Taukert Urszula

(1)

1

(2)

Sp_

'

1 / ź

y

%

z

J $)oiu Cite f

ⁱ

M w *

SPIS ZAWARTOŚCI TECZKI — ...

. . . . ( c x W . f e . : \ . i ^ ...

I. Materiały dokum entacyjne

l/t--rnlacja właściwa '•

^

^{' 1 *}

1/2 - dokumenty (sensu stricto) dot. osoby relałora ---- 1/3 - Inne materiały dokumentacyjne dot. osoby relatora ——

• I

II. Materiały uzupełnienlające relację 3 “>

A

^~

Ul, Inne materiały (zebrane przez „rektora”): -—

lłl/1- dot. rodziny relatora —

l'l/2-dol. ogólnie okresu sprzed 1939 r. —

»

III/3 - dot. ogólnie okresu okupacji (1939 -1945) — III/4 - dot. ogólnie okresu po 1945 r.~—

111/5-Inne...

IV. K o respo n den cja . ó '

A).:.k.9^tp<L... ...k,..A... 5.'.^....

» .»

V, Wypisy ze źródeł [tzw.: „nazwiskowe karty informacyjne”] A A --

VI Totoarafie J

2

(3)

3

(4)

4

(5)

5

(6)

3

tospormienie o śp. U r s z u l i TAUKJKI

zamieszkała: w Grudziądzu

Ojciec: Iistrz Kominiarski Jatka: z.d.

M a ł a liczne Rodzeństwo

Część rodzeństwa kształciła się w Gimnazjum niemieckim Ił .Gcfthe^o w Grudziądzu.

M*ie córki kształciły się w Gitnazjum żeńskim w Grudziądzu.

Od roku 1956/37 Urszula uczęszczała jeszcze do Państwowego Gicnazjum żeńskiego typu humanistycznego w Grudziądzu.

% ł a czynnie zaangażowana w Harcerstwie, w II drużynie gimnazjalnej - żeglarskiej.

W wrześniu 1937 roku wstąpiła do Państwowego Żeńskiego Liceum

Pedagogicznego w Inowrocławiu. lam czynna była w Larcerstwie. Została Draźynowąt9rużyny ^harcerskiej im.Królowej Jadwigii ( nosiły chusty koloru złotego;. I-aturę miała zdawać w 1940 roku.

B chwilą wybuchu wojny 1939 roku,nie wróciła do Inowrocławia. Pozostała w domu rodzinnym w Grudziądzu.

Jej Rodzice przyjęli II grupą narodowości niemieckiej.

Ula też ją posiadała, ale utrzymywała stosunki towarzyskie z środowis

kiem polskiir i przyjaźniła się z Polakami.

Ula znająca biegle język niemiecki, dodatkowo nauczyła się maszyno - pisania i została zaangażowana do pracy w firmie Junker u. **uh (dawniej H V),obecnie Pomorska Odlewnia i Onaliernla w Grudziądzu.

I imo wielkiej przyjaźni, na temat konspiracji nigdy ze mną nie rozma - wiała.

Z uwagi na produkcję zbrojeniową f-my Junker u. Kuh, Podziemie starało się dotrzeć do dokumentacji technicznej.

Dowódzctwo Podziemia poleciło zaufanym osobom o dostarczenie odnośnśej tajnej dokumentacji.

Jako zaufaną, między innymi wybrano Urszulę.

W połowie stycznia 1945 roku, w miarę zbliżania się wschodniego frontu do Grudziądza, Gestapo rozpoczęło falę aresztowali członków konspiracji.

Wśród innych aresztowano Urszulę $aukert i p. Bronisława Brodzińskiego, pracownika f—my zbożowej Walter Rothganger w Grudziądzu, mieszcząca się nad Wisłą przy ul. 3-go I<aja (obecnie A1.23-go Stycznia).

W t3?m czasie aresztowano Rodzinę budowniczego I iejskiego Stołowskiego i wiele innych osób - (wpadka).

Następnego dnia nie wiedząc o aresztowaniu Urszuli, poszłam do domu pp. iaukertów i tam się dowiedziałam, że tego władnie dnia o godz.

3-ciej rano Gestapo wprost z łóżka zabrało Urszulę.

Żona Dyrektora Gimnazjum niemieckiego w Grudziądzu Hilgendorf (Goethe—

schulla), była najstarszą siostrą Uli i kiedy ona dowiedziała się o aresztowaniu Siostry poszła z i ężem z interwencją do Gestapo.

Nastąpiła konfrontacja, wprowadzono Ulę skatowaną. Jej Rodzina twier - dziła, że omyłkowo nastąpiło aresztowanie, ponieważ Urszula wywodzi się z rodziny niemieckij, na co Ula odpowiedziała! że czuje się Polką i przyznała, że należy do konspiracji.

V E R T 2

6

(7)

^la była uczynna i zaangażowana w pracy Podziemia, w wyniku czego straciła życie

Dokąd wywieziona i gdzie stracona została niewiadomo*

Patriotyczna Jej postawa budzi szacunek.

«^ej ofiara nie powinna być zapomiana.

Koleżanka gimnazjalna

i V]M V HhK

a

m « • • r * • • • • » t • • • « • * •

( Bożena Jończyk ) S o p o t

7

(8)

8

(9)

9

(10)

10

(11)

11

(12)

12

(13)

13

(14)

14

(15)

15

(16)

16

(17)

U/ . _ . ‘ L ^ ~ A

T A N K E R T Urszula (1920^*1945) członek tajnej organizacji TOW

"Graf1* w Grudziądzu* cjcLec mistzr kominiarski i m a tka byli sałżećstwei Mieszanym zamieszkałym od dawna w ffrudziądzu przy ul* Kwiatowej 25

T« byłe uczennicą Bstfstw* Liceum.Bedag. w Imewrosławdu i drużynową miejscowej Drużyny Harcerskiej. V czasie okupacji mieszkała u rodziców w 6rudziądzu,Pracowała w biurze fabryki zbrojeniowej Junker—Rush w?

Grudziądau, której dyrektorem był jej szwagier T. należała do TOW

"Gryf PomorskiR do której wprowadzona została i po niedługim czasie aresztowana 25•1*1945 r. wraz z dużą liezbą innych osób. Transport swa kuacyjny z więzienia grudziądzkiego został cały wymordowany w drodze na zachód, bez świadków, prawdopodobnie w Grupie pod Grudziądzem*

V & \

^M ^a ^C ^u^{^}^l^{^}

Zbiory E. Zawackiej poz. 431/Pem.

- relacja kol. Bożeny Dorfczykzamieszkującej w Sopocie z dnia 20*Y#t979

Biogram sporządziła Z. Ilitfsks 23.11.1981 r.

17

(18)

T a g inne b i o p o m t

"N" Taukert Urszula (19 E O - 1945) , członkini TOW "Gryf Pomorski" (?) w Grudziądzu > ,

Uo/w o \

Córka wielodzietnej rodziny mistrza kamieniarskiego zamieszkałego w Grudziądzu przy ul. Kwiatowej £5. Przyrodnie rodzeństwo Urszuli, najmłodszej w rodzinie, zostało wychowane w duchu niemieckim przez pierwszą żonę ojca, która była Niemką;

uczęszczało do proliitlerowskie j Goetheschule. (Szwagier Urszuli Hilgendorf był w czasie okupacji dyrektorem tej szkoły).

Urszula była uczennicą Państwowego Żeńskiego Gimnazjum Humanistycznego w Grudziądzu a od 1937 r. Państw. Liceum Pe d a g . w Inowrocławiu; tamże była drużynową drużyny harcerskiej.

W czasie okupacji mieszkała w Grudziądzu u rodziców, którzy otrzymali II grupę niemieckiej listy narodowościowej; Urszula również ją miała, Mimo to utrzymywała stosunki towarzyskie z środowiskiem polskim. Znając biegle język niemiecki została zatrudniona jako urzędniczka w fabryce zbrojeniowej vJunker u.

Ruh , gdzie pracował też jej drgi szwagier Niemiec. W nieznanych okolicznościach została wciągnięta do wywiadu wojskowego. Według niepewnej relacji koleżanki szkolnej B. Dończyk należała do TOW"Gryf Pomorski". W czasie aresztowań w grudniu 1944 r . , jakie objęły członków AK Obwodu Grudziądz, została aresztowana. W czasie konfrontacji na gestapo, do którego zgłosili się Hilgendorf i siostra - Niemka Urszuli, ta skatowana pŁyznała się do działalności podziemnej i do narodowości polskiej. <?5 I 1945 r. (?) wraz z dużą liczbą innych więźniów została wywieziona.

Transport ewakuacyjny z więzienia grudziądzkiego został wymordowany w drodze na zachód, bez świadków, prawdopodobnie w Grupie k. Grudziądza (Uw.Red.: Być może miało to miejsce w okolicy Nakła n/Notecią, wraz z transportami z więzień w Brodnicy, Toruniu i Bydgoszcy, w liczbie ok. 500 osób; sprawę bezskutecznie badała OKBZH).

AP AK, T. Taukert U.; Rei. B.Dończyk, Konieczko J .

Zdzisława Ilińskaj

18

(19)

N

T aukert Urszula (1920-1945), członkini TOW “Giyf Pomorski” (?) w Grudziądzu.

Córka wielodzietnej rodziny mistrza kominiarskiego zamieszkałego w Grudziądzu przy ul. Kwiatowej 25.

Przyrodnie rodzeństwo Urszuli, najmłodszej w rodzinie, zostało wychowane w duchu niemieckim przez pierwszą żonę ojca, która była Niemką; uczęszczało do prohi- tlerowskiej Goetheschule (szwagier Urszuli, Hilgendorf był w czasie okupacji dyrektorem tej szkoły). Urszula była uczennicą Państwowego Żeńskiego Gimnazjum H um anistycznego w G rudziądzu, a od 1937 r.

Państwowego Lic. Pedagogicznego w Inowrocławiu;

była tam druży-nową drużyny harcerskiej.

W czasie okupacji mieszkała w Grudziądzu u rodziców, którzy otrzymali II grupę nłn; Urszula również

ją miała. Mimo to utrzymywała stosunki towarzyskie ze środowiskiem polskim. Znając biegle język niemiecki została zatrudniona jako urzędniczka w fabryce zbrojeniowej Junker u. Ruh, gdzie pracował też jej drugi szwagier Niemiec. W nieznanych okolicznościach została wciągnięta do wywiadu kolejowego. Według niepewnej relacji koleżanki szkolnej B. Dończyk, należała do TOW GP. W czasie aresztowań w grudniu 1944 r., jakie objęły członków Obw.

AK Grudziądz, została aresztowana. W czasie konfrontacji na gestapo, do której zgłosili się szwagier Hilgendorf i siostra Urszuli - Niemka, ta skatowana przyznała się do działalności podziemnej i do narodowości polskiej. 25.1.1945 r. (?) wraz z dużą liczbą innych więźniów została wywieziona. Transport ewakuacyjny z więzienia grudziądzkiego został wymordowany w drodze na zachód, bez świadków, prawdopodobnie w Grupie k. Grudziądza, [uw. Red.: Być może miało to miejsce w okolicy Nakła n/Notecią wraz z transportami z więzień w Brodnicy, Toruniu i Bydgoszczy, w liczbie ok. 500 osób; sprawę bezskutecznie badała OKBZH].

APAK, T.: T a u k e r t U. (rei. B. Dończyk, J. Konieczko).

Zdzisława Ilińska

Stecj* fc/tfwS/h D o m , / 1 0 i < 3 7 A ^ f )

|) (9 ęjj & v T W K

- i

$ (K/ ÓU

a

tĄ j

^O / * 0 * 0 Gza A

207

19

(20)

20

(21)

F U N D A C J A

/

Archiwum Pomorskie Armii Krajowe ul.W.Garbary 2,tel.65-22-1 86

87-100 TORUŃ

Toruń d n ia 5 X 1999r

Szanowny Pan Gerard Piasecki

81 -576 Gdynia Szanowny Panie

Zgodnie z ustaleniami w załączeniu przesyłań kserokopię relacji • Urszuli Taukert ,

Niezależnie ad w/w sprawy infornuję ,źe nasze archiwu*

gronadzi zdjęcia , relacja i dakunenty dotyczące konspiracji i walki Polek i Polaków w okresia ad 1939 do 1956y.

Proszę uprzejmie a przekazanie nan lub wypożyczenie w/w nateriałów .

V oczekiwaniu na wizytę u naa lub wiadomość od Pana pozostaję z wyrażani szacunku i poważania.

..._• • o a /

j

o o o

Dokunentaliatłi ngr Michał Ojczyk

• • • •

Z a ł 3 kserokopie

- Biuletyn ar 1/36/99

21

(22)

22

(23)

23

(24)

24

(25)

25

(26)

26

(27)

T.O.W.Gryf C

-- Tankert Urszula Grudziądz

/I920, 4 I 45/,ur. w Grudziądzu

ojciec mistrz kominiarski.W 1939 r. była uczenni

cą Państw.Liceum Pedag. w Inowrocławiu.

W czasie okupacji pracowała w biurze fabryki zbro

jeniowej Juńker Ruh w Grudziądzu.Należała do TOW

"Gryf Pomorski".Aresztowana 25 /?/ I 45 z dużą liczbą innych osób.Transport ewakuacyjny z więzie

nia grudziądzkiego został cały wymordowany gdzieś w drodze na zachód bez świadków.

Zbiory E.Zawackiej poz,431

Zródłoirelacja koleżanki Bożeny Dończyk,81-815 Sopot,ul.Kraszewskiego 25/33 z V 1979

27

(28)

Taukert Urszula

lat 23, wychowanka Państwowego Gimnazjum Żeń

skiego w Grudziądzu, od 1939 r. w Państwowym Liceum Pedagogicznym w Inowrocławiu, harcerka w I Grudziądzkiej Drużynie Harcerek im.B.Woło dyjowskiej, następnie drużynowa I Drużyny Har cerek im.Królowej Jadwigi w Inowrocławiu, w czasie okupacji hitlerowskiej zatrudniona w firmie niemie c k i e j , działała w ruchu oporu /przekazała ważne informacje i dokumenty/, aresztowana przez gestapo 25 stycznia 1945 r.

od tego czasu ślad po niej zaginął /prawdo

podobnie zamordowana podczas przesłuchań/

Jankowski, Harcerstwo ... str. 295 K fri

-U. i. A. V t J. U W J - U i .

28

(29)

29

(30)

30

(31)

31

(32)

32

(33)

33

(34)