• Nie Znaleziono Wyników

II wojna światowa w Zamościu - Grzegorz ks. Pawłowski - fragment relacji świadka historii [TEKST]

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "II wojna światowa w Zamościu - Grzegorz ks. Pawłowski - fragment relacji świadka historii [TEKST]"

Copied!
2
0
0

Pełen tekst

(1)

KS. GRZEGORZ PAWŁOWSKI

ur. 1931; Zamość

Miejsce i czas wydarzeń Zamość, II wojna światowa

Słowa kluczowe Zamość, II wojna światowa, ojciec, Griner, Mendel, rodzeństwo, Griner, Sura, Griner, Szajndla, Rosjanie, Niemcy, Żydzi, Holokaust

II wojna światowa w Zamościu

Kiedy wybuchła II wojna światowa miałem osiem lat, byłem zapisany do szkoły powszechnej i nie poszedłem. Nasz dom, przy ulicy Mikołaja Reja 26 w Zamościu spalił się i przeszliśmy na ulicę Gminną do naszych krewnych, gdzie dano nam mały pokoiczek, do którego się wchodziło przez drugi pokój.

Pamiętam [jak] Rosjanie przyszli do Zamościa. Pamiętam tych żołnierzy nawet. Mój brat z nimi pojechał, nie byłem na [jego] pożegnaniu, ale brat z nimi pojechał i dzięki temu ocalał. Natomiast [jeśli] chodzi o sam Zamość, zaczęto przywozić Żydów z okolicy i później kierowano ich na zagładę. Było bardzo ciasno [w] mieszkaniach, bo przywozili na siłę ludzi, nawet na korytarzu musieli siedzieć, bo nie było pomieszczenia w mieszkaniu. Ciągle były te wywózki.

W naszym domu mieszkała jedna lekarka z synem Adasiem, ona chodziła [do szpitala żydowskiego], opiekowała się chorymi, pewnego dnia Niemcy wszystkich chorych rozstrzelali. Tam był też mój krewny, jego brat przyjechał [do nas], płakał, bo się dowiedział, że go rozstrzelali.

Mój ojciec pracował jakiś czas u Niemców. Pewnego razu przyszedł bardzo potłuczony, bo Niemcy zrobili sobie pośmiewisko. Wsadzali Żydów na konie i podcinali je batami. Mój ojciec nie umiał jeździć na koniu, spadł i się potłukł.

[Jeśli] chodzi o jakieś utrzymanie, [to] była taka studnia niedaleko domu i w dni jarmarczne moje siostry szły tam z wiadrem i poiły konie, dostawały jakieś pieniądze za to. Ja natomiast, ponieważ był kontyngent, czyli przymusowe dostarczanie produktów rolniczych jak kapusta, ziemniaki, inne rzeczy, czepiałem się furmanek, i coś łapałem jakiegoś buraka czy ziemniaka, co się dało, żebyśmy mieli z czego żyć.

Nieraz dostawało się batem [od furmana, za takie zachowanie].

(2)

Data i miejsce nagrania 2006-12-27, Tel Awiw-Jafa

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski

Transkrypcja Marzena Baum

Redakcja Weronika Prokopczuk

Prawa Copyright © Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN"

Cytaty

Powiązane dokumenty

Co ciekawe, jeszcze trwała wojna, a w Parczewie już było po wojnie, bo przecież w [19]42 roku otworzyło się gimnazjum, Niemcy już przeszli za Wisłę i tutaj była komuna,

Słowa kluczowe Lublin, II wojna światowa, Niemcy, okupacja niemiecka, szkoła, targ, Zamek Lubelski, więzienie na Zamku, egzekucja więźniów, pogrzeb więźniów.. II

Słowa kluczowe Zamość, Izbica, II wojna światowa, rodzice, ojciec, Griner, MEndel, matka, Griner, Mariem, rodzeństwo, Griner, Sura, Griner, Szajndla, Niemcy, Żydzi, Holokaust, getto

I on przyszed do domu wieczorem któregoś tam dnia, a tam kolo jego, po sąsiedzku mieszkali, mieszkal kowal, mial pięciu synów kawalerów, i on przyszed do nich i, a oni

A obok tych wielkich mistrzów słowa, tonu i m alarstwa, stoją całe legiony innych wybitnych Polaków, swoją pracą i dziełami krzepiąc cały naród polski i

„Zatrzymajmy się na chwilę, może ten wyjazd temu właśnie służy – żeby przestać pędzić, przyjrzeć się sobie, swemu życiu i ocenić: po co to wszystko robimy,

Każdy okręt, który chciał się przedostać z Morza Północnego lub Bałtyckiego na Atlantyk, musiał przepłynąć albo przez kanał La Manche, obok Portsmouth i Plymouth,

Tom Biblioteki na Wschodnich Ziemiach II Rzeczypospolitej re- jestrował tylko straty z tego obszaru, nato- miast Informator o stratach bibliotek i księ- gozbiorów domowych