Paweł Heinzelman
Pytania i odpowiedzi prawne
Palestra 7/4(64), 55-57
N r 4 (64) P o l e m i k a 55
in n y m a ją te k spadkow y. W stw ie rd z en iu p ra w do sp a d k u należy je d n a k zaznaczyć, że nie rozciąga się ono n a n ieruchom ość (...) (pow yższą)”.
I I o r z e c z e n i e b rzm i: „P o stan o w ien ie o stw ie rd z e n iu p ra w do sp a d k u obejm u jąceg o nieru ch o m o ść h ip o te k o w an ą , co do k tó re j uprzed n io zakończone zo sta ło p o stę p o w an ie sp a d k o w e przew id zian e w u st. h ip. 1818 r., nie sta n o w i sam o d ziel n ej po d staw y do w p isu o zm ianie ty tu łu w łasn o ści w księdze w ieczystej. P o sta n o w ien ie ta k ie u za sa d n ia je d n a k pow ództw o osób pom in ięty ch w p o stę p o w an iu sp a d k o w y m (tym z r. 1818) o w łaściw e u sta le n ie sp ad k o b iercó w i ich u d ziałó w stosow nie zarów no do a rt. 131 pr. hip., ja k i a rt. 70 p r. sp a d k .”.
Bo w p o stę p o w a n iu sp a d k o w y m n a p o d sta w ie p ra w a hip. 1818 r. d ec y d u ją cy m w a ru n k ie m u zy sk an ia p ra w do sp ad k o w ej nieru ch o m o ści było zgłoszenie się sp a d k o b ie rc y (art. 125—131) pod ry g o re m p re k lu z ji z a rt. 154. K to się nie zgłosił, to ta k , ja k by się zrzekł nieruchom ości spadkow ej.
Je że li do n ieruchom ości, w księdze k tó re j to n ieruchom ości toczyło się p o stę p o w an ie sp ad k o w e n a p o d sta w ie u sta w y hip. 1818 r. (tak ja k podałem w sw oim p rzy k ła d zie )' n ie zgłosił się n ik t trz e c i ja k o do w iększego sp a d k u po ob. N., to należy suponow ać d ésin té re sse m e n t tego trze cie g o rów n ież do te j części n ie r u chom ości, ja k a by p rz y p a d ła zm arłej córce ob. N. w to k u postęp o w an ia, a k tó r ą to część p rze p isał n a siebie syn ob. N., b r a t zm arłej.
Będzie to zgodne z zasadą ąuod pro toto, id pro parte (oczywiście rzeczy jednorodnej).
P rz y z n a ję je d n a k , że te za d ra B ey era je s t ła tw ie jsz a do p rzy ję cia zarów no w te o rii, ja k i w p rak ty c e . Nie w y d a je m i się ty lk o słuszne jego tw ie rd z e n ie w o sta tn im zd a n iu (str. 78 „ P a le stry ”), że „w d a n e j sy tu a c ji (tj. ta k ja k w m oim p rzy k ła d zie — H.) p o stęp o w an ie sp ad k o w e w k siędze w ieczystej pow inno u le c u m o rze n iu ”. Nie! S ą d (W ydział K siąg P ubl.) p ow inien by ty lk o zażądać u su n ię cia przeszkody do w p isu p rze z złożenie stw ie rd z e n ia p ra w do sp a d k u po córce ob. N... zm a rłe j w 1947 ro k u (przypom inam , że toczyło się tylk o je d n o postęp, sp a d k i w księdze po ob. N.). H ip o te k a riu sz
P V T A I V I A
IO D P O W t E D Z I
PH/ł W/lfC P Y T A N I E : C z y z a g r a n i c z n e ś r o d k i p ł a t n i c z e , j a k i e o t r z y m u j e a d w o k a t t y t u ł e m h o n o r a r i u m o d z a g r a n i c y , m o g ą b y ć w y k o r z y s t a n e n a p o k r y c i e k o s z t ó w p r z e j a z d ó w z a g r a n i c ę , n a z a k u p z a g r a n i c z n y c h k s i ą ż e k i c z a s o p i s m f a c h o w y c h i t p . O D P O W I E D Ź :Z arzą d ze n ie M in istra F in an só w z dn ia 14 sie rp n ia 1958 r. w sp ra w ie zezw olenia n a d ysponow anie częścią zagranicznych śro d k ó w p łatn iczy ch u zy sk iw an y ch p rz e z osoby fizyczne za n ie k tó re p rac e w y k o n y w an e w obrocie z za granicą (Mon. Pol.
5 6 - P y t a n i a i o d p o w i e d z i p r a w n e N r 4 (64)
N r 69, poz. 402) zezw ala m . in. krajo w co m dew izo w y m -o b y w atelo m polskim n a w y k o rz y sty w an ie — n a z a k u p to w aró w w tzw . ek sp o rc ie w ew n ętrz n y m B a n k u P K O — całości lu b części należności od za g ran ic y o trzy m y w a n ej ty tu łe m w y n a grodzenia za w y k o n an e w P olsce dzieła i u słu g i nie zw iązane z ob ro tem to w a row ym .
W ynagrodzenie w zagran iczn y ch śro d k ac h p łatn iczy ch , k tó reg o ró w n o w a rto ść n ie p rze k ra cza zł 1 440, może być w y k o rz y sta n e w „eksporcie w e w n ę trz n y m ” do ró w n o w a rto ści zł 720. W ynagrodzenie zaś p rz e k ra c z a ją c e ró w n o w a rto ść zł 1440 m oże być w y k o rz y sty w an e w „eksporcie w e w n ę trz n y m ” w 50%.
W a ru n k iem dopuszczenia do w y k o rz y sta n ia h o n o ra riu m o trzym anego od z a g r a nicy w p o d an y w yżej, u p rzy w ile jo w a n y sposób je s t p o sia d an ie przez w y k o n u jąceg o dzieło lu b św iadczącego u słu g i zezw olenia dew izow ego n a zaw arcie um ow y, z k tó re j w y n ag ro d ze n ie ta k ie w yn ik a.
Zgodnie w reszcie z § 3 ust. 2 om aw ianego zarząd zen ia Min. F in an só w kw oty za g ran ic zn y c h śro d k ó w p łatn iczy ch , k tó re są dopuszczone do za k u p u to w aró w w eksporcie w ew n ętrz n y m , m ogą być rów n ież w y k o r z y s t y w a n e n a p o k r y c i e k o s z t ó w p r z e j a z d u n a t r a s a c h z a g r a n i c z n y c h o r a z w y d a t k ó w w c z a s i e p o b y t u z a g r a n i c ą .
Z pow yższego w y n ik a zatem , że a d w o k a t, k tó ry n a p o d sta w ie zezw olenia z a w a r tego w zarząd zen iu M in istra F in an só w z d n ia 25.9.54 r. w sp ra w ie zezw olenia d la ad w o k ató w n a n ie k tó re czynności o b ro tu w a rto śc ia m i dew izow ym i (Mon. Pol. N r 101, poz. 1275) p rz y ją ł zlecenie od zag ran icy i o trzy m ał h o n o ra riu m za w y k o n a n ie tego zlecenia, m oże zużyć to h o n o ra riu m n a cele zw iązane z w yjazdem za granicę.
W p ra k ty c e a d w o k a t pro w ad zący sp ra w y na zlecenie z a g r a n i c y może zb ierać h o n o ra ria w zagranicznych śro d k ac h płatn iczy ch , będ ące do jego dyspozycji zgod n ie z zarządzeniem z d n ia 14.8.1959 r., na sw oim ra c h u n k u w B a n k u P K O lu b n a r a c h u n k u w alu to w y m w N arodow ym B a n k u P olskim . Je że li saldo n a ra c h u n k u w y sta rc zy n a p o k ry cie kosztów w y ja z d u za g ran ic ę, to a d w o k a t może p odjąć w złotych z ra c h u n k u k w o tę p o trze b n ą na o p łacenie b ile tó w na tra s y zagraniczne, ż ą d a ją c jednocześnie od B a n k u w y sta w ie n ia zaśw iadczenia, że p o d ję te złote sta n o w ią ró w n o w a rto ść zag ran iczn y ch środków p ła tn ic zy c h pochodzących z z a g ranicy. Z aśw iadczenie to będzie sta n o w iło p o d sta w ę do w y sta w ie n ia przez b iu ro podróży (O rbis, T -w o W agonów S ypialn y ch , L ot itp.) zaśw iadczenia dla B iu ra P asz p o rtó w , dzięki k tó re m u to zaśw iadczeniu w y jeż d ża ją cy będzie m iał p raw o do u iszczenia zniżonej o p ła ty p aszp o rto w ej (zł 1 000)
W w y p a d k u gdy podróż m a być o d b y ta sam ochodem , w y m ien io n e zaśw iadczenie B a n k u w ra z z odpow iednim zaśw iadczeniem P olskiego Z w iązku M otorow ego p osłuży za in te re so w a n e m u za dow ód do w n io sk u do N arodow ego B a n k u Polskiego, O ddział O p erac ji Z ag ran icz n y ch (W arszaw a, J a s n a 1) o zezw olenie na ku p n o i w yw óz zag ran iczn y ch środków p ła tn ic zy c h podan y ch w zaśw iadczeniu PZM ot. D ecyzję N arodow ego B a n k u P olskiego w y d a n ą n a p o d sta w ie w n io sk u należy w ty m w y p a d k u złożyć w B iu rze P asz p o rtó w p rzy sk ła d a n iu po d an ia o p aszport.
O zezw olenie n a ku p n o i w yw óz środków p o trze b n y ch n a koszty p o b y tu za g ra n ic ą należy zw rócić się, ja k zaznaczono w yżej, z o d ręb n y m w nioskiem do N arodow ego B a n k u P olskiego, za łą cz ają c jedno cześn ie stw ie rd z en ie B a n k u p ro w a dzącego ra c h u n e k o w ysokości sa ld a tego ra c h u n k u . Z ezw olenia tego ro d za ju są w y d a w a n e bez tru d n o ści, p rzy czym w ysokość k w o t o b ję ty ch zezw oleniem o b li czana je s t przez B a n k w ed łu g sta w e k d ie t obo w iązu jący ch dla w y jazd ó w słu ż bow ych.
N r 4 (64) O brońca p r a w o r z ą d n o ś c i i r e w o l u c j i 57
N ależy podkreślić, że z zagranicznych śro d k ó w p łatn iczy ch po siad an y ch na ra c h u n k u w B a n k u P K O lu b na ra c h u n k u w a lu to w y m w N PB może k o rzy sta ć n a jb liż sza ro d zin a w łaściciela ra c h u n k u , oczyw iście n a jego w niosek.
W u zasad n io n y ch w y p ad k a ch a d w o k a t, k tó ry m a do sw ej dyspozycji za g ran iczn e śro d k i p ła tn ic ze pochodzące z h o n o ra riu m od zagranicy, może rów n ież ubiegać się o zezw olenie m u dysponow ania ty m i śro d k a m i na za k u p za g ra n ic ą le k a rstw , czasopism i k sią że k fachow ych itp. D ecyzja w ty c h w y p ad k a ch będzie zależała od u za sa d n ien ia w n io sk u i jego d o k u m en tacji.
P a w e ł H ein zelm a n
O brońca praworządności i rewolucji
(Teodor D u racz)
G dy cofam się m yślą do la t trzy d z iesty ch naszego w ieku, k iedy to pod okiem T e o d o ra D uracza sposobiłem się do szczytnego w ted y zaw odu ad w o k a ta-o b ro ń cy politycznego, zaw sze z ro d za jem w ielkiego podziw u m yślę o tym , że D uracz, k tó ry w ciągu całego d w u dziestolecia m iędzyw ojennego b ro n ił przed sąd am i II R zeczy pospolitej k o m u n istó w , p o tra fił obronić sw oich k lien tó w , jeżeli tylk o u d aw a ło m u się zm usić w ład ze do resp e k to w a n ia p ra w a , chociaż w ładze te, n a ogół
w ziąw szy, w ła sn e p raw o gw ałciły.
W sw ej obro n ie S tan isław a Ł ańcuckiego D uracz pow iedział m. in.: „Teoria
k o m u n iz m u ju ż sam a w sobie k r y je hasło re w o lu c ji” (D uracz zacytow ał tu słow a
p ro k u ra to ra ), po czym ciągnął d a le j: „Nie p rzeczę te m u , ja k k o lw ie k gotów je ste m
tw ie rd zić , że nie m a na św iecie k o m u n is tó w , k tó r z y b y ch ę tn ie nie luzięli w ła d zy bez rew o lu cji. C hodzi ty lk o o to, że k o m u n iści w sw o jej p o lityc e i a k c ji są szc ze rzy , nie u k r y w a ją p rze d m a sa m i lu d o w y m i, że m o że im w yp a ść stoczyć w a lk ę
o ostateczne zw y c ię stw o . N ie je st je d n a k pra w d ą , a że b y dla k o m u n is tó w rew o lu cja
była celem sa m y m w sobie. J e st ona ty lk o śro d k ie m do zm ia n y u str o ju sp o łecz nego". P rzy p o m n iaw szy , że d em o k ra ty zm broniony przez p ro k u ra to ra (był to rok
1925, a w ięc p rze d zam achem P iłsudskiego) n ie ra z dochodził do w ładzy w drodze w ielk ich , k rw a w y c h ofiar, ja k n a p rzy k ła d w epoce W ielkiej R ew olucji F r a n cu sk iej, D u racz m ów ił d alej: „Z d ru g ie j str o n y m a m y p rzy k ła d y , że są kra je,
w k tó ry c h za sa d y d em o k ra cji z w y c ię ż y ły b ez re w o lu c ji, bez p rze le w u k r w i (...). A le , pow iada p a n p ro k u ra to r, k o m u n iści w alczą z naszą k o n s ty tu c ją , a m y m a m y p rzecież n a jb a rd zie j d e m o k ra ty c zn ą k o n s ty tu c ję na św iecie. D a jm y na to, ale n a su w a się p y ta n ie , ja k za sa d y te j k o n s ty tu c ji w c ie la m y w życie".
T a d em o k ra ty cz n a k o n sty tu c ja , ta k ja k to się dzieje często z k o n sty tu c ja m i, była o d p oczątku g w ałcona przez p ia stu n ó w w ładzy, aż w reszcie została w ra z z nim i o b alo n a przez k o n k u re n c y jn ą ek ip ę p re te n d e n tó w . R ów nież i now a k o n sty tu c ja , podobnie ja k p o p rze d n ia, głosiła zasadę niezależności sądów , ale nigdy p rze d tem zasada ta n ie była ta k d ep ta n a i p o n ie w ieran a ja k w ła śn ie w tedy. A D uracz te j niezależności n ieu g ięcie b ro n ił w b re w coraz b ru ta ln ie js z e j in g e re n c ji policji i cz y n n ik a a d m in istra cy jn e g o , k tó ry dom agał się od sądów w y d aw an ia d rak o ń sk ic h w y ro k ó w , ż ą d a ją c dla siebie ślepego po słu szeń stw a. W te n sposób w y k ształc ał się p o lic y jn y sy stem rządów , o p a rty na w szechobecności k o n fid en tó w i ta jn e j policji, d o nosicielstw ie, in w ig ilac ji i podsłuchu, na ła m a n iu zrazu praw o rząd n o ści, a potem
