Wiatr
zagrożeniem dla lasu
Dr inż. Adam Wójcicki Dr inż. Tadeusz Zachara
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
Czym jest wiatr?
I jak powstaje?
Jakie znamy
rodzaje wiatru?
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
Wiatr zstępujący
W zależności od kierunku ruchu
mas powietrza
Wiatr północny
Wiatr południowy
Wiatr zachodni Wiatr wschodni
W Polsce mamy przewagę
wiatrów
zachodnich
W zależności od kierunku ruchu mas powietrza
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
Fen Halny
Polák
W zależności od prędkości ruchu mas powietrza
Np. Skala Beauforta: 0-12 albo
- Słaby
- Łagodny
- Umiarkowany - Silny
- Bardzo silny
- …
(fot. A. Savin, WikiCommons)„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
Huragan > 33 m/s (>117 km/h),
akwen Oceanu Atlantyckiego
Tajfun huragan, Ocean Indyjski, Pacyfik
Cyklon wirowy układ wiatrów w obrębie niżu
Orkan cyklon, Ocean Indyjski
Skutki działania silnych wiatrów
w lesie?
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
Połamane i powyrywane przez wiatr drzewa
w lesie gospodarczym kilkadziesiąt lat przed planowaną wycinką,
to oczywiste straty ekonomiczne, często liczone w milionach
złotych!
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
Strefy zagrożenia związanego z występowaniem silnych wiatrów w Polsce:
żółty – umiarkowane zagrożenie brązowy – podwyższone
czerwony – wysokie
Powierzchnia szkód w lasach Polski [tys. ha]
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Ale śmierć [drzew]
to dopiero początek…
dalszych problemów!
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
Następstwa klęski
wiatrołomu w lesie mogą być tragiczne:
- Gradacje owadów
- Pożary
Dlatego połamane i przewrócone drzewa po klęsce, należy jak
najszybciej usunąć z lasu
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
A czy wpływom
silnych wiatrów w lasach
można przeciwdziałać?
Czynniki wpływające na odporność drzewostanów lasu na wiatr:
- wiek
- gatunek drzew
- ukształtowanie terenu - struktura lasu
- pielęgnacja
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
- Przygotowaniu gleby,
- Rzadkim sadzeniu drzew,
- Intensywnym przerzedzaniu drzewostanów.
80 85 90 95 100 105 110 115 120
20 25 30 35 40 45
h/d
wiek
O S1 S2 S3
Skracanie niebezpiecznego okresu wysokiej smukłości drzew (sosna) O – brak pielęgnacji
S1 – cięcia słabe
S2 – cięcia umiarkowane S3 – cięcia silne
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
Układ ostępowy
Dzięki układowi ostępowemu wyższe, starsze,
bardziej podatne na działanie silnych wiatrów drzewostany,
Okrajek lasu
Drzewa okrajkowe rosnące na skraju drzewostanów stanowią zaporę przeciw huraganowym wiatrom.
Jednak zbyt szczelny płaszcz ochronny może powodować
spiętrzenia w strefie wierzchołków.
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
„Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”
Biogrupa
W strefach wysokiego zagrożenia ze strony
wiatru duże znaczenie ma wzajemne wspieranie się drzew z górnego piętra.
Nie należy takich grup
rozdzielać.
Dziękujemy za uwagę!
Projekt edukacyjny pt. „Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie” jest realizowany przez Instytut Badawczy Leśnictwa
w latach 2019-2022 i jest dofinansowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
„Wiatr zagrożeniem dla lasu”
Dziękujemy za uwagę!
Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie