Dobra osobiste lekarza i pacjenta
Karta opisu przedmiotu
Informacje podstawowe
Jednostka organizacyjna Wydział Lekarski
Kierunek studiów Kierunek Lekarski Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil studiów ogólnoakademicki Dyscypliny Nauki medyczne
Cykl dydaktyczny 2019/20
Rok realizacji 2021/22
Języki wykładowe Polski
Blok zajęciowy
obowiązkowy do zaliczenia w toku studiów Obligatoryjność
fakultatywny
Forma weryfikacji uzyskanych efektów uczenia się zaliczenie na ocenę
Grupa zajęć standardu
D. Nauki behawioralne i społeczne z elementami profesjonalizmu
Koordynator przedmiotu
Katarzyna du Vall
Prowadzący zajęcia Katarzyna du Vall
Okres Semestr 6
Forma weryfikacji uzyskanych efektów uczenia się zaliczenie na ocenę
Forma prowadzenia i godziny zajęć seminarium: 30
Liczba
punktów ECTS 2.0
Cele kształcenia dla przedmiotu
C1 Zapoznanie studentów z problematyką dóbr osobistych (m.in. zdrowie, dobre imię, wiarygodność, prywatność) oraz ich ochrony cywilnej i karnej.
C2 Przekazanie podstawowej wiedzy dotyczącej reagowania na naruszenie dóbr osobistych lekarzy (dokonywane również w mediach).
C3 Omówienie z przyszłymi lekarzami podstawowych dóbr osobistych pacjentów i nauczenie unikania ich naruszeń.
C4 Zapoznanie studentów z elementami procesu sądowego w sprawach o ochronę dóbr osobistych, znieważenie czy zniesławienie.
Efekty uczenia się dla przedmiotu
Kod Efekty w zakresie Kierunkowe efekty
uczenia się Metody weryfikacji Wiedzy – Student zna i rozumie:
W1
etyczne, społeczne i prawne uwarunkowania wykonywania zawodu lekarza oraz zasady promocji zdrowia, a swoją wiedzę opiera na dowodach naukowych i przyjętych normach
O.W4 zaliczenie pisemne,
zaliczenie ustne
W2 znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie komunikowania się z pacjentem oraz pojęcie zaufania w interakcji z pacjentem
D.W6 zaliczenie pisemne,
zaliczenie ustne
W3 normy odnoszące się do praw pacjenta D.W24 zaliczenie pisemne,
zaliczenie ustne
W4 prawa pacjenta D.W17 zaliczenie pisemne,
zaliczenie ustne
W5 kulturowe, etniczne i narodowe uwarunkowania
zachowań ludzkich D.W19 zaliczenie pisemne,
zaliczenie ustne Umiejętności – Student potrafi:
U1 komunikować się z pacjentem i jego rodziną w atmosferze zaufania, z uwzględnieniem potrzeb
pacjenta O.U7 zaliczenie pisemne,
zaliczenie ustne
U2 wykazywać umiejętność pracy w zespole
wieloprofesjonalnym, w środowisku wielokulturowym
i wielonarodowościowym D.U21 zaliczenie pisemne,
zaliczenie ustne
U3 przestrzegać praw pacjenta D.U15 zaliczenie pisemne,
zaliczenie ustne
U4 przestrzegać wzorców etycznych w działaniach
zawodowych D.U13 zaliczenie pisemne,
zaliczenie ustne
U5 budować atmosferę zaufania podczas całego procesu
diagnostycznego i leczenia D.U4 zaliczenie pisemne,
zaliczenie ustne Kompetencji społecznych – Student jest gotów do:
K1
nawiązania i utrzymania głębokiego oraz pełnego szacunku kontaktu z pacjentem, a także okazywania zrozumienia dla różnic światopoglądowych
i kulturowych
O.K1 zaliczenie pisemne,
zaliczenie ustne
K2 przestrzegania tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta O.K3 zaliczenie pisemne, zaliczenie ustne
K3
podejmowania działań wobec pacjenta w oparciu o normy i zasady etyczne, ze świadomością
społecznych uwarunkowań i ograniczeń wynikających z choroby
O.K4 zaliczenie pisemne,
zaliczenie ustne
Bilans punktów ECTS
Rodzaje zajęć studenta Średnia liczba godzin* przeznaczonych na zrealizowane rodzaje zajęć
seminarium 30
przygotowanie prezentacji multimedialnej 6
przygotowanie do zajęć 12
przygotowanie do kolokwium 12
Łączny nakład pracy studenta Liczba godzin
60
Liczba godzin kontaktowych Liczba godzin
30
* godzina (lekcyjna) oznacza 45 minut
Treści programowe
Lp. Treści programowe Efekty uczenia się dla
przedmiotu Formy prowadzenia zajęć
1. Pojęcie dóbr osobistych na gruncie prawa cywilnego i prawa karnego. Dobra osobiste lekarza.
Dobra osobiste pacjenta.
W1, W2, W3, W4, W5, U1, U2, U3, U4, U5, K1,
K2, K3 seminarium
2.
Ochrona dóbr osobistych na gruncie prawa cywilnego.
Jak dochodzić swoich praw przeciwko pacjentowi? Jak reagować na zarzut naruszenia dóbr osobistych przez pacjenta?
W1, W2, W3, W4, W5, U1, U2, U3, U4, U5, K1,
K2, K3 seminarium
3. Prawo karne. Przestępstwo znieważenia. Przestępstwo zniesławienia.
W1, W2, W3, W4, W5, U1, U2, U3, U4, U5, K1,
K2, K3 seminarium
4. Naruszenie dóbr osobistych lekarza w materiale prasowym. Specyfika. Formy reagowania.
W1, W2, W3, W4, W5, U1, U2, U3, U4, U5, K1,
K2, K3 seminarium
5. Lekarz i wymiar sprawiedliwości. Problem nękania procesami sądowymi. Jak zachować się w sądzie?
Tajemnica lekarska.
W1, W2, W3, W4, W5, U1, U2, U3, U4, U5, K1,
K2, K3 seminarium
Informacje rozszerzone
Metody nauczania:
Analiza przypadków, Burza mózgów, Ćwiczenia w warunkach symulacyjnych, Dyskusja, E-learning, Metoda przypadków, Praca w grupie, Seminarium, Warsztat, Wykład z prezentacją multimedialną
Rodzaj zajęć Formy zaliczenia Warunki zaliczenia przedmiotu seminarium zaliczenie pisemne, zaliczenie
ustne
Warunki zaliczenia przedmiotu: 1. Prezentacja (2-3 osoby, ok. 20-30 min.), 2. Rozwiązanie kazusu (można korzystać z tekstów aktów prawnych i omawianych orzeczeń).
Dodatkowy opis
Dobra osobiste są wartościami niematerialnymi, które odnoszą się do różnych sfer życia człowieka - w wymiarze biologicznym, ale i w określonej kondycji fizycznej i psychicznej (życie i zdrowie), do jego poczucia wartości w oczach własnych i otoczenia (cześć, dobre imię, wiarygodność), do więzi emocjonalnej z najbliższymi (wyrazem której jest kult ich pamięci), do tożsamości (imię, nazwisko, cechy identyfikujące), do wolności (sumienia, wyznania, gromadzenia wiedzy), do prywatności (zob. wyrok SN z 13.12.2018 r., I CSK 690/17). Źródłem dóbr osobistych człowieka jest przyrodzona mu godność.
Celem zajęć jest przybliżenie problematyki dóbr osobistych i ich ochrony w wymiarze zarówno cywilnym, jak i karnym - w oparciu o analizę autentycznych procesów sądowych. Nacisk położony zostanie na zagadnienia praktyczne, czego efektem będzie przygotowanie przyszłych lekarzy do prawidłowej komunikacji z pacjentami (poprzez uwrażliwienie na własne prawa i prawa pacjentów), ale i wskazanie możliwych reakcji na naurszenia dóbr osobistych lekarzy (również w mediach).
Wymagania wstępne i dodatkowe
brak
Literatura
Obowiązkowa
Art. 23 i art. 24 k.c. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski (2019) 1.
Art. 212-216 k.k. [w:] karny. Część szczególna. Tom II. Część II. Komentarz do art. art. 212-277d, red. W. Wróbel, A. Zoll 2.
(2017) Dodatkowa
analiza przypadków: wybrane orzeczenia sądowe 1.
Standard kształcenia - efekty uczenia się
Kod Treść
D.U4 budować atmosferę zaufania podczas całego procesu diagnostycznego i leczenia D.U13 przestrzegać wzorców etycznych w działaniach zawodowych
D.U15 przestrzegać praw pacjenta
D.U21 wykazywać umiejętność pracy w zespole wieloprofesjonalnym, w środowisku wielokulturowym i wielonarodowościowym
D.W6 znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie komunikowania się z pacjentem oraz pojęcie zaufania w interakcji z pacjentem
D.W17 prawa pacjenta
D.W19 kulturowe, etniczne i narodowe uwarunkowania zachowań ludzkich D.W24 normy odnoszące się do praw pacjenta
O.K1 nawiązania i utrzymania głębokiego oraz pełnego szacunku kontaktu z pacjentem, a także okazywania zrozumienia dla różnic światopoglądowych i kulturowych
O.K3 przestrzegania tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta
O.K4 podejmowania działań wobec pacjenta w oparciu o normy i zasady etyczne, ze świadomością społecznych uwarunkowań i ograniczeń wynikających z choroby
O.U7 komunikować się z pacjentem i jego rodziną w atmosferze zaufania, z uwzględnieniem potrzeb pacjenta
O.W4 etyczne, społeczne i prawne uwarunkowania wykonywania zawodu lekarza oraz zasady promocji zdrowia, a swoją wiedzę opiera na dowodach naukowych i przyjętych normach