Cezary SROGA*, Jacek KOMA*
Stan rozpoznania i mo¿liwoœci powiêkszenia zasobów kwarcu
¿y³owego na Dolnym Œl¹sku
Streszczenie: W artykule przedstawiono wyst¹pienia kwarcu ¿y³owego o znaczeniu przemys³owym; znane s¹ one jedynie z regionu dolnoœl¹skiego. Najwiêksze skupienia ¿y³ kwarcowych rozpoznano w Sudetach Zachodnich (blok karkonosko-izerski) oraz w pó³nocnej czêœci strefy kaczawskiej na bloku przedsudeckim (gnejsy W¹dro¿a Wielkiego, masyw granitoidowy Strzegom-Sobótka). Dotychczas udokumentowano siedem z³ó¿ kwarcu ¿y³o- wego, z których jedynie trzy s¹ zagospodarowane: „Stanis³aw”, „Taczalin” i „Krasków”.
Spoœród obszarów prognostycznych i perspektywicznych najwiêksze znaczenie surowcowe maj¹ wyst¹pienia w Rêbiszowie, Olesznej Podgórskiej, Morawie i Taczalinie oraz wi¹zki ¿y³ w rejonie Miko³ajowic i W¹dro¿a Wielkiego. Zosta³y one stosunkowo dobrze rozpoznane, a wystêpuj¹ca tam kopalina (czyste odmiany kwarcu gruboziarnistego, kwarc wielkokrystaliczny) nadaje siê do ró¿norodnych zastosowañ, m.in. w przemyœle elektrotechnicznym, chemicznym, szklarskim, ceramicznym, hutniczym. Utrudnieniem w górniczym zagospo- darowaniu poszczególnych wyst¹pieñ s¹ ograniczenia planistyczne, niekiedy œrodowiskowe, a tak¿e ko- niecznoœæ prowadzenia selektywnej eksploatacji kopaliny.
S³owa kluczowe: kwarc ¿y³owy, z³o¿a kopalin, zasoby perspektywiczne, Dolny Œl¹sk