POJĘCIE, RODZAJE I ISTOTA
POSTĘPOWAŃ
SZCZEGÓLNYCH
INFORMACJE OGÓLNE
Uregulowane w dziale X kodeksu postępowania karnego
Przedmiot jest taki sam jak przedmiot postępowania zwyczajnego, jednak tok postępowania różni się od postępowania zwyczajnego
Uzasadnieniem dla ich obowiązywania jest fakt, że przestępstwa mają różną wagę i już to uzasadnia konieczność przewidzenia dla spraw prostszych postępowań mniej sformalizowanych
Charakteryzują się pewnymi odstępstwami, które z reguły dotyczą redukcji czynności obligatoryjnych przewidzianych w postępowaniu zwyczajnym
Postępowanie szczególne to zatem takie, w którym kwestia odpowiedzialności karnej jest rozstrzygana w sposób odróżniający się przebiegiem od modelowego
Postępowanie szczególne jest uzależnione od spełnienia się nie tylko
ogólnych przesłanek procesu, ale dodatkowo też od spełnienia
przesłanek szczególnych danego trybu
RODZAJE POSTĘPOWAŃ SCZEGÓLNYCH
Postępowanie w sprawach z
oskarżenia prywatnego
Postępowanie
nakazowe Postępowanie przyspieszone
•Dotyczy czynów ściganych z
oskarżenia prywatnego
•Pokrzywdzony wnosi prywatny akt oskarżenia, który ma uproszczoną formę
•Nie ma
postępowania
przygotowawczego, co do zasady
•Rozprawę
poprzedza wezwanie do pojednania
•Szybkie rozpoznanie sprawy, gdzie
przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne
•Okoliczności
popełnienia czynu i wina nie budzą wątpliwości
•Czyn jest zagrożony karą ograniczenia wolności lub grzywny
•Rozpoznanie sprawy następuje na
posiedzeniu bez udziału stron
•Cel – maksymalne skrócenie postępowania
•Warunek – ujęcie sprawcy na gorącym uczynku lub
bezpośrednio potem
•Zatrzymanie i
doprowadzenie do sądu w ciągu 48 h od chwili zatrzymania
•Powyższy warunek dotyczy również czynu ściganego z oskarżenia prywatnego jeżeli miał on charakter
chuligański
POSTĘPOWANIE W SPRAWACH Z OSKARŻENIA PRYWATNEGO
Stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu zwyczajnym z zachowaniem przepisów dot. tego trybu
Podstawowe cechy trybu prywatnoskargowego:
- rezygnacja z postępowania przygotowawczego (co do zasady)
- dążenie do pojednania stron postępowania (obligatoryjne posiedzenie pojednawcze lub postępowanie mediacyjne)
- szeroka możliwość odstąpienia przez oskarżyciela prywatnego od popierania skargi (co do zasady skutkuje to umorzeniem postępowania)
- szersza niż w postępowaniu uproszczonym redukcja formalizmu
- dopuszczalność oskarżenia wzajemnego (a tym samym możliwość połączenia w jednym postępowaniu przeciwstawnych ról procesowych – strony czynnej i strony biernej)
- skrócenie w stosunku do czynów ściganych z oskarżenia publicznego okresów przedawnienia - odrębne uregulowanie kosztów postępowania
Do przestępstw ściganych w tym trybie, które zostały stypizowane w KK zaliczamy:
- nieumyślne uszkodzenie ciała powodujące lekki uszczerbek na zdrowiu (art. 157 § 3k.k.) - lekkie uszkodzenie ciała (art. 157 § 2k.k.)
- zniesławienie (art. 212 k.k.) - zniewagę (art. 216 k.k.)
- naruszenie nietykalności cielesnej (art. 217 k.k.)
Termin przedawnienia – karalność przestępstwa ustaje z upływem roku od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy, nie później jednak niż z upływem 3 lat od czasu jego popełnienia, jeżeli dokonanie przestępstwa zależy od nastąpienia określonego w ustawie skutku, bieg przedawnienia rozpoczyna się od czasu, gdy skutek nastąpił
POSTĘPOWANIE W SPRAWACH Z OSKARŻENIA PRYWATNEGO
Podmiotem inicjującym to postępowanie jest pokrzywdzony, który z momentem wniesienia do sądu aktu oskarżenia o przestępstwo ścigane w trybie prywatnym staje się oskarżycielem prywatnym
Prokurator wszczyna postępowanie albo wstępuje do postępowania już wszczętego, jeżeli wymaga tego interes społeczny.
Przyłączenie się do postępowania wszczętego obejmuje dwie odrębne sytuacje:
- przyłączenie się do postępowania zainicjowanego wniesieniem aktu oskarżenia przez pokrzywdzonego
- objęcie ściganiem czynu prywatnoskargowego w sytuacji, gdy prowadzone o czyn publicznoskargowy postępowanie przygotowawcze wykazało, że mamy do czynienia z trybem prywatnoskargowym
Nie odnotowano w praktyce by prokurator przyłączał się do postępowania po stronie oskarżonego
Gdy prokurator odstępuje od oskarżenia, które sam wszczął pokrzywdzony po powiadomieniu go o tym fakcie ma do wyboru dwie możliwości:
- może w terminie zawitym 14 dni od uzyskania tej informacji złożyć własny akt oskarżenia - może oświadczyć, ze podtrzymuje oskarżenie jako prywatne
POSTĘPOWANIE W SPRAWACH Z OSKARŻENIA PRYWATNEGO
Uproszczony akt oskarżenia (art. 487 k.p.k.), musi on zawierać obligatoryjnie następujące elementy: oznaczenie osoby oskarżonego, oznaczenie zarzucanego czynu, dowody na których opiera się oskarżenie
Skoro przepis art. 487 wymaga "oznaczenia osoby oskarżonego", nie zaś wskazania jego imienia i nazwiska (por. art. 332 § 1 pkt 1), to przyjąć trzeba, że oznaczenie to nie musi sprowadzać się zawsze do wskazania danych osobowych oskarżonego. W przypadku gdy oskarżyciel nimi nie dysponuje, wystarczające będzie skonkretyzowanie osoby oskarżonej poprzez podanie innych informacji (np. wskazanie numeru IP komputera, za pomocą którego w sieci internetowej zniesławiające zamieszczono wypowiedzi). Powinny być one jednak na tyle precyzyjne, aby wskazywały na jedną konkretną osobę. Dalsza identyfikacja oskarżonego może nastąpić w trybie czynności zleconych Policji w trybie art. 488 § 2
W literaturze podnosi się, że w sytuacji gdy pokrzywdzonemu nie jest znana tożsamość sprawcy, czynności zmierzające do wykrycia i zabezpieczenia dowodów należy kwalifikować jako czynności dochodzenia w niezbędnym zakresie
Policja na żądanie pokrzywdzonego przyjmuje ustną lub pisemną skargę i w razie potrzeby zabezpiecza dowody, po czym przesyła skargę do właściwego sądu
Na polecenie sądu Policja dokonuje określonych przez sąd czynności dowodowych, po czym
ich wyniki przekazuje sądowi
POSTĘPOWANIE W SPRAWACH Z OSKARŻENIA PRYWATNEGO
Postępowanie pojednawcze
Rozprawę główną poprzedza posiedzenie pojednawcze, które prowadzi sędzia lub referendarz sądowy
Na wniosek lub za zgodą stron sąd może zamiast posiedzenia pojednawczego wyznaczyć odpowiedni termin dla przeprowadzenia postępowania mediacyjnego
Postępowanie pojednawcze jest jawne dla publiczności
Postępowanie mediacyjne nie może zastąpić sądowego postępowania pojednawczego. Umorzenie toczącego się postępowania, jako skutek procesowy pojednania (art. 492 § 1), nastąpić może dopiero po zawarciu pojednania przed sądem. Wyrażenie zgody na pojednanie w pozasądowym postępowaniu mediacyjnym nie jest przesłanką umorzenia postępowania, lecz impulsem do wyznaczenia przez sąd pomediacyjnego posiedzenia pojednawczego
W razie pojednania postępowanie się umarza, w razie jego braku sprawę kieruje się
na rozprawę główną, a w miarę możliwości wyznacza się od razu jej termin, chyba
że zachodzi potrzeba skierowania sprawy na posiedzenie w celu innego
rozstrzygnięcia
POSTĘPOWANIE W SPRAWACH Z OSKARŻENIA PRYWATNEGO
Oparte na pojednaniu postanowienie sądu o umorzeniu postępowania jest orzeczeniem zamykającym drogę do wydania wyroku w rozumieniu art. 459 § 1 i może być przez strony zaskarżone zażaleniem (zob. SN VI KZP 48/72, OSNKW 1973, nr 2-3, poz. 26)
W toku posiedzenia pojednawczego lub w wyniku mediacji dopuszczalne jest pojednanie się obejmujące również inne sprawy z oskarżenia prywatnego, toczące się pomiędzy tymi samymi stronami
Równocześnie z pojednaniem strony mogą zawrzeć ugodę, której przedmiotem mogą być również roszczenia pozostające w związku z oskarżeniem, ugoda jest tytułem egzekucji sądowej po nadaniu jej przez sąd klauzuli wykonalności
Postępowanie umarza się za zgodą oskarżonego, jeżeli oskarżyciel
prywatny odstąpi od oskarżenia przed prawomocnym zakończeniem
postępowania; zgoda oskarżonego nie jest wymagana jeśli oskarżyciel
prywatny odstąpi od oskarżenia prze rozpoczęciem przewodu sądowego
na pierwszej rozprawie głównej
POSTĘPOWANIE W SPRAWACH Z OSKARŻENIA PRYWATNEGO
Elementy odróżniające postępowanie mediacyjne od posiedzenia pojednawczego:
Fakultatywność postępowania mediacyjnego
Wymóg uzyskania przez sąd kierujący sprawę do mediacji wniosku lub zgody oskarżyciela i oskarżonego na przeprowadzenie mediacji;
posiedzenie pojednawcze przeprowadza się niezależnie od woli stron
Prowadzenie postępowania mediacyjnego przez podmiot pozasądowy;
posiedzenie pojednawcze prowadzi sędzia lub referendarz sądowy
Pojednanie lub ugoda zawarta przez strony w postępowaniu
mediacyjnym same w sobie nie stanowią podstawy umorzenia
postępowania, skutek taki następuje po „powtórzeniu” ich warunków
przed sądem, pojednanie stron przed sądem na posiedzeniu lub
rozprawie z mocy prawa skutkuje umorzeniem postępowania
POSTĘPOWANIE W SPRAWACH Z OSKARŻENIA PRYWATNEGO
Kwestia niestawiennictwa:
- niestawiennictwo oskarżyciela prywatnego i jego pełnomocnika na posiedzenie pojednawcze bez usprawiedliwionej przyczyny uważa się za odstąpienie od oskarżenia – następuje umorzenie postępowania
- Nieusprawiedliwione niestawiennictwo oskarżyciela prywatnego na spotkanie wyznaczone lub umówione w ramach postępowania mediacyjnego nie jest równoznaczne z niestawiennictwem na posiedzenie pojednawcze i nie może być traktowane jako odstąpienie od oskarżenia stanowiące podstawę do umorzenia postępowania w sprawie z oskarżenia prywatnego (SN II KK 77/10, OSNKW 2010, nr 12, poz. 110; por. glosy B. Trawickiej i M. Szerera do postanowienia SN VI KZP 47/72, PiP 1974, z. 1, s. 168-173)
- nieusprawiedliwione niestawiennictwo oskarżonego powoduje skierowanie sprawy na rozprawę główną
- niestawiennictwo oskarżyciela prywatnego i jego pełnomocnika na rozprawie głównej bez usprawiedliwionych powodów uważa się za odstąpienie od oskarżenia – następuje umorzenie postępowania
- oskarżyciel prywatny musi być obecny na każdym terminie
- W razie umorzenia postępowania z uwagi na niestawiennictwo oskarżyciela prywatnego i jego pełnomocnika na rozprawie lub posiedzeniu pojednawczym następuje konsumpcja skargi i nie ma możliwości ponownego wniesienia oskarżenia prywatnego w tej samej sprawie.
POSTĘPOWANIE W SPRAWACH Z OSKARŻENIA PRYWATNEGO
Oskarżenie wzajemne:
- oskarżony może aż do rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej wnieść przeciwko oskarżycielowi prywatnemu będącemu pokrzywdzonym wzajemny akt oskarżenia o ścigany z oskarżenia prywatnego czyn, pozostający w związku z czynem mu zarzucanym
- w powyższym przypadku sąd rozpoznaje obie sprawy łącznie
- w razie odstąpienia jednego z oskarżycieli od oskarżenia następuje umorzenie postępowania tylko w części dotyczącej wniesionego przezeń oskarżenia
- obaj oskarżyciele prywatni korzystają z uprawnień oskarżonego
- pierwszeństwo zadawania pytań i przemówień przysługuje temu oskarżycielowi prywatnemu, który jako pierwszy wniósł akt oskarżenia
- oskarżenie wzajemnie jest niedopuszczalne, gdy prokurator wcześniej wszczął postępowanie lub przyłączył się do postępowania
- jeśli po wniesieniu oskarżenia wzajemnego prokurator przyłączył się do jednego z oskarżeń wzajemnych, sąd wyłącza oskarżenie przeciwne do osobnego rozpoznania
- w razie objęcia przez prokuratora obu oskarżeń wzajemnych postępowanie toczy się z urzędu, zaś oskarżeni korzystają w odpowiednim zakresie również z uprawnień oskarżycieli posiłkowych
- oskarżenie wzajemne nie może dotyczyć osób najbliższych dla pokrzywdzonego, które po jego śmierci wstąpiły w jego prawa
- z oskarżeniem wzajemnym nie można wystąpić, gdy prywatny akt oskarżenia skierowano przeciwko osobie prawnej, a oskarżenie wzajemne kierowano by wobec osoby fizycznej reprezentującej ten podmiot
POSTĘPOWANIE NAKAZOWE
Stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu zwyczajnym, jeżeli przepisy dotyczącego tego postępowania nie stanowią inaczej
Tryb nakazowy jest trybem sądowym fakultatywnym, niezależnym od woli oskarżyciela publicznego. Niezasugerowany przez oskarżyciela publicznego tryb rozpoznawania sprawy pozwala sądowi na dobór takich spraw, które dowodowo odpowiadają postulatowi braku wątpliwości w zakresie winy, jak i zastosowania odpowiedniego rodzaju i wysokości kary. W związku z warunkami formalnymi aktu oskarżenia należy wspomnieć, że wymóg wskazania w nim "trybu postępowania", któremu sprawa podlega (art. 332 § 1 pkt 5 in fine), nie może odnosić się do trybu nakazowego, ponieważ ma on charakter fakultatywny, nie zaś obligatoryjny
Wyrok wydawany jest na posiedzeniu przez sąd bez udziału stron, co wyklucza realizację takich naczelnych zasad procesowych, jak zasada jawności, kontradyktoryjności, bezpośredniości;
należy się również zastanowić, czy taka forma nie ogranicza przysługujące oskarżonemu prawa do obrony
Posiedzenia są jawne – nie ma w kodeksie postępowania karnego pojęcia posiedzenia niejawnego
Skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie nakazowym nie jest dopuszczalne w sytuacji, gdy wniesiony został akt oskarżenia z wnioskiem o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy (art. 335), chyba że sąd odmówi uwzględnienia wniosku
Można skazać za więcej niż jedno przestępstwo
PRZESŁANKI WYDANIA WYROKU NAKAZOWEGO
Przesłanki pozytywne Przesłanki negatywne Sprawa, w której prowadzono
dochodzenie Sprawa z oskarżenia
prywatnego Na podstawie zebranego w
postępowaniu przygotowawczym materiału sąd uznaje, że
przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne
Zachodzą przesłanki, o
których mowa w art. 79 § 1 k.p.k. (obrona obligatoryjne)
Zachodzi wypadek pozwalający na orzeczenie kary ograniczenia wolności lub grzywny
zamieszczenie w akcie oskarżenia wniosku, o
którym mowa w art. 333§ 4 k.p.k.
Na podstawie zebranych dowodów
okoliczności czynu i wina oskarżonego
nie budzą wątpliwości
POSTĘPOWANIE NAKAZOWE
Wyrokiem nakazowym można orzec karę ograniczenia wolności (w pełnym jej
wymiarze) lub grzywny w wysokości do 100 stawek dziennych albo do 200.000 zł, a do tego środek karny albo sam środek karny, jeśli jest on wystarczający – dotyczy to kary jednostkowej i łącznej
W wyroku nakazowym nie podaje się czynu zarzucanego, ale jedynie przypisany, gdyż można oskarżonemu przypisać czyn w takiej postaci, w jakiej występuje on w akcie oskarżenia
Fakultatywność sporządzenia uzasadnienia wyroku. Stronom nie przysługuje prawo wnioskowania na podstawie art. 422 § 1 o sporządzenie uzasadnienia tego wyroku, gdyż w tym samym terminie służy im sprzeciw
W przypadku wyrokowania poza rozprawą treść wyroku udostępnia się publicznie przez złożenie jego odpisu na okres 7 dni w sekretariacie sądu, o czym należy czynić wzmiankę w protokole posiedzenia
Odpis wyroku nakazowego doręcza się oskarżycielowi, a oskarżonemu i jego obrońcy
wraz z odpisem aktu oskarżenia. Zawsze doręcza się odpis wyroku prokuratorowi,
nawet wtedy, gdy nie występował on w sprawie w charakterze oskarżyciela.
POSTĘPOWANIE NAKAZOWE
Sprzeciw:
- sąd właściwy – sąd, który wydał wyrok
- kto – oskarżony i oskarżyciel. Prawo do wniesienia sprzeciwu ma również obrońca, mimo niewymienienia go obok oskarżonego jako podmiotu uprawnionego do dokonania tej czynności
- termin – 7 dni (termin zawity) dla oskarżonego liczony od dnia doręczenia wyroku nakazowego wraz z odpisem aktu oskarżenia, dla oskarżyciela od dnia doręczenia wyroku
Sprzeciw charakteryzuje się następującymi cechami:
- skargowością, co oznacza, ze ten typ kontroli nie może być uruchamiany z urzędu - brakiem dewolutywności, nie powoduje przeniesienia postępowania do wyższej instancji
- kasatoryjnością – sam fakt wniesienia sprzeciwu w oznaczonym terminie i przez
podmiot uprawniony prowadzi do utraty mocy prawnej zaskarżonego orzeczenia
POSTĘPOWANIE NAKAZOWE
prezes sądu odmawia przyjęcia sprzeciwu jeżeli został wniesiony po terminie lub przez osobę nieuprawnioną
w razie wniesienia sprzeciwu wyrok nakazowy traci moc; sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych
sprzeciw może być cofnięty do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej, co powoduje uprawomocnienie się wyroku nakazowego
po wniesieniu sprzeciwu sąd rozpoznający sprawę nie jest związany treścią wyroku nakazowego, który utracił moc
Nie obowiązuje zakaz reformationis in peius – sprzeciw nie jest środkiem odwoławczym, a ów zakaz odnosi się jedynie do środków odwoławczych
Wyrok nakazowy, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub sprzeciw cofnięto staje się prawomocny
Niedopuszczalność wniesienia przez strony kasacji od wyroku nakazowego –
może to zrobić wyłącznie Prokurator Generalny, RPO, RPD
POSTĘPOWANIE PRZYŚPIESZONE
Stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu zwyczajnym, jeżeli przepisy dotyczącego tego postępowania nie stanowią inaczej
Niestawiennictwo oskarżyciela publicznego nie tamuje toku rozprawy ani
posiedzenia. Jeżeli w rozprawie nie bierze udziału oskarżyciel publiczny, zarzuty oskarżenia odczytuje protokolant.
W celu umożliwienia oskarżonemu korzystania z pomocy obrońcy w postępowaniu
przyśpieszonym ustanawia się obowiązek pełnienia przez adwokatów i radców
prawnych dyżurów
POSTĘPOWANIE PRZYŚPIESZONE
Sprawy, w których prowadzi się dochodzenie Popełniono przestępstwo ścigane w trybie publicznym
Popełniono przestępstwo ścigane w trybie prywatnym, które ma charakter chuligański Sprawca został ujęty na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa lub bezpośrednio potem
Sprawca został zatrzymany i w ciągu 48 h od zatrzymania nastąpiło doprowadzenie sprawcy przez Policję i przekazanie go do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o
rozpoznanie sprawy w trybie przyśpieszonym. Można odstąpić od przymusowego doprowadzenia do sądu sprawcy, jeżeli zapewnione zostanie uczestniczenie przez
sprawcę we wszystkich czynnościach sądowych, w których ma on prawo uczestniczyć w szczególności złożenie przez niego wyjaśnień, przy użyciu urządzeń technicznych,
umożliwiających przeprowadzenie tych czynności na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. W takim wypadku złożenie wniosku o rozpoznanie sprawy jest równoznaczne z przekazaniem sprawcy do dyspozycji sądu Można odstąpić od zatrzymania i przymusowego doprowadzenia do sądu sprawcy lub zwolnić zatrzymanego, zobowiązując go do stawienia się w sądzie w wyznaczonym
miejscu i czasie, w okresie nieprzekraczającym 72 h od chwili zatrzymania albo oddania sprawcy w ręce Policji, ze skutkiem wezwania. Wniosek o rozpoznanie sprawy
przekazuje się sądowi wraz z materiałem dowodowym w ciągu 48 h od chwili
zatrzymania albo oddania sprawcy w ręce Policji (gdy termin upływa w dniu wolnym od pracy – w najbliższym dniu roboczym, tak aby sąd mógł przystąpić do rozpoznania
sprawy przed upływem 72 h od chwili zatrzymania albo oddania w ręce Policji) – do
sprawcy czynu o charakterze chuligańskim może być sto stosowane wyjątkowo, jeżeli z
okoliczności wynika, że sprawa stawi się w sądzie w wyznaczonym miejscu i czasie i nie
będzie utrudniał postępowania w inny sposób
POSTĘPOWANIE PRZYŚPIESZONE
Ograniczenie dochodzenia
Dochodzenie można ograniczyć do:
- przesłuchania osoby podejrzanej w charakterze podejrzanego - zabezpieczenia dowodów w niezbędnym zakresie
- czynności procesowych z art. 303 i 321 k.p.k. można nie dokonywać
Pouczenie podejrzanego o jego uprawnieniach: do składania wyjaśnień, do odmowy składania wyjaśnień lub odmowy odpowiedzi na pytania, do korzystania z pomocy obrońcy, do złożenia - już w toku dochodzenia - wniosku, o którym mowa w art. 338a, a także o możliwości złożenia przez prokuratora wniosku, o którym mowa w art. 335 § 1, oraz o obowiązkach i konsekwencjach wskazanych w art. 74, 75, 138, 139. Pouczenie to należy wręczyć podejrzanemu na piśmie za potwierdzeniem odbioru.
W wypadku określonym w art. 517b § 2a podejrzanego należy pouczyć ponadto o treści art. 517b § 2a i 2c, art. 517e § 1a i art. 517ea.
jeżeli zachodzą warunki do wystąpienia z wnioskiem, o którym mowa w art. 335 § 1,
lub gdy podejrzany złożył wniosek określony w art. 387 § 1, podejrzanego
przesłuchuje prokurator.
POSTĘPOWANIE PRZYŚPIESZONE
Przesłanki negatywne postępowania przyspieszonego:
Niemożność niezwłocznego rozpoznania sprawy
Potrzeba uzupełnienia postępowania dowodowego
Przewidywana przez sąd możliwość wymierzenia kary powyżej 2 lat pozbawienia wolności
- ograniczenie co do wysokości sankcji karnej odnosi się
tylko do kary pozbawienia wolności. Kara grzywny oraz
ograniczenia wolności mogą być orzeczone w tym
trybie w granicach ustawowych
POSTĘPOWANIE PRZYŚPIESZONE
Postępowanie przygotowawcze:
Zawsze forma dochodzenia
Czas trwania dochodzenia wyznaczony jest przez ramy czasowe zatrzymania i wynosi maksymalnie 48 godzin
Policja może zrezygnować z wydania postanowienia o wszczęciu dochodzenia i zaznajomienia podejrzanego lub jego obrońcy z materiałami postępowania oraz wydania postanowienia o zamknięciu dochodzenia
Wniosek o rozpoznanie sprawy w trybie przyśpieszonym:
Zastępuje akt oskarżenia
Sporządza go Policja i przekazuje do sądu wraz ze zgromadzonym materiałem dowodowym
O złożeniu wniosku do sądu Policja powinna niezwłocznie zawiadomić prokuratora
Nie musi zawierać uzasadnienia
Odpis wniosku o rozpoznanie prezes sadu doręcza oskarżonemu oraz jego obrońcy oznaczając czas na przygotowanie się do obrony
Postępowanie przed sądem I instancji:
Sąd powinien rozpoznać sprawę w ciągu 24 godzin od przekazania mu oskarżonego wraz z wnioskiem o rozpoznanie sprawy w trybie przyśpieszonym – termin ten nie wskazany expressis verbis w ustawie.
Wynika on jednak z terminów przewidzianych dla zatrzymania procesowego
Oskarżycielem publicznym jest prokurator, a nie policja – jego obecność nie jest jednak obowiązkowa
Wyłączenie możliwości odraczania wydania wyroku oraz możliwości sporządzania pisemnych uzasadnień postanowień
POSTĘPOWANIE PRZYŚPIESZONE
Przebieg postępowania
Łączny czas zarządzonych przerw nie więcej niż 14 dni
Jeżeli sąd przed rozprawą główną lub w jej toku stwierdzi, że sprawa nie podlega rozpoznaniu w trybie przyśpieszonym rozstrzyga w przedmiocie środka zapobiegawczego i przekazuje sprawę prokuratorowi w celu przeprowadzenia postępowania przygotowawczego na zasadach ogólnych, zawiadamiając o tym pokrzywdzonego
Jeżeli sąd stwierdzi jedynie, że sprawy nie można rozpoznać w postęp0owaniu przyśpieszonym z zachowaniem dopuszczalnego czasu przerw w rozprawie rozpoznaje ją w dalszym ciągu w trybie zwyczajnym
Jeżeli sąd przed rozprawą stwierdzi niemożność zachowania łącznego czasu przerw rozstrzyga w przedmiocie środka zapobiegawczego i przekazuje sprawę prokuratorowi w celu przeprowadzenia postępowania przygotowawczego na zasadach ogólnych, zawiadamiając o tym pokrzywdzonego
Jeżeli na podstawie okoliczności ujawnionych po rozpoczęciu przewodu sądowego sąd
stwierdzi, że zachodzi potrzeba uzupełnienia postępowania dowodowego, zaś dokonanie
niezbędnych czynności w postępowaniu sądowym powodowałoby znaczne trudności,
przekazuje sprawę prokuratorowi w celu przeprowadzenia postępowania przygotowawczego
na zasadach ogólnych, zawiadamiając o tym pokrzywdzonego; przed przekazaniem sprawy
sąd rozstrzyga w przedmiocie środka zapobiegawczego
POSTĘPOWANIE PRZYŚPIESZONE
Postępowanie odwoławcze
Ustnie do protokołu rozprawy lub posiedzenia albo złożony na piśmie w terminie 3 dni (termin zawity) od daty doręczenia wyroku strona może złożyć wniosek o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku
Termin na sporządzenie uzasadnienia wyroku 3 dni od daty złożenia wniosku. Prezes sądu nie może przedłużyć terminu do sporządzenia uzasadnienia na czas oznaczony
Termin do wniesienia apelacji wynosi 7 dni i biegnie dla każdego uprawnionego od daty doręczenia mu wyroku z uzasadnieniem
Akta przekazuje się niezwłocznie sądowi odwoławczemu, który rozpoznaje sprawę najpóźniej w ciągu miesiąca od otrzymania akt sprawy wraz z apelacją
Jeżeli po rozpoznaniu środka odwoławczego sąd stwierdza, że zachodzi potrzeba uzupełnienia postępowania dowodowego co do istoty sprawy, może - uchylając wyrok - przekazać sprawę prokuratorowi w celu przeprowadzenia postępowania przygotowawczego na
zasadach ogólnych.
W wypadku uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania dalsze postępowanie toczy się w trybie zwyczajnym.