1
B I U L E T Y N
KOŁA MIŁOŚNIKÓW DZIEJÓW GRUDZIĄDZA KLUB „CENTRUM” SPÓŁDZIELNI MIESZKANIOWEJ
Rok VI:2008 Numer 10 (163)
Data odczytu: 5.3.2008 Data wydania: 5.3.2008
============================================
724. spotkanie
Kalendarz Grudziądzki 2008.
Spis treści
1. Calendarium grudziądzkie 7
2. Skrócony kalendarz na 2009 r. 61
3. Ważniejsze grudziądzkie rocznice w 2008 r. (Stani- sław Poręba)
63 4. Patroni ulic Grudziądza (Stanisław Poręba) 67 5. Zamek konwentualny w Grudziądzu (Ryszard Bo-
guwolski)
73 6. Hetmańskie wizyty (Jerzy Krzyś) 79 7. Marusza to nie tylko solanki (Adam Stenzel) 85 8. Fortyfikacje Strzemięcina (Włodzimierz Grabowski) 93 9. Jedna z najstarszych ulic (Jerzy Domasłowski) 99 10. Secesja na kartach pocztowych (Zbigniew Zawadz-
ki)
103 11. Biało-czerwona z pościeli (Jerzy Krzyś) 107 12. Cerkiew w szpitalu wojskowym (Adam Stenzel) 111 13. Aktorki i aktorzy teatru grudziądzkiego cz. l
(Stanisław Poręba).
117 14. Moniuszko przed teatrem (Anna Janosz-Olszowy) 123 15. Hejnał kapitana Szpuleckiego?
(Jerzy Krzyś, Anna Janosz-Olszowy)
129 16. Walczyli i umierali za ojczyznę (Janusz Frankie-
wicz)
135 17. Powiwoj protoplastą GKS Olimpia (Ryszard Byner) 143 18. Rekonstrukcja pomnika Niepodległości
(Karola Skowrońska)
151 19. Nauczycielska Grupa Twórcza (Grzegorz Rygiel-
ski).
157 20. Rzeźbom na ratunek (Karola Skowrońska) 163 21. Przygoda z „Kalinką" (Tadeusz Rauchfleisz) 167
22. Z żałobnej karty 171
23. „Kalendarz Grudziądzki" ożywia wspomnienia (Karola Skowrońska)
183 24. Grudziądz w najnowszych publikacjach
(Janusz Hinz)
189 25. Kalendarz ważniejszych imprez kulturalnych, tury-
stycznych i sportowych (oprac. Anna Granica).
193
2
26. Ucieczka do wolności (Janusz Frankiewicz) 209 27. Poszukiwano ropy - odkryto solanki
(tekst sponsorowany)
217 28. Terapia dzieci autystycznych (tekst sponsorowany) 221
29. Reklamy 227
Stanisław Poręba
Ważniejsze grudziądzkie rocznice w 2008 roku.
15 I - 110 rocznica śmierci Xavera Froelicha, najwybitniejszego historyka Grudziądza i regionu. (1898)
18 II - 85 rocznica założenia spółki „Polski Przemysł Gumowy” (PePeGe) w Grudziądzu (1923)
11 III - 360 rocznica śmierci Jana Działyńskiego, głównego fundatora Kolegium Jezuickiego
im. Działyńskich w Grudziądzu. (1648)
11 III - 120 rocznica powstania Towarzystwa Przemysłowców Polskich w Grudziądzu.
(1888)
15 III - 110 rocznica śmierci Josepha Herzfelda, współzałożyciela fabryki odlewów żeliw-
nych i emalierni w Grudziądzu. (1898)
16 III - 80 rocznica urodzin w Grudziądzu Aleksandra Ścibora-Rylskiego, pisarza, scenarzy-
sty i reżysera filmowego. (1928)
17 IV - 45 rocznica zwodowania w Stoczni Szczecińskiej statku m/s „Grudziądz”.
(1963)
23 IV - 85 rocznica założenia Oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Gru- dziądzu. (1923)
14 V - 100 rocznica utworzenia organizacji o charakterze narodowym „Czytelni dla Kobiet”
w Grudziądzu. (1908)
17 V -70 rocznica przeniesienia redakcji „Gazety Grudziądzkiej” z Grudziądza do Pozna- nia”. (1938)
1 VI - 80 rocznica utworzenia Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu.
(1928)
11 VI -115 rocznica wybuchu pożaru ratusza na grudziądzkim rynku.
(1893)
15 VI - 765 rocznica bitwy nad jeziorem Rządz pomiędzy powstańcami pruskimi a rycer- stwem księcia Światopełka a Krzyżakami. (1243)
25 VI - 80 rocznica urodzin w Grudziądzu Władysława Wągla, pisarza i działacza społecznego (1928)
29 VI -130 rocznica urodzin Leona Ossowskiego, pierwszego polskiego starosty grudziądzkiego (1878)
30 VI - 85 rocznica utworzenia Towarzystwa Sportowego Olimpia.
(1923)
15 VIII - 125 rocznica uruchomienia linii kolejowej Grudziądz-Malbork.
(1883)
26 VIII - 115 rocznica urodzin Jana Weissa, grudziądzkiego drukarza i dziennikarza, po 1945 r. redak- tora naczelnego „Głosu Grudziądza” i „Głosu Pomorza”. (1893)
13 IX - 85 rocznica pożaru budynku Teatru Miejskiego w Grudziądzu.
(1923)
22 IX - 95 rocznica poświęcenia i uruchomienia Zakładów Graficznych Wiktora Kulerskiego w Tu- szewie. (1913)
5 X - 95 rocznica ukazania się drukiem pierwszego w dziejach miasta polskiego przewodnika tury-
stycznego „Grudziądz” (z planem miasta oraz polskimi nazwami ulic i placów), autorstwa
Ignacego Żnińskiego. (1913)
3
19 X - 75 rocznica otwarcia przy pl. 23 Stycznia w Grudziądzu Publicznej Biblioteki i Wypoży- czalni Nowości Wydawniczych im. Wiktora Kulerskiego (1933) 11 XI - 75 rocznica odsłonięcia pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego w pobliżu dworca kolejo-
wego w Grudziądzu. (1933)
17 XI - 90 rocznica założenia Polskiej Rady Ludowej na Miasto Grudziądz.
(1918)
17 XI - 80 rocznica śmierci w Grudziądzu mistrza szewskiego i działacza narodowego Jana Gołę-
biewskiego, powstańca z 1863 r. (1928)
2 XII - 115 rocznica utworzenia Towarzystwa Ludowego w Grudziądzu.
(1893)
(L.B.S.)
Redakcja: Tadeusz Rauchfleisz, KMDG. Logo KMDG wykonał Grzegorz Rygielski.