Spotkanie zespołu
ds. Warszawskiej Karty Praw Osób Doświadczających
Bezdomności
Warszawa, 10.08.2021 r .
Zespół ds. Warszawskiej Karty Praw Osób Doświadczających Bezdomności
W ramach prac nad Warszawską Kartą Praw Osób Doświadczających Bezdomności pracuje 7 zespołów roboczych:
1. Mieszkalnictwo: usługi umożliwiające dostęp do odpowiednich rozwiązań opartych na mieszkaniach dla wszystkich osób doświadczających bezdomności;
2. Dostęp do godnego schronienia. Prawo do prywatności;
3. Prawo do korzystania z przestrzeni publicznej i swobodnego poruszania się po niej. Prawo do podejmowania czynności niezbędnych do przetrwania;
4. Respektowanie przez pracowników świadczących usługi prawo do równego traktowania wszystkich ludzie, nie dyskryminując osób bez domu. Zapewnienie możliwości korzystania z adresu korespondencyjnego. Prawo do ochrony danych. Prawo do prywatności;
5. Prawo dostępu do podstawowych, publicznie dostępnych urządzeń sanitarnych;
6. Prawo do usług ratujących życie;
7. Prawo do udziału w wyborach.
Dotychczas odbyło się 28 spotkań zespołów roboczych.
Z uwagi na wspólną tematykę, która przenika się w pracach poszczególnych zespołów roboczych, zaplanowane są wspólne spotkania zespołów:
- zespołu 7 i zespołu 4 w zakresie zapewnienia możliwości korzystania z adresu korespondencyjnego;
- zespołu 4 i zespołu 2 w zakresie zapewnienia prawa do prywatności;
- zespołu 3 i zespołu 5 w zakresie potrzeby stworzenia miejsca, w którym osoby w kryzysie bezdomności będą mogły w sposób bezpieczny, pod opieką służb medycznych, przerwać ciąg alkoholowy i oczyścić organizm z alkoholu, aby podjąć dalsze leczenie.
Zespół 1: Mieszkalnictwo: usługi umożliwiające dostęp do odpowiednich rozwiązań opartych na mieszkaniach dla wszystkich osób doświadczających bezdomności
Prezydium zespołu:
Pani Julia Wygnańska - Fundacja Najpierw Mieszkanie Polska, Pani Paulina Radecka – Biuro Polityki Lokalowej.
Skład zespołu:
• Biuro Pomocy i Projektów Społecznych;
• Biuro Polityki Lokalowej;
• Fundacja Najpierw Mieszkanie Polska;
• Caritas Archidiecezji Warszawskiej;
• Kamiliańska Misja Pomocy Społecznej;
• Habitat for Humanity Poland;
• Stowarzyszenie Monar.
Zespół 1: Mieszkalnictwo: usługi umożliwiające dostęp do odpowiednich rozwiązań opartych na mieszkaniach dla wszystkich osób doświadczających bezdomności
Terminy spotkań zespołu: 7 maja, 28 maja, 29 czerwca, 20 lipca Określone obszary pracy zespołu:
a) Wsparcie dla osób, które po okresie bezdomności trafiły do lokali z zasobu mieszkaniowego m.st. Warszawy Rozwijanie metody Najpierw mieszkanie – mieszkania projektowe, mieszkania z zasobu m.st. Warszawy
b) Programy mieszkaniowe realizowane w formie tradycyjnych mieszkań treningowych, Zapewnienie dostępności mieszkań dla wszystkich programów opartych na mieszkaniach,
w tym dla osób, które kończą w nich udział
c) Ujednolicenie stosowania procedury przez dzielnicowe wydziały zasobów lokalowych w stosunku do osób w kryzysie bezdomności ubiegających się o najem lokali z zasobu miasta.
Zespół podjął temat sytuacji adaptacji i utrzymania się osób po kryzysie bezdomności w otrzymanych mieszkaniach z zasobu miasta oraz możliwości monitorowania sytuacji tych osób przez ośrodki pomocy społecznej, wydziały zasobów lokalowych oraz organizacje
pozarządowe.
Omówiono:
• programy mieszkaniowe realizowane w formie tradycyjnych mieszkań treningowych oraz planowane zmiany w systemie mieszkań, w tym rozwój metody Housing First;
• możliwości pozyskania mieszkań z zasobu mieszkaniowego miasta oraz Skarbu Państwa na rzecz przeciwdziałania bezdomności;
• rozwój Społecznych Agencji Najmu jako elastyczny kierunek rozwoju mieszkań treningowych w pracy z osobami w kryzysach.
BPiPS przesłał do akceptacji członkom zespołu ankietę skierowaną do OPS o skali wsparcia udzielanego osobom po kryzysie bezdomności w otrzymanych mieszkaniach z zasobu miasta. Na kolejne spotkanie członkowie zespołu przygotują wstępne propozycje wniosków do wdrożenia w ramach Warszawskiej Karty Praw Osób Doświadczających Bezdomności.
Zespół 2: Dostęp do godnego schronienia. Prawo do prywatności
Terminy spotkań zespołu: 12 maja, 27 maja, 28 czerwca, 19 lipca
Prezydium zespołu:
Pani Marlena Muszyńska- Biuro Pomocy i Projektów Społecznych, Pan Andrzej Czarnocki– Caritas Archidiecezji Warszawskiej.
Skład zespołu:
• Biuro Pomocy i Projektów Społecznych;
• Warszawskie Centrum Integracji „Integracyjna Warszawa”;
• Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Wola;
• Stowarzyszenie Monar”;
• Caritas Archidiecezji Warszawskiej.
Zespół 2: Dostęp do godnego schronienia. Prawo do prywatności
Określone obszary pracy zespołu:
1. Sytuacja osób w kryzysie bezdomności, w szczególności kobiet, wobec których są przeciwwskazania do ponownego przyjęcia do schroniska/noclegowni – osoby trudne, zagrażające bezpieczeństwu innych, łamiące wielokrotnie regulamin placówki z powodu nadużywania alkoholu/substancji psychoaktywnych, itp.;
2. Dostępność miejsc dla osób w kryzysie bezdomności z zaburzeniami psychicznymi. Oferta WOIK wsparcia psychologicznego dla osób z placówek dla bezdomnych;
3. Dobre praktyki stosowane przez schroniska i noclegownie w zakresie poszanowania prawa osób w kryzysie bezdomności, w tym kobiet do prywatności, własności, samodecydowania w sytuacji przebywania w placówce;
4. Podnoszenie standardu obiektów oraz usług oferowanych przez placówki dla osób bezdomnych;
5. Deinstytucjonalizacja systemu placówek dla osób bezdomnych i rozwój programów mieszkaniowych;
6. Dostęp do środków czystości, pościeli, zapewnienie możliwości samodzielnego przygotowywania posiłków, dostęp do prywatnej szafki, miejsca przechowywania rzeczy, których nie można trzymać w schronisku, a które osoba do niego przyjęta chce odebrać po zakończeniu pobytu.
Przeprowadzona została ankieta wśród osób w kryzysie bezdomności, przebywających w placówkach, na temat ich poczucia prawa do prywatności. Wpłynęło 364 ankiety z 7 placówek. Wyniki ankiety zostały zaprezentowane na spotkaniach zespołów 2 i 4.
Na kolejne spotkanie OPS Wola przygotuje informacje, jaki odsetek osób przebywających w schroniskach stanowią osoby z meldunkiem warszawskim oraz dane o osobach przebywających w schroniskach czynnych zawodowo.
Dalsze prace zespołu skupiać się będą na formułowaniu wniosków do planowanych wdrożenia w ramach Warszawskiej Karty Praw
Osób Doświadczających Bezdomności.
Zespół 3: Prawo do korzystania z przestrzeni publicznej i swobodnego poruszania się po niej. Prawo do podejmowania czynności niezbędnych do przetrwania
Terminy spotkań zespołu: 14 maja, 2 czerwca, 25 czerwca, 16 lipca, 6 sierpnia Prezydium zespołu:
Pani Katarzyna Lisiecka – Stowarzyszenie MONAR,
Pan Krzysztof Radzik– Biuro Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego.
Skład zespołu:
• Biuro Pomocy i Projektów Społecznych;
• Biuro Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Urzędu m.st. Warszawy;
• Straż Miejska m.st. Warszawy;
• Straż Ochrony Kolei;
• Komenda Stołeczna Policji;
• Stołeczny Ośrodek dla Osób Nietrzeźwych;
• Stowarzyszenie Monar;
• Fundacja Najpierw Mieszkanie Polska;
• Kamiliańska Misja Pomocy Społecznej;
• Zarząd Transportu Miejskiego;
• Tramwaje Warszawskie;
• Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
Zespół 3: Prawo do korzystania z przestrzeni publicznej i swobodnego poruszania się po niej. Prawo do podejmowania czynności niezbędnych do przetrwania
Określone obszary pracy zespołu:
1. Problematyka przebywania osób w kryzysie bezdomności w przestrzeni publicznej (centralne dzielnice miasta, stacje metra, klatki schodowe, transport miejski, perony PKP). Kampanie społeczne skierowane do mieszkańców Warszawy.
2. Uwrażliwienie mieszkańców miasta oraz służb na osoby w kryzysie bezdomności.
3. Interdyscyplinarność i współpraca z innymi placówkami, instytucjami i organizacjami na rzecz osób w kryzysie bezdomności. Wspólne szkolenia dla instytucji, służb oraz organizacji pozarządowych dotyczące kompetencji poszczególnych organów, doświadczeń i wiedzy w zakresu zjawiska bezdomności.
4. Praca z osobami w kryzysie bezdomności w nurcie redukcji szkód.
5. Utrzymanie higieny przez osoby w kryzysie bezdomności. Poszerzenie bazy miejskiej, umożliwiającej łatwe utrzymanie higieny przez osoby w kryzysie bezdomności . Możliwość sukcesywnego poszerzania zaplecza sanitarnego dedykowanego osobom w kryzysie bezdomności, przebywającym w przestrzeni publicznej.
6. Wsparcie psychologiczne i psychiatryczne w terenie dla osób w kryzysie bezdomności oraz zwiększenie liczby miejsc w placówkach dla osób z zaburzeniami psychicznymi, w tym możliwość dostępu do odrębnej, specjalistycznej placówki. Stworzenie możliwości rotacyjnej konsultacji psychologicznej i psychiatrycznej m.in. w ramach działań streetworkerskich, docierającej z pomocą medyczną do osób – na wezwanie.
7. Prawo do podejmowania czynności niezbędnych do przetrwania.
Do prac zespołu włączony został Zarząd Transportu Miejskiego oraz Tramwaje Warszawskie.
ZTM zaprezentował główne problemy dotyczące osób w kryzysie bezdomności w komunikacji miejskiej.
Podjęto temat edukacji przez streetworkerów osób w kryzysie bezdomności z zakresie ich odbioru przez społeczeństwo oraz spotkań informacyjnych organizacji pozarządowych z pracownikami ZTM na temat funkcjonowania osób w kryzysie bezdomności.
Zespół 4: Respektowanie przez pracowników świadczących usługi prawo do równego traktowania wszystkich ludzie, nie dyskryminując osób bez domu. Zapewnienie możliwości korzystania z adresu korespondencyjnego.
Prawo do ochrony danych. Prawo do prywatności
Terminy spotkań zespołu: 19 maja, 9 czerwca, 30 czerwca, 22 lipca Prezydium zespołu:
Pani Kamila Suchenek – Maksiak – Stowarzyszenie Pomocy i Interwencji Społecznej Pani Marlena Muszyńska - Biuro Pomocy i Projektów Społecznych
Skład zespołu:
• Biuro Pomocy i Projektów Społecznych;
• Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Wola;
• Stowarzyszenie Pomocy i Interwencji Społecznej;
• Inspektorzy ochrony danych osobowych.
Zespół 4: Respektowanie przez pracowników świadczących usługi prawo do równego traktowania wszystkich ludzie, nie dyskryminując osób bez domu. Zapewnienie możliwości korzystania z adresu korespondencyjnego.
Prawo do ochrony danych. Prawo do prywatności
Określone obszary pracy zespołu:1. Dyskryminacja osób w kryzysie bezdomności w obszarze postaw społecznych, uwrażliwianie społeczeństwa (poprzez kampanie
społeczne), pracowników instytucji i służb mundurowych (poprzez szkolenia, podnoszenie wiedzy i świadomości) oraz edukacja osób w kryzysie bezdomności na temat ich praw oraz dostępu do informacji,
2. Dostęp do adresu korespondencyjnego, stworzenie sieci punktów odbioru korespondencji, poste restante;
3. Wspólna baza osób w kryzysie bezdomności przebywających na terenie miasta, do której dostęp będą miały organizacje i instytucje;
4. Ochrona danych osobowych osób w kryzysie bezdomności, wymiana informacji o osobach pomiędzy instytucjami i organizacjami;
5. Prawo do prywatności osób w kryzysie bezdomności w placówkach oraz prawo do ochrony prywatności osób w instytucjach, współpraca pomiędzy instytucjami w udzielanie pomocy osobom w kryzysie bezdomności.
Powołano odrębny zespół ds. wypracowania wzoru porozumienia, które będzie mogło być zawierane w celu przekazywania i administrowania danymi osobowymi pomiędzy organizacjami pozarządowymi a ośrodkami pomocy społecznej.
Trwają prace nad wzorem wniosku o udzielenie informacji w zakresie danych osobowych dla organizacji pozarządowych.
Omówiono kategorie danych osobowych przetwarzanych w swojej pracy przez organizacje i instytucje.
Dalsze prace zespołu skupiać się będą na formułowaniu wniosków do planowanych wdrożenia w ramach Warszawskiej Karty Praw Osób Doświadczających Bezdomności.
Zespół 5: Prawo dostępu do podstawowych, publicznie dostępnych urządzeń sanitarnych
Terminy spotkań zespołu: 21 maja, 10 czerwca, 2 lipca, 23 lipca
Prezydium zespołu:
Adriana Porowska– Kamiliańska Misja Pomocy Społecznej
Pani Marlena Muszyńska przy współudziale Pani Barbary Dudzik – Szelągowskiej Skład zespołu:
• Biuro Pomocy i Projektów Społecznych;
• Zarząd Zieleni;
• Metro Warszawskie;
• Warszawskie Centrum Integracji „Integracyjna Warszawa”;
• Biuro Polityki Lokalowej;
• Kamiliańska Misja Pomocy Społecznej;
• Caritas Archidiecezji Warszawskiej;
• Wspólnota Sant Egidio;
• Caritas Diecezji Warszawsko –Praskiej;
• Stowarzyszenie Monar;
• Fortior Fundacja dla Wielu.
Zespół 5: Prawo dostępu do podstawowych, publicznie dostępnych urządzeń sanitarnych
Określone obszary pracy zespołu:
1. Dostęp do sanitariatów dla osób bezdomnych w obiektach użyteczności publicznej (Stacje Metra Warszawskiego, Ośrodki Sportu i Rekreacji);
2. Dalszy rozwój sieci łaźni/punktów sanitarnych na terenie Warszawy dostępnych dla osób bezdomnych najbliżej ich miejsca przebywania, w których prowadzone będzie również poradnictwo. Poruszono kwestię wyodrębnienia działań niskoprogowych z istniejącego systemu wsparcia i stworzenie standardów w tym zakresie;
3. Budowanie sieci współpracy organizacji pozarządowych prowadzących streetworking z Metrem Warszawskim i innymi instytucjami w celu udzielenia skutecznej pomocy osobom w kryzysie bezdomności;
4. Elastyczność działań w kierunku osoby w kryzysie bezdomności, rozwiązania z poszanowaniem jej potrzeb;
5. Bezpieczeństwo korzystania przez mieszkańców z ogólnodostępnych sanitariatów.
Powołano osobny zespół składający się z przedstawicieli organizacji zajmujących się streetworkingiem (Stowarzyszenie Pomocy i Interwencji Społecznej, Kamiliańska Misja Pomocy Społecznej) oraz Metra Warszawskiego, Zarządu Transportu Miejskiego i Tramwajów Warszawskich, zajmujący się problemami, jakie stwarzają osoby w kryzysie bezdomności w komunikacji miejskiej.
Przedstawiciele instytucji i organizacji wymienili się kontaktami na wypadek konieczności szybkiego udzielenia pomocy osobie potrzebującej.
Omówiono potrzebę akcji edukacyjnej dla kierowców i motorniczych.
Zespół 6: Prawo do usług ratujących życie
Terminy spotkań zespołu: 26 maja, 22 czerwca, 13 lipca, 3 sierpnia Prezydium zespołu:
Pani Emilia Wesołowska – Caritas Archidiecezji Warszawskiej;
Pan Jakub Tokarski – Biuro Polityki Zdrowotnej.
Skład zespołu:
• Biuro Pomocy i Projektów Społecznych;
• Biuro Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego;
• Biuro Polityki Zdrowotnej;
• Straż Miejska m.st. Warszawy;
• Komenda Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej m. st. Warszawy;
• Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Wola m.st. Warszawy;
• Caritas Archidiecezji Warszawskiej;
• Caritas Diecezji Warszawsko –Praskiej;
• Lekarze Nadziei;
• Szpital Praski pw. Przemienienia Pańskiego;
• Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego i Transportu Sanitarnego „Meditrans”;
• Zakon Maltański.
Zespół 6: Prawo do usług ratujących życie
Określone obszary pracy zespołu:
1. Konieczność nawiązania dobrych kontaktów osób i instytucji działających w obszarze interwencji wobec osób w kryzysie bezdomności, wspólne spotkania i szkolenia;
2. Wypracowanie jednolitych procedur dla służb i instytucji udzielających pomocy interwencyjnej osobom w kryzysie bezdomności;
3. Dostęp do podobnego rodzaju usług medycznych i opiekuńczych dla wszystkich osób w kryzysie bezdomności, jednolitych na terenie całego miasta;
4. Wymiana informacji na temat bieżącej sytuacji osoby w kryzysie bezdomności pomiędzy instytucjami, służbami i organizacjami pozarządowymi, działającymi na terenie miasta (karta ICE).
Omówiono możliwość nawiązania współpracy pomiędzy kierownikami SOR a streetworkerami oraz pomocy osobom wypisywanym ze szpitali w nocy lub w weekendy.
Zaproponowano zorganizowanie dnia otwartego w schroniskach z usługami opiekuńczymi dla pracowników socjalnych OPS i szpitali i/lub indywidualnych wizyt, w celu przedstawienia ich oferty i zaplecza lokalowego.
Na kolejne spotkanie członkowie zespołu przygotują i zaprezentują wstępne propozycje wniosków do wdrożenia w ramach Warszawskiej Karty Praw Osób Doświadczających Bezdomności.
Zespół 7: Prawo do udziału w wyborach
Terminy spotkań zespołu: 28 maja, 23 czerwca, 14 lipca
Prezydium zespołu:
Pani Marlena Muszyńska - Biuro Pomocy i Projektów Społecznych Pan Zdzisław Bielecki - Fundacja D.O.M.
Skład zespołu:
• Biuro Pomocy i Projektów Społecznych;
• Biuro Organizacji Urzędu;
• Stowarzyszenie Monar;
• Kamiliańska Misja Pomocy Społecznej;
• Fundacja D.O.M.
Zespół 7: Prawo do udziału w wyborach
Obszary pracy zespołu:
1. Działania podejmowane w placówkach dla osób bezdomnych w celu umożliwienia mieszkańcom udziału w wyborach;
2. Promocja wiedzy wśród osób w kryzysie bezdomności (poprzez plakaty, ulotki umieszczane w placówkach) o przysługujących im prawach do udziału w głosowaniach powszechnych;
3. Pomoc osobom z niepełnosprawnościami, przebywającym w schroniskach, w dotarciu do lokali wyborczych;
4. Kwestia adresu korespondencyjnego, jaki powinny podawać osoby w kryzysie bezdomności przy zgłaszaniu chęci udziału w wyborach;
5. Spotkania informacyjne z udziałem organizacji pozarządowych i instytucji na temat możliwości udziału w wyborach przez osoby w kryzysie bezdomności.
6. Transport osób z niepełnosprawnościami, przebywających w schroniskach do lokali wyborczych .
Dalsze prace zespołu skupiać się będą na formułowaniu wniosków do wdrożenia w ramach Warszawskiej Karty Praw Osób Doświadczających Bezdomności.