Copeland EazyCool ZX™ firmy Emerson Climate Technologies
Kompaktowe agregaty chłodnicze, średnio- i niskotemperaturowe, stanowią praktyczną i ekonomiczną ofertę dla małej i średniej wielkości instalacji, tak bardzo powszechnych w handlu produktami spożywczymi i gastronomii.
Typowe aplikacje dla agregatów skraplających to: sklepy handlu detalicznego, komory
chłodnicze i mroźnicze, restauracje i bary szybkiej obsługi, zaplecza kuchenne hoteli czy giedy towarowe.
Firma Emerson opracowała agregaty Eazy Cool ZX biorąc pod uwagę trzy podstawowe kryteria:
- niskie koszty ekspoatacji (ważne z punktu widzenia użytkownika),
- specyficzne warunki pracy w terenie zurbanizowanym, takie jak konieczność zachowania niskiego poziomu hałasu, możliwość występowania wysokich temperatur skraplania, estetyczny wygląd (ważne ze względu na lokalizację agregatu),
- prosty i szybki montaż oraz serwis.
instalator nie chce mieć kłopotów spowodowanych skargami mieszkańców, czy wspólnoty na uciążliwy hałas urządzeń.
Pierwsza z zalet agregatów EazyCool ZX to ich niska głośność. W mniejszych jednostkach, jednowentylatorowych, maksymalna wartość ciśnienia akustycznego z odległości 10 m
kształtuje się na poziomie 39÷40 dB, a największych jednostek dwuwentylatorowych do 42 dB.
W warunkach codziennej eksploatacji wartości te są niższe, ze względu na płynną regulację prędkości obrotowej wentylatora. W odróżnieniu od innych konstrukcji, prędkość obrotowa wentylatora w agregatach EazyCool ZX obniża się wraz ze spadkiem temperatury otoczenia.
Oznacza to dla przykładu, że o kilka stopni niższa temperatura w nocy w lecie spowoduje
obniżenie prędkości obrotowej wentylatora, a tym samym poziom ciśnienia akustycznego spada o 3 dB. Właśnie w nocy praca agregatów najbardziej może przeszkadzać mieszkańcom
(mniejszy ruch uliczny, a tym samym niższy poziom hałasu tła), a 3 dB to dwa razy „cichszy”
agregat.
Kolejna kwestia związana z umiejscowieniem agregatu to warunki jego pracy. Jak wiadomo, agregat potrzebuje powietrza do chłodzenia skraplacza. Każdy instalator chciałby mieć do dyspozycji chłodne miejsce, najlepiej w cieniu, ze swobodnym, nietłumionym przepływem powietrza (rys. 1.). Niestety, w mieście występuje szereg ograniczeń i agregaty umiejscowione są w różnych wnękach, piwnicach, poddaszach czy dachach pokrytych papą (rys. 2÷4.).
Wszystkie takie lokalizacje skutkują zdecydowanie wyższą temperaturą skraplania niż wynikałoby to z temperatur podawanych w prognozie pogody.
Rys. 1. Agregat w swobodnej przestrzeni
Rys. 2. Agregaty zamontowane w wykuszach nad oknami zasłonięte żaluzjami
Rys. 3. Agregaty zamontowane w jedynym otworze w podpiwniczeniu tarasu
Rys. 6. Podłączony agregat Copeland ZX EazyCool
Agregat EazyCool ZX nie wymaga „doposażenia”. Oprócz elementów wyposażenia, takich jak filtr-odwadniacz czynnika, wziernik, zbiornik, zawory odcinające, odolejacz (w wersji
niskotemperaturowej), ekonomizer (w wersji niskotemperaturowej), powłoka antykorozyjna skraplacza posiada także szereg zabezpieczeń elektrycznych oraz chłodniczych.
Zabezpieczenia elektryczne:
- kolejność faz (kierunek obrotów sprężarki), - asymetria zasilania (różnica napięcia w fazach zasilania), - zanik fazy, - przekroczenie maksymalnego prądu pracy.
Zabezpieczenia chłodnicze:
- presostaty automatyczny LP i HP, presostat LP z manualną nastawą do włączenia i wyłączania agregatu według ciśnienia ssania, - usuwanie czynnika z oleju po zaniku zasilania lub długim postoju, - sygnalizacja mokrych par na ssaniu sprężarki, - grzałka karteru sprężarki, - nadzór temperatury tłoczenia, skraplania, otoczenia, - maksymalna liczba startów na godzinę, - ręczny reset konieczny dopiero po zadzałaniu 6 razy kolejno tego samego
zabezpieczenia.
Rys. 7. Widok wyświetlacza sygnalizującego normalną pracę agregatu ZX EazyCool Uruchomienie
Agregaty Copeland ZX Eazy Cool wyposażone są w panel diagnostyczny z wyświetlaczem (rys.
7.). Za jego pomocą obsługa jest informowana o stanie pracy agregatu i ewentualnych alarmach. Uruchomienie agregatu jest bardzo proste. Trzeba jedynie podłączyć zasilanie.
Agregat sam prowadzi obsługę z wykorzystaniem procesu pierwszego uruchomienia. Układ zabezpieczeń nadzoruje kierunek obrotów silnika sprężarki. Jeżeli jest on nie odpowiedni, to agregat nie zostanie uruchomiony i niezbędna będzie zmiana kolejności faz zasilania. Jeżeli kolejność faz jest prawidłowa rozpoczyna się cykl określany mianem „fresh start program”, który jest cyklem „ograniczonego rozruchu”. Polega on na tym, ze sprężarka startuje na 3 sekundy, po czym następuje 20 sekundowy postój. Agregat trzykrotnie wykonuje takie krótkie rozruchy, w trakcie których obniżone ciśnienie w karterze sprężarki wywołuje odparowanie czynnika
chłodniczego z mieszniny olejowo-gazowej, tzw. odgazowanie oleju. Zabezpiecza to sprężarkę przed tak zwanym zalanym rozruchem i brakiem lub niedostatecznym smarowaniem.
Kolejną czynnością do wykonania podczas rozruchu może być regulacja zaworu rozprężnego.
Agregat na wyświetlaczu może zasygnalizować mokre pary na ssaniu sprężarki. W takiej sytacji należy zwiększyć przegrzanie, przykręcając zawór rozprężny. Od tego momentu agregat
EazyCool ZX pracuje już w trybie automatycznym.
Moduł diagnostyczny i możliwość odczytywania informacji przekazywanych przez agregat są niezwykle pomocne w trakcie prac serwisowych. W pierwszym rzędzie agregat samodzielnie diagnozuje prawidłowość pracy i wykorzystuje odpowiednie zabezpieczenia do prewencyjnego zatrzymywania jednostki. Pojedyńcze zdarzenia powodujące wyłączenie agregatu, nie
odłączają instalacji chłodniczej z eksploatacji. Dla przykładu, zadziałanie presostatu wysokiego ciśnienia czy przekroczenie prądu pracy, spowoduje zatrzymanie sprężarki, odliczenie 3
minutowego czasu zwłoki i ponowne uruchomienie urządzenia. Eliminowane są w ten sposób wszelkie pojedyńcze czy przypadkowe zdarzenia wyzwalające zabezpieczenia. Dopiero 6-krotne, raz za razem, zadziałanie konkretnego tego samego zabezpieczenia (np.
sześciokrotne zadziałanie presostatu wysokiego ciśnienia) powoduje trwałe zatrzymanie agregatu i konieczność wizyty serwisu. W takiej sytuacji nie można mówić o przypadkowym odłączeniu agregatu pod wpływem jednego silnego impulsu czy odchylenia od nominalnych warunków pracy. Agregat Copeland ZX EazyCool nie pozostawia również w takiej sytuacji serwisu samemu sobie, informuje w jakim obszarze należy szukać przyczyn wyłączenia.
Na wyświetlaczu będzie podana konkretna informacja (rys. 8.). Na wyświetlaczu widoczne są dwie cyfry. Cyfra z lewej strony informuje o stanie pracy agregatu, zaś cyfra z prawej o
alarmach. Agregat EazyCool ZX może znajdować się w następujących stanach (cyfra po lewej stronie):
0 – Postój (po osiągnięciu nastawy), 1 – Praca,
2 – Agregat przygotowuje się do rozruchu (w trakcie 3 minutowego opóźnienia), 4 – Zatrzymanie awaryjne (np. za wysoka temp. tłoczenia) – reset automatyczny,
5 – Zatrzymany po sześciokrotnym zadziałaniu tego samego zabezpieczenia – reset ręczny.
Informacje alarmowe to (cyfra po prawej stronie):
0 – Brak alarmów,
1 – Błąd fazy (zła kolejność faz / zanik fazy),
2 – Sprężarka wyłączona zabezpieczeniem termicznym silnika, 3 – Przekroczenie max. prądu pracy,
4 – Za wysoka temp. tłoczenia, 5 – Presostat HP wyłączył sprężarkę, 6 – Presostat LP wyłączył sprężarkę, 7 – Uszkodzenie czujki temp. tłoczenia, 8 – Uszkodzenia czujki temp. otoczenia, 9 – Uszkodzony termistor bloku skraplacza, E – Ostrzeżenie o pracy na mokrych parach,
A – Uszkodzony czujnik na wejściu Ekonomizera (tylko ZXLE), C – Uszkodzony czujnik na wyjściu Ekonomizera (tylko ZXLE).
Konkretna informacja z wyświetlacza agregatu znakomicie usprawnia i skraca pracę serwisu.
Od razu wiadomo jakiego rodzaju awaria wystąpiła i gdzie szukać jej przyczyn, a serwis nie marnuje czasu na zgadywanie i poszukiwanie.
Rys. 8. Wyświetlany kod złożony z dwóch cyfr informuje o stanie pacy agregatu lub przyczynie alarmu.
Wnioski
Agregaty Emerson EazyCool dają większe możliwości w porównaniu z innymi konstrukcjami, ze względu na przystosowanie do warunków tzw. miejskich. Są bardzo ciche (obniżając swoją głośność w krytycznej porze nocnej), znoszą ekstremalne temperatury otoczenia wynikające z niekorzystnych lokalizacji oraz posiadają wygląd ułatwiający uzyskanie zgody na ich montaż na elewacji. Dzięki bogatemu wyposażeniu skracają również do minimum czas montażu. Podczas pierwszego uruchomienia podpowiadają niezbędne czynności. Pojedyńcze epizody
wyzwalające zabezpieczenia nie wyłączają instalacji z pracy i oszczędzają serwisowi przejechanych pustych kilometrów. System diagnostyczny jasno komunikuje stan pracy agregatu oraz ewentualne przyczyny alarmów, wydatnie skracając czas wszelkich interwencji nawet dla mało doświadczonej obsługi.
Krzysztof DUNOWSKI, Robert GREJCZ
