Generacje rozwojowe systemów Generacje rozwojowe systemów
informacyjnych informacyjnych
Halina Tańska
Halina Tańska
System
• System (grec.) zestawienie, zespolenie
• System (Bertalanffy 1956) jest to kompleks elementów znajdujących się we wzajemnej interakcji.
• System (Hall 1968) jest to zbiór obiektów wraz z relacjami między nimi i ich właściwościami.
• System (Berr 1966) to zorganizowana ilość
elementów powiązanych wzajemnie i pełniących określone funkcje.
• System (Ashby 1970) to maszyna, w której są
trwale uporządkowane części i procesy, czyli zbiór
w interakcji.
System System
Cechy wspólne różnych definicji:
•
jest kompleksem wzajemnie powiązanych elementów,
•
jest zbiorem w interakcji,
•
spełnia określone funkcje i cele,
•
wyraża specyficzną jedność z otoczeniem,
•
może być równocześnie systemem wyższego rzędu,
•
elementem systemu może być równocześnie
system niższego rzędu.
Organizacja gospodarcza
•
Organizacja gospodarcza i jej otoczenie należą do systemów, które charakteryzują się ogólnymi właściwościami. Są to
systemy: rzeczywiste, sztuczne, złożone z ludzi oraz zasobów materialnych i
niematerialnych o niemożliwych do
jednoznacznego ustalenia rzeczywistych regułach zachowania się, otwarte i
dynamiczne. Są zarówno informowane,
jak i informujące.
Organizacja gospodarcza Organizacja gospodarcza
Warunkiem koniecznym skutecznego funkcjonowania każdej organizacji
gospodarczej jest zorganizowanie sprawnego przepływu informacji. Należy stworzyć system informacyjny, który będzie stanowił jej
integralną część.
ORGANIZACJA GOSPODARCZA ORGANIZACJA GOSPODARCZA
O O
twarty dynamiczny układ społeczno - technologiczny twarty dynamiczny układ społeczno - technologiczny realizujący określone cele gospodarcze.realizujący określone cele gospodarcze.
Wyróżniamy 3 podsystemy Wyróżniamy 3 podsystemy: :
zarządzaniazarządzania - realizuje procesy decyzyjne i oddziałuje na - realizuje procesy decyzyjne i oddziałuje na pozostałe podsystemy w celu realizacji podstawowych pozostałe podsystemy w celu realizacji podstawowych
funkcji organizacji:
funkcji organizacji:
informatyczny informatyczny - cel - zbieranie przechowywanie - cel - zbieranie przechowywanie przetwarzanie i przesyłanie informacji zgodnie z przetwarzanie i przesyłanie informacji zgodnie z
potrzebami systemu zarządzania organizacji gospodarczej.
potrzebami systemu zarządzania organizacji gospodarczej.
wykonawczywykonawczy - zadanie jest przekształcenie surowców i - zadanie jest przekształcenie surowców i materiałów za pomocą procesów produkcyjnych w
materiałów za pomocą procesów produkcyjnych w produkty pracy.
produkty pracy.
PODZESPÓŁ
INFORMATYCZNY
PODZESPÓŁ
WYKONAWCZY PODZESPÓŁ
ZARZĄDZAJĄCY
informacje przekazywane do otoczenia informacje
z otoczenia informacje
zadania polecenia
Informacje i zadania polecenia do realizacji celów jednostki organizacyjnej
Podsystem zarządzający Podsystem zarządzający
O O kreśla zadania polecenia realizowane przez kreśla zadania polecenia realizowane przez system wykonawczy.
system wykonawczy.
Do zadań system zarządzania zalicza się:
Do zadań system zarządzania zalicza się:
wyznaczanie celów działania i ustalanie zadań, wyznaczanie celów działania i ustalanie zadań,
przekazywanie poleceń zadań dla systemu przekazywanie poleceń zadań dla systemu wykonawczego,
wykonawczego,
stymulowanie wykonania zadań i realizacji celów, stymulowanie wykonania zadań i realizacji celów,
przeprowadzanie analiz i korekt. przeprowadzanie analiz i korekt.
S S ystem wykonawc ystem wykonawc zy zy
Do zadań systemu wykonawczego należy Do zadań systemu wykonawczego należy wykonywanie wyrobów produkcji.
wykonywanie wyrobów produkcji.
System informacyjny, System informacyjny,
informatyczny informatyczny
Odgrywa r Odgrywa r ol ol ę ę służebn służebn ą ą względem systemu względem systemu zarządzania (dostosowania
zarządzania (dostosowania
informatycznego do jego potrzeb).
informatycznego do jego potrzeb).
System informacyjny
•
Każdy system umożliwiający rejestrowanie, przetwarzanie, przechowywanie i
udostępnianie lub przekazywanie informacji.
•
Jest on pochodną systemu zarządzania.
•
Uporządkowany układ odpowiednich
elementów, charakteryzujących się pewnymi właściwościami, połączonych wzajemnie
określonymi relacjami
System informacyjny - ujęcie statyczne System informacyjny - ujęcie statyczne
N a d a w c y in fo rm a c ji O d b io rc y in fo rm a c ji Z b io ry in fo rm a c ji K a n a ły in fo rm a c y jn e M e to d y i te c h n ik i p rz e tw a rz a n ia
in fo rm a c ji S tru k tu ra s y s te m u in fo rm a c y jn e g o
Nadawcy i odbiorcy informacji Nadawcy i odbiorcy informacji
W ujęciu ogólnym: fizyczne organizacyjne i prawne W ujęciu ogólnym: fizyczne organizacyjne i prawne podmioty informacyjne uczestniczące w przekazie i podmioty informacyjne uczestniczące w przekazie i
wymianie informacji.
wymianie informacji.
Fizycznymi podmiotami informacyjnymi są ludzie, czyli Fizycznymi podmiotami informacyjnymi są ludzie, czyli pracownicy zatrudnieni w danym obiekcie gospodarczym pracownicy zatrudnieni w danym obiekcie gospodarczym
lub automatyczne urządzenia nadawczo-odbiorcze.
lub automatyczne urządzenia nadawczo-odbiorcze.
Podmioty organizacyjne to różne komórki obiektu Podmioty organizacyjne to różne komórki obiektu
gospodarczego (poszczególne stanowiska pracy, sekcje, gospodarczego (poszczególne stanowiska pracy, sekcje,
wydziały, zakłady) wydziały, zakłady)
Podmioty prawne to obiekty jako jednostki w rozumieniu Podmioty prawne to obiekty jako jednostki w rozumieniu formalnym, traktowane przy tym jako jednostki
formalnym, traktowane przy tym jako jednostki wyodrębnione całości.
wyodrębnione całości.
Zbiory informacji Zbiory informacji
To zestawy wiadomości o charakterze To zestawy wiadomości o charakterze ekonomicznym - w postaci liczbowej ekonomicznym - w postaci liczbowej
(numerycznej), tekstowej (alfabetycznej lub (numerycznej), tekstowej (alfabetycznej lub
alfanumerycznej), graficznej lub dźwiękowej alfanumerycznej), graficznej lub dźwiękowej
(multimedialnej) - generowane przez nadawców (multimedialnej) - generowane przez nadawców
informacji w określonym porządku przestrzennym informacji w określonym porządku przestrzennym
i czasowym.
i czasowym.
Mają w coraz większym stopniu charakter Mają w coraz większym stopniu charakter zestandaryzowanych zestawów danych czy zestandaryzowanych zestawów danych czy
komunikatów, o ściśle zdefiniowanej zawartości i komunikatów, o ściśle zdefiniowanej zawartości i
formie.
formie.
Podstawowe rodzaje zbiorów informacji Podstawowe rodzaje zbiorów informacji
L p . K r y t e r i u m
g r u p o w a n i a W y o d r ę b n i o n e g r u p y z b i o r ó w i n f o r m a c j i
1 . M ie js c e w p r o c e s ie p r z e t w a r z a n ia
w e jś c io w e
w e w n ę t r z n e ( w e w n ą t r z y s t e m o w e ) w y jś c io w e
2 . S t o p ie ń p r z e t w o r z e n ia ź r ó d ło w e ( p ie r w o t n e ) p o ś r e d n ie ( p r z e jś c io w e ) w y n ik o w e
3 . T y p ( f o r m a ) lic z b o w e ( n u m e r y c z n e )
t e k s t o w e ( a lf a b e t y c z n e i a lf a n u m ) m u lt im e d ia ln e
4 . S p o s ó b o p is u z ja w is k a e k o n o m ic z n e g o
id e n t y f ik u ją c e k w a n t y f ik u ją c e 5 . P o z io m z m ie n n o ś c i s t a łe
w z g lę d n ie s t a łe z m ie n n e
Kanały informacji Kanały informacji
Sformalizowane i nie sformalizowane drogi (trasy) Sformalizowane i nie sformalizowane drogi (trasy)
przepływów informacyjnych, stanowiących ewidencyjne lub przepływów informacyjnych, stanowiących ewidencyjne lub
informacyjne odwzorowanie przepływów zasileniowych informacyjne odwzorowanie przepływów zasileniowych (rzeczowych i finansowych) zarówno w obrębie obiektu (rzeczowych i finansowych) zarówno w obrębie obiektu
gospodarczego, jak i w relacjach obiektu z jego otoczeniem.
gospodarczego, jak i w relacjach obiektu z jego otoczeniem.
Sformalizowane kanały informacyjne to takie drogi obiegu Sformalizowane kanały informacyjne to takie drogi obiegu dokumentów i takie procedury wykonywania zadań, które dokumentów i takie procedury wykonywania zadań, które
przybierają postać obowiązujących regulaminów lub przybierają postać obowiązujących regulaminów lub
instrukcji, określających nadawców i odbiorców instrukcji, określających nadawców i odbiorców
poszczególnych informacji, miejsca wykonywania poszczególnych informacji, miejsca wykonywania
konkretnych operacji przetwarzania, odpowiedzialnych za nie konkretnych operacji przetwarzania, odpowiedzialnych za nie
oraz ramy czasowe ich wykonywania.
oraz ramy czasowe ich wykonywania.
Metody i techniki przetwarzania Metody i techniki przetwarzania
informacji informacji
To zalgorytmizowane procedury oraz nie sformalizowane To zalgorytmizowane procedury oraz nie sformalizowane reguły automatycznej i nieautomatycznej (tradycyjnej) reguły automatycznej i nieautomatycznej (tradycyjnej)
obróbki zbiorów informacji, które w drodze od nadawcy obróbki zbiorów informacji, które w drodze od nadawcy
do odbiorcy (czyli od postaci źródłowej do wynikowej) są do odbiorcy (czyli od postaci źródłowej do wynikowej) są
w całości lub częściowo poddawane koniecznym w całości lub częściowo poddawane koniecznym
transformacjom czynnościowym (ewidencji, transformacjom czynnościowym (ewidencji,
przechowywaniu, kontroli, przesyłaniu, prezentacji oraz przechowywaniu, kontroli, przesyłaniu, prezentacji oraz
operacjom arytmetycznym i logicznym).
operacjom arytmetycznym i logicznym).
Metody i techniki przetwarzania dzielimy na dwie grupy: Metody i techniki przetwarzania dzielimy na dwie grupy:
tradycyjne (nieinformatyczne) i informatyczne tradycyjne (nieinformatyczne) i informatyczne
(automatycznego przetwarzania danych) (automatycznego przetwarzania danych)
Funkcje systemu informacyjnego Funkcje systemu informacyjnego
g ro m a d z e n ie in fo rm a c ji
p rz e tw a rz a n ie in fo rm a c ji
p rz e c h o w y w a n ie in fo rm a c ji
p re z e n to w a n ie in fo rm a c ji
p rz e s y ła n ie
in fo rm a c ji
F u n k c je s y s te m u in fo rm a c y jn e g o
Gromadzenie informacji Gromadzenie informacji
Istotą jest zbieranie, rejestrowanie i ewidencjowanie Istotą jest zbieranie, rejestrowanie i ewidencjowanie danych (i komunikatów gospodarczych), czyli
danych (i komunikatów gospodarczych), czyli
informacyjne zasilanie obiektu i jego poszczególnych informacyjne zasilanie obiektu i jego poszczególnych
komórek organizacyjnych.
komórek organizacyjnych.
Dane identyfikujące i opisujące ilościowo, Dane identyfikujące i opisujące ilościowo,
wartościowo i jakościowo operacje gospodarcze są wartościowo i jakościowo operacje gospodarcze są
zbierane zgodnie z obowiązującymi przepisami, zbierane zgodnie z obowiązującymi przepisami,
regulującymi ewidencje zaszłości gospodarczych, regulującymi ewidencje zaszłości gospodarczych,
rejestrowane na przeznaczonych do tego celu rejestrowane na przeznaczonych do tego celu
urządzeniach ewidencyjnych i porządkowane w urządzeniach ewidencyjnych i porządkowane w
postaci zbiorów danych.
postaci zbiorów danych.
Przetwarzanie informacji Przetwarzanie informacji
To wykonywanie na danych typowych operacji To wykonywanie na danych typowych operacji arytmetycznych (dodawania, odejmowania,
arytmetycznych (dodawania, odejmowania,
mnożenia, dzielania itp..) i logicznych (ustalania mnożenia, dzielania itp..) i logicznych (ustalania
relacji równości, większości czy mniejszości, relacji równości, większości czy mniejszości, porządkowania zbiorów danych na podstawie porządkowania zbiorów danych na podstawie
ustalonych relacji). Z danych źródłowych ustalonych relacji). Z danych źródłowych
zgromadzonych i wprowadzonych do systemu zgromadzonych i wprowadzonych do systemu
uzyskuje się w wyniku ich przetwarzania informacje uzyskuje się w wyniku ich przetwarzania informacje
wynikowe żądane przez odbiorców. Służą one wynikowe żądane przez odbiorców. Służą one zasilaniu informacyjnemu zbiorów informacji.
zasilaniu informacyjnemu zbiorów informacji.
Przechowywanie informacji Przechowywanie informacji
Polega ono na zapisywaniu danych na trwałych Polega ono na zapisywaniu danych na trwałych nośnikach (papierowych, magnetycznych,
nośnikach (papierowych, magnetycznych,
optycznych) w postaci i formie umożliwiających optycznych) w postaci i formie umożliwiających
ich łatwe wykorzystanie w kolejnych procesach ich łatwe wykorzystanie w kolejnych procesach
przetwarzania, bez konieczności ponownego przetwarzania, bez konieczności ponownego
realizowania operacji wejściowych.
realizowania operacji wejściowych.
Prezentowanie informacji Prezentowanie informacji
Polega na dostarczeniu odbiorcom niezbędnych Polega na dostarczeniu odbiorcom niezbędnych
informacji wynikowych w wymaganych przez nich informacji wynikowych w wymaganych przez nich terminach, miejscu, zakresie, postaci, przekrojach terminach, miejscu, zakresie, postaci, przekrojach czy stopniu szczegółowości (agregacji), dlatego też czy stopniu szczegółowości (agregacji), dlatego też często bywa nazywane wyjściem systemu
często bywa nazywane wyjściem systemu informacyjnego.
informacyjnego.
Zakres i jakość informacji wynikowych Zakres i jakość informacji wynikowych
emitowanych przez system stanowią jedne z emitowanych przez system stanowią jedne z
najważniejszych kryteriów jego oceny zarówno najważniejszych kryteriów jego oceny zarówno przy pozyskiwaniu systemu, jak i w trakcie jego przy pozyskiwaniu systemu, jak i w trakcie jego eksploatacji.
eksploatacji.
Przesyłanie informacji Przesyłanie informacji
Wiąże się z przemieszczaniem się zasobów Wiąże się z przemieszczaniem się zasobów informacyjnych pomiędzy komórkami
informacyjnych pomiędzy komórkami
organizacyjnymi obiektu wykonującymi kolejne organizacyjnymi obiektu wykonującymi kolejne
operacje przetwarzania.
operacje przetwarzania.
Polega na wymianie informacji między obiektem a Polega na wymianie informacji między obiektem a jego otoczeniem; wtedy mówi się o zewnętrznych jego otoczeniem; wtedy mówi się o zewnętrznych
procesach informacyjno-komunikacyjnych.
procesach informacyjno-komunikacyjnych.
Polega często operacjom pomocniczym jak: ich Polega często operacjom pomocniczym jak: ich dodatkowe porządkowanie i kompletowanie, dodatkowe porządkowanie i kompletowanie,
konwersja, kompresja i szyfrowanie
konwersja, kompresja i szyfrowanie
Cechy jakościowe informacji wynikowych Cechy jakościowe informacji wynikowych
L p . N a z w a c e c h y K r ó t k a c h a r a k t e r y s t y k a
1 . R z e t e l n o ś ć i n f o r m a c j e w y n i k o w e m u s z ą w i e r n i e o p i s y w a ć o p e r a c j e g o s p o d a r c z e i s t a n y 2 . S e l e k t y w n o ś ć i n f o r m a c j e w y n i k o w e p o w i n n y b y ć
z a w s z e d o b r a n e p o d k ą t e m
c h a r a k t e r y s t y k o p i s y w a n e g o p r o b l e m u c z y s t o s o w a n e j m e t o d y z a r z ą d z a n i a 3 . A d r e s o w a l n o ś ć z a k r e s p r z e d m i o t o w y , d o k ł a d n o ś ć i
a k t u a l n o ś ć i n f o r m a c j i m u s z ą b y ć d o s t o s o w a n e d o i n d y w i d u a l n y c h p o t r z e b o k r e ś l o n e g o o d b i o r c y , w y z n a c z a n y c h p r z e z c h a r a k t e r w y k o n y w a n y c h p r z e z n i e g o z a d a ń
4 . T e r m i n o w o ś ć d o s t a r c z a n i e i n f o r m a c j i n a ż ą d a n i e , w e w ł a ś c i w y m c z a s i e l u b d a n y c h
o k r e s o w y c h w ś c i ś l e w y z n a c z o n y c h t e r m i n a c h
5 . O d p o w i e d z i a l n o ś ć
z g o d n o ś ć z k o n k r e t n y m
z a p o t r z e b o w a n i e m n a i n f o r m a c j e 6 . W y m a g a n a
p o s t a ć
s p o s ó b p r e z e n t a c j i , s z c z e g ó ł o w o ś ć , r o d z a j n o ś n i k a z g o d n e z w y m a g a n i a m i o k r e ś l o n e g o o d b i o r c y
System informacyjny System informacyjny
Powinien być rozumiany jako wyodrębniony czasowo i przestrzennie układ przetwarzania informacji, będący zbiorem czasowo ze sobą powiązanych elementów, takich jak: źródła
danych, metody ich gromadzenia i przetwarzania, kanały przepływu informacji, środki materialne i ludzie realizujący to przetwarzanie oraz miejsca przeznaczenia informacji. Każdy z wymienionych elementów realizuje funkcje wynikające z
głównego celu systemu.
System informatyczny System informatyczny
•
Rodzaj zastosowania komputerów w procesach informacyjnych przy takim doborze urządzeń i kompozycji oprogramowania, aby
uwzględniając wymogi otoczenia i możliwości zespołów ludzkich, z określonych wejść za
pomocą odpowiednich metod (technologii) uzyskać wyjścia realizujące cel procesu
informacyjnego.
System informatyczny System informatyczny
Podstawowe elementy składowe systemu
informatycznego to: główne zadania, wejście, metoda, wyjście, ludzie, wyposażenie i
otoczenie. Cechą charakterystyczną jest
różnorodność tych elementów, a także
podatność na wszelkie zmiany.
Nakłady w cyklu życia systemu:
Nakłady w cyklu życia systemu:
67%
15%
6% 7% 5% eksploatacja
testow anie analiza kodow anie projektow anie
Źródło błędów:
Źródło błędów:
10%
56%
7%
27% inne
analiza kodow anie projektow anie
Koszty poprawiania błędów:
Koszty poprawiania błędów:
4%
82%
1%
13%
inne analiza kodow anie projektow anie
Reguła 10-ciu Reguła 10-ciu
Koszt naprawy defektu wprowadzonego na etapie analizy Koszt naprawy defektu wprowadzonego na etapie analizy wymagań zidentyfikowanego i usuniętego w trakcie wymagań zidentyfikowanego i usuniętego w trakcie projektowania systemów jest 10-ciokrotnie większy niż koszt projektowania systemów jest 10-ciokrotnie większy niż koszt usunięcia na etapie wymagań. Usunięcie takiego błędu w trakcie usunięcia na etapie wymagań. Usunięcie takiego błędu w trakcie implementacji systemu, może kosztować 100 razy więcej, a w implementacji systemu, może kosztować 100 razy więcej, a w trakcie eksploatacji 1000 razy (model 1:10). Wyniki analiz trakcie eksploatacji 1000 razy (model 1:10). Wyniki analiz dotyczące jakości systemów wskazują, że większość około 60- dotyczące jakości systemów wskazują, że większość około 60- 80% błędów zostaje wprowadzona w fazach analizy i 80% błędów zostaje wprowadzona w fazach analizy i projektowania, a jedyne 30-40% w trakcie kodowania. Jeśli projektowania, a jedyne 30-40% w trakcie kodowania. Jeśli uwzględnimy, że testowanie umożliwia jedynie około 50%
uwzględnimy, że testowanie umożliwia jedynie około 50%
błędów i to w większości pozostałych w procesie kodowania błędów i to w większości pozostałych w procesie kodowania należy poważnie potraktować wstępne etapy tworzenia systemu należy poważnie potraktować wstępne etapy tworzenia systemu
informatycznego.
informatycznego.
System System
S S pójny zbiór niezależnych składowych, pójny zbiór niezależnych składowych, które istnieją w jakimś celu, mają pewną które istnieją w jakimś celu, mają pewną
stabilność i mogą być przydatne przy ich stabilność i mogą być przydatne przy ich
łącznym rozpatrywaniu. Systemy są łącznym rozpatrywaniu. Systemy są
przedstawiane za pomocą modelu: wejście przedstawiane za pomocą modelu: wejście
– przetwarzanie - wyjście istniejącego w – przetwarzanie - wyjście istniejącego w
danym otoczeniu. Otoczenie systemu może danym otoczeniu. Otoczenie systemu może
być zdefiniowane jako wszystko to, co być zdefiniowane jako wszystko to, co
znajduje się poza systemem.
znajduje się poza systemem.
podsystem
granica systemu
System System
Wejściami do systemu są zasoby, które system pozyskuje ze Wejściami do systemu są zasoby, które system pozyskuje ze swego otoczenia; wyjściami jest to, co system dostarcza do swego otoczenia; wyjściami jest to, co system dostarcza do otoczenia lub innych systemów (postać: nakazy, normy, otoczenia lub innych systemów (postać: nakazy, normy, komisje normalizacyjne). Proces to działanie, które komisje normalizacyjne). Proces to działanie, które
przekształca wejścia systemu w jego wyjścia.
przekształca wejścia systemu w jego wyjścia.
Organizacja to system otwarty (np. fabryka STOMIL Organizacja to system otwarty (np. fabryka STOMIL OLSZTYN S.A.). Klasa systemów, w których zwykle OLSZTYN S.A.). Klasa systemów, w których zwykle znajduje zastosowanie informatyka, to systemy związane z znajduje zastosowanie informatyka, to systemy związane z działalnością człowieka, który mają dodatkowy składnik, działalnością człowieka, który mają dodatkowy składnik, którym są ludzie (– wejście – przetwarzanie –wyjście).
którym są ludzie (– wejście – przetwarzanie –wyjście).
Każdy system związany z działalnością człowieka zawiera Każdy system związany z działalnością człowieka zawiera
systemy informatyczne.
systemy informatyczne.
System informatyczny to system związany z działalnością System informatyczny to system związany z działalnością ludzi.
ludzi.
DANE
SYSTEM
PRZETWARZANIA DANYCH
PRZETWORZONE DANE
Przepisywani e
znaczenia
DZIAŁANIE LUDZI
Cel tworzenia SI Cel tworzenia SI
Podstawowym Podstawowym celem celem tworzenia tworzenia zorganizowanych systemów informatycznych zorganizowanych systemów informatycznych jest obsługa działań występujących w jest obsługa działań występujących w rzeczywistości. Dostarczanie informacji w rzeczywistości. Dostarczanie informacji w organizacji jest związane z działaniem takim organizacji jest związane z działaniem takim jak: podjęciem decyzji, jej realizacja, jak: podjęciem decyzji, jej realizacja, obserwacja i rejestracja wyników, a w razie obserwacja i rejestracja wyników, a w razie konieczności iteracyjne powtarzanie tego konieczności iteracyjne powtarzanie tego
procesu.
procesu.
nieformalny system informatyczny
s
formalny system informatyczny
skomputeryzowany (techniczny) system informatyczny
Poziomy organizacji Poziomy organizacji
Poziom formalny – jawne rozkazy dotyczące zachowania, Poziom formalny – jawne rozkazy dotyczące zachowania, któremu mogą stanowić część szerszej kultury w ramach danej któremu mogą stanowić część szerszej kultury w ramach danej organizacji, mogą być one wyrażona za pomocą zasad, organizacji, mogą być one wyrażona za pomocą zasad,
regulaminu.
regulaminu.
Poziom nieformalny – organizacja rozwija zbiór zachowań, Poziom nieformalny – organizacja rozwija zbiór zachowań, które nie zostaną nigdy sformułowane, ale powinny być które nie zostaną nigdy sformułowane, ale powinny być poznane. Kultura nieformalna ma duże znaczenie dla poznane. Kultura nieformalna ma duże znaczenie dla efektywności danej organizacji, może także pomóc lub efektywności danej organizacji, może także pomóc lub
przeszkodzić w osiągnięciu celów.
przeszkodzić w osiągnięciu celów.
Poziom techniczny – organizacja opisana w kategoriach Poziom techniczny – organizacja opisana w kategoriach przepływu komunikatów o wykonanych transakcjach, przepływu komunikatów o wykonanych transakcjach, zrealizowanych planach, zbadanych problemach oraz w zrealizowanych planach, zbadanych problemach oraz w kategoriach działań związanych z przetwarzaniem danych kategoriach działań związanych z przetwarzaniem danych
niezbędnych do organizacji zadań.
niezbędnych do organizacji zadań.
Infoplan Infoplan
Metodologia formułowania infoplanu jest wielostronna i Metodologia formułowania infoplanu jest wielostronna i złożona. Rozpoczyna się od badania różnych zjawisk złożona. Rozpoczyna się od badania różnych zjawisk gospodarczych i rozwiązań technicznych. Trzy podstawowe gospodarczych i rozwiązań technicznych. Trzy podstawowe procesy (analityczny, oceniający, twórczy) przebiegają procesy (analityczny, oceniający, twórczy) przebiegają równolegle, wywierając na siebie wpływ. Zróżnicowany jest równolegle, wywierając na siebie wpływ. Zróżnicowany jest również kierunek realizacji każdego z procesów:
również kierunek realizacji każdego z procesów:
wstępujący, zstępujący, rozprzestrzeniający się. Każdy z wstępujący, zstępujący, rozprzestrzeniający się. Każdy z procesów jest niezbędny, lecz niewystarczający do procesów jest niezbędny, lecz niewystarczający do opracowania pełnego spójnego strategicznego planu opracowania pełnego spójnego strategicznego planu informatyzacji. Rola „analitycznego” procesu jest informatyzacji. Rola „analitycznego” procesu jest identyfikacja planów i celów gospodarczych; na tej identyfikacja planów i celów gospodarczych; na tej podstawie definiowane są wymagania co do potrzeb podstawie definiowane są wymagania co do potrzeb informatycznych.
informatycznych.
Cele i plany gospodarcze
Użytkowanie systemu
Możliwość technologii
informatycznych
Plan informatyzacji (INFOPLAN) oceniający
badania i oceny
użytkownicy i specjal.
twórczy
techniki, procesy otoczenie
analityczny metodologia praca zespołowa
Grupy systemów informacyjnych Grupy systemów informacyjnych
transakcyjne (ewidencyjno-sprawozdawcze) transakcyjne (ewidencyjno-sprawozdawcze)
informowania (informacyjno-decyzyjne) informowania (informacyjno-decyzyjne)
wspomagania decyzyjnego (doradcze i wspomagania decyzyjnego (doradcze i ekspertowe)
ekspertowe)
Każdą z tych grup różnicuje poziom Każdą z tych grup różnicuje poziom
wspomagania funkcji zarządczych w wspomagania funkcji zarządczych w
obiekcie gospodarczym.
obiekcie gospodarczym.
Systemy transakcyjne - lata 50-te Systemy transakcyjne - lata 50-te
We wczesnym stadium swojej ewolucji ST służyły do We wczesnym stadium swojej ewolucji ST służyły do przeprowadzania cyklicznych kalkulacji na dużych przeprowadzania cyklicznych kalkulacji na dużych
zasobach danych ewidencyjnych.. Stosowano wówczas zasobach danych ewidencyjnych.. Stosowano wówczas
tzw. technologię przetwarzania partiowego. Przed tzw. technologię przetwarzania partiowego. Przed
przetwarzaniem dane należało zakodować , tzn.
przetwarzaniem dane należało zakodować , tzn.
doprowadzić do postaci zrozumiałej dla urządzeń doprowadzić do postaci zrozumiałej dla urządzeń
wejściowych komputera oraz zorganizować w zestawy wejściowych komputera oraz zorganizować w zestawy
(partie). Proces ten był bardzo żmudny i istotnie wydłużał (partie). Proces ten był bardzo żmudny i istotnie wydłużał
ogólny czas przetwarzania. Wynikiem pracy systemu był ogólny czas przetwarzania. Wynikiem pracy systemu był
zazwyczaj obszerne wydruki zestawień tabelarycznych.
zazwyczaj obszerne wydruki zestawień tabelarycznych.
Okres ich rozwoju przypada na późne lata 50-te.
Okres ich rozwoju przypada na późne lata 50-te.
Systemy transakcyjne - lata 60-te Systemy transakcyjne - lata 60-te
W latach 60-tych metodę przetwarzania partiowego W latach 60-tych metodę przetwarzania partiowego
zastąpiono technologią baz danych. Kłądzie ona nacisk na zastąpiono technologią baz danych. Kłądzie ona nacisk na realizację funkcji gromadzenia i magazynowania danych, realizację funkcji gromadzenia i magazynowania danych, dzięki czemu powstała możliwość wielokrotnego dostępu dzięki czemu powstała możliwość wielokrotnego dostępu
do przechowywanych informacji. Przestały być do przechowywanych informacji. Przestały być
utożsamiane jedynie ze wspomaganiem czynności utożsamiane jedynie ze wspomaganiem czynności
księgowych. Zgromadzone dane mogły być przetwarzane księgowych. Zgromadzone dane mogły być przetwarzane
według różnych algorytmów i służyć realizacji bardziej według różnych algorytmów i służyć realizacji bardziej złożonych zadań. Wyniki generowane przez te systemy złożonych zadań. Wyniki generowane przez te systemy
znalazły zastosowanie we wspieraniu operacyjnego znalazły zastosowanie we wspieraniu operacyjnego
szczebla zarządzania w podejmowaniu decyzji.
szczebla zarządzania w podejmowaniu decyzji.
Zintegrowane systemy informatyczne Zintegrowane systemy informatyczne
zarządzania zarządzania
Wynikiem zastosowania ZSIZ jest gromadzenie danych w Wynikiem zastosowania ZSIZ jest gromadzenie danych w scentralizowanej bazie, co daje możliwość emisji
scentralizowanej bazie, co daje możliwość emisji zestawień przekrojowych dotyczących całokształtu zestawień przekrojowych dotyczących całokształtu
działalności obiektu.
działalności obiektu.
Zakres wspomagania dostarczanego przez ZSIZ poszerzył Zakres wspomagania dostarczanego przez ZSIZ poszerzył się o udostępnianie informacji menedżerom podejmującym się o udostępnianie informacji menedżerom podejmującym
decyzje na poziomie taktycznym a nawet strategicznym.
decyzje na poziomie taktycznym a nawet strategicznym.