Test semestralny z wiedzy o społeczeństwie w terminie dodatkowym– klasa 2 locz – semestr jesienny rok szkolny 2020/2021
1. Zaznacz właściwe zakończenia zdań. (0–4 p.)
A. Sposób rozwiązywania konfliktu polegający na zaangażowaniu w niego strony trzeciej, której zadaniem jest doprowadzenie do rozstrzygnięcia wiążącego dla obu stron sporu, nazywa się negocjacją.
a) mediacją.
b)arbitrażem.
c)kompromisem.
B. Pojęcie anomii zostało wprowadzone do socjologii przez a)Herberta Spencera.
b)Augusta Comte’a.
c)Maksa Webera.
d) Emila Durkheima.
C. Przyswajanie norm i reguł sprzecznych z powszechnie obowiązującymi w społeczeństwie jest charakterystyczne dla
a)socjalizacji dewiacyjnej.
b)socjalizacji odwrotnej.
c) socjalizacji antycypującej.
d)resocjalizacji.
D. Postawa wyrażająca się bezkrytycznym stosunkiem do własnego narodu oraz pogardą i brakiem szacunku wobec innych narodów to
a) rasizm.
b) nacjonalizm.
c)szowinizm.
d)kosmopolityzm.
2. Przyporządkuj rodzajom norm społecznych przykłady zachowań, które im odpowiadają. (0–4 p.) A. norma moralna
B. norma obyczajowa
C. norma religijna D. norma prawna
1. Ubieranie garnituru na egzamin.
2. Przechodzenie przez ulicę w wyznaczonym do tego miejscu.
3. Oddanie znalezionej rzeczy właścicielowi.
4. Odmawianie modlitw.
A – …………. B – …………. C – …………. D – ………….
3. Wymień cztery cechy społeczeństwa masowego. (0–4 p.)
•………..
•………..
•………..
•……….
4. Wpisz literę „P” przy zdaniach prawdziwych, a „F” – obok wypowiedzeń fałszywych. (0–4 p.) Zdania Prawda/Fałsz
1. Rodzina wielopokoleniowa składa się z przedstawicieli co najmniej trzech pokoleń.
2. Horyzontalna (pozioma) ruchliwość społeczna wiąże się ze zmianą pozycji jednostki w układzie hierarchicznym społeczeństwa.
3. Ruch feministyczny powstał wcześniej niż ruch emancypacyjny.
4. Wyróżniającą cechą mniejszości etnicznej jest brak państwa, z którym mogłaby się ona identyfikować
5. Połącz nazwy funkcji rodziny z odpowiadającymi im wyjaśnieniami. (0–3 p.) A) funkcja stratyfikacyjna
B) funkcja integracyjno-kontrolna C) funkcja prokreacyjna
1. zapewnienie ciągłości biologicznej społeczeństwa 2. przekazywanie statusu społecznego swoim członkom 3. nadzorowanie postępowania członków rodziny
6. Na podstawie zamieszczonej karykatury oraz wiedzy własnej wykonaj polecenia. (0–2 p.) A. Określ, na czym polega problem, którego dotyczy ilustracja. ………..
………..………..……….
………..……….
………..……….
B. Wyjaśnij, w jaki sposób kwestia braku dostępu do opieki zdrowotnej może stać się przyczyną wykluczenia społecznego osób, których ona dotyczy.
………
………
………
7. Zapisz nazwy rodzajów bezrobocia obok ich wyjaśnień. (0–2 p.)
Bezrobocie ……… – dotyczy osób pozostających bez pracy przez ponad rok.
Bezrobocie ……… – obejmuje osoby, które chwilowo nie mają pracy (zmiana zawodu).
8. Podkreśl nazwy mniejszości narodowych w Polsce, których status jest określony zgodnie z Ustawą z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. (0–1 p.)
Białorusini, Karaimi, Łemkowie, Litwini, Romowie, Ormianie, Żydzi, Tatarzy
9. Wpisz w odpowiednie rubryki tabeli numery zdań będących opiniami oraz numery wypowiedzeń, które w obiektywny sposób informują o faktach. (0–6 p.)
1 Mniej więcej 80 kilometrów na północ od Rzymu, nieopodal granicy z Toskanią, leży niewielkie Viterbo. [...]
2 Miasto nie jest oblegane przez turystów, którzy najczęściej nawet nie wiedzą o jego istnieniu.
3 Kanoniczny, typowy plan zwiedzania Włoch obejmuje przecież zwykle Wenecję, Florencję oraz Rzym i, co najwyżej kilka miejscowości leżących na trasie przejazdu. [...]
4 Jak na średniowieczne miasteczko przystało, Viterbo otoczone jest niemal tysiącletnim murem obronnym o długości 5 kilometrów.
5 Przechodząc przez jedną z bram prowadzących do historycznego serca miasta, można odnieść wrażenie, że właśnie cofnęliśmy się przynajmniej o 500 lat. [...]
6 Siatka ulic, budynki mieszkalne, pałace, kościoły i place – wszystko jest żywym świadectwem wspaniałej historii miejsca, które przez pewien czas było siedzibą papiestwa. Źródło: E. Kowalczyk, Zapomniane miasto papieży, „Angora” 2012, 7
Opinie………
Fakty………..
10. Przeczytaj tekst źródłowy, następnie wykonaj polecenia. (0–3 p.)
Wpływ mediów na życie polityczne określa się czasem jako „mediatyzację polityki”. Z grubsza sprowadza się ona do tego, że przedstawiciele różnych partii zaczynają się zachowywać w sposób, który pozwoli im efektownie zaistnieć w prasie, radiu i telewizji, a tym samym dotrzeć do
potencjalnego elektoratu. Forma tych politycznych spektakli bywa zaskakująca, a czasem żenująca.
[...] Szczególnie wzmożoną aktywność wykazują politycy podczas kampanii przedwyborczych.
Otaczają się wtedy rzeszą tzw. spin doktorów (spin doctors)1 , którzy mają za zadanie kreować ich wizerunek medialny. Ale ostatnie słowo i tak należy do redaktorów i wydawców, którzy od pewnego czasu nie tyle relacjonują kampanie, co dość jasno dają do zrozumienia odbiorcom, na którego polityka warto zagłosować. Media mają w ręku potężny oręż: sondaże opinii publicznej. Odpowiednio nagłośnione wyniki mogą wpływać na decyzje wyborcze. Można odnieść wrażenie, że czasami są przez media selekcjonowane. W Polsce, w przeddzień głosowania, obowiązuje tzw. cisza
przedwyborcza. Zdarzyło się w przeszłości, że jedna z gazet ją złamała. Podejrzewano, że chciała w ostatniej chwili wpłynąć na bieg wydarzeń, bo opublikowany przez nią sondaż był korzystny dla partii, którą redakcja wyraźnie wcześniej wspierała. 1 Spin doktor (ang. spin doctor) – specjalista od public relations, który pracuje na rzecz znanego polityka, np. jako jego rzecznik prasowy. Zajmuje się ochroną reputacji swojego pracodawcy poprzez odpowiednie interpretowanie faktów i zjawisk (tzw.
spin, czyli socjotechnika polegająca na przekształcaniu obrazu rzeczywistości w celu uzyskania rezultatu subiektywnie najlepszego dla zainteresowanej strony). Źródło: D. Szczepańczyk, Polityzacja mediów, czyli dziennikarze na dwóch etatach, http://e-lekcje.org/nie-tedy-droga/polityzacja-
mediow.html
A. Wyjaśnij, na czym polega mediatyzacja polityki.
………..
………..
………..
………..
B. Wymień dwie cechy opisywanego w tekście zjawiska.
………..
………..
11. Wpisz w odpowiednie rubryki tabeli literę „P” przy zdaniach prawdziwych, a „F” – obok wypowiedzeń fałszywych. (0–4 p.)
Lp. Zdania Prawda/Fałsz
1. Kanon kultury narodowej to zbiór tekstów kulturowych, dzieł sztuki, kompozycji muzycznych, obrazów teatralnych oraz filmowych, a także obyczajów, wartości i symboli, które nierozerwalnie wiążą się z dziejami narodu i kształtują jego tożsamość. ………..
2. Obecnie w żadnym państwie europejskim pary homoseksualne nie mogą zawrzeć związku małżeńskiego. ……….
3. „Opinia społeczna” i „opinia publiczna” to terminy stosowane zamiennie w celu podkreślenia jednolitej struktury społeczeństwa oraz jego wspólnego stanowiska……….
4. Społeczeństwo informacyjne dysponuje rozwiniętą siecią środków teleinformatycznych,
dostarczających źródeł utrzymania większej części społeczeństwa oraz będących podstawą tworzenia dochodu narodowego………..
12. Wymień trzy cechy odróżniające narodowość od obywatelstwa. (0–3 p.)
………...
………...
……….
13. Wpisz literę „P” przy zdaniach prawdziwych, a „F” – obok wypowiedzeń fałszywych. (0– 4 p.) Lp. Zdania Prawda/Fałsz
1. Obywatelstwo polskie może nabyć dziecko, którego tylko jedno z rodziców jest obywatelem polskim. ………..
2. Zdaniem Niccola Machiavellego w prowadzeniu polityki najważniejsza jest moralność i etyka………
3. Pierwsze masowe partie polityczne posiadające rozbudowane struktury powstały na początku XVII w. ………..
4. Obywatelskie nieposłuszeństwo – zdaniem Hannah Arendt – to postawa sprzeciwiająca się działaniom państwa niezgodnym z interesem jednostki. ………..
14. Uzupełnij tabelę nazwami doktryn politycznych. (0–2 p.) Opis doktryny
Powstała pod koniec XIX wieku. Zakłada budowę ustroju społeczno-ekonomicznego przedkładającego dobro całego społeczeństwa nad interesy poszczególnych jednostek.
Według jej założeń w gospodarce ma panować zasada sprawiedliwości społecznej, zgodnie z którą wytworzone dobra zostaną podzielone tak, aby korzystali z nich również najbiedniejsi.
Nazwa doktryny……….
Opis doktryny
Wywodzi się z końca XVIII w. Odwołuje się do tradycji i zakłada poszanowanie instytucji
sprawdzonych oraz istniejących od wielu lat. Broni tradycyjnych zasad i wartości, takich jak autorytet, religia, hierarchia społeczna, własność. Zwolennicy tej doktryny uważają, że wszelkie zmiany powinny być wprowadzane w sposób ewolucyjny, a nie przez rewolucję.
Nazwa doktryny……….
15. Wymień trzy czynniki, które kształtują kulturę polityczną w Polsce. (0-3p).
• ………..
• ………..
• ………
16. . Podaj trzy typy więzi społecznych (0-1p.)
• ……… • ……… • ………
17. Uzasadnij, że prawo jest czynnikiem kształtującym ład społeczny. (0-2p.)
18. Wykaż różnicę między nacjonalizmem z kosmopolityzmem. (0-2p.)
19. Wymień kanały przekazów medialnych. (0-1p.)
……….
……….
………..
20. Grupa społeczna składa się z (0-1p).
a) 3 osób
b) co najmniej 2 osób c) 5 osób
