Pomagamy Sobie w Pracy : opolski kwartalnik informacyjno-metodyczny, 1996 - dodatki

(1)

Małgorzata Bartoszewska Dział Instrukcyjno - Metodyczny

Wielkanoc to święto radości, kojarzące się z budzeniem nowego życia, oczekiwaniem wiosny, Zmartwychwstaniem. Święto to obrosło w wiele tradycji (śmigus - dyngus, zdobienie jajek, zajączek itp.).

Wszystkim młodym czytelnikom proponujemy zabawę polegającą na rozwiązywaniu zadań związanych z tradycją wielkanocną. Mamy nadzieję, że przybliżą i wzbogacą one Waszą wiedzę na temat Świąt Wielkanocnych.

I. Krzyżówka z hasłem

7 !

1. Miesiąc, który przeplata "trochę zimy, trochę lata"

2. Składają się z ogonka, nerwów i blaszki 3. Ptak zwiastujący wiosnę

4. W niedzielę przed świętami święcisz ją w kościele 5. Pierwsze wiosenne kwiaty

(2)

6. Jeden z symboli Świąt Wielkanocnych 7. Przylatują do nas na wiosnę z ciepłych krajów 8. Święcimy w nim pokarmy w Wielką Sobotę 9. W Wielkę Niedzielę nad ranem było Chrystusa .

II. Jajka, które w okresie Świąt Wielkanocnych zdobimy, mają swoje nazwy w zależności od sposobu wykonania.

Jak nazywamy jajka wykonane w następujący sposób:

1. Jajko ugotowane i zabarwione w całości, zdobione ostrym narzędziem, np. igłą, żyletką, nożykiem.

2. Jajko pokryte roztopionym woskiem, zanurzone w gotującym się barwniku lub też malowane pisakiem, farbką.

3. Jajko oklejone kolorowymi skrawkami papieru lub innymi materiałami, np. włóczką, tkaniną.

III. Przestawiając litery w poziomych kratkach zbuduj wyrazy związane ze Świętami Wielkanocnymi.

np.

O Ł K 1 Ś C Ó KOŚCIÓŁ

i _{Z J} _u _C _R _E E R K A

ć _A _S _A _P _N _I _K 3 _{M A} L ^{P A}

4 _{K A} _R _{B A} _N _E 5 K Z O S K Y

6 _W O N Ś C I _{Ę A} K

/ Ł A K O ^T I ^K

8 _N _M _I _E _C _{I A} _C

ft 9 _{R Ó G} _B

10 _J

A

^A ^Z ^K ^{C Z} ^E

f

1

(3)

IV. Zadanie polega na wytłumaczeniu kilku symboli związanych ze Świętami Wielkiej Nocy. Pomocny w tym będzie "Słownik symboli" W. Kopalińskiego i Kalendarz Opolski 1994 s. 81 - 82.

1. Jajo 2. Baranek 3. Gałąź palmowa 4. Zając

5. Kolor fioletowy 6. Kolor żółty

Proponujemy Wam również tradycyjne zabawy wielkanocne. Jedna z nich nosi nazwę "na wybitki", druga to "toczenie do dołka". Pierwsza polega na stukaniu się pisankami, zwycięża ten uczestnik , którego jajko nie zbiło się podczas zabawy.

Druga to konkurs toczenia jajka do dołka. Toczy się jajko z górki po ziemi lub po desce. Zwycięża ten, którego jajko trafiło do dołka. Zwycięzca zabiera wszystkie jajka, które potoczyły się w innym kierunku.

ZABAWY

(4)

ODPOWIEDZI

I. Hasło - WIELKANOC

I. kwiecień, 2. liście, 3. skowronek, 4. palma, 5. krokusy, 6. baranek, 7. bociany, 8. koszyk, 9. Zmartwychwstanie

II. 1. kroszonka (kraszonka), 2. pisanka, 3. nalepianka

IV. JAJO- początek, narodziny, życie, znak zmartwychwstania BARANEK- miłosierdzie, dobroć, pokój, ofiara, poświęcenie

GAIĄZKA PALMOWA - radość, tryumf ZAJĄC- wiosna i Wielkanoc

KOLOR FIOLETOWY- pokuta, smutek

KOLOR ZOLTY- jasność, wieczność, nieprzemijalność • /

III. 1. Rezurekcja, 2. pisanka 3. palma 4. baranek 5. koszyk 6. święconka 7. kołatki 8. ciemnica 9. grób 10. zajączek

(5)

1

^{= n}

3. E = O

A

SYROP

L = N

(6)

II. Co to za miasta ?

2.

3.

4.

(7)

m . MIEJSCOWOŚCI NAD MORZEM

W jakiej miejscowości nad morzem były osoby, które przysłały nam swoje wizytówki ?

4. 5.

IV. UKŁADANKI WYRAZOWE

Napisz jedna pod drugą podane nazwy stolic w takiej kolejności,

aby pierwsze litery tych wyrazów, czytane z góry do dołu utworzyły nazwę jeszcze jednej stolicy.

Ateny, Madryt, Warszawa, Oslo, Kopenhaga, S z t o k h o l m

V. IX) PEŁNI ANKA

°cs

1. Głodny jak 2. Uparty jak 3. Chytry jak 4. Zwinny jak 5. Wije się jak

-sf

6. Powolny jak....

7. Strachliwyjak, 8. Cichy jak 9. Zmienny jak...

10. Dostojny jak.

(8)

ODPOWIEDZI

I. Rebusy 1. kolonista 2. owocowe zbiory 3. deszczowy poranek

II. Co to za miasta?

1. Radom 2. Myszków 3. Kołobrzeg 4. Piła 5. Babia Góra 6. Paczków III. Miejscowości nad morzem

1. Jurata 2. Łeba 3. Mielno 4. Kołobrzeg 5. Koszalin

IV. Układanka wyrazowa MOSKWA

V. Dopełnianka 1. wilk

2. osioł 3. lis 4. kot 5. piskorz 6. żółw 7. wróbel 8. mysz 9. kameleon 10. paw

opracowali Aleksandra Paniewska

(9)

2-5. KWADRATY MAGICZNE

1 2 3 4 5 6

2 3 4 5 6

1) epidemia, 2) dowód, załącznik, 3) imię kobiety, 4) imię mężczyzny, 5) część morza (lub jeziora)

wcinająca się głęboko w ląd, 6) historyk syrakuzański z IV w.

p.n.e.

„DEUSZ"

1 2 3 4 5

2 3 4 5

1) piękno, uroda, 2) rasowy, piękny koń, 3) utrwalacz zapachu perfum, 4) włókno do wyrobu tkanin

tapicerskich i sieci rybackich, 5) motyw dekoracyjny w sztuce.

K. Cel

1 2 3 4 5

•

2

• •

3 • •

4 •

5

1) pomidor,

2) muzyczne dzieło, takie jak np.

„Halka" St. Moniuszki, 3) szafa lub stół, 4) cyrkowa estrada,

5) największa moneta srebrna znana w Europie od XV do XIX w.

Litery z pól oznaczonych, czytane kolejno rzędami, utworzą rozwiązanie. Jest nim słowo, którego wy już prawie nie znacie, a z którym codziennie niemal mieli do czynienia wasi dziadkowie, gdy byli w waszym wieku.

„MALWĄ"

1 2 3 4 5

2 3 4 5

1) ptak,

2) widziadło senne, zjawa, 3) hazardowa gra w karty, 4) w środku cyrkowego namiotu, 5) jubilerskie 0,2 grama.

K. Cel

(10)

9. WIEM, ŻE... WIEM WIEM, ŻE... WIEM

Tylko jedna z trzech proponowanych odpowiedzi jest trafna.

Która? Podkreśl. Przenieś na kartkę z rozwiązaniami.

Słynne „Wiem, że nic nie wiem" powiedział:

1) Sokrates 2) Napoleon 3) Kubuś Puchatek

Niepylak Apollo, to:

1) podopieczny Oberona 2) święty ptak - łabędź 3) duży, dzienny motyl,

rzadki, chroniony

Armstrong i Aldrin wylądowali na Księżycu w roku:

1) 1966 2) 1967 3) 1969

Morze Adriatyckie obmywa wybrzeże:

1) Izraela 2) Francji 3) Chorwacji

Kto napisał te książki?

Do cyfr obok tytułów dopisz właściwe litery umieszczone przy nazwiskach autorów.

QH — dH ..W pustyni i w puszczy"

\2\ — Q „Ferdynand Wspaniały"

[ U - • „Koziołek Matołek"

0 — • „Pan Samochodzik"

[5] - • „Mitologia"

A) L.J. Kern B) K. Makuszyński C) Z. Nienacki D) J- Parandowski E) H. Sienkiewicz

(11)

WIEM, ZE... WIEM WIEM, ŻE... WIEM

8 RAZY NAJ...

Największe w Polsce jezioro, to:

1) Goplo 2) Śniardwy 3) Mamry

Najmłodsze w Polsce góry, to:

1) Góry Świętokrzyskie 2) Sudety

3) Tatry

Najdłuższą rzeką w Europie jest:

1) Dunaj 2) Dniepr 3) Wołga

Największa wyspa świata, to:

1) Borneo 2) Nowa Gwinea 3) Grenlandia

Najwięcej tomów powieści polskiej napisał(a):

1) Gabriela Zapolska 2) Józef I. Kraszewski 3) Henryk Sienkiewicz

Największym (poza Warszawą) miastem w Polsce jest:

1) Kraków

2) Łódź 3) Poznań

Najcięższym latającym ptakiem jest:

1) żuraw zwyczajny 2) pelikan

3) drop

Najlżejszy pierwiastek chemiczny, to:

1) tlen 2) wodór 3) hel

Opr. .MAŁGORZATA"

(12)

Kieleckie wydawnictwo "DCF" przygotowało dla Was nową gazetkę szaradziarską pt.

"Zgadywanka z nagrodami". 16-stronicowe, kolorowe pisemko ukazuje się jako kwartalnik (1 numer wydany został w kwietniu, następny zapowiadany jest na wrzesień). Zespól redakcyjny pod kierunkiem Stanisława Nyczaja proponuje Wam wiele ciekawych i różnorodnych zadań szaradziarskich: krzyżówki, arytmografy, logografy, rebusy, kwadraty magiczne oraz zapowiada, że w następnych numerach zamieszczać będzie obok literackich prób Waszej twórczości, także tematyczne konkursy na rysunki i akwarele. Prace konkursowe oraz rozwiązania zadań wysyłać będziecie mogli na adres redakcji:

Wydawnictwo "DCF' ul. Górna 19 a 25-415 Kielce

Czekają na Was nagrody pieniężne i książkowe. "Zgadywankę z nagrodami" możecie kupić w szkolnych sklepikach lub w bibliotekach publicznych.

Zespól redakcyjny "Pomagamy sobie w pracy" dziękuje Panu Stanisławowi Nyczajowi za umożliwienie przedruku wybranych materiałów "Zgadywanki z nagrodami".

(13)

ZAGADKI O ZWIERZĘTACH, ZAGADKI O ROŚLINACH

I. ZAGADKI O ZWIERZĘTACH

1. Aksamitne skrzydła ma, Lata w nocy bo to

2. Chociaż nie jest kowalem umie kuć wytrwale.

Choć nie jest doktorem, leczy drzewa chore.

3. Brzuszek pękaty, fraczek czerwony, Przyleciał do nas z północnej strony.

Na ostach przysiada, nasiona wyjada.

4. Jaki to elegant zawsze grzebień nosi.

Jest panem podwórka i chlubą gosposi.

5. Nie chodzą lecz skaczą nad stawem mieszkają.

Gdy wieczór zapadnie na głosy śpiewają.

6. Bezszelestny ma lot łowi myszy jak kot, ale skrzydła ma dwa kto ją zna ?

7. Nie widziałem odkąd żyję, żeby ktoś miał taką szyję zwierzę to wyższe niż szafa

(14)

8. Przez całą zimę słodko śpi.

A słodko dlatego, że miód mu się śni.

9. Chociaż bez narzędzi ten mąjster pracuje.

Doskonale mosty bez cegieł buduje.

10. Jej praca i trud przynoszą nam miód

11. Mieszka w rzece albo w stawie i nożyce ma jak krawiec

12. Jakie zwierzę z bajek ma takie zwyczaje, że chce połknąć wnuczkę

więc babcię udaje ? 13. Garbata mama, dzieci i tata, cała rodzina garbata Potrafią jak tragarze, dźwigać najcięższe bagaże.

14. On pierwszy do nas z ciepłych krajów wrócił

i nad polami teraz piosnkę nuci.

15. Jak gwiazdki znikąd płoną i nikną

Nie są to świeczek płomyki tylko maleńkie

PITJ13IMS SI '5J9U0JM03JS t l *pfełqp^ £1 '3HP* Z\ 'II 'B{ozDzsd "01 'iąęą "6 ypai/ńzpaiu "8 'ejeoAz 7, 'bmos 9 'Aqez g InSoii '{i3 g '{op&zp z 'f"? I

nzpatModpo

(15)

U. ZAGADKI O ROŚLINACH 1. Ząbki ostre, ząbki białe

do przyprawy doskonałe 2. Na iglastej sośnie

krzew liściasty rośnie.

Cudzym kosztem żyje, soki z niego pije 3. Soczystych i zielonych

tuzin ma spódniczek Chętnie ją chrupiemy ja i mój króliczek

4. Znacie ją na pewno wszyscy rzadko miewa cztery listki.

Jaka to roślina?

Właśnie

5. Wśród mchów i trawy grzybek jaskrawy.

Na czerwonym płaszczyku

białych plamek bez liku. — 6.1 włoskie i laskowe

są smaczne i zdrowe.

Każdego z nich okrywa bardzo twarda pokrywa

7. Tuż przy ziemi niziutko płatki z łodyżką krótką.

Fiołkowe i wesołe bo to przecież

8. Chociaż nie ma głowy,

chociaż nie ma uszu,

choć na jednej nodze,

ale w kapeluszu

(16)

9. Pośród pszenicy i żyta błękitem ładnie kwitną.

Te kwiatki szafirowe wiankiem ozdobią głowę.

10. Nie jest to zwierzę, nie ma rąk.

Nie ma nóg, a po tyczce lezie 11. Ile ich tu w lesie czeka

w ciemnych sukieneczkach Jaś je zbiera do kobiałki, Zosia do kubeczka.

13. Odważna roślina, po górach się wspina.

Szare i włochate ma listki i kwiatek.

12. Czerwieni się ze wstydu, dojrzewa na słonku.

Wśród zielonych listków wisi na ogonku.

14. Co to za pękata pani?

Sukienki szeleszczą na niej.

Kto ją z sukienek rozdziewa, to łzy potokiem wylewa.

15. Gdy go trzesz, a potem jesz,

to masz oczy pełne łez.

irezjip -ĘI 'Ejnąao 'EJJUESBS -GL 'o^ąef 'z\ 'ApoSef -JI 'B[OSEJ 'OI 'AjąEip "6

QAziS '8 '>P{OIJ 'i 'ipazao -9 'aouioąonui -Ę 'BUAZ3IUO>[ 'B5SNDB>[ G 'Ejoiuiaf z 'SPUSOZO-I

i z a a i M O d a o Oprać. Małgorzata Bartoszewska

Dział Instrukcyjno - Metodyczny

(17)

ZAGADKI O ZIMIE

Gdy nas mrozi chłód, wodę ścina lód, spadły liście z drzew umilkł ptaszków śpiew, krótkie chmurne dnie jak się ta pora zwie? y ^ p

2. Lecą białe płatki, wirują nad ziemią.

, Pokrywają wsie i miasta bielutką pierzyną.

erj^

W zimie

na stawie, na rzece, jak szkło się świeci.

Cieszą się nim dzieci.

7., ' Gdy mróz jest na dworze,

5H^:r= chętnie je założę.

Na nich pędzić będę mógł, jakbym skrzydła miał u nóg.

8.' Gdy panuje zima, to on mocno trzyma.

Gdy słonko przygrzeje, to i on zelżeje.

. 9*

*§ | -v

Dwie deseczki, dwa kijeczki, lecą po śniegu w pełnym biegu.

Małe na pagórku

musisz trzymać na sznurku, bo ci uciekną z dłoni.

| 10. Zimą lśniący wisi przy oknie, okapie.

Gdy słońce przygrzeje, woda z niego kapie.

Przynieśli ją z lasu, pięknie przystroili.

Teraz będzie z nami, by Święta umilić.

11. To lotnisko

zima przynosi nam w darze.

Na nim dość często lądują łyżwiarze

•m, n 6. Całą zimę przestał z miotłą, lecz podwórka nią nie dotknął.

(18)

Krzyżówki

I.

II.

1. Spożywana w wigilijny wieczór 2. Okres przed Bożym Narodzeniem 3. Otulają zimą ręce

4. Zjeżdżają ze stoku

5. Zapachowy dodatek do ciasta 6. Adwentowy z czterema świeczkami 7. Solenizant wigilijny

8. Wisi na choince

1. Morski bałwan 2. Pojazd Św. Mikołaja 3. Pod choinką

4. Dzień przed Bożym Narodzeniem 5. Kolor zimy

(19)

OT. Worek z prezentami

(20)

ODPOWIEDZT

1. zima, 2. śnieg, 3. lód, 4. sanki, 5. choinka, 6. bałwan, 7. łyżwy, 8. mróz, 9. narty, 10. sopel, 11. lodowisko

I. hasło: KARNAWAŁ

1. kolacja, 2. Adwent, 3. rękawiczki, 4. narciarze, 5. aromat, 6. wieniec, 7. Adam, 8. łańcuch

II. hasło: FERIE

1. fala, 2. sanie, 3. prezent, 4. Wigilia, 5. biel

III. hasło: MIKOŁAJKI

1. namiot, 2. piłka, 3. kot, 4. ołówek, 5. łyżwy, 6. paletka, 7. jabłko, 8. kręgle, 9. gitara

KRZYŻÓWKI

Oprać. Małgorzata Bartoszewska Dział Instrukcyjno-Metodyczny

(21)

& ć> \

ZGADUJ ZGADULA

Podaj autorów i ukryte w rysunkach tytuły książek - lektur WKT. I - V

o* s?

<3 „ O A. Cf>J

i JA

2. CZARNA

3. CO WIDZIAŁO

4. NIE PŁACZ,

5. KUBUŚ

TRĄBALSKI ( l / 0

PRZYGODY

8. PLASTUSIO)

(22)

9. BIAŁY

14. DOKTOR DOLITTLE I JEGO 10. O PSIE, KTÓRY

13. PRZYGODY W T BEZOGONKA

15. JANKO 11. ZIARENKA

12. JAK WOJTEK

16 o

I ¹ ^w Z BULLERBYN

(23)

17. MAŁY

18. MACIUŚ PIERWSZY

19. Z DOLINY ROZTOKI

20. \ \ q v , DYNIA, STO DWADZIEŚCIA PIĘĆ

21. NASZA

22. HISTORIA ŻÓŁTEJ

23. CZARNE

24. ŁOWCY

/ /

25. PIERŚCIEŃ I

(24)

Auz3Apa}3p^-oupfc>3pu}sui {BIZQ 'BUSMazso^jeg BIBZJO3IBJ\[ :E{BMOOBJC[O

Btuouoa^sy

B U B J I D 9 I Z Q 'SZ 'isAreję aa^o-iais i Q O B ^ P N I O U S B X J I q

:BJPIUDOUO3I I Z ' B ^ F A I Z P O O B Z O BTOBJ\[ B Z S B J J T E ^ S U I Z N D B J P 9 3

'Bzęj i U3I0SJ9TJ :i{BjajpBqx p\[ ęz '^M?3!!!^ ^o-j rpooAung q p pz

'Adois A U J T B Z G :Bi[SM3{3Buizg g GG 'ISJRAAZIO FA^JOZ B I J O ^ S I J J

:ptsuBinoQ Y ZZ '«dBJizs BZSBJN :B5pnidouo}J \z 'I ? S I D BiosaizpBAip

B I U A P ' O Q D Q : J A S N J ^ oz ' P L0Ł2 0H ^UH0A Z S B S O J J :B^OBUMO>J • ' 6 1

'iizsMaaij sniOBj\[ ^OJJJ IJJBZOJO^ p '8X 'ofefBz Z 7,1 'ujęqaaipigz ioaizQ :uaaSpur[ V 9 x 'łUB3pCznjv[cnjUBp :zoiM8ppi9ig j j gx

26. NASZA MAMA

27. O I SIEROTCE MARYSI

28. DZIECI PANA

'B^SzjaiMz o3af 1 a j ^ i j o a aoąjioa :3uiyoq H t l 'B^tioSozag B s p i o n j A p o S A z j j :uassąnu>j q gx 'mapiBZBjąs jb^soz 3jaąfoAV ^psp trąsjBzouBp zq zi ' tupsra BjfuajBiz :3p?zofB}BH T II ^ f e i o ^ ł|zpzar^Łxoł3i 'aisd q ^ s j b s i j y o i 'SuBąsma

:HHO' JLVS '6 '^lujSiTaBd Anoisn^sBia ib^obumo^j • jm -g tfpoS^zjd 3M05pfB3 :bj{obua\o>i 7 'pjspjąfejjLuojg iraiMii^ p 9 ' ^ B t p n j s n ą n g

"V V Q'twn°TZ03l '^OBid aitf :M03[{Bqoipj g - f 'ojBizpiAi ospiojs 0 3 :B3pradouo}i g 'BIJZOAIMO B U O B Z Q :piSA\oqBiQ p z 'BPT ł o i u :fBpqBg y x

:i z a a i M 0 d a 0

(25)

Małgorzata Bartoszewska Dział Instrukcyjno-Metodyczny

fftjjN ZAGADKI Z MITOLOGn

Jeżeli pragniesz sprawdzić swoją znajomość mitologii, spróbuj rozwiązać zamieszczone niżej zagadki.

I.

W pionowych kolumnach skreśl litery tak aby rozwiązaniem była odpowiedź na niżej wymienione hasła; którymi są znane postacie

bogów.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Z 1 H P T C P A E A A C G B A R 0 H R S B K D R E E B F S R E P A O B Z S 1 O T C A E M Z N R R S S

U S H E E S E B B E D R O B O T K O A M

S T P T U W J S C B

E O D E B A 0 D K 1

F U E U S M D Y J K

G K R S Z U O T W D

H Z S Z R R N A O A

(26)

1. Ojciec bogów i ludzi

2. Wzbił się w powietrze na skrzydłach z ptasich piór 3. Bóg świata podziemnego 4. Bohater, który wykradł ogień bogom

5. Ateńczyk, który zabił Minotaura, potwora o byczej głowie 6. Istota o torsie męskim na końskim tułowiu

7. Bóg morza 8. Boginie piękności 9. Bóg miłości 10. Bogini łowów

n.

Gliniane tabliczki są źle ułożone. Jeżeli właściwie dobierzesz części to powstaną znane określenia z mitologii.

ACHILLESA

(27)

m . Układanka.

Ustawiając litery w kolejności od największej do najmniejszej odczytaj rozwiązanie - imię greckiego boga ognia.

W tym przypadku ułóż litery od najmniejszej do największej.

Rozwiązaniem jest imię greckiego boga słońca.

(28)

IV.

Wpisz imiona bogów i innych postaci mitologicznych do diagramu, w czym pomogą ci hasła podane niżej. Odczytaj hasło krzyżówki w

pionie.

1. Bogini sprawiedliwości i praw 2. Bogini zwycięstwa 3. Bogini mądrości i sztuki wojennej

4. Najpiękniejszy z bogów, patron śpiewaków i poetów 5. Olbrzym o jednym oku umieszczonym pośrodku czoła

6. Bóg winnej latorośli 7. Skrzydlaty koń Zeusa 8. Bogini domowego ogniska 9. Żona Zeusa, patronka małżeństwa

1 2

3 2

3 4 5

6 7

9

BJ3JJ '6 'ET1S8H '8 'zeSaj 'L 'SOZIUOTQ 9 'dop^o g 'ofjody -f 'Buaąy 'g 'othn z '^pnuąL I "Al 'soipH 'soąsfEjaH m

'BZSBiSny BiufBąg 9 '/CiopuBj Bifzsnj g 'Bsaijnpy Bą&ij ^ 'XupBuy g 'BjiCziCg BDBJJ z ' ^ u i j g BIJPBSBZ I n

'Bpnuaąjy OT 'so.ig 6 '^ł^poajy g 'uopfasoj

'jnB^uao 9 'zsnaząi, g 'zsnaąauiojj ^ 'sapBjj g 'jb^j z 'snag 'I i i z a a i A i O j a o

(29)

i

POZNAJ HERBY MIAST WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO

W diagramie, w polach 1-12 należy wpisać nazwy miast województwa opolskiego, które symbolizują herby. Pomoc w rozwią- zaniu zadań stanowią litery umieszczone w diagramie. Rozwiązaniem jest hasło czytane pionowo w wyróżnionych polach. Zainteresowanych herbami odsyłamy do książki: A. Plewako, J. Wanag: Herbarz miast polskich. Arkady 1994

o ' /

1 O

2 K W

3 G K

4 K B

5 N 6 U

L N

8 _B Z

W

10 P W

11 p K

12 B A

(30)

1. Prawa miejskie - 1962 r.

Herb dwudzielny w polu lewym połowa białego orła piastowskiego, w polu prawym połowa czarnej kadzi hutniczej, w podstawie tarczy sylwetka żelaznego, za- bytkowego mostu wiszącego nad rzeką Małą Panwią.

Herb przedstawia w polu białym czerwoną otwartąbramę miejską, nad którą wznoszą się dwie czerwone blankowane wieże z po- jedynczymi otworami strzelni- czymi.

Herb przedstawia w polu błę- k i t n y m połowę złotego orła górnośląskiego oraz połowę bia- łego drewnianego koła z trzema szprychami.

Herb przedstawia w polu białym czerwonąmiejską bramę o złotych otwartych wrotach. Nad bramą górują trzy czerwone wieże, nad którymi umieszczone są krzyże.

(31)

Herb przedstawia w polu czerwonym sześć białych kwiatów lilii w układzie 3,2,1.

Herb p r z e d s t a w i a w polu błękitnym dwie białe wieże, ze złotymi daszkami skierowane do siebie podstawami, pomiędzy dwoma złotymi pastorałami i sześcio- ramiennymi srebrnymi, gwiazda- mi.

Herb przedstawia w polu błę- kitnym złotego orła piastowskiego. J e s t to jednocześnie herb rodowy Piastów Opolskich.

8. Prawa miejskie przypuszczalnie w XIII wieku.

Herb przedstawia w polu białym dwie czerwone wieże nakryte nie- bieskimi daszkami nad czerwonym murem.

(32)

9. Prawa miejskie - 1 2 6 1 r.

Herb przedstwia w polu czarnym białą wieżę z otwartą bramą, dwoma okienkami, stojącą na srebrnym półksiężycu, którego rogi zakończone są złotymi gwiazdkami.

Herb p r z e d s t a w i a w polu błękitnym czerwony mur z otwar- tą bramą pośrodku. Nad murem dwie przykryte szarymi, spi- czastymi dachami wieże, pomię- dzy którymi widnieje orzeł.

10. Prawa miejskie - 1254 r.

Herb przedstawia w polu żółtym czarnego orła z aureolą, siedzą- cego na zielonej gałązce oliwnej.

J e s t to symbol św. J a n a Ewangelisty, patrona miejscowe- go kościoła parafialnego z XIV w.

t e n d c

Herb przedstawia w polu czerwonym białe mury miejskie z otwartą bramą pośrodku. Nad murami wznosi się biała wieża, na niej biało-czerwona tarcza herbowa rodu Proskanów, założycieli miasta, z dwiema podkowami czerwono-białymi.

YNZAZDZSIOdO ńllWHDYICI O l S Y H Z\ '^rapiud TT 'MOJjzaBj OT 6 'BuXzo^g -g 'Boiusag 7, lpzBfQ 9 'BSA^ g '3lJoqzDn^ra-f 'A^po-io^g '9DiM05{dBx>i z 'H9UIIZ0 T : i Z a a O M O d a O

(33)

Małgorzata Bartoszewska Aleksandra Paniewska Dział Instrukcyjno-Metodyczny

Proponujemy Wam tym razem zabawę

w rozwiązywanie krzyżówki z różnych dziedzin wiedzy.

I laslem w każdej krzyżówce jest nazwisko znanego pisarza.

I KRZYŻÓWKA GEOGRAFICZNA

1. Kontynent - inaczej "Czarny Ląd"

2. Najwyższy szczyt w Polsce 3. Państwo w Ameryce Północnej,

kraj pachnący żywicą

4. Opisywana przez Centkiewiczów 5. Rzeka, po której pływali flisacy 6. Miasto w Szwecji - meta promu

ze Świnoujścia 7. Rządził nią Napoleon 8. Państwo Żydów 9. Kraj piramid

10. Jedno z państw skandynawskich 11. Małe państwo leżące niedaleko Francji 12. Mieszkasz na tym kontynencie 13. Najdłuższy z równoleżników

(34)

II KRZYZOWKA LITERACKA ^TO 11

7 8 9

1. Tytułowy bohater noweli H. Sienkiewicza 2. Autorka książek dla dzieci z cyklu "Muminki' 3. "Plastusiowy pamiętnik" napisała ...

4. Iwan Krylów to autor jakiego gatunku literackiego

5. ilustrator książek dla dzieci (między innymi "Brzechwa dzieciom") 6. Pisarz, który stworzył postać Marka Piegusa 7. Odarpi syn ...

8. Pisarka książek dla dzieci, gościła kilkakrotnie w bibliotekach woj. o]X)Iskiego 9. A. Gajdar to autor lektury "Czuk i ..."

10. Zekranizowaną powieść "Dziewczyna i chłopak..." napisała ...

11. Autorem książki "Koniec wakacji" jest ...

III KRZYZOWKA ZIMOWA ²

3

1. Poci choinką, świerkiem itp.

4

2. Okulary dla narciarza ⁵

3. Na górskim stoku

4. Duński autor bajek dla dzieci

(np. Królowa Śniegu) 7

5. Pod nią prezenty

6. Człowiek śniegu ^a

7. Po zimie na rzece

8. Trudno się bez nich obejść zimą

9. Inaczej pogoda 10

10. Niejedne w kuligu

11. Odbywają się co 4 lata, zimą i latem 12. Nie ciepło, ale jeszcze nie mróz 12 13. Ryba na wigilijnym stole

14 Domek ze śniegu ¹³

14

(35)

KRZYŻÓWKA Z WIADOMOŚCI O KSIĄŻKACH

2 3

4

8 9 10 9 10

12

1. Wydanie książki 2. Twórca dzieła

;?. Biblioteka na kółkach

4. Spis nazwisk i terminów na końcu książki 5. W szkole przerabiane na lekcjach Języka polskiego 6. Spis czytelników w bibliotece

7. Podpowiedz. jrarada

8. Litera miedzy U a W w alfabecie

9. Należy go przestrzegać nie tylko w bibliotece 10. Książeczka o malej liczbie stron, w miękkiej oprawie 11. Czasopismo wydane w ciągu roku

12. Przybrane nazwisko autora

(36)

ODPOWIEDZI

I HASŁO: ARKADY FIEDLER

1. Afryka 2. Rysy 3. Kanada 4. Antarktyda 5. Dunajec 6. Ystad 7. Francja 8. Izrael 9. Egipt 10. Dania 11. Luksemburg 12. Europa 13. Równik

II HASŁO: JAN BRZECHWA

1 . J a n k o 2. J a n s s o n 3. Kownacka 4. Bajek 5. Szancer 6. Niziurskl 7. Egigwy 8. Chotomska

• 9. Hek 10. Ożogowska 11. Domagalik

ni HASŁO: IGNACY KRASICKI

1. Igliwie 2. Gogle 3. Narciarz 4. Andersen 5. Choinka 6. YeU 7. Kra 8. Rękawice 9. Aura 10. Sanki 11. Igrzyska 12. Chłód 13. Karp 14. Igloo

IV HASŁO: JULIUSZ VERNE

1. Edycja 2. Autor 3. Bibliobus 4. Indeks 5. Lektury 6. Rejestr 7. Wskazówka 8. V

9. Regulamin 10. Broszura 11. Rocznik 12. Pseudonim