5
Spis treści
Spis treści
Wstęp ... 7
Rozdział I. Nowożytność – język jako głos umysłu i doświadczenia ... 13
1.1. René Descartes – mathesis universalis ... 18
1.2. John Locke – idee proste i złożone ... 21
1.3. David Hume – impresje i idee ... 22
1.4. Gottfried Wilhelm Leibniz – characteristica universalis ... 23
1.5. Immanuel Kant – logiczny charakter czystego rozumu ... 27
1.6. John Stuart Mill – konotacja i denotacja ... 29
Podsumowanie rozdziału I ... 31
Rozdział II. Szkoła Brentana – język jako obraz aktów świadomości i narzędzie porozumiewania się ... 34
1. Franz Brentano – znaczenie jako wyraz przeżyć i odniesienie do rzeczy ... 34
1.1. Błędy językowe ... 37
2. Anton Marty – semantyka intencjonalna ... 41
2.1. Bycie i sądzenie ... 41
2.2. Aktualizm ... 42
2.3. Intencje i formy językowe ... 42
2.4. Znaczenie jako funkcja komunikacyjna ... 43
2.5. Wyrażenia bezpodmiotowe ... 43
2.6. Mowa i myślenie ... 44
3. Alexius Meinong – przedmioty jako odpowiedniki zdań ... 45
3.1. Psychologia i ontologia ... 45
3.2. Subsystencja ... 46
3.3. Znaczenie ... 47
4. Kazimierz Twardowski – znaczenie jako wytwór czynności psychicznych ... 48
4.1. Treść i przedmiot aktu ... 48
4.2. Czynności i wytwory ... 50
4.3. Znaczenie in concreto ... 51
4.4. Znaczenie in abstracto ... 51
4.5. Język i myślenie ... 53
5. Edmund Husserl – idealność a historyczność znaczenia ... 56
5.1. Species ... 57
5.2. Relacja egzemplifikacji ... 59
5.3. Naoczność a język ... 60
5.4. Historyczność sensu językowego ... 61
Podsumowanie rozdziału II ... 63
PW_151202_Filozofia.indd 5 09.12.2015 10:27
6
Marek Maciejczak / Filozofia jako krytyka języka
Rozdział III. Gottlob Frege – język jako idealna notacja ... 66
1. Język sztuczny a naturalny, logika a gramatyka, myśl a język ... 67
2. Sens i nominat ... 69
3. Odniesienie i prawda ... 70
4. Wyrażanie myśli i uznawanie, akt i myśl ... 73
5. Obiektywność poznania – struktura sądu a geneza psychologiczna i historyczna ... 75
6. Struktura logiczna zdania, pojęcie i przedmiot, funkcja i argument ... 77
7. Przykłady błędów kategorialnych ... 83
Podsumowanie rozdziału III ... 88
Rozdział IV. Początki brytyjskiej szkoły analitycznej – język logiki i język potoczny ... 91
1. George Edward Moore – język potoczny jako podstawowy dla nauki i filozofii ... 92
1.1. Definiowanie pojęć ... 93
1.2. Rozkładanie pojęć ... 95
2. Bertrand Russell – język idealny logicznie ... 99
2.1. Atomizm logiczny ... 100
2.2. Teoria typów logicznych ... 102
2.3. Teoria deskrypcji ... 103
2.4. Analiza logiczna ... 108
3. Ludwig Wittgenstein – analiza logiczna ...110
3.1. Forma znaku językowego ...112
3.2. Treść znaku językowego ...113
3.3. Użycie znaku językowego ...116
Podsumowanie rozdziału IV ...118
Rozdział V. Rozkwit brytyjskiej filozofii analitycznej – analiza pojęć i funkcji wyrażeń językowych ... 123
1. Ludwig Wittgenstein – analiza gramatyczna ... 123
1.1. Przykłady błędów w myśleniu filozoficznym ... 126
1.2. Gry językowe ... 135
1.3. Kierowanie się regułą ... 137
1.4. Sposoby życia ... 141
2. Gilbert Ryle – dyscyplina kategorialna ... 148
3. John Langshaw Austin – czynności mowy ... 151
4. Peter Frederic Strawson – pojęcia podstawowe ... 156
5. Herbert Paul Grice – zasady konwersacji ... 160
6. John R. Searle – doświadczanie świata w kategoriach językowych ... 164
Podsumowanie rozdziału V ... 171
Rozdział VI. Kontynuacje filozofii analitycznej ... 174
1. Willard van Orman Quine – język jako przedmiot badań i narzędzie referencyjnego odniesienia do świata ... 174
2. Hilary Putnam – przyczynowa teoria znaczenia i semantyka światów możliwych ... 183
3. Donald Davidson – semantyka warunków prawdziwości ... 193
4. Michael Dummett – teoria rozumienia ... 198
Podsumowanie rozdziału VI ... 206
Posłowie ... 212
Bibliografia ... 217
PW_151202_Filozofia.indd 6 09.12.2015 10:27
