Fizjologiczne podstawy prokreacji Człowiek jest istotą płciową

Fizjologiczne podstawy prokreacji

Człowiek jest istotą płciową - w aspekcie biologicznym oznacza to, że rozmnaża się płciowo, czyli osobnik potomny powstaje z połączenia komórek rozrodczych matki i ojca.

Komórki rozrodcze różnicują się już w okresie zarodkowym, zaś ich produkcja i dojrzewanie przypadają na okres dojrzałości płciowej organizmu. W procesie mejozy przechodzą redukcję DNA; dojrzałe męskie i żeńskie komórki płciowe, czyli plemniki i jaja, mają po 23 chromosomy, podczas gdy pozostałe komórki organizmu, tzw. komórki somatyczne, mają po 46 chromosomów, dających się ułożyć w 23 pary. Jedna z tych par to chromosomy płciowe, zawierające informację o płci danego osobnika. Są dwa rodzaje chromosomów płciowych: od kształtu zaobserwowanego w mikroskopie nazwano je X i Y. Para chromosomów płciowych w komórkach ciała kobiety to XX, a w komórkach ciała mężczyzny - XY. Podczas produkcji gamet, czyli gametogenezy, w procesie mejozy chromosomy pary rozchodzą się; plemniki i jajeczka zawierają po jednym chromosomie każdej pary. Każda komórka jajowa zawiera chromosom płciowy X, natomiast plemniki zawierają X lub Y. Przed rozdziałem każdej pary chromosomów dochodzi do wymiany genów pomiędzy chromosomami, tak że rozchodzące się chromosomy nie są tożsame z chromosomami matki i ojca, tworzącymi parę przed procesem gametogenezy.

Opisane powyżej zjawiska są podstawą zróżnicowania genetycznego potomstwa u osobników rozmnażających się płciowo, a więc także u ludzi. Takie zróżnicowanie jest bardzo korzystne ewolucyjnie, gdyż znacząco zwiększa możliwości przystosowawcze osobników potomnych, a więc ich możliwości przeżycia i wydania na świat potomstwa. Tak więc rozmnażanie płciowe, w ramach stałości genetycznej gatunku, zapewnia duże zróżnicowanie osobnicze; potomstwo nigdy nie jest kopią genetyczną żadnego z rodziców.

Wspomniane wyżej procesy oraz inne zjawiska fizjologiczne, prowadzące do wydania na świat potomstwa, zachodzą w układach rozrodczych mężczyzny i kobiety.