Andrzej Wiśniewski
"Kodeks budowlany. Przepisy i
objaśnienia", L. Bar, Warszawa 1963 :
[recenzja]
Palestra 7/7-8(67-68), 107-108
N r 7— 8 (67— 68) P rz e g ląd w yd aw n ictw p raw n iczy ch 107 n a ł N a ro d o w y w p ro c e s ie B u h le ra , s t r a t y lu d n o ś c i w P o ls c e w y n io s ły w la t a c h 1939— 1945 b lis k o 6 028 000 osób. Z ja w is k ie m n ie z w y k le z n a m ie n n y m je s t f a k t , ż e n a s k u t e k b e z p o ś r e d n ic h d z ia ła ń w o je n n y c h p o n io s ło śm ie rć 644 000 o só b , n a to m ia s t w w y n ik u d z ia ła ln o ś c i e k s t e r m in a c y jn e j z g in ę ło 5 348 000 o só b , co s ta n o w i 89,3% o g ó ln y c h s t r a t w lu d z ia c h . P r a c a , k t ó r a o m a w ia p r o b le m p r z e s tę p s t w w o je n n y c h je d y n ie w a sp e k c ie j u r y d y c z n y m , n ie j e s t o c z y w iśc ie p r a c ą h is to ry c z n ą , ch o ć tr a g ic z n y o d c in e k d z ie jó w P o ls k i s ta n o w i je j z a s a d n ic z ą k a n w ę . A u to r p r z e d s ta w ia w k sią ż c e r o l ę i z a d a n ia p o ls k ie g o r u c h u o p o r u i P a ń s t w a L u d o w e g o w w a lc e ze z b r o d n ia r z a m i f a s z y s to w s k o - h itle r o w s k im i, w s k a z u je , że w o b lic z u z b r o d n i d o k o n a n y c h w to k u d z i a ła ń w o je n n y c h o r a z ro z p o c z ę te j e k s t e r m i n a c ji n a r o d u e m ig ra c y jn y r z ą d p o ls k i ju ż 2 g r u d n i a 1939 r . p o d ją ł a k c ję z m ie rz a ją c ą d o u k a r a n i a w in n y c h , a od c h w ili u tw o r z e n i a K o m is ji Z je d n o c z o n y c h N a ro d ó w d o S p r a w Z b r o d n i W o je n n y c h (U N W CC ) — p r z e d s ta w ic ie le P o ls k i b r a l i w n ie j ż y w y u d z ia ł. O b e jm u ją c w ła d z ę n a w y z w o lo n y c h te r e n a c h P o ls k i, P K W N w s w y m M a n ife śc ie p r o k la m o w a ł z a s a d ę o d p o w ie d z ia ln o ś c i h itle r o w s k ic h z b r o d n ia r z y w o je n n y c h p rz e d s ą d a m i p o ls k im i. K r o k i p o d ję te w c e lu r e a l iz a c j i t e j z a s a d y z m ie rz a ły w c z te re c h k ie r u n k a c h : 1) w y d a n ia s p e c ja ln y c h p rz e p is ó w p r a w a k a r n e g o m a te ria ln e g o , o k r e ś la ją c y c h s t a n y f a k ty c z n e z b r o d n i w o je n n y c h i k o la b o r a c ji; 2) u tw o r z e n ia s p e c ja ln e g o s ą d o w n ic tw a d o ro z p o z n a w a n ia te j s p e c y fic z n e j k a te g o r ii s p r a w k a r n y c h ; 3) p o w o ła n ia d o d a tk o w e g o s p e c ja ln e g o o r g a n u w c e lu z a p e w n ie n ia z e b r a n ia m o ż liw ie k o m p le tn e g o m a t e r i a łu d o w o d o w e g o ; 4) w s p ó łd z ia ła n ia z in n y m i p a ń s tw a m i w z a k r e s ie p o w o ła n ia o d p o w ie d n ic h o r g a n ó w m ię d z y n a ro d o w y c h d l a o są d z e n ia g łó w n y c h z b r o d n ia r z y w o je n n y c h , ja k ró w n ie ż u ła tw i e n ia ś c ig a n ia i e k s t r a d y c ji in n y c h p rz e s tę p c ó w , k tó r z y p o g w a łc ili m ię d z y n a ro d o w e p r a w o w o je n n e . W to k u d a ls z y c h ro z w a ż a ń a u to r o m a w ia d e k r e t „ s ie rp n io w y ” o w y m ia r z e k a r y d la f a s z y s to w s k o - h itle r o w s k ic h z b ro d n ia rz y , z a g a d n ie n ia z w ią z a n e z o c e n ą z b ro d n i w o je n n y c h w p o ls k im o r z e c z n ic tw ie s ą d o w y m i d o k t r y n i e p r a w a , d a le j — o k o lic z n o ś c i w y łą c z a ją c e p r z e s tę p n o ś ć c z y n u p r z y z b ro d n ia c h w o je n n y c h , w re s z c ie r e p r e s ję k a r n ą z a z b ro d n ie w o je n n e . P r a c a , o p a r ta n a b o g a ty m m a t e r i a le ź ró d ło w y m , w s k a z u je n a p o w a ż n y d o r o b e k p o ls k ie j m y ś li p r a w n ic z e j w z a k r e s ie k a r a n i a za z b ro d n ie w o je n n e o ra z n a w k ła d s ą d o w n ic tw a p o ls k ie g o w k s z ta łto w a n ie św ia d o m o ś c i p r a w n e j i m o r a ln e j w te j d z ie d z in ie . L . B a r : K o d e k s b u d o w la n y . P r z e p is y i o b ja ś n ie n ia . W y d . II. W y d . P r a w n . W a r s z a w a 1963 r., s. 818—X V I.
K s ią ż k a o b e jm u je z e sp ó ł z a k tu a liz o w a n y c h i u z u p e łn io n y c h w e d łu g s t a n u p r a w n e g o n a d z ie ń 1 s ty c z n ia 1963 r. a k tó w p ra w o d a w c z y c h n o r m u ją c y c h d z ie d z in ę b u d o w n ic tw a o r a z z a g a d n ie n ia b e z p o ś r e d n io z b u d o w n ic tw e m z w ią z a n e . Z a w ie r a o n a p r a w o b u d o w la n e łą c z n ie z p r z e p is a m i w y k o n a w c z y m i o r a z u s ta w y i in n e a k t y n o r m a ty w n e r e g u l u ją c e z a g a d n ie n ia : p la n o w a n ia p rz e s trz e n n e g o , te r e n ó w b u d o w n ic tw a , w y w ła s z c z e n ia , o rg a n iz a c ji a d m i n is tr a c j i b u d o w n ic tw a o ra z in n e z a g a d n ie n ia z w ią z a n e z b u d o w n ic tw e m .
108 M. C y b u l s k a N r 7— 8 (67— 68)
P r z e p is y s k ła d a ją c e się n a o b e c n e w y d a n ia K o d e k s u b u d o w la n e g o są n o w e , g d y ż ic h g łó w n y m ź ró d łe m j e s t u s ta w a z 31 s ty c z n ia 1961 r . — P r a w o b u d o w la n e , k t ó r a z a s t ą p ił a p r z e p is y p r a w a b u d o w la n e g o z 1928 r . N o w e s ą r ó w n ie ż p r z e p is y o p l a n o w a n iu p r z e s tr z e n n y m i te r e n a c h b u d o w la n y c h o r a z w ie le in n y c h .
W z w ią z k u z ty m , ż e n i e u k s z t a łt o w a ł a s ię je s z c z e w y k ła d n ia n o w e g o p r a w a , t a k b y j ą m o ż n a b y ło p o d a ć w z b io rz e , a u to r z a m ie ś c ił w k s ią ż c e z w ię z łe w y ja ś n ie n i a c h a r a k t e r u in f o rm a c y jn e g o , k tó r y c h c e le m j e s t z w ró c e n ie u w a g i n a p o w ią z a n ie n ie k tó r y c h a k tó w , o ra z k o m e n ta r z e w y n ik a ją c e ze s p o s tfz e ż e ń p o c z y n io n y c h w c z a sie o p r a c o w y w a n ia p r o j e k tu p r a w a b u d o w la n e g o i ro z p o r z ą d z e ń w y k o n a w
czy ch . J e s t z ro z u m ia łe , że k o m e n ta r z e t e są n ie z w y k le c e n n e d la o d b io r c ó w k s ią ż k i. A N D R Z E J W I Ś N I E W S K I
P R Z E G L Ą D P R A S Y P R A W N I C Z E J
W n r z e 3 „N o w eg o P r a w a ” z b r. z n a jd u j e m y a r t y k u ł M a r i i L i p c z y ń s k i e j p o d ty t u łe m K R A D Z IE Ż C ZY P A S E R S T W O ?
W p r a k t y c e s ą d o w e j p o w s ta j ą c z ę s to w ą tp liw o ś c i, czy o s k a r ż o n y o k r a d z ie ż d o p u ś c ił się k ra d z ie ż y , czy te ż n a b y ł rz e c z k r a d z io n ą j a k o p a s e r . P ro b le m , k tó r y m z a jm u je się a u to r k a , s p r o w a d z a s ię d o te g o , czy w ta k i c h w y p a d k a c h m o ż n a s k a z a ć o s k a r ż o n e g o z a p a s e r s tw o b ą d ź a lte r n a t y w n i e z a k r a d z ie ż lu b p a s e r s tw o , czy te ż w o g ó le u n ie w in n ić . I w r e s z c ie : je ż e li a k t o s k a r ż e n ia z a r z u c a k ra d z ie ż , to czy m o ż liw e j e s t p r z e jś c ie w w y r o k u n a k w a lif ik a c j ę p r a w n ą p a s e r s tw a ? . Z a g a d n ie n ie p o w y ż sz e , s z e ro k o d y s k u to w a n e i r o z w a ż a n e w l i te r a tu r z e i o rz e c z n ic tw ie s ą d o w y m n ie m ie c k im , je s t u n a s m a ło r o z p r a c o w a n e , a c z k o lw ie k a l t e r n a ty w a : k r a d z ie ż czy p a s e r s tw o — w y s tę p u je w p r a k t y c e s ą d o w e j r ó w n ie c zęsto ja k g d z ie in d z ie j. W e d łu g n a sz e g o u s t a w o d a w s t w a k ra d z ie ż i p a s e r s tw o są p r z e s tę p s tw a m i r ó ż n e g o r o d z a j u i ja k o t a k i e z a m ie sz c z o n e są w r ó ż n y c h ro z d z ia ła c h : k ra d z ie ż — w ro z d z ia le o p r z e s tę p s tw a c h p rz e c iw k o m ie n iu , p a s e r s tw o z a ś — w ro z d z ia le o p r z e s tę p s tw a c h p rz e c iw k o p o rz ą d k o w i p u b lic z n e m u . Z d a n ie m a u to r k i tr e ś ć a r t . 247 lit. a) i a r t . 339 § 1 lit. a) k .p .k . p r z e c iw s ta w ia się a lt e r n a t y w n e m u u s ta le n iu c z y n ó w w k o n k lu z ji a k tu o s k a r ż e n ia i w s e n te n c ji w y r o k u , g d y ż p rz e p is y t e w y m a g a j ą d o k ła d n e g o o k r e ś le n ia z a rz u c a n e g o w a k c ie o s k a r ż e n ia c z y n u oraz- d o k ła d n e g o u s t a le n i a je g o p o d s ta w y f a k ty c z n e j w w y ro k u .
A u to r k a p o le m iz u je z p o g lą d e m p ro f . Ś liw iń s k ie g o , k tó r y p o s tu lo w a ł de leg e
fe r e n d a w p ro w a d z e n ie p r z e p is u z e z w a la ją c e g o n a u k a r a n i e s p r a w c y w e d łu g ł a g o d n ie jsz e g o w y m ia r u k a r y , g d y d o p u ś c ił się on je d n e g o z p o w y ż sz y c h p r z e s tę p s tw , a is tn i e je w ą tp liw o ś ć , z a ja k i c z y n n a le ż y u k a r a ć s p r a w c ę . A u to r k a w y r a ż a z a p a tr y w a n ie , ż e w p r o w a d z e n ie t a k i e j n o r m y p o w o d o w a ło b y d o k o n y w a n ie u s ta le ń a lt e r n a t y w n y c h w n ie o g r a n ic z o n y m z a k r e s ie i w k o n s e k w e n c ji p ro w a d z iło b y do k a r a n i a za b liż e j n ie o k r e ś lo n y czyn. B Z k o le i a u to r k a o m a w ia z a g a d n ie n ie d o p u s z c z a ln o ś c i p r z e jś c ia w w y ro k u z k w a lif ik a c j i p r a w n e j k r a d z ie ż y n a k w a lif ik a c j ę p a s e r s tw a i o d w ro tn ie . W ty m m ie js c u w y m a g a p o d k r e ś le n ia f a k t , że w k o d e k s ie k a r n y m p a s e r s tw o je s t k a r a n e
