• Nie Znaleziono Wyników

Historia ruchów paleozoicznych w południowo-zachodniej Polsce

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Historia ruchów paleozoicznych w południowo-zachodniej Polsce"

Copied!
8
0
0

Pełen tekst

(1)

Kwartalnik GeologiC'lny, t. 31, or 4, 1987 r., str. 523- 530

Jozef OBERC

Historia ruchow paleozoicznych w poludniowo-zachodniej Polsce*

Tektogen kadomski ulegl w paleozoiku rozpadowi blokowemu. Zakladane w obnizeniach zbiorniki geosynklinalne najcZ(:sciej z wulkanizmem podmorskim zostaly sfaldowane w rOinych fazach: kale- do6skiej, starowaryscyjskiej, nassauskiej i po turneju. Po najwainiejszej, poprzedzonej fliszem, fazie sudeckiej nastllpil gl6wny rozw6j molas w basenach intrakratonicznych. Rozwojowi wczesnej platfor- my w fazie asturyjskiej towarzyszyio intensywne faldowanie w Sudetach Wschodnich, dalszy rozw6j budowy blokowej, intruzje granitoid6w, glownie w fundamencie prekambryjskim, i wulkanizm Illdowy w basenach intrakratonicznych. Powt6rzyl si~ on pod koniec sedymentacji dolnego czerwonego sPIl- gowca. Dolny perm zakonczyl etap wczesnej platformy, a faza palatynacka zaznaczyia si~ przejsciem facji morskich w facje Illdowe dolnego triasu.

WSTI;P

Gorotwor paleozoiczny w poludniowo-zachodniej Polsce sklada si~ z przeobra- ionych i niezrnienionych serii skalnych oraz podloia kadornskiego. Wielofazowymi rucharni paleozoicznyrni zostalo obj~te podloie, a jego skaly ulegaly dalszyrn deforrnacjorn spowodowanyrn przernieszczeniarni pionowymi i poziomyrni. Pod koniec deforrnacji waryscyjskiej skaly podloia byly intrudowane granitoidarni.

Tylko w niektorych rniejscach wnikaly one w serie paleozoiczne. Fakty te s~ przy-

czyn~ znacznych nawet roinic rni~dzy wiekiern radiornetrycznyrn i geologicznyrn skal cyklu prekarnbryjskiego.

Obecny obraz kartograficzny paleozoicznych stref faldowych poludniowo- -zachodniej Polski rna charakter rnozaiki. Wyst~pienia elewowanych serii kadorn- skich oddzielaj~ synklinoria, niekiedy rowy i polrowy, zbudowane ze sfaldowanych skal paleozoiku. W obr~bie niektorych paleozoicznych stref faldowych zaznacza

Rcferat wyg!oszony w lislopadzie 1986 r. na sesji zorganizowanej .... 'C Wrodawiu przez Komisj~ Tektoniki KNG PAN. poswi(:conej historii ruch6w tektonicznych na ziemiach polskich w cyklu kaledOlisko-waryscyjskim.

(2)

Nie omawiaj~c blizej wszystkich tych jednostek, autor odsyla czytelnika do

cz~sci graficznej (fig. I, 2). Ola podkreslenia istotnych cech budowy kaledonskiej i waryscyjskiej jednostki te zostaly (fig. 2) uszeregowane w porz~dku geograficz- nym, co dobrze odzwierciedla stosunki mi~dzy podlozem kadomskim i jednostka- mi kaledonsko-waryscyjskimi.

CHARAKTERYSTYKA RUCH6w PALEOZOICZNYCH

W pOludniowo-zachodniej Polsce zachowaly si~ liczne fragmenty tektogenu waryscyjskiego Europy srodkowej. W kilku jednostkach tektonicznych wyzszego

rz~du sedymentacja waryscyjska (dewon - perm) jest kontynuacj~ nieprzerwanej sedymentacji cyklu kaledonskiego, tj. sedymentacji staropaleozoicznej. Ta zas zaczynala si~ w r6znych jednostkach w r6znym czasie mi~dzy kambrem a sylurem. Fakt, ze na malym obszarze omawianej cZ~Sci kraju na pograniczu sylur/

/dewon w niekt6rych jednostkach brak przerw w sedymentacji, a nawet osad6w diastroficznych wsr6d utwor6w gl~bokomorskich, jak np. w G6rach Bardzkich i G6rach Kaczawskich, dowodzi braku wplyw6w deformacji kaledonskich w tych jednostkach. Ruchy te w Sudetach Wschodnich spowodowaly nawet zaloienie nowego zbiornika, kt6ry rychlo przerodzil si~ w geosynklin~ ze wszystkimi jej charakterystycznymi cechami. Olatego tez nie jest uzasadnione wi~zanie z okresem ordowik -starsze ogniwa dewonu wielkich zdarzen tektonicznych, tj. powstania tektogenu kaledonskiego (1. Oberc, 1978). 1ednakZe w kilku jednostkach, tj. w pObliskich czeskich Karkonoszach (1. Chaloupsky, 1965), w strukturze klodzkiej (1. Oberc, 1966a), w strefie krakowskiej (S. Bukowy, 1984) i poza interesuj~cymi

nas terenami - w strefie kieleckiej (1. Czarnocki, 1936) - zaznaczyly si~ wyraznie ruchy faldowe u schylku starszego paleozoiku.

Niepok6j tektoniczny w paleozoiku spowodowal rozbicie tektogenu kadom- skiego na liczne bloki. Bloki te 0 charakterze blok6w litosfery zachowywaly od-

r~bnosc przejawiaj~c~ si~ w rMnym czasie i tempie ruchOw pionowych: pozytywnych i negatywnych. Ozi~ki temu w rMnych cz~sciach poludniowo-zachodniej Polski sedymentacja paleozoiczna na poszczeg61nych obnizaj~cych si~ blokach zaczynala

si~ w rMnym czasie. We wszystkich jednak przypadkach osady gromadzily si~

na powierzchniach erozyjnych rozwini~tych w skalach metamorficznych z reguly mezozonalnych tektogenu kadomskiego. Nie znamy jedynie podloza paleozoiku kaczawskiego i Luzyc. Mozna by przyj~c zasad~, ze pMniej zaczynala si~ sedymen- tacja na jednostkach podloza gl~biej zerodowanych. I tak, pomijaj~c wspomniane juz Luzyce i G6ry Kaczawskie, wymienmy kambr pObliskich srodkowych Czech i G6rnego Sl~ska, kt6ry nie ulegl przeobrazeniu. Wedlug R. Kettnera (1917) i A.

Kotasa (1973) podloze w obu przypadkach stanowi~ slabo zmienione szaroglazy prekambru. Ordowik w pOludniowych Karkonoszach spoczywa juz na skalach mezozonalnych i zawiera ich otoczaki (1. Chaloupsky, 1963). W tym samym czasie zdaje si~ przypadac pocz~tek sedymentacji w strukturze klodzkiej i bardzkiej.

Podobna jak w Karkonoszach sytuacja powt6rzyla si~ w dewonie dolnym w struk- turze wschodniosudeckiej w okolicy Strzelina (1. Oberc, 1966b). Dewon zawiera tu otoczaki mezozonalnych skal kadomskich (K.H. Scheumann, 1937; L. W6jcik, 1974). Podloze dolnego karbonu tam, gdzie lezy on niezgodnie, stanowi~ serie w r6znym stopniu przeobraione az do tak zmienionych skal jak gnejsy sowiog6r-

(3)

Gubin

Ruchy paleozoiczne w SW Polsce

1m!III!1 1»12

~6 ~7

[j]]]J3

[;£14

~8

09

GZW

Fig. l. Paieozoiczne strefy faldowe poludniowo-zachodniej Polski i teren6w przylegiych The Palaeozoic folding zones in south-western Poland and adjacent areas

525

1---15 - -

-

[ZJ10 //11

I - wi~ksze obszary utwor6w prekambru; 2 - wi~ksze intruzje waryseyjskie; 3 - wi/izki faldow kaledoilskich:

SK - poludniowokarkonoskie, K - klodzkie, C - krakowskie; 4 - faldy starowaryscyjskie: SE - Sudet6w Wschod- nich, St - strzeliDskie; 5 - faldy nassauskie, struktura Swiebodzic; 6 - faldy fazy sudeekiej poprzedzone ruchami faldowymi (w przybliteniu granica turnej/wizen): B - struktura bardzka, Kc - struktura kaezawska; 7 - faldy [azy sudeckiej: Z - strefa Zgorzelca, RHC - strefa reno-hercynsko-krakowska; 8 - faldy asturyjskie: N - strefy Niemczy, NJ - strery Niskiego Jasenika, GZW - zaChodniej cZ~5ci Gorno~l&skiego Zagl~bia W~glowego: 9 - gra- nice basenow strukturalno-sedymentacyjnych (karbonsko-permsko-mezozoicmyeh); 10 - nasuni~ie ramzowskie:

II - glowne rozlamy waryscyjskie: Dt. - Draham -Laby, HC - Hamburga - Krakowa, Nt. - Nysy luiyckiej, Sm - Strzegomia, N - Niemczy

I - larger areas of the Precambrian formation; 2 - larger Variscan intrusions; 3 - the Caledonian [old bundles:

SK - Southern Karkonosze MIS, K - Klodzko, C - Krakow; the Oki Variscan folds: SE Eastern Sudety Mts, SI - Strzelin: 5 - the Nassau folds, the 5wiebodzice structure; 6 - the Sudety phase folds proceded by folding movements {approx the Tournai/Visean border): B - the Bardo structure, Kc - the Kaczawa structure; 7 - the Sudety phase folds: Z - the Zgorzelec zone, RHC - the Rhine - Harz-Krakow zone; 8 - the Asturian folds: N - the Niemela zone, NJ - the Niski Jesenik zone, GZW - western part of the Upper Silesian Coal Basin; 9 - borders of structural sedimentary basin (Carboniferous-Permian-Mesozoic); 10 - the Ramzow thrust; II - the main Variscan breaks: Dt. - Drahamy-Laba, HC - Hamburg-Krak6w, Nt. - Nysa t.uzycka, Sm - Strzegom, N - Niemcla

skie. Karbon g6rny rozwijal silO jako dalszy ci~g sedymentacji dolnokarbonskiej, lecz jui w warunkach I~dowych. Now~ seri~ zaczyna on jedynie w G6rach Kaczaw- skich (1. Milewicz, 1962). Podobnie jak karbon gamy rozwijal si~ czerwony sN- gowiec, choc jego g6rna cz~sc obj~la znacznie rozleglejsze tereny. Cechsztyn spo- czywa na czerwonym sp~gowcu, a taleie, na malych obszarach, na utworach star- szych.

W poludniowo-zachodniej Polsce s~ tei jednostki tektoniczno-sedymentacyj- ne 0 nieprzerwanej, dlugotrwalej sedymentacji. Najwi~cej na to dowod6w dla

(4)

I

~ I I x 1~~1"'" x x ! .."...-.,.._.

I f I~"'"

- x I

x I : x IX

I c

1

~j--1J"1~-~I"'-.r.\.

I I

1-- r _. I ~

I -

'IX

I .,.. ,

"

~

W tXT""~'

'

!x,. =

. .. . . r-

IC, :: : ::IIr.-¢

: t :::::

l o ,l·· ·· ·1 1 - 10, I : : : : : 11;-

F- 'I X

I

X

... .

<=1'" ....

II.~ ,..1 ::: .... ... .. . ::::

Ix.

X.b<

T

rxo:4 -=1,· ..roo:

.,..

x

I x I Iii c

k- :: : :: I X ~

,',

,I,~"""

, I I

I 117"""'

,.:r.-. .j' IX

Ix

~ ::x

'" H\f : ~

~

'·1:

:::::11= -

.....

-

?

.=Z-"'<

I I I

1!-1J" ..,..-

-

,...

~

I-

11

Cm .....

·

.

·r···llrr····rr"l~

.. ......•...... . . .

..

. .... ...•......... ... ....-..... ...,.. . . . ...

JI 1·ll

. ... ... . ...

··lf J

. .

l r

•.. . . . . . . . , . .• " . . . . To. . . . . ?!'

"71:~~ : ~~:~~ ~5~6~7:~8~~:~~~:~1;::~12:.13

-14 "11>15

":1~: ~ 1~~;~ 119:~:;O:~ ~2~~:;3::24

-

!!.

~

~

(5)

Ruchy paleozoiczne w SW Polsce 527

Gor Kaczawskich (kambr - dolny karbon) dostarczyli: M. Chorowska (1978) i Z. Urbanek (1978), dla Gor Bardzkich (ordowik-dolny karbon) - J. Haydu- kiewicz (1979) i J. Oberc (1987), a dla Sudetow Wschodnich (dolny dewon -west- fal) - K. Patteisky (1929). Jednostki te przesz!.y pe!ny cykl rozwojowy do fliszu w!,!cznie, zakor\czony faldowaniem w dwoch pierwszych przypadkach w fazie sudeckiej, w trzecim zas - w f~zie asturyjskiej, Flisz przed sfa!dowaniem prze- chodzi tam w molas~ Gornego SI,!ska,

HISTORIA RUCH6w PALEOZOICZNYCH

Szczego!owa historia ruchow paleozoicznych w po!udniowo-zachodniej Polsce zostala przedstawiona na fig. 2. Oprocz podanych wyiej informacji z figury tej wynikaj,! nast~puj,!ce wainiejsze wnioski:

I, Fa!dowanie kaledor\skie, zaznaczone w po!udniowych Karkonoszach, struk- turze klodzkiej i w strefie krakowskiej, nie by!o poprzedzone sedymentacj,! fliszu,

Nast~pstwem faldowania nie by!o zas tworzenie si~ molasy.

2, Najwyrainiejsz,! faz'! fa!dowania by!a faza sudecka. ktora zamknela sedymen- tacje geosynklinaln,!, W Sudetach Wschodnich zaznaczy!a sie ona przejsciem fliszu w molas~ (do In'!) bez faldowania; fa!dowanie nast,!pito dopiero w fazie asturyj- skiej. Podobne nast~pstwo i typ zjawisk notuje si~ w Sudetach Srodkowych, W pozostalych jednostkach faza sudecka objawi!a si~ fa!dowaniem i by!a poprzedzo- na sedymentacj,! fliszu. W Gorach Bardzkich flisz ten rozwijal si~ stopniowo po- cz'!wszy od dewonu dolnego,

3. Intensywna faza fa!dowania zaznaczyla si~ w pobliiu granicy turnej/wizen w Gorach Kaczawskich i w strukturze bardzkiej (w Gorach Kaczawskich faldo- wanie p!aszczowinowe). W obu jednostkach wynikiem tej fazy by!o powstanie kordylier, ruchy masowe i ich produkt - formacje olistostromowe. Niezaleinie od tego w Gorach Bardzkich w pietrze Glyphioceras striatus powsta!a kordyliera, w wyniku czego osadzi!y si~ zlepieIice z Wilczy,

4, W wersji spoinionej faza sudecka zaznaczy!a si~ w Wielkopolsce na wschod-

(

Fig. 2. Historia ruch6w paleozoicznych w poludniowo~zachodniej Polsce The Palaeozoic movements in south~western Poland

Ruchy pionowe: I - przejkie warunk6w lildowych w morskie, 2 - przejscie warunk6w morskich w Illdowe, 3 - niezgodnosci; ruchy faJdowe: 4 - faldowanie bez metamorfizmu lub anchimetamorfizm, 5 - faldowanie z epimeta- morflZmem, 6 - faldowanie z mezometamorfizmem; 7 - uskoki zrzutowc (a) i inwersyjne (b); 8 - nasuni~cia plaszczo- winowe; 9 - uskoki przesuwcze; 10 - fleksury; I I - kordyliera; 12 - tektonika intruzyjna; magmatyzm: 13- intruzje subwulkaniczne, 14 - incruzje gl~binowe granitoid6w; 15 - wulkanizm Illdowy kwasny; 16 - wulkanizm Illdowy zasadowy; 17 - wulkanizm podmorski zasadowy; 18 - wulkanizm podmorski kWaSny: 19 - formacje gl,bokomorskie; 20 - nisz, turbidyty; 21 - molasa i inne osady l~dowe; 22 - inne osady morskie; 23 - erozja;

24 - utwory prekambru w podlo;tu serH osadowych; t - turnej; v - wizen; n - namur; w - westfal. s - stefan Vertical movements: I - transition of continental conditions into marine conditions, 2 - transition of marine condi- tions into continental conditions, 3 - disconformities; folding movements: 4 - fOlding with no metamorphism and anchimetamorphism. 5 - folding with epimetamorphism, 6 - folding with mezometamorphism: 7 - deep-slip faults (a) and oblique reverse faults (b); 8 - nappe thrust; 9 - strike-slip faults; 10 - flexures; II - cordillera;

12 - intrusive tectonics; magmatism: 13 - subvulcanic intrusions. 14 - plutonic intrusions of graniloides; IS - acid continental vulcanism; 16 - basic continental vulcanism;17 - basic subsea vulcanism; 18 - acid subsea vul- canism; 19 - deep water marine formations; 20 - flysch, turbidites; 21 - molase and other continental deposits;

22 - other marine deposits; 23 - erosion; 24 - the Precambrian deposits in basement sedimentary series; t - Tournai; v - Visean; n - Namurian; w - Westphalian; s - Stephanian

(6)

6. Faza asturyjska (poza przedstawion~ dotychczas rol~) wytworzyla w struk- turze bardzkiej i w Gorach Sowich faldy nalozone wedlug innego planu struktural- nego niz plan sudecki. Zwi~any jest z ni~ ponadto magmatyzm gll'binowy, po- wierzchniowy i subwulkaniczny.

7. Poza Sudetami Srodkowymi i Wschodnimi, gdzie powstaly gornokarbonskie molasy dolne (por. wyzej), w innych jednostkach molasy oddzielone s~ od podloza

luk~ stratygraficzn~. Z okresem rozwoju molas wi~z~ sil' dwa cykle wulkanizmu

l~dowego: pod koniec westfalu i pod koniec sedymentacji dolnego czerwonego sNgowca. Do dzis erozja odkryla subwulkaniczne formy wystl'powania wulka- nitow westfalskich.

8. Magmatyzm geosynklinalny mial najwil'ksze natl'zenie w jednostce klodzkiej, Gorach Kaczawskich, strefie krakowskiej, poludniowych Karkonoszach Oraz Sudetach Wschodnich. Jedynie w jednostce karkonoskiej i krakowskiej s~ to mag- matyzmy rownowiekowe, natomiast w innych jednostkach magmatyzm przypada w nieporownywalnych momentach czasu geologicznego.

9. Ogromne zrMnicowanie czasowe przejawow sedymentacji i ruchow skorupy ziemskiej w rMnych jednostkach geologicznych przemawia za tez~, ze przyczyn~

tego jest budowa blokowa rozwijaj~ca sil' synsedymentacyjnie w paleozoiku. Budowa ta ma charakter skorupowy, zas powstale bloki wykazywaly znaczny stopien autonomii.

Instytut Nauk Geologicznych Uniwersytetu Wroclawskiego Wroc!aw. u1. Cybulskiego 30 Nadeslano dnia 26 czerwca 1~ln r.

PISMIENNICTWO

BUKOWY S. (1984) - Struktury waryscyjskie regienu sl~sko-krakowskiego. Geologia uS!., 691.

CHALOUPSKY 1. (1963) - Konglomeraty v krkone!rkem krystaliniku. Sbornik Ustr. Ust. Geol., 28.

CHALOUPSKY J. (1965) - Metamorphic development of the Karkonosze. Cristalline Complex.

Krystalinikum, 3.

CHOROWSKA M. (1978) - Wizeriskie wapienie w epimetamorficznym kompieksie Gor Kaczawskich (Sudety). Rocz. Pol. Tow. Geol., 48, p. 245-261, or 2.

CZARNOCKI 1. (1936) - Przegilld stratygrafii i paJeogeografLi dewonu dolnego Gor Swi~tOkrzyskich.

Spraw. Panstw. lnst. Geo!., 8, p. 129-200, 2. 4.

HAYDUKIEWICZ 1. (1979) - Stratygraphy of the Zdanow Series in the northern part of the Bardo Unit on the basis of conodonts. Geol. Sudet., 14, p. 77 - 96, nr 2.

KETTNER R. (1917) - Versuch einer stratigraphischen Einteilung des bohmischen Algonkiums.

Geo!. Rundsch. 8.

KOTAS A. (1973) - Wyst~powanie utworow kambru w podtozu G6rno~lllskiego Zagl(:bia W~glo­ wego. Prz. Geot.. 21, p. 37, nr 1.

MILEWICZ 1. (1962) - Pierwsza wiadomosc 0 karbonie w niecce p6lnocnosudeckiej. Prz. Geo!.. 10.

p. 311, Dr 6.

OBERC 1. (l966a) - Ewolucja Sudetow w swietle teoru geosynklin. Pr. Inst. Geo!., 47.

(7)

Streszczenie 529

OBERC J. (1966b) - Geologia krystaiiniku Wzgorz Strzelinskich. Stud. Geol. Pol., 20.

OBERC J. (1978) - Besteht ein kaledonisches Tektogen in Siidpolen. N. Jb. Geo!. Paliiont. Mh. 1.

OBERe J. (1987) - Struktura bardzka jako Teper rozwoju waryscydow wschodniej cz(:sci Sudetow Zachodnich i ich przedpola. Przew. 58 Zjazdu Pol. Tow. Geo!.. p. 165- 180.

PATTEISKY K. (1929) - Geologie des varislischen Gebirges der Oslsudeten. Sborn. Stat. Geol. USl.

CSR,9.

SCHEU MANN K.H. (1937) - Zur Frage naeh dem Vorkommen von Kulm in der Nimptscher Kristallin- zone. Miner. Petro Mitteil, 49, z. 2-3.

URBANEK Z. (1978) - The significance of Devonian conodont faunas for the stratigraphy of epi- -metamorphic rocks of north-eastern part of the Gory Kaczawskie. Geol. Sudet., 13, p. 7 - 28, nr I.

W6JCIK L. (1974) - Budowa geologiczna masywu strzelinskiego W okolicy Strzelina. BiuI. Inst. Geo!., 279, p. 5 - 57.

fQ,ecp 06EPl.\

Io1CTOPIo1I1 nAflE030iilcKIo1X TEKTOHIo1YECKIo1X ABIo1>KEHIo1ii1 HA IOrO-3AnAAE nOflbWIo1

PC310MC

K3AOMCKHH TCKToreH AO H3~3n3 n3neoloHcKOH CCAHMeHTa,-,HH 6btn Ha 06WHPHOH TeppHTopHIo4 lPOAHpOBaH AO ypOBHR aMcpH60nHToBoH cpau,HH. B naneOlOC nocTCneHHO pacnaAanc.II H3 6nOKH nHTO- CCPCPbl, aBTOHOHHbte nOA811)KKH KOTOpbtx npoHcXOAHnH H3 npOT.II)I(eHIo4H reonorH~eCKoro BpeMeHH.

Ha onycKaBWHXC.II 6nOKax 8 paJHoe 8peM.II Ha~HHanOCb reOCMHKnHHanbHoe ocaAKOHaKonneHHe. 3a- KaH~Io4BanOCb 0140 npeMMy~ecTBeHHO BcneAcTBMe npOl.leCCOB CKnaAKOo6p3l08aHH.II H3 OTAenbHblX 3neMeHTax B palHoe Bpel1'"

,QaHHble. KaC31Oll.VteC.II reonorlo4~eCKHX "BnCHHH no OTAenbHblM 3neMeHTaM npeACTaBneHbl Ha cpMr. 2, rAe reonorM~eCKHe lneMeHTbl npeACTaaneHbt B reorpacpH~eCKoM nop"AKC. KaK cneAyeT Hl npeAnO)f(eHHOH HHcpopMaLlMM, 6noKH OTnlo4~3nHCb 60nbwoH TeKTOHM~ecKoH caMOCTO.llTCnbHOCTbK>.

I4x BepTHKanbHbtC H ropHlOHTanbHble nOABH)KKH Aa)KC B conpeAenbHbtX 6noKax 6blBanH HeCMHxpOH- HbIMH. 1013 npeAnO)KeHHbtX conOCTaaneHHM MO)KHO CAenaTb cneAylO~Me BbIBOAbt:

1. KaneAoHcKHe A8H)I(eHHR, npoIIBHBwMecR B HeCKonbKIo4X, A3)Ke OTAaneHHblX Apyr OT Apyr3 6nOKax HC npeABap.lln cpnHw. BcneAcTBHe lTHX nOABM)KeK He 06paJOBanaCb Monacca. n03TOMY He 06paJ083nCJt KanCAOHCKMM TeKToreH. Ha HCKOTOPblX 3neMCHTaX ceAMMCHTaLlH" B ycno8HRX rny60Koro MOP" 6el AHaCTpo¢llo4~eCK"'X ocaAKoB npOAomKanaCb Ha rp3HHl.le cMnYP-AeBoH.

2. B3>KHeHWeH .IISMnaCb CYAeTCK3.11 cpaJa. B 6apAlKIo4X H Ka~aBcKHX rop3x ee npeABapRnO CKnaAKO- 06p310B3HHe, npHMepHo Me)KAY TypHeeM H BHlceM. OAHaKo, B 4cHTp3nbHbix H BOCTO~HbIX CYAeTax 3Ta cpan 6b.na OTMe~eHa nepexoAOM 110PCKHX cpaLlHH B KOHTMHeHTanbHb.C. B BOCTO~HbIX CYAeTax Ba)f(HCHWHMIo4 cp33aMI1 6btnH: ApesHeaapHCI..IHHCK3.11 11 3CTypHitCK3J1.

2. reocHHKnMHanbHblH MarMaTl1lM npO.ll8mlnC.II B p31Hbte MOMeHTbl reonorH~eCKoro BpeMcHH. OAHospeMeHHo OH HMen MeCTO B K3PKOHOWCKOM H KPaKOBCKOH 3neMeHTax. rpaHHToHAbl 104 KOHTHHCH- nnbHblH (Cy6CCK8CHTHbIH) MarMaTMlM CUlaHbl C nepHoAoM p3lBHTH" Monacc H 3CT)'PHMCKOH .cpaJOH.

BTOPOH 3T3n TaKOrO Marl13THll1a npHXOAHTC.II H3 HCXOAHblM neplo40A OC;tAKOH3KOnnCHHJI HHJKHerO KpaCHoro ne)KHII.

(8)

PALAEOZOIC MOVEMENTS IN SOUTH-WESTERN POLAND

Summary

Prior the Palaeozoic sedimentation the Cadomian tectogen were eroded within remarkable areas to the amphibolite facies level. In Palaeozoic it dezintegrated gradually to the lithospheric blocks which moved independently in geologic time. Geosynclinal sedimentation developed on the lowered eroded blocks in various periods. Its finish caused mainly by folding movements occurred in various units in various periods.

Information on geological phenomena in particular units is given in Fig. 2, where these units are made up in geographical order. Remarkable individualism of particular blocks (geological) issues from the data. Both vertical and horizontal movements were often non synchronous even in the adjacent blocks.

The mOst important conclusions are following:

1. The Caledonian movements occurring in even several distant blocks were not proceded by flysch.

There is no molasse resulted in their activities. Nor the Caledonian tectogen was developed. In some units deep water marine sedimentation with no diastrophic deposits outlasted the Silurian/Devonian border.

2. The Sudetic phase was not of importance. In the Bardzlcie and Kaczawskie Mts it was prOceded by folding in between Tournai and Visean. In the Middle and Eastern Sudety Mts however the Sudetic phase appeared as a transition from the marine to continental facies. The old Variscan and Asturian phase were most important in the Eastern Sudety Mts.

3. The geosynclinal magnetism occured in various points of geological time. It is simultaneous only in the Karkonosze and Krakow units. Granitoides and continental magnetism (subsequent) are linked with the molasse development period and the Asturian phase. The nex.t stage of such magnetism occurs in sedimentation decline of the Lower Rotliegendes.

Cytaty

Powiązane dokumenty

The community of the Church is not only constituted by adults, the Church manifests itself not only by the presence of church structures and the pastoral work with young people,

Aktualnie brak jest dostatecznie udokumentowa- nych badań naukowych i klinicznych potwierdza- jących skuteczność i bezpieczeństwo stosowania pochodnych Cannabis sativa

W niektórych publikacjach ostatnich lat (np. Crombiego Nauka średniow ieczna i początki nauki now ożytn ej 3) można zaobserwować wyraźną tendencję do rehabilitacji

Omawiane osady czwartorzędowe leżą na skałach fliszo- wych (ryc. 2), należących do serii śląskiej (Książkiewicz, 1951, 1953, 1974) - piaskowcach i łupkach warstw

Tak uzyskany wskaźnik przyjmuje wartość 100 przy zupełnie losowym rozkładzie cyfr wiodących, ale może go przekroczyć, gdy rozkład będzie zbliżał się do odwrotnego w stosunku

Firstly, he discusses three main approaches to creativity in the history of aesthetics: God’s creativity, artistic creativity (of a poet and artist) and human creativity (by

Jędrzejko M., Sarzała D., Jak (czy w ogóle można) zapobiegać prostytucji?, [w:] Prostytucja jako problem społeczny, moralny i zdrowotny, red. Kowalczyk-Jamnicka M.,

ze względu na pomiar temperatury anemometrem akustycznym strumienia ciepła jawnego (górny rysunek), oraz wartość poprawki w funkcji nieskorygowanego strumienia (dolny