpoznawania symptom6w krzywdzenia dziecka, a taki:e udzielania pomocy dziecku i rodzinie oraz niekaralnosc;
8) Zwi~kszenie poczucia bezpieczenstwa dzieci i mfodziezy w szkofach i plac6wkach edukacyjnych oraz zmniejszenie nasilenia szkodliwych zjawisk spofecznych wzgl~dem dzieci i z udziafem dzieci (cyberprzemoc, przemoc, wykorzystywanie seksualne, zaniedbanie i przemoc psychiczna). W plac6wkach wdrazajqcych standardy, 63% os6b uznafo, i:e w czasie realizacji projektu nastqpifa poprawa funkcjonowania szkofy lub plac6wki w zakresie ochrony dzieci przed krzywdzeniem. Korzystna zmiana wynika z uporzctdkowania procedur obowictzujqcych w szkofach i plac6wkach i zdobytej wiedzy z zakresu problematyki przeciwdziafania agresji i przemocy wobec dzieci.
Rezultaty ilosciowe:
W 2015 r. osiqgni~te zostafy wszystkie zakfadane rezultaty ilosciowe. Niekt6re wskazniki liczbowe zostafy przekroczone:
1) Zorganizowano 8 konferencji Uedna - og61nopolska inaugurujqca projekt i 7 wojew6dzkich). Suma uczestnik6w wszystkich konferencji wyniosfa 1 061 os6b;
12
2) Przeprowadzono szkolenia dla nauczycieli o fqcznej liczbie 680 godzin. Liczba uczestnik6w wszystkich szkolen wyniosfa 1 389 os6b;
3) Odbyfy si~ 2 edycje 80-godzinnego studium przeciwdziafania krzywdzeniu dzieci dla 32 os6b, kt6re w srodowisku lokalnym wspierac b~dq szkofy i plac6wki we wdrazaniu standard6w;
4) Odbyfo si~ 9 piknik6w edukacyjnych dla dzieci i mfodziezy z zakresu bezpieczenstwa (3 dodatkowe), w kt6rych uczestniczyfo blisko 4,5 tys. os6b;
5) Przygotowano 6 prezentacji multimedialnych oraz 6 kurs6w e-learning, kt6re umieszczono na platformie do pobrania;
6) Zarejestrowafo si~ 2 092 szk6f i plac6wek na portalu: www.chronimydzieci.pl; 7) 90 plac6wek uzyskafo certyfikat ,Chronimy Dzieci" potwierdzajqcy wdrozenie
w szkole lub plac6wce polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem i standard6w;
8) 498 plac6wek wzi~fo udziaf w badaniu opinii na temat projektu.
Finansowanie:
Na zadanie przeznaczono kwot~ 700 899,22 zf. Wydatkowano kwot~ w wysokosci 699 958,71 zf, a kwot~ w wysokosci 940,51 zf zwr6cono w terminie do budzetu MEN.
FDN przedstawifa w terminie sprawozdania merytoryczne oraz finansowe z otrzymanej dotacji, po zakonczeniu realizacji zadan w 2015 r.
Projekt zgodnie z Harmonogramem Programu w 2015 r. trwaf cafy rok 2015.
Ill. ,Rozwijanie i wspieranie profilaktyki r6wiesniczej w szkolach i plac6wkach w ramach wsp61pracy mi~dzyresortowej Ministerstwa Edukacji Narodowej i Komendy Gl6wnej Policji.
Zadanie to byfo kontynuacjq wsp6fpracy mi~dzyresortowej mi~dzy MEN a Komendq Gf6wnq Policji oraz Ministerstwem Spraw Wewn~trznych i byfo realizowane poprzez program Komendy Gf6wnej Policji Profilaktyka a Ty (PaT) oraz jego projekty szczeg6fowe pn. Profilaktyka a Ty/Edukacja (PaT/E), Og61nopolski Gfos Profilaktyki ,Zryw Wolnych Sere", X Og61nopolski Przystanek PaT, Regionalne Przystanki PaT oraz Profilaktyka a Ty/Mfodziez (PaT/M).
W 2015 r. realizacja tego zadania obj~fa:
1) Utworzenie mfodziezowych grup teatralno-profilaktycznych w Tarnowie i Gorzowie Wielkopolskim oraz przygotowanie spektaklu edukacyjno- profilaktycznego ,Sekret" z przesfaniem do mfodziezy, ze nie nalezy uzywac substancji psychoaktywnych;
2) Premiery i pokazy przedpremierowe spektaklu edukacyjno-profilaktycznego ,Sekret" z udziafem rodzic6w aktor6w, nauczycieli, uczni6w i wychowank6w oraz lokalnej spofecznosci, a takze przeprowadzenie dziafan PaT/M z mfodziezq szkolnq;
13
3) Przygotowanie ekspert6w PaT: nauczycieli i policjant6w do dzialan w programie PaT; Przygotowanie realizacji projektu w wojew6dztwie malopolskim i lubuskim;
4) Promowanie idei programu PaT i projektu PaT/E w mediach oraz w lnternecie;
5) Przygotowanie poradnika metodycznego projektu PaT/E dla nauczycieli i policjant6w;
6) Przygotowanie i realizacja projektu Og61nopolskiego Glosu Profilaktyki ,Zryw Wolnych Sere" oraz X Og61nopolskiego Przystanku PaT na Stadionie Narodowym dla 11 tys. uczestnik6w z calej Polski i z zagranicy;
7) Przygotowanie i realizacja Regionalnych Przystank6w PaT szkolen mlodziezowych lider6w PaT:
a) II Pomorski Przystanek PaT w Sztumie,
b) Ill Kujawsko-Pomorski Przystanek PaT w Toruniu, c) II Opalski Przystanek PaT w K~dzierzynie Kozlu, d) VI Slqski Przystanek PaT w Rudzie Slqskiej,
e) Mazowiecko-Lubelski Przystanek PT w Siedlcach i Radzyniu Podlaskim, 8) Przygotowanie ,Poradnika zawierajqcego wystandaryzowane zasady wsp6lpracy szk6l i plac6wek z Policjq".
Realizacja dziafan podzielona zostafa na VII etap6w.
Rezultaty jakosciowe:
1) Zaangazowanie samorzqd6w lokalnych w dziafania na rzecz poprawy bezpieczenstwa dzieci i mlodziezy;
2) Zaangai:owanie mlodziei:y na rzecz profilaktyki r6wiesniczej w swoim postaw wobec srodowisku, promocja zdrowego stylu zycia, wzmacnianie
prospofecznych i zachowan asertywnych wsr6d mlodziezy szkolnej
zjawisk patologii spofecznej, zmniejszenie wykluczenia spolecznego, wzrost poczucia bezpieczenstwa w szkolach;
3) Zdobycie praktycznych umiej~tnosci nauczycieli, animator6w i w podejmowaniu profilaktyki r6wiesniczej dzi~ki szkoleniom oraz wyposazenie ich w narz~dzia dydaktyczne, m.in. Poradnik PaT/E,
policjant6w eksperckim Metodyczny
4) Wzrosfa aktywizacja spofeczna uczni6w w lokalnych srodowiskach na rzecz profilaktyki r6wiesniczej;
5) Projekt PaT/E zwi~kszyf zdolnosc mlodziei:y do odkrywania i samorealizacji ich pasji;
6) Nastqpifo wzmocnienie dzialan z zakresu profilaktyki uniwersalnej skierowanej do wszystkich uczni6w, nauczycieli, rodzic6w i przedstawicieli samorzqd6w lokalnych oraz lokalnych spofecznosci;
7) Zebrane opinie w Tarnowie, Krakowie, Gorzowie Wielkopolskim i Zielonej G6rze od uczni6w i wychowank6w na temat dzialan profilaktycznych zdecydowanie potwierdzajq, ze dziafania interaktywne, integrujqce r6wiesnik6w poprzez tw6rczq
profilaktyk~ Sq najbardziej oczekiwanq przez mfodziei: metodq profilaktycznq.
Rezultaty ilosciowe:
14
1) 106 400 uczestnik6w wzi~fo udziaf w dziafaniach PaT, w tym w projekcie PaT/E, utworzono kolejnych 10 mfodziezowych grup PaT10l;
2) Blisko 1 tys. uczni6w uczestniczyfo w projekcie PaT/E i PaT/M;
3) Blisko 94 400 uczestnik6w wzi~fo udziaf w wydarzeniu Og61nopolski Gfos Profilaktyki;
4) 11 tys. uczestnik6w wzi~fo udziaf w jubileuszowym X Og61nopolskim Przystanku PaT na Stadionie Narodowym w Warszawie;
5) 964 uczni6w i wychowank6w wyrazHo opini~ na temat skutecznych dziafan profilaktycznych w szkofach i plac6wkach;
6) Odbyfo si~ 8 narad z kuratorami oswiaty, policjq i administracjq samorzqdowq w projektach: PaT/E oraz Regionalnych Przystankach PaT;
7) Ponad 4 tys. uczni6w i pedagog6w wzi~fo udziaf w powiatowych i regionalnych Przystankach PaT;
8) Przeprowadzono fqcznie 2 szkolenia dla 100 nauczycieli w wojew6dztwie mafopolskim i lubuskim;
9) Przeprowadzono 7 szkolen lider6w PaT w wojew6dztwie slqskim, wielkopolskim, lubelskim, podkarpackim, swi~tokrzyskim, pomorskim oraz szkolenie og61nopolskie;
1 0) W projekty zaangazowafo si~ 16 miast i gmin, na terenie kt6rych odbywafy si~
dziafania;
11) Blisko 100 jednostek samorzqd6w terytorialnych i komend miejskich oraz powiatowych policji uczestniczyfo we wszystkich dziafaniach PaT w 2015
r.
Finansowanie:
Komenda Gf6wna Policji zfozyfa sprawozdanie merytoryczne z realizacji zadania. W 2015 r. na zadanie zostafa przeznaczona kwota w wysokosci 700 tys. zf. Kwota wykorzystanej dotacji wyniosfa 699 750,00 zf. Zwr6cono w terminie kwot~ 250,00 zf.
Projekt zgodnie z Harmonogramem Programu w 2015 r. trwaf przez cafy rok 2015.
IV. ,Dzialania edukacyjne i profilaktyczne skierowane do dzieci i mlodziezy z zakresu bezpieczenstwa przeciwpozarowego."
W ramach Programu Komendy Gf6wnej Panstwowej Strazy Poi:arnej, zwanej dalej ,KGPSP", przeprowadzono nast~pujqce dziafania edukacyjne:
1. Zorganizowano dwa konkursy, kt6rych celem byfo promowanie wiedzy o bezpieczenstwie oraz ksztaHowanie prawidfowych postaw dzieci i mfodziei:y:
1) Og61nopolski Konkurs Plastyczny pn. ,Bezpieczenstwo i rozwaga - tego od Ciebie kazdy wymaga!". Centralny finaf konkursu odbyf
10l Zrod!a danych: wyniki badan przeprowadzonych podczas realizacji projektow w 2015 r.
w wojewodztwach: ma!opolskim (Tarnow, Krakow), lubuskim (Gorzow Wlkp., Zielona Gora); Listy obecnosci;
Sprawozdanie koncowe podmiotow realizujqcych projekty edukacyjne; Wyniki badan projektowych ,M!odziez o narkotykach i profilaktyce".
15
~-- ~ ----~-~~-·--~---.,
si~ w dniu 17 czerwca 2015 r. w siedzibie KGPSP. Komisja Konkursowa wyfonHa laureat6w w kategoriach:
• I- uczniowie klas I-III szk6f podstawowych;
• II - uczniowie klas IV-VI szk6f podstawowych;
• Ill - uczniowie gimnazj6w;
• IV - uczniowie szk6f specjalnych, specjalnych osrodk6w szkolno- wychowawczych i swietlic terapeutycznych (do 18 r oku zycia);
2) Konkurs na kalendarz dotyczqcy bezpieczenstwa pn. ,To warto wiedziec".
Dziafania zorganizowafy jednostki organizacyjne Panstwowych Strazy Pozarnych, starostw powiatowych, urz~d6w wojew6dzkich i wydziaf6w zarzqdzania kryzysowego. Na odwrocie sctennego kalendarza plakatowego KGPSP zamieszczono porady, kt6re dotyczyfy ratowania pfonqcego czfowieka, zachowania podczas burzy, zanieczyszczenia srodowiska naturalnego oraz przeznaczenia gasnic w domach.
Wyfoniono 20 laureat6w. Zwyci~zcy konkursu otrzymali nagrody oraz listy gratulacyjne KGPSP.
2. W maju 2015 r. na terenie cafego kraju przeprowadzone zostafy ,Dni Otwartych Straznic". Wszystkie szkofy i plac6wki edukacyjne zainteresowane projektem miafy mozliwosc odwiedzenia jednostek ratowniczo-gasniczych na swoim terenie i zapoznania si~ z pracq strazaka oraz wyposazeniem straznic. Podczas ,Dni Otwartych Straznic" odbyfo si~ takze wiele spotkan ze strazakami, kt6rzy przekazywali uczniom i wychowankom informacje z zakresu szeroko rozumianego bezpieczenstwa - wskazywali na potencjalnie niebezpieczne sytuacje, z kt6rymi mogq si~ spotkac kazdego dnia, zwracali uwag~ na ewentualne zagrozenia i zachowania oraz instruowali jak nalezy post~powac
w razie ich wystqpienia.
3. Na terenie cafego kraju, przy wsp6fpracy i udziale Panstwowej Strazy Pozarnej, przeprowadzono kilka tysi~cy pr6bnych ewakuacji w wybranych szkofach lub plac6wkach. Pr6bne ewakuacje pofqczone byfy z prezentowaniem wfasciwych zachowan podczas ewakuacji, w przypadku wystqpienia pozaru lub innych zagrozen niosqcych koniecznosc uzycia sprz~tu ratowniczego. Celem tego projektu byfo pogh:~bienie wiedzy uczni6w i nauczycieli w zakresie zasad wfasciwego zachowania si~ podczas pozaru oraz koniecznej ewakuacji.
Rezultaty jakosciowe:
Uczniowie i wychowankowie uzyskali wiedz~ pozwalajqcq na prawidfowe zachowania w sytuacji wystqpienia zagrozen pozarowych lub kl~sk zywiofowych.
Rezultaty ilosciowe:
KGPSP wydafa 25 tys. egzemplarzy ksiqzeczek kolorowanek o charakterze edukacyjno-informacyjnym dla przedszkolak6w i uczni6w realizujqcych ksztakenie integracyjne.
Finansowanie:
16
W 2015 r. na zadanie nr IV przeznaczono kwot~ 50 tys. zf, kt6rq wydatkowano w cafosci.
Zadanie, zgodnie z Harmonogramem Programu w 2015 r., trwafo cafy rok 2015.
V. Podnoszenie kompetencji kadry pedagogicznej z zakresu profilaktyki przemocy i agresji oraz ksztaftowania zdrowego stylu zycia.
Dziafania zrealizowane przez ORE
1. Prowadzenie szkolen dla nowej grupy lider6w profilaktyki z zakresu przeciwdzialania przemocy i agresji.
Szkolenie zostafo zorganizowane dla specjalist6w poradni psychologiczno- pedagogicznych, plac6wek doskonalenia nauczycieli, wybranych z poszczeg61nych wojew6dztw.
Celem dziafania byfo:
1) Przeszkolenie kolejnych lider6w w wojew6dztwach (w 2014 r. przeszkolono juz
grup~ 101 lider6w), w kt6rych liczba lider6w w stosunku do liczby szk6f byfa niewystarczajqca oraz przygotowanie ich do doskonalenia kompetencji nauczycieli w zakresie wspierania szk6f plac6wek w dziafaniach profilaktycznych z zakresu agresji i przemocy;
2) Podniesienie kompetencji wychowawczych profilaktycznych pracownik6w szk6f
i plac6wek, w szczeg61nosci w zakresie przeciwdziafania agresji r6wiesniczej; 3) Zwi~kszenie wiedzy uczestnik6w na temat skutecznych dziafari
wychowawczych i profilaktycznych w oparciu o wymian~ doswiadczeri na temat sprawdzonych, praktycznych rozwiqzari z zakresu zapobiegania agresji i przemocy r6wiesniczej w szkole lub w plac6wce.
Szkolenie odbyfo si~ w Warszawie i prowadzone byfo przez trener6w i specjalist6w z zakresu profilaktyki agresji i przemocy wsr6d dzieci i mfodziezy. Podczas szkolenia wykorzystano metod~ warsztatu oraz wykfadu interaktywnego. Poruszane tresci dotyczyfy agresji i przemocy r6wiesniczej w zakresie diagnozy, przejaw6w i konsekwencji, z uwzgl~dnieniem specyficznych mechanizm6w zaangazowania w agresj~ r6wiesniczq uczni6w ze SPE oraz wspierania szk6f w dziafaniach dla poprawy bezpieczeristwa.
Dodrukowano trzy publikacje dotyczqce profilaktyki zachowari ryzykownych wsr6d dzieci i mfodziezy, kt6re stanowiq pomoc w realizacji zdari zwiqzanych ze szkoleniem:
1) ,Agresja i przemoc w szkole. Czyli co powinnismy wiedzie6, a by skutecznie dziafa6". Publikacja prezentuje sposoby tworzenia szkolnego systemu przeciwdziafania agresji i przemocy r6wiesniczej, na kt6re skladajq si~ dziafania profilaktyczne oraz interwencyjne;
2) ,Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki".
Publikacja odnosi si~ do standard6w dziafari profilaktycznych podejmowanych 17
wobec dzieci i mfodziezy szkolnej. Uwzgl~dnia informacje na temat czynnik6w ryzyka oraz czynnik6w chroniqcych, klasyfikacji i definicji poziom6w profilaktyki.
Poruszone w niej zostafy kwestie dotyczqce warunk6w skutecznosci program6w wdrazanych w szkofach;
3) ,Vademecum skutecznej profilaktyki problem6w m~odziezy". Publikacja w kompleksowy spos6b okresla mozliwosci realizacji zadan profilaktycznych na poziomie jednostek samorzqdu terytorialnego w zakresie problem6w mfodziezy poprzez skuteczne dziafania profilaktyczne w ramach profilaktyki zintegrowanej.
Publikacje b~dq przekazywane pracownikom systemu oswiaty, kt6rzy b~dq
uczestniczyli w szkoleniach i konferencjach organizowanych w ramach Programu. Rezultaty jakosciowe:
1) Stworzenie grupy lider6w w poszczeg61nych wojew6dztwach, kt6rzy zostali przygotowani na wspieranie szk6f i plac6wek w dziafaniach profilaktycznych, prowadzonych w formie szkolen dla rad pedagogicznych i warsztat6w dla nauczycieli;
2) Zwi~kszenie kompetencji wychowawczych i profilaktycznych nauczycieli i wychowawc6w, uczestniczqcych w r6znych formach doskonalenia;
3} Zwi~kszenie poziomu wiedzy nauczycieli na temat m.in. bullyingu oraz agresji r6wiesniczej i przeciwdziafania im.
Rezultaty ilosciowe:
1) Przeszkolono 51 lider6w profilaktyki, kt6rzy zostali zobowic:tzani do przeprowadzenia przynajmniej 1 szkolenia dla rady pedagogicznej z zakresu ww. tematyki;
2) 51 rad pedagogicznych zostanie przeszkolonych do konca roku szkolnego 2015/2016.
2. Zorganizowanie konferencji pn. ,Przeciwdzialanie przemocy wobec dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
og61nodost~pnej" cz. II.
r6wiesniczej w szkole
Konferencja skierowana zostafa do specjalist6w poradni psychologiczno- pedagogicznych, plac6wek doskonalenia nauczycieli, bibliotek pedagogicznych oraz dyrektor6w i specjalist6w ze szk6f. Konferencja by~a kontynuacjq dziafan z 2014 r.
W konferencji w 2015 r. skupiono uwag~ na dziafaniach wychowawczych, kt6re powinny bye skierowane do wszystkich dzieci, jednak w szczeg61nosci tych dzieci, kt6re byfy swiadkami agresji i przemocy. Celem szkolenia byfo ponadto:
1) Poszerzenie wiedzy z zakresu edukacji antydyskryminacyjnej;
2) Poznanie praktycznych rozwiqzan w pracy wychowawczej sfuzqcych przeciwdziafaniu przemocy r6wiesniczej;
18
3) Przedstawienie skutecznych sposob6w post~powania nauczycieli, rodzic6w i pracownik6w szkofy w sytuacjach wyst~powania przemocy r6wiesniczej;
4) Wymiana doswiadczen oraz upowszechnianie idei edukacji wfqczajqcej.
Wykfadowcy om6wili sprawdzone sposoby skutecznej pracy wychowawczej z klasq, potrzeb~ budowania relacji mi~dzy uczniami w celu ksztaftowania bezpiecznego klimatu spofecznego klasy, kt6ry w badaniach naukowych uznany jest za jeden z czynnik6w chroniqcych wobec wyst~powania zjawiska przemocy r6wiesniczej. Poddane zostafy analizie zagadnienia dotyczqce funkcjonowania ucznia ze SPE w roli ofiary i sprawcy, jak r6wniez roli r6wiesnik6w jako obserwator6w zjawiska przemocy. Poszukiwano skutecznych sposob6w wspierania wszystkich czfonk6w zaangazowanych grup. W ramach warsztat6w uczestnicy opracowali rekomendacje sfuzqce podejmowaniu przez nauczycieli, rodzic6w oraz specjalist6w skutecznych dziafan w sytuacjach wyst~powania przemocy wobec uczni6w ze SPE w szkofach i plac6wkach:
1) istnieje potrzeba przygotowania/doskonalenia nauczycieli w zakresie planowania i wdrazania systemowych dziafan wychowawczych sfuzqcych tworzeniu bezpiecznego i wspierajqcego klimatu w szkofach og61nodost~pnych;
2) konieczne jest systematyczne badanie skutecznosci program6w profilaktycznych i wychowawczych realizowanych w szkofach oraz promowanie dobrych praktyk szkolnych;
3) istnieje potrzeba doskonalenia kompetencji dyrektor6w i nauczycieli w zakresie budowania cafosciowej polityki szkofy, by sfuzyfa szeroko poj~temu
bezpieczenstwu;
4) nalezy zadbac o podnoszenie kompetencji wszystkich czfonk6w spofecznosci szkolnej w zakresie efektywnej wsp6fpracy sfuzqcej sp6jnosci dziafan podejmowanych przez srodowisko domowe i szkolne.
Wartosc merytoryczna konferencji oraz jej aspekt praktyczny zostafy wysoko ocenione przez uczestnik6w. W wyniku analizy wniosk6w przekazanych w arkuszach ewaluacyjnych dostrzezono potrzeb~ pogf~bienia zagadnien z zakresu profilaktyki przemocy wobec uczni6w ze SPE.
Na stronach internetowych MEN i ORE, zamieszczono publikacj~ pokonferencyjnq:
,Przemoc r6wiesnicza wobec dzieci ze SPE, cz~sc 2".11l Rezultaty jakosciowe:
1) Wzrost kompetencji os6b uczestniczqcych w szkoleniu;
2) Opracowanie rekomendacji dla nauczycieli, rodzic6w, specjalist6w i upowszechnianie ich poprzez strony internetowe MEN i ORE.
Rezultaty ilosciowe:
106 os6b zostafo przeszkolonych z zakresu problematyki przeciwdziafania przemocy r6wiesniczej wobec uczni6w ze SPE;
n) http://www.ore.edu.pl/wvdzialv/specialnvch-potrzeb-edukacvinvch/6489-przemoc-rowiesnicza-wobec- dzieci-ze-SDe-
19
3. Zorganizowanie szkolen dla pracownik6w plac6wek doskonalenia nauczycieli z zakresu funkcjonowania pracy z uczniami ze SPE, w tym niepelnosprawnymi.
Szkolenie skierowane zostalo do pracownik6w plac6wek doskonalenia nauczycieli oraz poradni psychologiczno-pedagogicznych. Celem szkolenia bylo:
1) Podniesienie kompetencji przedstawicieli plac6wek doskonalenia nauczycieli m.in. w zakresie znajomosc1 skutecznych sposob6w reagowania w sytuacjach wyst~powania przemocy r6wiesniczej;
2) Poszerzenie wiedzy uczestnik6w m.in. w zakresie metod pracy z uczniami ze SPE, w tym niepelnosprawnymi oraz wlqczania tych uczni6w do szk6l
og61nodost~pnych;
3) Przygotowanie lider6w z zakresu edukacji wlqczajqcej oraz profilaktyki agresji i przemocy wsr6d dzieci i mlodziezy, w tym uczni6w ze SPE, kt6rzy b~dq
przekazywac zdobytq wiedz~ w szkolach na terenie swoich wojew6dztw podczas szkolen dla rad pedagogicznych;
4) Wymiana doswiadczen oraz upowszechnianie idei edukacji wlqczajqcej;
5) Upowszechnienie informacji na temat skutecznych metod przeciwdzialania przemocy wobec uczni6w ze SPE;
6) Upowszechnienie wsr6d pracownik6w plac6wek publikacji dotyczqcych metod pracy z uczniami ze SPE.
Szkolenia odbyly si~ w Warszawie i prowadzone byly przez trener6w i ekspert6w z zakresu edukacji wlqczajqcej oraz profilaktyki agresji i przemocy wsr6d dzieci i mlodziezy. Podczas szkolen wykorzystano metod~ warsztatowq oraz wyklad interaktywny.
Poruszane tresci dotyczyly: praktycznych aspekt6w wykorzystania przepis6w prawa oswiatowego na rzecz wlqczania uczni6w z niepelnosprawnosciq do szk6l
og61nodost~pnych, identyfikowania potrzeb uczni6w z niepelnosprawnosciami oraz dostosowywania skutecznych metod ich zaspokajania, a takze konstruowania indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego, zwanego dalej ,!PET".
Podkreslono rol~ grupy r6wiesniczej w budowaniu wspierajqcego srodowiska szkolnego. Ponadto poszukiwano rozwiqzan sluzqcych nawiqzaniu wsp6lpracy szkoly, instytucji zewn~trznych i rodzic6w na rzecz efektywnej edukacji uczni6w z niepelnosprawnosciami. W trakcie warsztat6w na temat przeciwdzialania przemocy r6wiesniczej w kontekscie uczni6w ze SPE om6wiono sposoby post~powania
nauczycieli, rodzic6w i pracownik6w szkoly w sytuacji wyst~powania agresji i przemocy. Wypracowano zasady i skuteczne sposoby reagowania na zachowania agresywne.
W ramach szkolenia dodrukowano publikacj~, dotyczqcq pracy z dziecmi pochodzqcymi z r6znych kultur, czyli uczniami ze SPE, pn. ,Mi~dzykulturowosc
w szkole".
Rezultaty jakosciowe:
20
1) Zwi~kszenie kompetencji realizator6w szkolen z plac6wek doskonalenia nauczycieli w zakresie przedmiotowej problematyki do przeprowadzenia szkolen dla rad pedagogicznych na swoim terenie;
2) Stworzenie sieci lider6w oraz umoi:liwienie realizacji szkolen z tego zakresu dla szk6f i plac6wek na terenie kai:dego wojew6dztwa.
Rezultaty ilosciowe:
1) Przeszkolono 85 przedstawicieli plac6wek doskonalenia nauczycieli oraz poradni psychologiczno-pedagogicznych z 16 wojew6dztw do udzielania wsparcia szkofom i plac6wkom w rozwiqzywaniu trudnych sytuacji;
2) Szacuje si~, i:e zgodnie z zawartym porozumieniem pomi~dzy osobami przeszkolonymi a ORE, do dnia 27 maja 2016 r. zostanie przeszkolonych ponad 2 500 nauczycieli z zakresu przedmiotowej problematyki.
4. Zorganizowanie szkolenia dla pracownik6w plac6wek doskonalenia nauczycieli w zakresie przygotowania nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej do edukacji ruchowej uczni6w w ramach programu ,Maly Mistrz".
Celem szkolenia byfo przygotowanie pracownik6w osrodk6w doskonalenia nauczycieli do prowadzenia szkolen dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej w zakresie edukacji ruchowej uczni6w.
Podczas procesu rekrutacyjnego wystosowano zaproszenia do wojew6dzkich osrodk6w doskonalenia nauczycieli z prosbq o wydelegowanie nauczyciela konsultanta lub doradcy metodycznego do spraw wychowania fizycznego i/lub edukacji wczesnoszkolnej, do wzi~cia udziafu w szkoleniu. Rekrutacjq obj~to wszystkie wojew6dztwa ze szczeg61nym uwzgl~dnieniem wojew6dztwa mazowieckiego, slqskiego, lubelskiego i opolskiego, kt6re do tej pory nie przystqpify do projektu ,Mafy Mistrz".
Szkolenie przeprowadzono w formie zaj~c wykfadowych, warsztatowych oraz cwiczen praktycznych w budynku szkolnym i w terenie.
Program szkolenia obejmowaf prezentacj~ zafozen i cel6w projektu oraz zaj~cia
praktyczne z zakresu zastosowania ciekawych form i metod prowadzenia zaj~c
ruchowych z dziecmi w mfodszym wieku szkolnym, takich jak:
• zaj~cia w terenie,
• wykorzystanie przybor6w nietypowych,
• cwiczenia sr6dlekcyjne.
Szkolenie zostafo przeprowadzone przez wykfadowc6w wyi:szych uczelni, trener6w sportowych, nauczycieli i doradc6w metodycznych do spraw wychowania fizycznego posiadajqcych doswiadczenie w zakresie pracy z uczniem mfodszym.
Dla uczestnik6w przygotowane zostafy materiafy edukacyjne z zakresu prezentowanej tematyki. Do materiaf6w zostafo dofqczone najnowsze wydanie przewodnika dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej ,Mafy Mistrz". Uczestnicy szkolenia zostali zobowiqzani do przeprowadzenia szkolen dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej na
21
terenie obj~tym dziafalnosciq plac6wki doskonalenia nauczycieli sprawozdania z podj~tych dziafan do ORE.
Rezultaty jakosciowe:
przesfania
1) Przygotowanie pracownik6w osrodk6w doskonalenia nauczycieli do prowadzenia szkolen dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej w zakresie wprowadzania atrakcyjnych form realizacji zaj~c w ramach lekcji wychowania fizycznego;
2) Docelowo oczekiwany b~dzie wzrost kompetencji nauczycieli w zakresie edukacji ruchowej, co w perspektywie dfugoterminowej przyniesie zwi~kszenie aktywnosci ruchowej dzieci i mfodziezy.
Rezultaty ilosciowe:
60 nauczycieli konsultant6w i doradc6w metodycznych z obszaru cafego kraju zostafo przeszkolonych w przedmiotowej tematyce.
Finansowanie:
ORE przedstawH w terminie sprawozdanie merytoryczne i finansowe z realizacji zleconych zadan.
W 2015 r. na dziafanie V. Podnoszenie kompetencji kadry pedagogicznej z zakresu profilaktyki przemocy i agresji oraz ksztatlowania zdrowego stylu zycia, zostafa przeznaczona kwota 150 tys. zf, z kt6rej wykorzystano kwot~ 140 511,35 zt
Zadania zrealizowano zgodnie z Harmonogramem Programu.
VI. ,Wsp61praca mi~dzyresortowa".
W ramach wsp6fpracy mi~dzyresortowej przedstawiciele Zespofu Koordynujqcego przy Ministrze Edukacji Narodowej zgfosili zadania do realizacji w 2015 r. wpisujqce si~
w cele Programu.
Zadania realizowane przez wsp6fpracujqce ministerstwa, byfy finansowane ze srodk6w pozostajqcych w ich dyspozycji.
1. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji
W wyniku ogfoszonego przez Ministra Administracji i Cyfryzacji konkursu na realizacj~
zadania publicznego pn. ,Dziafania na rzecz bezpiecznego korzystania z lnternetu", realizowane byfy trzy projekty, na kt6re Minister Administracji i Cyfryzacji przekazaf fqcznie 1 min zt Wszystkie dziafania zostafy zakonczone w dniu 15 grudnia 2015
r.
Byfy to nast~pujqce projekty:1) ,Dziafania na rzecz bezpiecznego korzystania z lnternetu".
22
