Dziennik Bydgoski, 1927, R.21, nr 11

(1)

Pojedynczy ^numer 20 _groszy. ^Nakład 33000 egzemplarzy. ^Numer obejmuje 12 stron.

DZIENNIK BYDGOSKI

Wychodzi ^codziennie ^z wyjątkiem ^niedziel ⁱ świąt ^. ^Drukiem ⁱ ^nakładem ,,Drukami Bydgoskiej" Spółki ^Rkc.

. ...

- PRENUMERATA ^...^... ^-- ^...

w ekspedycji ¹ agenturach ^w Bydgoszczy ^z ^dodatkiem tygodniowym ^.SPOR!

POMORSKI° wynosi ^kwartalnie ^8.25 zt., ^na pocztach przez listowego

w dom 9.33 zł. ^— Miesięczn)e ^2.75 zt., przez listowego ^w ^dom 3,tt zł., pod opaska ^w ^Polsce ^5.90 zł., ^do Francji ⁱ Ameryki ^7.50 zł., ^do ^Gdańska t.09 guldeny, ^do ^Niemiec ^4.00 ^marki. ^— ^W ^"fazie przeszkód ^w zakładzie, spowodowanych wyższą siłą, strajków ^lub ^L p., wydawnictwo ^nie ^odoowiada

za dostarczanie pisma, ^a prenumeratorzy nie maję prawa do odszkodowania.

Redaktor przyjmuje ôd godz. ^{11 —12} ^w południe ôraz ôd godz. ^5-6 po oołudniu.

Rękopisów ^Red ^oie ^zwraca. ^— ^Redaktor odpowiedzialny Henryk Ryszewski.

Ekspedycja (centrala; ^Poznańska ³⁰ ^- filja; ^Dworcowa2) ^otwarta ^odgodz.^8"rano do godz. ⁶ ^wieczorem bez przerwy.

Adres

redakcji i administr.

ul. Poznańska39.

------- --- i OGŁOSZENIA ^"

20 groszy od wiersza milim., szerokości 38 milim. Za reklamy ^od ^milim. ^na stronie przed ogłoszeniami^{67 milim.} 50 groszy, ^w tekście na drugiej ^lub dalszych stronach 75 groszy. Drobne ogłoszema ^słowo tytułowe ²⁰ gr., każde dalsze 10 groszy; dla poszukujących pracy20% zniżki. Przy częstem powtarzaniu ^udziela się ^rabatu. Przy^konkursach ⁱ dochodzeniachsądowych ^wszelkie rabaty upadają. ^- Ogłoszenia zagraniczne KM)% nadwyżki. ^- Ogłoszenia skomplikowane ^20°/. nad

wyżki. ^- ^Za terminowy ^druk ⁱ przepisane miejsce ogłoszenia Administracja nie odpowiada.

Miejscem płatności ⁱ prawnem dla wszelkich sporów sądowyeb jest Bydgoszcz.

K,onta bankowe: ^- Bank Ludowy ^- ^Bank ^M. Stadthagen ^{T. A.}

Konto czekowe: P. K. O. nr. 203713 Poznać.

Telefon administracji ^315. ^- ^Tel. filji ^1293. ^Telefon naczelnego ^redaktora ^nr. ^315. ^Telefon redakcji ^326.

Numer 11. 8 ^BYDGOSZCZ, ^sobota ^dnia ¹⁵ ^stycznia ¹⁹²⁷ ^roku. ^j ^Rok ^XXI.

Zbro]enla niemieckie.

Niemcy wydala ^na zbrojenia ^wiecei

niż wvposi całoroczny ^budżet państwa polskiego!

N:emców spotkały ^w ^ostatnim

czasie dwie przykre niespodzianki.

Najprzód pismo ang-ielskie ^,,Mań

chester Guardian" przyniosło ^nie słychan;e sensacyjne rewelacje ^o

masach broni, amunicji ^{i samolo}

tów. k.tóre przywiozły ^z ^{Rosii do}

Niemiec okręty ^sowieckie. Wydało się. ^że wszystko ^to ^bvłv wyroby ^fa bryk n:emieckich, założonych ^w Ro

sii za niemieckie pieniądze. ^Do te

go ^w tym samym czasie, kiedy rząd ifemieęki ^{b adał.} ^że ^nie ^może płacić wysokich ^kosztów wojennych, ^aż

Im wreszcie według planu ^Dawesa

przyznano bardzo ^znaczna ulgę. So

cjalistyczny ,,Yorwartś" ^{’berliński} zaopatrzył ^odnośne ^rewelacie ⁿⁱ

feantna uwaga, ^że bolszewicka bro

n?a ..Fe”chswehra” zwalczyła ^rewo-

łucie komunistyczna ^w ^N’emczech.

Kórńuhiśtycżne ,pisma’, wstydliwie’

wiódomóści ^te i uwagi przemilczały;

Druga n:eprzviemna n’espodzian

ka było stwierdzenie przez oficerów alianckich, ^że ^Nemcn rozbndewrna fortece swoie na norraniczn Polsk?

Nietvlko rozbudowali ^stare fortece

jak ^Królewiec. Kistrzyn (Kuestr’n).

Frankfurt nad Odra i Głogowe (Gło gau). ^ale stworzyli ^całe ^nowe syste

my fortyfikacyjne ^dokoła ^{tvch for}

tec. zwłaszcza w Prusach Wschód nich koło Lecu (Loetzen). gdzie ^for

tvfikacie posunęli ^aż ^do granicy polskiej.

W zw’azku ^z tem odkryciem ^bawi

w Paryżu generał ^von ^Pawelss. ^za

stenca głównodowodzącego ^..Reichs-

wehra" generała ^Heve. znanego zwolennika rewanżu. Musiał on zło

żyć miedzvsoiuszniczej komisji ⁱ ^Ra

dz:e Ambasadorów raport, czy

Niemcy dokonały ^rozbroiema ^w

mvśl postanow:eń ^Traktatu Wersal

skiego, Według gazet francuskich musiał on przyznać, ^że Niemcy ^zbu

dowałv ^— iuż po woinie ^— 88 no

wych fortvfikecvi! Snrawa fa bedzie sie mus’ała zaiać L?ga ^Narodów,

którei Rada Ambasadorów ^— ^na

podstawie badań komisii kontrolnei

- na odpowiedzieć ^na pytanie. ^czv Niemcy ^tak ^sa rozbrojone, jak Trak

tat Wersalski przepisuje. Odpowiedź

brzm’eć musi oczywiście, ^że ^nie.

Wobec tego pierwszem ^zadaniem Li

gi ^bedzie rozpocząć ^badanie ^stanu uzbrojenia ^Niemiec. Będzie ^to cie

kawao?peracja nowego pupilka Ligi.

Budżet Reichswehry ^I marynarki

niem eckiei powinien ^również pod!e gać ^kontroli Ligi ^Narodów. ^Przede wszyśtkiem ^dla tego, ^że Niemcy sta

le uchylały ^{sie od} płacenia słusz

nych odszkodowań wojennych pod

pozorem, że sa za ,bi’edne, ^a ^równo cześnie wydala olbrzymie sumy ^na

zbrojen’a. ^W pismach niemieckich

znajdujemy potwierdzenie tego ^fak

tu. mianowicie w wyciągach ^z ^bud

żetu ..Reichswehry" ⁱ marynarki!

Jak wiadomo, ^na podstawie ^Trakta°

Za pół ^miliona fałszywych pięciozłotówek

puści!ł^w obieg żydzi gdańscyJuda Lieberman i Ska

Gdańsk. 14. 1^. (AW.) ^Wielka sen

sacje wywołało tutaj aresztowanie przez po!icie kryminalna szajki ^fał

szerzy polskich ^banknotów ^5-ciu zlotowych. ^{Na czele} szajki ^{stał nie}

iaki Juda Lieberman. pochodzący ^ze

wschodnich kresów, obecnie wlaści ciel sklenu cvgar ^w Gdańsku. Rów nocześnie z nim aresztowano czte-

rech iego towarzyszy ¹Nowackiego

ze Lwowa. Stępińskiego ^ze Starogar

du. Kumoka ^ze Sfółp:ec ^oraz ^Szczur

kowa. Przemycali oni przez grani

ce fałszywe banknoty puszczaiac je

w obieg ^w Wolnem Mieście i w oko

licy. Przypuszczała, ^iż ^suma pu

szczonych ^w obieg ^banknotów sięga pół ^miliona złotych.

Uwolnieniejen. Rozwadowskiego.

Warszaw. 13. 1. (Tel. wł.) Dowia

duje ^sie. ^że generał broni Rozwado wski. zamknięty ^w więzieniu ^w ^Wil

nie. ^na Antokolu. ^ma po ośmiu mie- sacach opuścić ^w przyszłym tvgo dmu mieisce przymusowego pobytu.

Zrazu miała wczorajsza dyskusja, ^w

senacie przybrać kanciasty prze

bieg. ^Marszałek Trampczyński go

tów był wypowiedzieć nieprzejedna

na krytykę. ^W ^chwili zbliżającego

sie rozdrażnienia ziawił sie w gma

chu seimowym obrońca gen. ^Roz

wadowskiego, dr. Tadeusz Dwernic

ki ze Lwowa, który ^obiał ^snrawe po mecenasie Pienackim i zapewnił ^kil

ku prawicowych ^senatorów ^o ^nosta

nowionem wypuszczeniu iego klien

ta z wiezienia. Wszelkie ^zatem nod n’ecaiace dyskusje mogłyby ^uiem-

nie wpłynąć ^na losy generała. Wo

bec tego oświadczenia udała sie do marszałka Trampczyńskiego ^dele gapia, aby ^zaniechał wystapien’a ^a

mowa senatora Kiniorskiegó ^bvła tylko demonstracja. ^Tak ^samo re

zolucja trzyman,a była ^w. formie par:

lameritarnei. ^’ ^-

Warszawa. 14. 1. (Tel. wł.) Sędzia śledczy ^mir. Zieliński zrzekł się ^w sprawie gen. Rozwadowskiego ^z przesłuchania jednego świadka, za

mieszkałego ^we Francji, aby przy- sn:eszvć rozprawę. Sprzeciwiła ^sie

temu prokuratura i świadek ów be

dzie przesłuchany. Należy ^sie spo

dziewać jednak ^bardzo rychłego wprowadzenia ^na ^wokandę ^sadu

sprawę gen- Rozwadowskiego.

,,Times" ^o ^mowie ^min. Zaleskiego.

Londyn. ^{13. 1-} (AW) Dyplomatycz

ny korespondent londyński ^,.Time-

sa" nadsyła ^z Warszawy ^dłuższe û- wagi ô ôstatnich oświadczeniach ministra Zaleskiego, ô ^stosunku

Polski i rządu polskiego ^do rewizji granic ^zachodnich państwa. Oświad

czenia ministra wywołane zostały

lansowaniem ^coraz uporczywiej koncepcji zamiany przez Polskę ^Lit

wy i Kłajpedy ^na ^{Pomorze. W} ostat

nich czasach projektami temi zaiełv sie koła dyplomatyczne ^oraz poja

wiły ^się liczniejsze artykuły ^w ^tei sprawie, jak np. artykuł lir. Cudon-

howego Calergi. Jednym ^z sympto mów wzmożonej akcji dyplomatycz

nej ^Niemiec ^w tyrpgjkierunku jest ^o-

becność jednego ^z wybitnych polity

ków centrum niemieckiego ^w War

szawie.

Szwedzi zadowoleni ^z mowy ^mfn. Zaleskiego.

Sztokholm, ^13. ¹ (PAT). ,,Dagblatt" po

daje ^w ^obszernera streszczeniu _mowę min

Zaleskiego, wygłoszoną ^z okazji ^otwarci?

Towarzystwa ^dla ^Badania Zagadnień Mię dzynarodowych Wspomniany^dziennik pod kreślą wybitnie pokojowe ^znaczenie tegc przemówienia, ^które podaje pod nagłów

kiera: ,,Minister ^Zaleski wyjaśnia życzenie

Polski pokojowego współżycia^z sąsiadami".

V ^’ ,ł

(Jeszcze ^sto ^lat temu, ^{bo do} ^r. ¹⁸¹⁵ ^Szwedzi byli panami ^Pomorza szczecińskiego. ^I

Nieme/ _muszą zapomnieć ^o zbrodniczein władaniu na ziemiach polskich! ^- Red.)

tu Wersalskiego ^wolno ^Niemcom ^u- trzymywać tylko ¹⁰⁰ tysięczna ^ar

mie. składaiaca sie ^z żołnierzy za

wodowych. Wiemy, ^że ^warunku ^te

go nigdy^,^nie dotrzymywali, ^o ^czem świadczy fakt, ^że ^istniała prócz re

gularnej ^armii ^tzw. ^czarna ^..Reichs-

wehra". przeznaczona ^do ataku na

Polsko. Dziś już ^ona podobno ^nie istnieje, ^ale ^nie ulega wątpliwości,

że Niemcy ^znaleźli ^inne sposoby po jKWzegia SVfij sUJej arcjjL ^Nie

mówimy îuż ô ârmii rezerwowej ^w postaci skoszarowanej policji ^tzw.

Schupo. liczącej ¹⁴⁰ tysięcy chłopa,

a która chcieli powiększyć, ^lecz ^nie uzyskali pozwolenia. ^W ^budżecie

nfewatnlfwfe ukryte ^sa nożyc!e ^na utrzymanie ^rezerwowe! ^{armii i} ^za-

kun broń! I amunicii nad dozwolona miaro. Inaczej ^{nie można} ^zrozumieć olbrzymich cyfr ^na ^{wolsko i} mary

narkę. ^które podaje prasa niemiec

ka. O,gólna ^suma wydatków ^na ^ten

cel wynosi ⁹³¹ ^milionów ^marek ^n!er

mleckicb czvR dwa mliardy ⁴⁸ mil

ionów złotych, ^zatem ^znacznie wie

ce! niż wynosi ca?v budżet naństwa

pólskisoo ^na ^rok bieżący.

Sama ..Reiehswehra" liczy według urzędowego zestawienia 3798 ofice

rów. 20 871 podoficerów, ,74²²⁹ chło

pa i 5 892 urzędników (zapewne ofi

cerów!). Podpada niesłychanie wy

soki procent podoficerów (dwóch ^na

7 chłopa), ^co niewątpliwie ^ma swój

cel. Koszta utrzymania ,,Reichs\ ?li

ry" wzrosły ^w ^{2 lalach} ^o ^{blisko 245} milionów marek. czvłi ^o prawie

trzecia cześć ^- rocznej kontrybucji

woiennei.

W niektórych ^działach ^dziesięć-

krotnie zmniejszona ^flota niemiec

ka pochłania ^{dziś tak} olbrzymie su

my. ^że nie stola w żadnvrp stosun

ku do floty przed^woiennei. Dotyczy

to zwłaszcza dziedziny ^min ⁱ tor

ped ^oraz ^warsztatów budowy okrę

tów wojennych. ^Onrócz ^ta^invch fun

duszów w sumach tvch ukryte ^sa niewątpliwie poważne pozycje, ^które

sie bo!a światła dzfenneao i oczu na

iwnych przedstawicieli ^; ^bvłei koali

cji. ^-którzy ustępliwością ^chich, osieg-

nać i -utrwalić pokói ^- ^{nie rózu-}

mieiac. ^że nobłaźHwościa swola w

"usnaia N’emcom do nrzynotowania

nowe! wojny,

V

Jaka stad dia nas nauka? Czy ru

szać o zbrojeniach niemieckich pra-

gn’emy ^wvwołvwać niepokoi? ^U-

°howai Boże! Pragniemy ty’ko ^na-

"vm^’faryzeuszom 35 obo-m n?euf^ec- k’eao ś niemiecko ^- socjalistycznego

zwrócić uwago. że’państwu ^{oła^za}

niszae o nolskim m,iiłbrv.źmfe. ^Nie

w Po’scę istnieje militmwnp, ^ale ^u

sas’adów naszych, ^a ^Polska zmu

szona iest niestety przynaimniei ^do tego stopnia sie zbro’ć. abv nie stała

e,ie krw’nżer’”zych są

siadów tak iak nim sie stała przed

rozb’orami. gdv ^{dia braku} sjłv zbroj

ne! każdy bandvta ’w koronie wla

z’ł do n?ei n:bv świnią, ^do cudzego ^o- n’ftdn, i,!p ^maiacneo ogrodzpnia.

Prsznkmv dziś także ^z wieksznpl u’ż kiedykolwiek nncisk’em zwrócić

społeczeństwu uwagę ^na potrzebę yon’erania organizacyj nTzysnoso-

hienia woiskoweeo. które tworzą ar

mie rezerwowa. Gdy ^warunki go

spodarcze ^nie pozwalała ^nam ^na ^u-

trzvmanie większej siły zbrojnej, któraby była postrachem ^dla chci

wych ^na ^ziemie ^nasza ^zaborców, przeto ^tem pilniejszy obowiązek spa

da na każdego zdolnego do noszenia broni obywatela ^bvć członkiem i

gorliwie popierać ^takie organizacje byłych wojskowych jak Powstańcy

i Wojacy. ^Oficerowie j Podoficerowie rezerwy,i wogóle wszystkie, których wyłącznym ^celem jest ^obrona gra

n!e państwa. Niemniej popierać So

koła i te organizacje młodzieży, któ

re przygotowują nietylko tęgich ^o- nywatelL ale niemniei także przysz-

łych ofiarnych ^obrońców Ojczyzny.

Z Niemiec idzie dziś do ^nas ^nrze- sfrooa 1 nanomnienip ^do ^{snełn’enia} obowiązku. Obyśmy ^sie ^za późno ^nie ocknęli i do pracy nie zabrali!.