• Nie Znaleziono Wyników

EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII MUZYKI POZIOM ROZSZERZONY

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII MUZYKI POZIOM ROZSZERZONY"

Copied!
14
0
0

Pełen tekst

(1)

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczcia egzaminu.

WPISUJE ZDAJCY

KOD PESEL

Miejsce na naklejk

z kodem

Ukad graficzny © CKE 2010

EGZAMIN MATURALNY

Z HISTORII MUZYKI

POZIOM ROZSZERZONY

Instrukcja dla zdajcego

1. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 14 stron, nuty i pyt z nagraniami. Ewentualny brak zgo

przewodniczcemu zespou nadzorujcego egzamin.

2. Arkusz zawiera trzy czci. Cz pierwsza arkusza to test, cz druga wymaga analizy przykadów muzycznych, a cz trzecia napisania wypracowania na jeden z podanych tematów.

3. Czynnoci zaplanuj tak, aby moliwe byo rozwizanie zada z trzech czci arkusza w cigu 180 minut.

4. Rozwizania zada zamie w miejscu na to przeznaczonym.

5. Pisz czytelnie. Uywaj dugopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem.

6. Nie uywaj korektora, a bdne zapisy wyranie przekrel.

7. Pamitaj, e zapisy w brudnopisie nie bd oceniane.

8. Na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL i przyklej naklejk z kodem.

9. Nie wpisuj adnych znaków w czci przeznaczonej dla egzaminatora.

MAJ 2010

Czas pracy:

180 minut

Liczba punktów

do uzyskania: 50

MHM-R1_1P-102

(2)

Cz I (20 punktów)

Zadanie 1. (1 pkt)

Wymie dwie cechy harmoniki impresjonistycznej.

1. ...

2. ...

Zadanie 2. (1 pkt)

Po zapoznaniu si z tekstem dotyczcym jednego z kompozytorów epoki klasycyzmu wykonaj polecenia.

y dugo i w miar szczliwie, obce te mu byy artystyczne udrki i rozterki.

Komponowa wiele i z wielk atwoci. Nie otaczaa go adna legenda. Zazna gorzkiego smaku suby w dworskiej liberii, ale te radoci bycia artyst wolnym, niezalenym, zamonym i sawnym. Z powodu jego osobistego uroku, poczucia humoru i ywotnoci mówiono o nim dobrotliwie „Papa [...]”. Wród wspóczesnych cieszy si wielkim uznaniem i powaaniem. Grany by w wikszoci stolic europejskich, wydawany w najwikszych oficynach kontynentu. Pod koniec ycia zyska pozycj pierwszego kompozytora ówczesnej Europy.

Wska kompozytora, o którym napisano te sowa. ...

Wymie osob, u której pozostawa on na subie. ...

Zadanie 3. (2 pkt)

Wielu kompozytorów XIX w. sigao w swojej twórczoci po teksty Williama Szekspira.

Uzupenij tabel:

A. Pocz tytuy dramatów Szekspira z nazwiskami kompozytorów, którzy inspirowali si w swej twórczoci dzieami wskazanymi w tabeli.

Nazwiska wybierz sporód podanych poniej:

Ferenc Liszt, Piotr Czajkowski, Felix Mendelssohn, Robert Schumann, Giuseppe Verdi

B. Wpisz nazwy gatunków muzycznych, które inspirowane byy wymienionymi tekstami.

Tytu utworu A. Kompozytor B. Gatunek muzyczny

Sen nocy letniej Otello

Romeo i Julia

(3)

Zadanie 4. (1 pkt)

Zapisana poniej seria dodekafoniczna stanowi podstaw Preludium z Suity fortepianowej op. 25 Arnolda Schönberga. W utworze zostaa wykorzystana posta

oryginalna serii oraz jej trzy permutacje. Wpisz nazwy tych permutacji pod odpowiednimi przykadami.

Posta oryginalna serii 2. ...

1. ... 3. ...

Zadanie 5. (1 pkt)

Uzupenij zdania.

W wieku ... Mannheim by wyróniajcym si orodkiem muzyki orkiestrowej.

Kompozytorzy z tego orodka stworzyli podstawy nowoczesnej instrumentacji, która rezygnowaa z akompaniamentu ... oraz przyczynili si do ustalenia obsady wykonawczej ... orkiestry symfonicznej. W symfoniach jako

pierwsze ogniwo cyklu sonatowego wprowadzali najczciej form

... .

Zadanie 6. (1 pkt)

Wska pi instrumentów, którym Wolfgang Amadeus Mozart powierza partie solowe w swoich koncertach.

1. ... 2. ... 3. ...

4. ... 5. ...

Nr zadania 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Maks. liczba pkt 1 1 2 1 1 1

Wypenia

(4)

Zadanie 7. (2 pkt)

Przy kadym utworze podaj nazwisko kompozytora i uzasadnij, dlaczego dane dzieo zajmuje wane miejsce w historii muzyki.

A. Magnus liber organi (Wielka ksiga organum)

Kompozytor ...

Uzasadnienie ...

...

B. VIII Symfonia „Tysica”

Kompozytor ...

Uzasadnienie ...

...

Zadanie 8. (2 pkt)

Twórczo Igora Strawiskiego pena bya zaskakujcych zwrotów stylistycznych.

Wymie dwa nurty stylistyczne obecne w jego twórczoci i tytu dziea reprezentatywnego dla kadego z wymienionych nurtów.

1. Nazwa nurtu ... Dzieo ...

2. Nazwa nurtu ... Dzieo ...

Zadanie 9. (1 pkt)

Pocz nazwiska twórców z tytuami utworów, wpisujc przy literach odpowiednie cyfry.

A. Zygmunt Noskowski B. Ryszard Strauss

C. Mieczysaw Karowicz

1. Rapsodia litewska 2. Step

3. Mazepa 4. Don Juan A. ... B. ... C. ...

Nazwij gatunek muzyczny, który reprezentuj wszystkie wymienione kompozycje.

...

(5)

Zadanie 10. (1 pkt)

W XVI wieku czsto zestawiano w pary tace skontrastowane metrorytmicznie i agogicznie.

A. Podaj nazwy dwóch dawnych taców woskich, które, wykonywane jeden po drugim, stanowiy „zalek” suity.

1. ... 2. ...

B. Rozpoznaj rodzaj notacji zastosowanej w przedstawionym powyej zapisie taca i podaj jej nazw.

...

Zadanie 11. (1 pkt)

Przyporzdkuj nazwiska twórców do nazw ugrupowa, z którymi byli zwizani.

A. Grupa Szeciu 1. Anton Webern

B. Grupa darmstadzka 2. Bela Bartok

C. Szkoa wiedeska 3. Artur Honegger

4. Karlheinz Stockhausen A. ... B. ... C. ...

Poniej wpisz liter, któr oznaczono ugrupowanie twórców dziaajcych w drugiej poowie XX wieku.

...

Nr zadania 7. 8. 9. 10. 11.

Maks. liczba pkt 2 2 1 1 1

Wypenia

(6)

Zadanie 12. (3 pkt)

ycie kulturalne i artystyczne dawnej Polski skupiao si wokó dworu królewskiego.

Uzupenij ponisz tabel, wpisujc w odpowiedni rubryk stulecie, w którym przypadao panowanie danego wadcy, i nazwisko kompozytora, który dziaa w tym okresie.

Nazwiska kompozytorów wybierz sporód niej podanych:

Wacaw z Szamotu, Mikoaj z Radomia, Grzegorz Gerwazy Gorczycki, Adam Jarzbski

Okres panowania króla Stulecie Kompozytor

Wadysawa IV Wazy Wadysawa Jagiey Zygmunta Augusta

Zadanie 13. (1 pkt)

Sonata fortepianowa to jedna z gównych form w twórczoci Ludwiga van Beethovena, na gruncie której wprowadzi on wiele nowatorskich rozwiza.

Wymie jedn z sonat, w której Beethoven odstpi od klasycznego ukadu czci cyklu sonatowego (podaj tonacj oraz opus lub tytu).

...

Zadanie 14. (1 pkt)

Modziecze fascynacje Karola Szymanowskiego muzyk Fryderyka Chopina i Aleksandra Skriabina spowodoway, e podejmowa on w swojej twórczoci wiele sporód uprawianych przez nich form i gatunków.

Wymie trzy gatunki muzyki fortepianowej obecne w twórczoci wszystkich trzech kompozytorów.

1. ... 2. ... 3. ...

Zadanie 15. (1 pkt)

Podkrel nazwiska dwóch kompozytorów, za ycia których miaa miejsce Wielka Rewolucja Francuska.

Henryk Wieniawski, Ludwig van Beethoven, Jean-Baptiste Lully, Józef Elsner, Ferenc Liszt

(7)

Cz II: Analiza przykadów muzycznych (10 punktów)

Na podstawie nagra i nut wykonaj polecenia wskazane w zadaniach 16.–19.

Z treci polece zapoznaj si przed przystpieniem do przesuchania nagra.

Zadanie 16. (1 pkt) 

Materia nutowy zawiera fragmenty partytur dwóch utworów Thomasa Luisa da Victorii o tym samym tytule.

A. Na podstawie analizy przykadu d wikowego oraz fragmentu partytury mszy rozpoznaj rodzaj techniki imitacyjnej zastosowanej w tym utworze i podaj jej nazw.

...

B. Porównaj fragmenty partytur mszy oraz motetu i podaj nazw tego typu mszy.

...

Zadanie 17. (5 pkt) 

A. Pierwszy przykad dwikowy prezentuje fragment mszy gregoriaskiej oraz Kyrie z Missa paschalis Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego.

Po wysuchaniu przykadu i zapoznaniu si z materiaem nutowym wska w Kyrie z Missa paschalis gos zawierajcy cao melodii choraowej i okrel rol, jak peni w utworze ta melodia.

Gos zawierajcy melodi z chorau ...

Rola melodii choraowej ...

B. Na podstawie drugiego przykadu d wikowego oraz fragmentu partytury arii Laudamus te z Mszy h-moll Jana Sebastiana Bacha opisz, na czym polega zastosowana tu technika koncertujca.

...

...

...

Nr zadania 12. 13. 14. 15. 16.

Maks. liczba pkt 3 1 1 1 1

Wypenia

(8)

C. Na podstawie analizy trzeciego przykadu d wikowego oraz partytury chóru Crucifixus z Mszy h-moll Bacha:

1) nazwij rodzaj zastosowanej tu formy wariacyjnej ...

2) opisz sposób, w jaki oddana jest w warstwie muzycznej tre tego utworu.

Przekad tekstu: Ukrzyowany równie za nas, pod Poncjuszem Piatem, zosta umczony i pogrzebany.

...

...

...

...

...

D. Sposoby opracowania tekstów mszalnych prezentowane w zadaniu 17.

s reprezentatywne dla dwóch stylów wystpujcych w muzyce religijnej baroku.

Podaj nazwy tych stylów.

1. ... 2. ...

Zadanie 18. (3 pkt) 

Przykady dwikowe 1 i 2 prezentuj dwa utwory organowe Johanna Sebastiana Bacha.

W doczonych przykadach nutowych kady utwór poprzedza zapis pieni protestanckiej.

Po zapoznaniu si z materiaem nutowym i wysuchaniu przykadów opisz, w jaki sposób Bach opracowa w kadym z utworów organowych melodi pieni.

Przykad 1 ...

...

...

Przykad 2 ...

...

...

Podaj nazw gatunku muzyki organowej, którego podstaw stanowi pie protestancka.

...

Zadanie 19. (1 pkt) 

Przykad dwikowy prezentuje fragment Missa elettronica Bogusawa Schäffera czcej elementy tradycji i wspóczesnoci.

Po wysuchaniu przykadu wska, do której z dawnych form wielogosowoci nawizuje w tym fragmencie kompozytor.

...

(9)

CZ III – Wypracowanie (20 punktów)

Zadanie 20. (20 pkt)

Napisz wypracowanie na jeden z niej podanych tematów.

Temat nr 1:

Przedstaw przemiany mszy wielogosowej na przykadzie wybranych dzie

kompozytorów rónych epok. Uwzgldnij róne gatunki mszy wynikajce z rónic w obsadzie wykonawczej i stosowanych technikach kompozytorskich. Zwró uwag

na zwizki sowno-muzyczne i funkcje tego gatunku.

W pracy wykorzystaj wyniki analizy przykadów muzycznych z II czci arkusza oraz zamieszczone niej cytaty.

Co si tyczy mszy celebrowanych ze piewem i z organami, niechaj nic, co wieckie, nie miesza si, a jedynie hymny i Boskie pochway. Cay plan piewania w skalach muzycznych powinien by tak ustawiony, by nie dawa tylko prónej przyjemnoci uszom, lecz by sowa mogy by jasne i zrozumiae dla wszystkich […].

Cyt. za: E. Obniska, Mistyk czy realista, „Studio” 1994 nr 2, s. 26

[W XVIII w.] nie tylko do paaców biskupich, ale równie do kocioów zaczy przenika formy okazaej obrzdowoci dworskiej, z jej zewntrznym splendorem, królewskim przepychem i prónoci. W praktyce muzycznej coraz bardziej zacieray si

rónice pomidzy aul dworu ksicego, a przestrzeni sakraln. Zarówno tu, jak i tam, rozwijano okazay styl symfoniczny, solistyczn wirtuozeri i operowe maniery wykonawcze.

Ks. Joachim Waloszek

Jeli […] chodzi o sam liturgi, to ostatnie, prawdziwie twórcze i wzbogacajce jej skarbiec muzyczny akty miay miejsce w stylu polifonii rzymskiej – Palestrinowskim i jego kontynuacjach bezporednich, wchodzcych ju w XVII stulecie [...]. Z tego wniosek, i od tej pory sacrum w liturgii Kocioa katolickiego yje yciem muzycznym stylów epok minionych – muzyk dawn. I jeeli aciskie sowa liturgii jako inspiruj kompozytorów do aktów twórczych, a dzieje si tak jeszcze czsto w XVIII i XIX w., to rezultaty tych aktów nie mieszcz si ju w ramach liturgii.

Bohdan Pociej

Nr zadania 17. 18. 19. 20.

Maks. liczba pkt 5 3 1 20

Wypenia

(10)

Temat nr 2:

Scharakteryzuj muzyk religijn Johanna Sebastiana Bacha. Uwzgldnij róda inspiracji oraz bogactwo form, gatunków i technik kompozytorskich.

W pracy wykorzystaj wyniki analizy przykadów muzycznych z II czci arkusza oraz zamieszczone niej cytaty.

Muzyka nie powinna zmierza do niczego innego, ni do chway Boga i pokrzepienia ducha.

Jan Sebastian Bach

By czowiekiem wiary silnej, gbokiej i rozumnej, ugruntowanej w teologii. [...]

A swoj dziaalno pojmowa skromnie, jako sub – Bogu i ludziom [...].

Muzyka Bacha wyrasta na gbokim i rozlegym fundamencie modlitwy. Tak modlitw

jest chora protestancki. [...] Chora jest muzycznym symbolem wiary, jest ródem natchnienia, impulsem twórczym i zarazem materiaem [jego] muzyki.

Bohdan Pociej

Bach jest dla mnie najwikszym kaznodziej. Jego kantaty i pasje tak przejmuj dusz

czowieka, e staje si chonny na wszystko, co prawdziwe […].

Charles-Marie Widor

Wybieram temat nr ...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

(11)

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

(12)

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

(13)

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

(14)

BRUDNOPIS

Cytaty

Powiązane dokumenty

Na podstawie tekstu źródłowego i własnej wiedzy wykonaj polecenia.. Proklamowanie strajku generalnego

Na podstawie przytoczonego tekstu podaj nazwisko kompozytora oraz nazwij okres jego twórczoci, o którym mowa w cytowanym fragmencie.. W dalszym cigu fascynowaa go

Na podstawie nagra i fragmentów partytur, porównaj rodki techniki kompozytorskiej zastosowane w Lamencie Dydony Purcella (nagranie do zadania 16.) i w trzeciej czci

Na podstawie tekstu ród owego wykonaj polecenie.. Ferenc, Epoka nowoytna, Teksty

Po przeczytaniu cytatu zapoznaj się z fotografią i nagraniem z tego przedstawienia, a następnie podaj jeden argument, który mógłby uzasadnić negatywną opinię Marii Fołtyn,

Na podstawie źródła H oraz własnej wiedzy wykonaj polecenie.

Wykonaj polecenia dotyczce dziea przedstawionego na ilustracji. b) Podaj imiona czterech postaci sporód przedstawionych na obrazie..

Na podstawie źródła oraz własnej wiedzy wykonaj polecenie..