Rachunek prawdopodobie´ nstwa i statystyka matematyczna 11. Estymacja punktowa - zadania do samodzielnego
rozwi¸ azania
Zad. 11.1 Z partii kondensator´ow wybrano losowo 12 sztuk i zmierzono ich pojemno´sci otrzymuj¸ac (w pF): 4,45 4,40 4,42 4,38 4,44 4,36 4,40 4,39 4,45 4,35 4,40 4,36.
(a) Znajd´z oszacowanie nieznanej warto´sci przeci¸etnej pojemno´sci kondensatora pochodz¸acego z danej partii.
(b) Znajd´z nieobci¸a˙zone oszacowanie wariancji pojemno´sci tych kondensator´ow.
Zad. 11.2 Zmienne losowe X1, . . . , Xn maj¸a rozk lad o tej samej warto´sci oczekiwanej EXi = a, i = 1, . . . , n. Wyka˙z, ˙ze estymatory postaci
T = a1X1+ · · · + anXn a1+ · · · + an ,
n
X
i=1
ai 6= 0, ai ∈ R,
s¸a nieobci¸a˙zonymi estymatorami parametru a.
Zad. 11.3 Niech X1, X2, . . . , Xn b¸edzie pr´ob¸a prost¸a z rozk ladu o g¸esto´sci f (x) = 2a1 sin xa 1(0,aπ)(x).
Wyka˙z, ˙ze ˆan = π2 x¯n jest zgodnym i nieobci¸a˙zonym estymatorem parametru a.
Zad. 11.4 Rozwa˙zmy estymator
θ(xˆ 1, . . . , xn) = 1 − 1 n
n
X
i=1
1(0,1)(xi)
parametru θ = P (X > 1) zmiennej losowej o rozk ladzie E(λ).
(a) Czy ˆθ jest zgodnym ci¸agiem estymator´ow parametru θ?
(b) Oblicz ryzyko estymatora ˆθ w punkcie θ.
Zad. 11.5 Zmienna losowa X ma rozk lad o g¸esto´sci f (x) = p22 x1[0,p)(x). Dla pr´oby n- elementowej przyj¸eto, ˙ze ˆθ = ¯X2 + ¯X jest estymatorem parametru θ = 23p(23p + 1).
Czy jest to estymator asymptotycznie nieobci¸a˙zony?
Zad. 11.6 Niech ˆpn : R → R,
ˆ
pn(x1, . . . , xn) = 1 n
n
X
i=1
1{1}(xi).
Poka˙z, ˙ze {ˆpn} jest mocno zgodnym ci¸agiem estymator´ow parametru p rozk ladu geometrycznego z parametrem p ∈ (0, 1). Oblicz ryzyko estymatora ˆpn w punkcie p ∈ (0, 1).
Zad. 11.7 Niech X1, . . . , Xn b¸edzie pr´ob¸a losow¸a prost¸a z rozk ladu wyk ladniczego z parametrem λ. Czy
λ : Rˆ n→ R, λ(xˆ 1, . . . , xn) = ¯x − x(1),
gdzie x(1) = min(x1, . . . , xn) jest asymptotycznie nieobci¸a˙zonym estymatorem warto´sci oczekiwanej?
Zad. 11.8 Rozwa˙zmy estymator ˆθn : Rn→ R,
θˆn(x1, . . . , xn) = exp(−x1+ · · · + xn
n ).
Uzasadnij, ˙ze {ˆθn}n∈N jest mocno zgodnym ci¸agiem estymator´ow parametru θ = P (X = 0), gdzie X ∼ P (λ).
Zad. 11.9 Niech X1, . . . , Xn b¸edzie pr´ob¸a prost¸a z rozk ladu normalnego N (a, σ2). Do- bierz sta l¸a k tak, aby estymator
T = k
n−1
X
i=1
(Xi+1− Xi)2
by l nieobci¸a˙zonym estymatorem parametru σ2.
Zad. 11.10 Niech X1, . . . , Xnb¸edzie pr´ob¸a prost¸a z rozk ladu jednostajnego U (0, a). Czy estymatory
T1 = n + 1
n X(n), T2 = n
n − 1X(n) parametru a s¸a
(a) nieobci¸a˙zone,
(b) asymptotycznie nieobci¸a˙zone?
Zad. 11.11 Niech X1, . . . , Xn b¸edzie pr´ob¸a prost¸a z rozk ladu gamma G(α, λ) o g¸esto´sci f (x) = λα
Γ(α) xα−1e−λx1(0,∞)(x),
gdzie α jest znane, a λ nie znane. Udowodnij, ˙ze je´sli nα > 2, to statystyka T = nα − 1
n¯x
jest nieobci¸a˙zonym i zgodnym estymatorem parametru λ.