Etyka zawodowa prawników - wprowadzenie
Etyka zawodów prawniczych
W samym sposobie teoretyzowania na tematy moralne w ogóle widoczne jest pewne rozróżnienie: deontologia jako etyka obowiązków różni się od etyki
oceniającej czyny ze względu na moralnie dobre cele lub pożądane konsekwencje,
zwanej etyką teleologiczną lub konsekwencjolistyczną.
Różni się ona także od etyki cnót osobistych.
Kodeksy etyczne są traktowane podobnie do aktów prawnych.
Ich naruszenie pociąga za sobą
odpowiedzialność dyscyplinarną.
• W sprawach
dyscyplinarnych orzekają sądy dyscyplinarne
korporacji
zawodowych.
• Mimo tych prawnych
powiązań wysuwane są różne argumenty
przeciwko objaśnianiu natury moralności
zawodowej z
jurydycznego punktu
widzenia.
• Ustawy dotyczące zawodów prawniczych upoważniają
samorząd zawodowy do ustalania zasad etyki
zawodowej.
Quasi – prawny
charakter zasad etyki zawodowej sprawia
niekiedy, że zbiory etyki zawodowej są
traktowane jako swoiste
instrukcje postępowania
prawników.
Źródła etyki zawodowej
Są poszukiwane w indywidualnym i zbiorowym korporacyjnym
doświadczeniu wartości.
Etyczna wspólnota komunikacyjna
• Korporacja prawników może być
charakteryzowana jako etyczna wspólnota
komunikacyjna.
Zawody zaufania publicznego
• Polegają zawsze na świadczeniu
pomocy prawnej innym ludziom, z
reguły w sytuacjach zagrożenia dla
ich rozmaitych dóbr.
Zawody zaufania publicznego
• Wykonywanie takiego zawodu łączy się z przyjmowaniem
informacji dotyczących sfery życia osobistego, a nawet
intymnego innych ludzi.
Zawody zaufania publicznego
•Poza odpowiednim przygotowaniem merytorycznym wymagana jest także określona postawa etyczna.
•„nieskazitelny charakter”; „rękojmia prawidłowego wykonywania zawodu”…
Relacje i role społeczne
• Według kategorii relacji
podstawowe znaczenie mają
interakcje społeczne, w których
uczestniczą przedstawiciele zawodu
i osoby, które korzystają z ich usług.
Relacje i role społeczne
•Szczególny rodzaj relacji, który
charakteryzuje lekarza i pacjenta można określić jako troskę.
•Najbliżej typowi relacji opartej na
trosce wydaje się być zawód adwokata czy też radcy prawnego
.
Relacje i role społeczne
• Klient zdaje się na wiedzę i
doświadczenie profesjonalisty, ufa, że prawnik nie nadużyje zaufania, z jakim zostały mu powierzone sekretne sprawy.
Ważny jest element zaufania
.Relacje i role społeczne
• Prawnik powinien zachować realną niezależność w ocenie spraw klienta, a także
niezależność od własnych emocji wynikających z nadmiernego
zaangażowania.
Relacje i role społeczne
•Rolę społeczną prawnika wyznaczają - społeczna doniosłość zadań, które
realizuje,
- miejsce danego zawodu w strukturze zawodowej oraz
- charakter czynności zawodowych wykonywanych w ramach danego zawodu.
Relacje i role społeczne
•Rolą sędziów jest wymiar
sprawiedliwości; notariuszy nadawanie prywatnym dokumentom prawnym
wymaganej treści i formy; adwokatów i radców prawnych – pomoc prawna.
Relacje i role społeczne
• Etyka sędziowska
oparta jest głównie na kategorii roli
społecznej, a nie
relacji.
Kodeksy etyki zawodowej
•Wśród norm kodeksowych można wyróżnić kilka ich rodzajów ze względu na założone wartości: