Publiczne Prawo Gospodarcze
• Studia: Administacja (tryb stacjonarny)
• Semestr: Letni
• Charakter zajęć: Ćwiczenia
• Rok akademicki: 2017/2018
Prowadzący
Mgr Adam Mika
Mail: adam.mika@uwr.edu.pl
Konsultacje: - aktualizowane na bieżąco Zajęcia: semestr zimowy
Kolokwium: na ostatnich zajęciach (ostatnie 45 min) Forma kolokwium: 3 pytania otwarte
Pytania: notatki z zajęć, podręcznik
Nieobecność: 1 dozwolona (pojedyncza – 1 na zajęciach blokowych)
Odrobienie nieobecności: konsultacje
Ocena
• Przy wystawieniu oceny uwzględniane będą:
a) pozytywna ocena z kolokwium (minimum ocena 3.0),
b) obecność Studenta na zajęciach,
c) aktywność na zajęciach oceniana w toku prowadzonych zajęć
Materiały dydaktyczne
• Notatki z zajęć
• Akty prawne (omawiane ustawy)
• Podręczniki
– A. Borkowski, A. Chełmoński, M. Guziński, K. Kiczka, L. Kieres, T.
Kocowski, M. Szydło, Administracyjne prawo gospodarcze, Wrocław 2009.
– H. Gronkiewicz-Waltz, M. Wierzbowski (red.) Prawo gospodarcze.
Zagadnienia administracyjnoprawne, Warszawa 2013.
– K. Strzyczkowski, Prawo gospodarcze publiczne, Warszawa 2011.
– System Prawa Administracyjnego. Tom 8A. i Tom 8B. Publiczne prawo gospodarcze, Jan Grabowski, Leon Kieres, Anna Walaszek- Pyzioł
Plan zajęć w semestrze letnim
• Ograniczenia przedmiotowe w podejmowaniu działalności gospodarczej + ew. rejestracja spółki z o.o. w praktyce
• Działalność gospodarcza samorządu terytorialnego
• Podmioty zagraniczne wobec obrotu nieruchomości
• Zarząd mieniem publicznym na przykładzie zamówień publicznych
• Policja gospodarcza na przykładzie policji sanitarnej
• Regramentacja gospodarcza na przykładzie ochrony konkurencji
• Pomoc publiczna
• Organizacje przedsiębiorców na przykładzie samorządów wolnych zawodów
Główny cel zajęć
• Przygotowanie do egzaminu
• Pokazanie wybranych aspektów publicznego prawa gospodarczego w praktyce
• Wskazanie podstaw prawnych danych instytucji
• Zwrócenie uwagi na sens konkretnych regulacji (też podobieństwa i różnice)
Ograniczenia przedmiotowe w podejmowaniu działalności gospodarczej
Ograniczenia przedmiotowe w podejmowaniu działalności gospodarczej
• Monopol państwowy
• Koncesja
• Zezwolenie (licencja, zgoda)
• Działalność regulowana
Ograniczenia przedmiotowe w podejmowaniu działalności gospodarczej
• Monopol państwowy
– pojęcie "monopol" to wyłączne prawo do produkcji lub handlu w jakiejś dziedzinie, przysługujące
jednej osobie, grupie osób albo państwu, a także przedsiębiorstwo mające takie prawo.
– Najbardziej restrykcyjne ograniczenie
przedmiotowe. Zgodnie z art. 216 pkt 3 Konstytucji RP jego ustanowienie następuje w drodze ustawy.
Monopol państwowy - przykład
• Ustawa z dnia 19.11.2009 r. o grach
hazardowych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 165)
Art. 5 [Monopol państwa, zakres]
1. Prowadzenie działalności w zakresie gier
liczbowych, loterii pieniężnych, gry telebingo oraz gier na automatach poza kasynem gry jest objęte monopolem państwa.
Monopol - przykład
• Ustawa z dnia 29.08.1997 r. o Narodowym Banku Polskim (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1373)
Art. 4 [Prawo emisji] NBP przysługuje wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych
Rzeczypospolitej Polskiej.
Monopol - przykład
• Ustawa z dnia 25.06.2010 r. o sporcie (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz.
1463)
Art. 13 [Wyłączne prawa związku]
1. Polski związek sportowy ma wyłączne prawo do:
1) organizowania i prowadzenia współzawodnictwa sportowego o tytuł Mistrza Polski oraz o Puchar Polski w danym sporcie;
2) ustanawiania i realizacji reguł sportowych, organizacyjnych i dyscyplinarnych we współzawodnictwie sportowym organizowanym przez związek, z wyjątkiem reguł dyscyplinarnych dotyczących dopingu w sporcie;
3) powołania kadry narodowej oraz przygotowania jej do igrzysk olimpijskich, igrzysk paraolimpijskich, igrzysk głuchych, mistrzostw świata lub mistrzostw Europy;
4) reprezentowania tego sportu w międzynarodowych organizacjach sportowych.
Monopol - przykład
• Ustawa z dnia 23.11.2012 r. - Prawo pocztowe (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1481)
Art. 24 [Wyłączne prawo emisji]
1. Operatorowi wyznaczonemu przysługuje wyłączne prawo emisji i, z zastrzeżeniem art. 25 ust. 5, wycofywania z obiegu:
1) znaczków pocztowych;
2) kartek pocztowych w postaci pojedynczych kart wykonanych ze sztywnego papieru z nadrukowanym znakiem opłaty pocztowej
opatrzonym napisem zawierającym wyrazy, o których mowa w art. 23 ust.
2 pkt 1;
3) kopert z nadrukowanym znakiem opłaty pocztowej opatrzonym napisem zawierającym wyrazy, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1.
Koncesja
• Jest to akt administracyjny, który wymagany jest do podjęcia działalności gospodarczej w dziedzinach o istotnym znaczeniu ze względu na bezpieczeństwo państwa, obywateli albo inny ważny interes publiczny.
• Jest ona instrumentem nadzoru nad danym rodzajem działalności gospodarczej, który nie może być wykonywany w sposób wolny.
• Stanowi ona jednostronny akt woli organu państwa pozwalający na działania gospodarcze w obszarze stanowiącym dotąd wyłączną domenę państwa. Udzielenie, odmowa, zmiana, cofnięcie bądź ograniczenie zakresu koncesji leży w gestii organu właściwego.
• Katalog działalności koncesjonowanych znajduje się w UoSDzG.
Ustanowienie nowego rodzaju działalności koncesjonowanej wymaga zmiany tej ustawy.
Koncesja
• Koncesja a koncesja na roboty budowlane lub usługi
• Ustawa z dnia 21.10.2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz.U. z 2016 r.
poz. 1920)
• Art. 46 – 63 ustawy z dnia 02.07.2004 r. o
swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2168)
Koncesja
• Art. 46 [Zakres objęty koncesją]
• 1. Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
• 1) poszukiwania, rozpoznawania złóż węglowodorów oraz kopalin stałych objętych własnością górniczą, poszukiwania lub rozpoznawania kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla, wydobywania kopalin ze złóż, podziemnego
bezzbiornikowego magazynowania substancji, podziemnego składowania odpadów oraz podziemnego składowania dwutlenku węgla;
• 2) wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
• 3) wytwarzania, przetwarzania, magazynowania lub przeładunku, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;
• 3a) przesyłania dwutlenku węgla w celu jego podziemnego składowania;
• 4) ochrony osób i mienia;
• 5) rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych, z wyłączeniem programów rozpowszechnianych wyłącznie w systemie teleinformatycznym, które nie są rozprowadzane naziemnie, satelitarnie lub w sieciach kablowych;
• 6) przewozów lotniczych;
• 7) prowadzenia kasyna gry.
• 2. Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają przepisy odrębnych ustaw.
• 3. Wprowadzenie innych koncesji w dziedzinach działalności gospodarczej mających szczególne znaczenie ze względu na
bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy działalność ta nie może być wykonywana jako wolna lub po uzyskaniu wpisu do rejestru działalności regulowanej albo zezwolenia oraz wymaga zmiany niniejszej ustawy.
Koncesja
Art. 47 [Koncesja; podmiot wydający; czas]
1. Jeżeli przepisy odrębnych ustaw nie stanowią inaczej, udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu należy do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej
wymagającej uzyskania koncesji.
2. Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub
ograniczenie jej zakresu w stosunku do wniosku następuje w drodze decyzji
***
• Ochrona osób i mienia - Minister właściwy ds. wewnętrznych
• Wytwarzanie, przesyłanie itp. paliw i energii - Prezes Urzędu Regulacji Energetyki
• Rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych - KRRIT
Koncesja
• Art. 52 [Przetarg na udzielenie koncesji]
• 1. Jeżeli liczba przedsiębiorców, spełniających warunki do udzielenia koncesji i dających rękojmię prawidłowego wykonywania działalności objętej koncesją, jest większa niż liczba koncesji przewidzianych do udzielenia, organ koncesyjny zarządza przetarg, którego przedmiotem jest udzielenie koncesji.
• 2. W postępowaniu o udzielenie koncesji na rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych organ koncesyjny zarządza przetarg, o którym mowa w ust. 1, jeżeli w wyniku dokonania oceny wniosków w trybie art. 36 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz.U. z 2017 r. poz. 1414) liczba przedsiębiorców pozostaje większa niż liczba koncesji.
Koncesja
• Art. 60 [Promesa koncesji]
• 1. Przedsiębiorca, który zamierza podjąć działalność gospodarczą wymagającą
uzyskania koncesji, może ubiegać się o przyrzeczenie wydania koncesji, zwane dalej ,,promesą''. W promesie uzależnia się udzielenie koncesji od spełnienia warunków wykonywania działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji.
• 2. W postępowaniu o udzielenie promesy stosuje się przepisy dotyczące udzielenia koncesji, z wyłączeniem art. 52-54.
• 3. W promesie ustala się okres jej ważności, z tym że nie może on być krótszy niż 6 miesięcy.
• 4. W okresie ważności promesy nie można odmówić udzielenia koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej określonej w promesie, chyba że:
• 1) uległy zmianie dane zawarte we wniosku o udzielenie promesy;
• 2) wnioskodawca nie spełnił wszystkich warunków określonych w promesie;
• 3) wystąpiły okoliczności, o których mowa w art. 56 ust. 1 pkt 1 i 2.
Koncesja
• Art. 62 [Opłata skarbowa]
• 1. Za udzielenie koncesji lub jej zmianę oraz za udzielenie promesy pobiera się opłatę skarbową, chyba że przepisy odrębnych ustaw stanowią inaczej, z zastrzeżeniem ust. 2.
• 2. Jeżeli koncesji udzielono w trybie przetargu, za udzielenie koncesji pobiera się opłatę w wysokości, o której mowa w art. 54 ust. 1 lub ust. 2.
• 3. Opłatę, o której mowa w art. 54 ust. 1 lub ust. 2, wnosi się na rachunek organu koncesyjnego, chyba że przepisy odrębnych ustaw stanowią inaczej.
***
• Ustawa z dnia 16.11.2006 r. o opłacie skarbowej (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz.
1827)
Zezwolenie
• Zezwolenie – dopuszczenie konkretnego przedsiębiorcy do podjęcia i wykonywania określonej przepisami prawa działalności gospodarczej, po uprzednim stwierdzeniu, że spełnia on wszystkie warunki
wykonywania tej działalności.
• Zezwolenie konkretyzuje, ale nie kreuje, prawa po stronie
przedsiębiorcy i stanowi stwierdzenie kompetentnego organu o braku istnienia przeszkód do wykonywania danej działalności.
• Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej wskazuje katalog, który nie jest zamknięty. Odwołuje do przepisów szczególnych.
• Co do zasady zezwolenie wydawane jest na czas nieokreślony, jednak przepisy mogą wskazywać inny okres. Zezwolenia wymaga np.
określona działalność w zakresie ustawy o giełdach towarowych, prawa farmaceutycznego.
Zezwolenie
• Art. 75 u.s.d.g.
• Przykład:
• 1) ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. z 2016 r. poz. 487); - art.
18
Koncesja a zezwolenie
• Katalog: zamknięty - otwarty
• Decyzja: uznaniowa – związana
• Promesa – brak promesy
• Przetarg – brak przetargu
Licencja
• Wymóg uzyskania licencji jest warunkiem wykonywania w sposób legalny działalności gospodarczej w określonym przedmiotowo
zakresie. Wydawana jest na czas nieokreślony, chyba że ustawy stanowią inaczej.
• Np. transport drogowy
Działalność regulowana
Jest to działalność gospodarcza, której
wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych warunków określonych przepisami prawa.
Polega na zastępowaniu zezwoleń na
prowadzenie niektórych rodzajów działalności wpisem do odpowiedniego rejestru.
Działalność regulowana - przykład
• działalność w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów, prowadzenia ośrodka szkolenia
kierowców, prowadzenia pracowni psychologicznej oraz w zakresie prowadzenia ośrodka doskonalenia techniki jazdy (art. 83 ust. 2 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2017 r.
poz. 1260, ze zm.) i art. 28 ust. 1, art. 85 ust. 1 i art.
114 ust. 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o
kierujących pojazdami (Dz.U. z 2017 r. poz. 978)).
Działalność regulowa - przykład
• działalność w zakresie usług
detektywistycznych (art. 3 ustawy z 6 lipca
2001 r. o usługach detektywistycznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 556)). Działalność ta wymaga
wpisu do rejestru działalności
detektywistycznej, a organem prowadzącym rejestr jest minister właściwy do spraw
wewnętrznych (art. 17 ust. 1).
Działalność regulowana - przykład
• działalność kantorowa (art. 11 ust. 1 ustawy z 27 lipca 2002 r. – Prawo dewizowe (Dz.U. z
2017 r. poz. 679, ze zm.)). Działalność ta wymaga wpisu do rejestru działalności
kantorowej, a organem prowadzącym rejestr jest Prezes Narodowego Banku Polskiego (art.
16 ust. 1).
Koncesja
Art. 63 u.s.d.g. [Odesłanie] W sprawach nieuregulowanych w przepisach art.
47-61 stosuje się przepisy odrębnych ustaw regulujących działalność podlegającą koncesjonowaniu.
Przykład: W zakresie ochrony osób i mienia
Koncesja w zakresie ochrony osób i mienia
Ustawa o ochronie osób i mienia (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2213)
• Art. 2, 3, 15, 16, 17 i 21a
Zadanie praktyczne
• Dolnośląskie Przedsiębiorstwo Konwojowe spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we Wrocławiu (ul.
Piękna 28/3, kod: 53-342), nr KRS 0000090432, NIP: 82376211, zawarła umowy przedwstępne z Bankiem
Czerwonym w Legnicy (ul. Główna 11, kod: 40-123) i Bankiem Zielonym ze Świdnicy (ul. Boczna 9, kod: 58-100) o świadczenie usług w zakresie konwojowania środków pieniężnych.
• Warunkiem zawieszającym każdej umowy przedwstępnej jest uzyskanie koncesji przez DPK sp. z o.o. w zakresie ochrony osób i mienia
• Zarząd: DPK sp. z o.o. jest 2 osobowy:
– Adrian Pająk – prezes zarządu, ur. 29.03.1980 r. w Strzelinie, ob. Polskie, nr PESEL: 80032910344, dowód osobisty: ARG 112293, stały adres zamieszkania: ul. Luksusowa 1/2 , 53-342 Wrocław
– Marzena Mucha – wiceprezes zarządu, ur. 20.04.1985 r. w Kłodzku, ob. Polskie, nr PESEL: 85042011334, dowód osobisty: ARD 223342, stały adres zamieszkania ul. Nowa 2/3, 53-342 Wrocław
• Marzenia Mucha jest wpisana na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej prowadzoną przez Komendanta Wojewódzkiego Policji we Wrocławiu, data wpisu 20.02.2017r.
• Anna Pająk (żona Adriana Pająka, prokurent DPK S.A.) jest wpisana na listę kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego prowadzoną przez Komendanta Wojewódzkiego Policji we Wrocławiu, data wpisu 24.02.2017r.
– ur. 02.04.1982 r. w Świebodzicach, ob. Polskie, nr PESEL: 82040211338, dowód osobisty: ARL 203342, stały adres zamieszkania ul. Luksusowa 1/2, 53-342 Wrocław
• Planowane miejsce przechowywania dokumentacji związanej z działalnością konwojowania środków pieniężnych to siedziba spółki. Tam też znajduje się biuro obsługi klientów DPK sp. z o.o.
• DPK sp. z o.o. nie posiada obecnie koncesji, zezwoleń. Nie prowadzi też działalności regulowanej
