Nauczyciel: Dorota Kobiella
Przedmiot: Podstawy przedsiębiorczości Klasa : 1BSp
Temat lekcji: Powtórzenie wiadomości rozdział 4.
Data lekcji: 01.04.2020r.
Wprowadzenie do tematu:
Poświęć czas na utrwalenie wiadomości z rozdziału 4-go. Na czwarte prześlę test w ramach pracy klasowej.
Ułatwiając Wam naukę , podsumowałam rozdział.
Ubezpieczenia Ubezpieczenie umowa pomiędzy ubezpieczycielem, a ubezpieczającym lub ubezpieczonym o wypełnienie świadczenia pieniężnego (odszkodowania) w razie wystąpienia zdarzenia losowego np.: choroby, wypadku w zamiana za cykliczne składki ubezpieczeniowe. Ubezpieczyciel firma która ubezpiecza. Ubezpieczający składający wniosek. Ubezpieczony osoba która w razie wystąpienia zdarzenia losowego otrzymuje odszkodowanie. Polisa ubezpieczeniowa dokument
potwierdzający zawarcie umowy. OWU Ogólne warunki ubezpieczenia integralna część polisy ubezpieczeniowej. 14. Rodzaje ubezpieczeń 1. Przedmiot ubezpieczenia: a) osobowe b) majątkowe c) assistance (osobowe + majątkowe) 2. Swoboda
ubezpieczenia: a) obowiązkowe (publiczne, w Polsce ubezpieczenie społeczne) b) dobrowolne (prywatne gospodarcze)
I. Podział ubezpieczeń na działy i grupy wg polskiego prawa (w skrócie) Dział I – Ubezpieczenia na życie(szerzej na ten temat w wykładzie nr 4) 1. Ubezpieczenia na życie 2. Ubezpieczenia posagowe 3. Ubezpieczenia na życie, jeśli są związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (ubezpieczenie na życie z funduszem inwestycyjnym – unit linked life assurance) 4. Ubezpieczenia rentowe 5. Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe, jeśli są uzupełnieniem ubezpieczeń z grup 1-4 Dział II - Pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe 1. Ubezpieczenia wypadku, w tym wypadku przy pracy i choroby zawodowej Ad. w tym przewóz osób 2. Ubezpieczenia choroby 3.
Ubezpieczenia casco pojazdów lądowych 4. Ubezpieczenia casco pojazdów szynowych 5. Ubezpieczenia casco statków powietrznych 6. Ubezpieczenia żeglugi morskiej i śródlądowej, casco statków 7. Ubezpieczenia przedmiotów w transporcie, obejmujące szkody na transportowanych przedmiotach, niezależnie od każdorazowo stosowanych środków transportu 8. Ubezpieczenia od szkód spowodowanych żywiołami 9. Ubezpieczenia pozostałych szkód rzeczowych 10.Ubezpieczenia OC wszelkiego rodzaju, wynikającej z posiadania i użytkowania pojazdów lądowych z napędem własnym, łącznie z ubezpieczeniami odpowiedzialności przewoźnika 11.Ubezpieczenia OC związane ze statkami powietrznymi 12.Ubezpieczenia OC związane z żeglugą morską i śródlądową 13.Ubezpieczenia OC nieujęte w grupach 10-12 14.Ubezpieczenia kredytu, w tym a) ogólnej niewypłacalności b) kredytu eksportowego, spłaty rat, kredytu hipotecznego, kredytu rolniczego 15.Gwarancja ubezpieczeniowa 16.Ubezpieczenia różnych ryzyk
finansowych. np. a) ryzyka utraty zatrudnienia b) ryzyka utraty zysku c) stałych wydatków ogólnych 17.
Ubezpieczenia ochrony prawnej 18. Ubezpieczenia świadczenia pomocy na korzyść osób, które popadły w trudności w czasie podróży lub podczas nieobecności w miejscu zamieszkania. II. Słownik najważniejszych pojęć, przygotowany przez KNUiFE Agent ubezpieczeniowy - przedsiębiorca, który działa w imieniu i na rzecz określonego towarzystwa ubezpieczeń. Agent ubezpieczeniowy, podobnie jak broker ubezpieczeniowy jest pośrednikiem ubezpieczeniowym, ale w odróżnieniu od brokera związany jest z określonym - jednym lub wieloma zakładami ubezpieczeń. Potocznie, choć niezbyt precyzyjnie, terminem "agent ubezpieczeniowy" określa się także osoby, które są zatrudnione przez agenta ubezpieczeniowego (w ścisłym znaczeniu). Alokacja - część składki w ubezpieczeniu na życie z
ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, która jest inwestowana. Wyrażana jest najczęściej w procentach, np.
alokacja w 90% procentach oznacza, że 9/10 składki jest inwestowane, a pozostała część jest przeznaczana na ochronę od ubezpieczanego ryzyka. Asekuracja - synonim terminu ubezpieczenie. Assistance - rodzaj ubezpieczeń, w których świadczenia zakładu ubezpieczeń mają co do zasady charakter rzeczowy - polegają najczęściej na udzielaniu usług wsparcia technicznego, serwisowego, informacyjnego, zapewnienia noclegu, itp. w sytuacjach awaryjnych.
Ubezpieczenia assistance ogół stanowią dodatkowe ubezpieczenie sprzedawane wraz z ubezpieczeniami
komunikacyjnym, mieszkaniowymi lub turystycznymi. Autocasco (AC) - ubezpieczenie pojazdu mechanicznego, w którym ubezpieczyciel zapewnia odszkodowanie za zniszczenia, uszkodzenia (w tym także z winy właściciela) lub kradzież pojazdu. Broker ubezpieczeniowy - osoba fizyczna lub prawna, która działa w imieniu i na rzecz osób lub
podmiotów poszukujących ochrony ubezpieczeniowej. Broker ubezpieczeniowy, podobnie jak agent
ubezpieczeniowy, jest pośrednikiem ubezpieczeniowym, ale w odróżnieniu od agenta ubezpieczeniowego nie występuje z ramienia żadnego zakładu ubezpieczeń. Jego rolą jest wspieranie klienta zarówno w toku wyboru właściwego ubezpieczenia, negocjacji jego warunków, jak też w późniejszym procesie realizacji usług
ubezpieczeniowych. Cesja - przeniesienie praw z umowy ubezpieczenia przez ubezpieczającego (cedent) na osobę trzecią (cesjonariusza); najczęściej występuje jako przeniesienie wyłącznie wierzytelności, co oznacza, że obowiązki nadal ciążą na ubezpieczającym, np. przy cesji praw z ubezpieczenia na bank udzielający kredytu. Dział ubezpieczeń - podstawowa jednostka podziału ryzyka w ubezpieczeniach. Wyróżnia się dwa działy ubezpieczeń: dział I -
ubezpieczenia na życie, dział II - pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe. Każdy dział dzieli się na grupy oraz rodzaje ubezpieczeń. Szczegółowy podział został zawarty w załączniku do ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Franszyza integralna (warunkowa) - klauzula ograniczająca odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń w ten sposób, iż szkody do określonej, zazwyczaj niewielkiej wysokości, nie będą kompensowane przez zakład
ubezpieczeń, np. za szkody nie przekraczające wartości 200 zł zakład ubezpieczeń nie odpowiada. W przypadku przekroczenia kwoty objętej franszyzą integralną odszkodowanie wypłacane jest w pełnej wysokości. Stąd nazwa - kwota franszyzy przy przekroczeniu umówionego progu wartości szkody wejdzie w skład całości odszkodowania - będzie jej integralną częścią. Ubezpieczyciele wprowadzają franszyzę integralną w celu uniknięcia dużej liczby postępowań likwidacyjnych dotyczących drobnych kwot. Franszyza redukcyjna (inaczej potrącalna lub
bezwarunkowa) - odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń o określoną kwotę lub procent wartości ubezpieczeniowej.
Oznacza to, że niezależnie od wartości odszkodowania (bezwarunkowo) zakład ubezpieczeń zmniejsza jego wysokość (stąd redukcja) o pewien procent lub kwotę, np. przy szkodzie całkowitej przedmiotu o wartości 10000 zł i franszyzie redukcyjnej w wysokości 1000 zł zakład ubezpieczeń wypłaci 9000 zł. Grupa ubezpieczeń - patrz Dział ubezpieczeń.
Ogólne warunki ubezpieczenia (OWU) - wzorzec umowy, który jest ustalany przez zakład ubezpieczeń. Postanowienia OWU wraz z zapisami umowy ubezpieczenia są równoprawnym źródłem kształtującym prawa i obowiązki stron.
Odbywa się to w ten sposób, że przepisy OWU mają charakter postanowień standardowych stosowanych dla wszystkich umów ubezpieczenia danego rodzaju oferowanych przez dany zakład, natomiast regulacje zawarte w umowie uzupełniają lub zmieniają standardowe zapisy wprowadzone przez OWU. Uważna lektura OWU jest konieczną czynnością dla świadomego nabycia usługi ubezpieczeniowej. Polisa - dokument wystawiony przez
ubezpieczyciela potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia; fakt jej wystawienia nie stanowi przesłanki ważności umowy ubezpieczenia, jest jedynie jej potwierdzeniem. Pośrednik ubezpieczeniowy - agent ubezpieczeniowy lub broker ubezpieczeniowy. Regres ubezpieczeniowy - uprawnienie zakładu ubezpieczeń do żądania od sprawcy szkody zwrotu całości lub części wypłaconego odszkodowania; zakład ubezpieczeń, co do zasady, nie ma uprawnień
regresowych wobec osób, z którymi ubezpieczający pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym lub za które ponosi odpowiedzialność. Ryzyko ubezpieczeniowe - potocznie typ zdarzenia losowego objętego ubezpieczeniem;
bardziej ściśle prawdopodobieństwo jego zajścia. Składka - świadczenie ubezpieczającego płacone za udzielanie przez zakład ubezpieczeń ochrony ubezpieczeniowej. Wysokość składki kalkulowana jest przede wszystkim w relacji do czasu trwania ochrony ubezpieczeniowej i innych czynników wpływających na prawdopodobieństwo wystąpienia szkody. Suma ubezpieczenia - ustalona w umowie ubezpieczenia kwota pieniężna stanowiąca górną granicę odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń. Suma ubezpieczenia w ubezpieczeniach majątkowych, co do zasady powinna odpowiadać wartości ubezpieczanego mienia. Suma gwarancyjna - termin o podobnym znaczeniu do sumy ubezpieczenia stosowany na oznaczenie górnej granicy odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń w ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej. Ubezpieczyciel (inaczej zakład ubezpieczeń lub towarzystwo ubezpieczeń) - strona umowy ubezpieczenia, która zobowiązuje się wypłacić świadczenie lub odszkodowanie w przypadku zajścia określonego zdarzenia. Ubezpieczający - osoba (podmiot) zawierająca umowę ubezpieczenia i zobowiązana do opłacania składek; jeśli ubezpieczający obejmuje ubezpieczeniem swoje dobro jest jednocześnie ubezpieczonym.
Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej (OC) - ubezpieczenie, którego celem jest przejęcie odpowiedzialności osoby ubezpieczonej przez ubezpieczyciela, w sytuacji, w której ubezpieczony wyrządził szkodę osobę trzeciej i musiałby ją pokryć z własnych środków. Ubezpieczenie to chroni także interes osoby poszkodowanej, ponieważ umożliwia jej szybsze i pewniejsze uzyskanie odszkodowania od zakładu ubezpieczeń. Najbardziej rozpowszechnione ubezpieczenia tego typu mają charakter obowiązkowy (np. ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych).
Ubezpieczony - osoba, której mienie, odpowiedzialność cywilna, życie lub inne dobro jest objęte ochroną
ubezpieczeniową; najczęściej ubezpieczony jest jednocześnie ubezpieczającym, ale możliwa jest także taka sytuacja, w której ubezpieczający zawiera umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek. Udział własny - ograniczenie
odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń podobne w skutkach do franszyzy redukcyjnej, z tym że obniżenie wysokości
odszkodowania obniżane jest zawsze o wartość stanowiącą iloczyn określony ułamka wyrażającego stopień udziału własnego ubezpieczającego oraz wartości odszkodowania. W odróżnieniu do franszyzy redukcyjnej ułamek ten jest odnoszony do wartości odszkodowania, a nie wartości ubezpieczanego mienia. W praktyce obrotu termin ten stosowany jest jako synonim franszyzy redukcyjnej. Uposażony - osoba uprawniona do otrzymania sumy ubezpieczenia na wypadek śmierci ubezpieczonego. Wypadek ubezpieczeniowy - ściśle określone w przepisach prawa, OWU lub umowie ubezpieczenia zdarzenie, którego wystąpienie powoduje powstanie obowiązku wypłaty świadczenia przez zakład ubezpieczeń; pojęcie to ma specyficzne znaczenie w ubezpieczeniach i nie należy go utożsamiać z potocznym rozumieniem słowa "wypadek". Zielona karta - obowiązkowe ubezpieczenie
odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za granicą. Od 1 maja 2004 w niektórych krajach (kraje UE + Norwegia, Islandia, Liechtenstein, Chorwacja i Szwajcaria) posiadacze samochodów z polskimi tablicami rejestracyjnymi nie musza legitymować się Zieloną Kartą.
1. Skróty PIT Podatek dochodowy od osób fizycznych CIT Podatek dochodowy od osób prawnych VAT Podatek (obrotowy) od towarów i usług - VAT-R(13) Zgłoszenie rejestracyjne do bycia VAT-owcem (poprawka 13) ZUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych OFE Otwarte Fundusze Emerytalne IKE Indywidualne Konto Emerytalne IKZE Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego PPE Pracowniczy Program Emerytalny NFZ Narodowy Fundusz Zdrowia OC Ubezpieczenie Odpowiedzialności Cywilnej AC Autocasco/Ubezpieczenie Pojazdów Mechanicznych OWU Ogólne Warunki Ubezpieczenia UFG Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny 2. Formularze PIT PIT-11 Formularz przekazany przez pracodawcę, na którego podstawie pracownik musi rozliczyć swoje przychody. PIT-12 PIT-28 PIT-36 PIT-36L PIT-37 PIT-38 PIT-39 PIT/0 PIT/D Pisemne oświadczenie pracownika, że chce być rozliczany przez zakład pracy. Formularz dla podatników uzyskujących przychody z działalności gospodarczej lub najmu, którzy wybrali możliwość opodatkowania w postaci ryczałtu. Podstawowy formularz rozliczenia PIT na zasadach ogólnych dla osób uzyskujących przychody z różnych źródeł, w tym z pozarolniczej działalności gospodarczej i najmu. Formularz dla podatników, którzy prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą i wybrali tzw. liniową opcję podatkową (19% w Polsce). Podstawowy formularz rozliczenia podatku PIT na zasadach ogólnych dla osób uzyskujących przychody z różnych źródeł, wyłącznie w Polsce, nie prowadzących pozarolniczej działalności gospodarczej i nie uzyskujących dochodów z najmu. Formularz dla podatników, którzy w roku podatkowym uzyskali przychody z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych (np.: akcji, obligacji) lub innych instrumentów finansowych czy też udziałów w spółkach.
Formularz dla podatników, którzy w roku podatkowym uzyskali przychody z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych nabytych po 31 grudnia 2008r. Informacja o odliczeniu od dochodu (przychodu) i od podatku ulg podatkowych w danym roku podatkowym. Informacja o odliczeniu wydatków mieszkaniowych w danym roku podatkowym. 3. Pojęcia związane z konstrukcją podatków w Polsce Podatek obowiązkowe i bezpowrotne świadczenie pieniężne na rzecz państwa lub gminy. Osoba fizyczna każdy człowiek od urodzenia do śmierci - Do 13. roku życia brak zdolności do czynności prawnych - Od 13. do 18. roku życia częściowa zdolność do czynności prawnych za zgodą - Od 18. roku życia pełna zdolność do czynności prawnych Osoba prawna (np.: przedsiębiorstwa, partie polityczne, fundacje, instytucje państwowe) zdolność do wykonywania wszystkich czynności prawnych w imieniu firm, partii, itd. Jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej przedsiębiorstwa te traktuje się jakby były prowadzone przez osoby fizyczne. Przykładami takich jednostek są spółki jawne, partnerskie i komandytowe. Obowiązek podatkowy wynikająca z ustaw podatkowych powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach (dochód). Podmiot podatku osoba fizyczna lub osoba prawna (np.:
Jan Kowalski, Janusz Sp. z.o.o.). Przedmiot podatku sytuacja powodująca obowiązek podatkowy (np.: wynagrodzenie).
2 Stawka podatku wielkość kwotowa lub procentowa wg której naliczony jest podatek (np.: 18%, 19%, 32%). Podstawa opodatkowania wielkość od której naliczany jest podatek (np.: 96000zł brutto). Ryczałt należna kwota pieniężna w wysokości ustalonej z góry. 4. Rodzaje podatków ze względu na budowę Podatki progresywne stawka rośnie wraz ze wzrostem dochodu. w Polsce PIT: - do zł 18% - od zł 32% Podatki liniowe (proporcjonalne) stała stawka podatku. w Polsce CIT 19% Podatki regresywne stawka maleje wraz ze wzrostem dochodu. Brak przykładu w Polsce. 5. Klasyfikacja podatków w Polsce Podatki Podatki bezpośrednie Podatki pośrednie Dochodowe Majątkowe Od obrotu i konsumpcji * podatek dochodowy * podatek od spadków i darowizn * podatek od towarów od osób fizycznych (PIT) w tym * podatek od czynności cywilno- i usług (VAT) tzw.
ryczałt od przychodów prawnych * podatek akcyzowany ewidencjonowanych oraz podatek * podatek rolny * podatek od gier i zakładów opłacany w formie karty podatkowej * podatek leśny wzajemnych * podatek dochodowy od osób * podatek od nieruchomości prawnych (CIT) * podatek od środków transportu * podatek tonażowy (dla armatorów) Wpływ do budżetu państwa Wpływ do budżetu terytorialnego/gminy Wpływ do budżetu państwa Podatki bezpośrednie bezpośrednio obciążają podatnika u którego wystąpi przyczyna opodatkowania np.: otrzymanie dochodu (pensji) lub od posiadanego majątku (np.:
otrzymanie spadku). Podatek pośredni bezpośrednio płacony przez producentów i handlowców na różnych szczeblach produkcji i obrotu, natomiast pośrednio i ostatecznie podatek ten płaci klient przy nabywaniu dobra lub usługi (np.: Vat, akcyza)
3 6. Klasyfikacja podatku dochodowe dla osób prowadzących działalność gospodarczą Podatki dochodowe PIT (płacą go te firmy/przedsiębiorcy bez osobowości prawnej) CIT (płacą go te firmy/przedsiębiorcy z osobowością prawną) 1. Karta podatkowa podatek zryczałtowany (stała stawka) 19% od dochodów 2. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (3%, 5.5%, 8.5%, 17%, 20% od przychodów) 3. Podatek liniowy (19% od dochodów) 4. Podatek na zasadach ogólnych (wg skali podatkowej 18%, 32%
od dochodów) Osoby nieprowadzące działalności gospodarczej nie mają możliwości wyboru i płacą obowiązkowo podatek PIT wg skali podatkowej (punkt 4. PIT). 7. Charakterystyka podatków bezpośrednich PIT Karta podatkowa Ryczałt ewidencjonowany
Kto może rozliczać się w ten sposób? Co jest podstawą naliczenia tego podatku? Ile wynosi podatek (stawka podatku)?
Działalność gospodarcza prowadzona przez osoby fizyczne na niewielką skalę (dobór przez ustawę). Uzależniona jest od rodzaju, zakresu prowadzonej działalności, liczby pracowników oraz liczby mieszkańców w miejscu, w którym prowadzona jest ona prowadzona. Przyjmuje postać stałego comiesięcznego ryczałtu. Ustalona wg ustawowych składek miesięcznych niezależnie od wysokości podatku. Podatnicy, którzy rozpoczną prowadzenie działalności gospodarczej (do euro). Przychód bez pomniejszenia o koszty uzyskania (podatnik prowadzi ewidencję). Uzależniona od rodzaju działalności 3%, 5.5%, 8.5%, 17%, 20% od przychodu.
Podatek liniowy Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Dochody (przychód odjąć koszty) uzyskane przez osoby fizyczne. Podatek wg skali podatkowej Osoby fizyczne, W TYM prowadzące działalność gospodarczą. Dochody (przychód odjąć koszty) uzyskane przez osoby fizyczne. 19% od dochodu. 18% lub 32% od dochodu.
