• Nie Znaleziono Wyników

Ogólnopolski zjazd społecznych opiekunów zabytków i wojewódzkich konserwatorów zabytków w Gdańsku

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Ogólnopolski zjazd społecznych opiekunów zabytków i wojewódzkich konserwatorów zabytków w Gdańsku"

Copied!
3
0
0

Pełen tekst

(1)

Marian Paździor

Ogólnopolski zjazd społecznych

opiekunów zabytków i wojewódzkich

konserwatorów zabytków w

Gdańsku

Ochrona Zabytków 41/2 (161), 140-141

1988

(2)

EUROPEAN CATHEDRALS ASS O C IA TIO N - STOWARZYSZENIE KATEDR EUROPEJSKICH

S tow arzyszenie K a te d r Europejskich u tw o rzo n e na M ię d z yn a ro d o w y m Kon­ g re sie K a te d r G o tyckich w M e d io la ­ nie w 1986 r. p o s ta w iło sobie za cel stw o rze n ie ta k ie j o rg a n iz a c ji, która p oprzez sw o ją d z ia ła ln o ś ć uczestniczy­ ła b y w rozw ią zyw a niu p ro b le m ó w w szystkich ko ś c io łó w k a te d ra ln y c h w Europie, n ie za le ż n ie od okresu ich p o w s ta n ia czy stylu. U czestniczący w K o n g resie a rc h ite k c i, konserw atorzy i h isto rycy sztuki, te o lo dzy i d u c h o w n i doszli d o w n io sku , że wszystkie k a ­ te d ry w E u ro p ie b o ry k a ją się z p o ­ d o b n y m i p ro b le m a m i. R ozpatryw ano nie tylk o p ro b le m y czysto a rc h ite k to ­ niczne i ko n se rw a to rskie , a le rów nież p ra w n o -a d m in is tra c y jn e , k u ltu ra ln e o ra z ściśle z w ią za n e z d z ia ła ln o ś c ią re lig ijn ą .

W ramach Stowarzyszenia Katedr Eu­ ropejskich, którego kierownictwo objął dr arch. Ernesto Brivio z Mediolanu wyodrębniono cztery sekcje zajmują­ ce się różnymi aczkolwiek często za­ zębiającymi się problemami.

I ta k se k c ja ,,A” — z a jm u ją c a się re ­ s ta u ra c ją i re w a lo ry z a c ją zabytków , sku p ia a rc h ite k tó w i ko n se rw a to rów z w ie lu k ra jó w Europy. Do za d a ń te j s e kcji n a le ży z b ie ra n ie d o ś w ia d cze ń, o rg a n iz o w a n ie corocznych sp o tkań , a ta kże o p ra c o w y w a n ie i p u b lik o w a n ie m a te ria łó w z zakresu m e to d o lo g ii k o n ­ s e rw a to rsk ie j.

Sekcja ,,B” zajmuje się zagadnienia­ mi prawno-administracyjnymi. Pow­ szechnym zjawiskiem jest niedostatek funduszy na ochronę i konserwację zabytków. Wskazywanie sposobów pozyskiwania źródeł środków na kon­ serwację jest jednym z zadań posta­ wionych przed tą sekcją.

Sekcja ,,C " p o p u la ry z u je o g ro m n e d zie d zictw o ku ltu ro w e „z a p is a n e ” w m urach ka te dr, a w ięc p ro b le m y z w ią ­ zane z je g o ekspozycją, z u d o s tę p ­ n ieniem a rch iw ów , a także spraw y może b a rd z ie j przyziem ne, a le nie m n ie j ważne, a d o tyczące ruchu t u ­ rystycznego k ra jo w e g o i z a g ra n ic z n e ­ go. G łów nym p ro b le m e m je s t z je d ­ nej strony o p ty m a ln e w ykorzystanie z a ­ bytku, a z d ru g ie j o ch ro n a przed n i­ szczeniem.

Sekcja „ D ” za jm u je się d z ia ła ln o ś c ią re lią iin ą ka te dr. Do je j za d a ń n a le ­ ży m.in. rozw ią zan ie p ro b le m u — w y ­ s tę p u ją c e g o zwłaszcza w ko śc io ła c h F ra n cji i W ło c h — w yd z ie le n ia m iejsc sku p ie n ia i m o d litw y w licz n ie o d w ie ­ dzanych przez turystó w ś w ią tyn ia c h . Sekcia ta p ra c u je rów nież n a d u d o ­ stę p nien ie m turystom „p rz e k a z u ” ch rze ś c ija ń s kie g o z a w a rte g o w sztuce d a n e q o o b ie ktu .

Powstanie i d z ia ła ln o ś ć Stow arzysze­ nia K a te d r E uropejskich należy uznać za w yd a rze n ie b a rd zo w ażne. N ależy m ieć n a d z ie ję , że m ię d zyn a ro d o w a w y m ia n a d o św ia d cze ń przyczyni się do wzm ożenia i p o p ra w y d z ia ła ń z m ie ­ rzających d o za ch o w a n ia d la p o to m ­ nych w ie lo w ie k o w e g o d z ie d zic tw a k u l­ tu ro w e g o i d u ch o w e g o , ja k im są koś­ c io ły k a te d ra ln e w c a łe j Europie. W d n ia c h 22 d o 25 w rześnia 1987 r. o d b yło się z o rg a n iz o w a n e przez S to ­ w arzyszenie A rc h ite k tó w Polskich oraz W y d z ia ł A rc h ite k tu ry P o lite c h n ik i G d a ń s k ie j, pierw sze po ko n g re sie m e ­ d io la ń s k im , m ię dzyn a ro d ow e sym pozjum Stowarzyszenia K a te d r E u ro p ejskich — „O liw a '8 7 ” , zw ią za n e z 800-leciem K a te d ry O liw s k ie j. M ia ło ono na celu za p o zn a n ie gości z p ro b le m a ty k ą k o n ­

se rw atorską ka te dry, ja k ró w n ie ż z o s ią g n ię c ia m i w te j d z ie d z in ie w G d a ńsku i reg io n ie .

Sym pozjum o tw o rz y li: Prezes S to w a ­ rzyszenia K a te d r Europejskich d r a rch. Ernesto Brivio, w iceprezes SARP „ W y ­ brzeże” arch . Stefan P h ilip p oraz d zie ka n W y d z ia łu A rc h ite k tu ry P o lite ­ c h n ik i G d a ń s k ie j d r a rch. W ie s ła w G ruszkow ski. Pierwszego d n ia goście sp o n ad d zie w ię c iu k ra jó w Europy zw ie d zili g d a ń s k ie G łó w n e M ia s to , a także w y s łu c h a li w yk ła d ó w doc. dra arch. W ie s ła w a G ruszkow skiego pt. Odbudowa Gdańska oraz a rc h . A le k ­ sa n d ra Piwka d o tyczą ce g o h is to rii b u ­ d ow y i p ro b le m ó w k o n se rw a to rskich ka te d ry w O liw ie .

D ru g i d zie ń b y ł d niem „o liw s k im ” . G o ­ ście zo sta li p rzyjęci przez B iskupa G d a ń s k ie g o d ra Tadeusza G o c ło w - skiego ora z zw ie d z ili k a te d rę , z a b u d o ­ w a n ia p o k la s zto rn e ora z p a rk o liw ski. W y k ła d a rch . M a c ie ja K ila rs k ie g o pt. Zamek Malborski — problemy konser­ watorskie z a p o c z ą tk o w a ł te m a tykę p rz e w id z ia n ą na na stęp n y dzień, który u cze stnicy sym pozjum sp ę d zili w M a l­ bo rku i P e lp lin ie .

Czwarty dzień był ostatnim dniem sympozium. W ratuszu adańskim odby­ ło sie spotkanie z prezydentem G dań­ ska mqr Kazimierzem Rynkowskim. Go­ ście wysłuchali również wykładu prof, dr nrch. Jerzeao Stankiewicza i dr arch. W olfaanąa Deurera na temat nroh!emów konserwatorskich kościołów adańskich. Zwiedzenie wybranych ko­ ściołów Główneqo i Stareao Miasta oraz koncert oraanowy w kościele Św. Mikołaia były ostatnimi punktami pro­ gramu symoozjum.

oprać. Sławomir Święciochowski

O G Ó LN O P O L S K I ZJAZD SPOŁECZNYCH O P IE K U N Ó W ZABYTKÓW I W O JEW Ó D ZK IC H KO NSERW ATO RÓ W ZABYTKÓW W G D A Ń S K U

W d n ia c h 9—11 p a ź d zie rn ik a 1987 r. o d b y ł się w G d a ńsku zjazd z o rg a n i­ zow any przez K o m isję O p ie k i n a d Z a ­ b y tk a m i Z a rzą d u W o je w ó d z k ie g o PTTK i W o je w ó d z k ie g o K o n se rw a to ra Z a b y t­ ków w G d a ń sk u , p o d p a tro n a te m M i­ n iste rstw a K u ltu ry i Sztuki o ra z Z a rz ą ­ du G łó w n e g o PTTK.

G łów nym celem zjazdu b yło p rzy b liż e ­ nie szerokiem u o a ó ło w i społecznych o p ie k u n ó w z a b y tkó w (w zjeździe w z ię ło u d z ia ł p o n a d 350 osób) o s ią g ­ n ię ć C e n tra ln e g o M uzeum M o rs k ie - ao w G d a ń s k u w d z ie d z in ie g ro m a ­ d ze n ia I za b e z p ie c z a n ia zb io ró w oraz p o szu kiw a ń p o d w o d n y ch w Z ato ce G d a ń s k ie j, któ re M uzeum p ro w a d z i od 1968 r. A d o tychcza so w e o s ią g n ię c ia M iu e u m w e k s p lo a ta c ji Z a to k i są n ie ­ m a łe : w y d o b y c ie „ M ie d z io w c a " , w raku sta tku h a n d lo w e g o z XV w. i „S o le - n a " o krę tu w o le n n e q o z XVII w. P ro­ w a d zo n e sa rów nież b a d a n ia czterech in n vch w ra kó w . R e w e la cja z d a je się być o d n a le z io n y na g łę b o k o ś c i p o n a d

50 m m iędzy Sztutowem a H elem w ra k statku z X V III w. d o s k o n a le z a ­ cho w a n y w to n ia c h m orskich. N ie ste ty, do stęp do n ie g o je s t b a rd zo u tru d n io ­ ny. Poszukuje się n a d a l słynnego cm entarzyska s ta tk ó w z pierw szej ćw ie rc i XVI w.

R ozpoczęcie o b ra d zia zd u m ia ło m ieisce w historycznym Ratuszu S ta ­ rom ie jskim przy ul. K o rze n ne j w G dańsku. Przybyłych gości p o w ita ł W o - iew ódzki K o n se rw a to r Z a b y tk ó w m gr inż. a rch. Tadeusz C hrzanow ski. Po­ s ła n ie do Z jazd u , w ystosow ane przez G e n e ra ln e g o K o n se rw a to ra Z a b y tk ó w w W a rsza w ie — m gr Tadeusza Z ie l­ n ie w icza , o d c z yta ł m a r A n d rz e j M i­ c h a ło w ski, sekretarz IC O M O S -u . N a ­ sie n n ie M a ria n Paździor, a łó w n y sp e ­ c ja lis ta ds, o ch ro n y za b ytków w Z a ­ rządzie M uzeów i O c h ro n y Z ab ytkó w w M KiS. w ręczył ą ru p ie społecznych o o ie k u n ó w za b ytków o d zn akę „Z a s łu ­ żony D zia ła cz K u ltu ry ” oraz Z łotą O d zn akę „Z a O p ie k ę nad Z a b y tk a m i” .

Pierwsza część re fe ra tu doc. d r hab. Przem ysław a S m o la rka , d y re k to ra C e n ­ tra lu n e g o M uzeum M o rs kie g o w G d a ń ­ sku n o s iła ty tu ł Gromadzenie i za­ bezpieczenie zabytków historyczno- -morskich. P re le g e nt p rz e d s ta w ił d z ie je

e k s p lo ra c ji Z a to k i G d a ń s k ie j, a k tu a l­ ne p o s z u k iw a n ia oraz p rz e b ie g o d b u ­ dow y sie d z ib y M uzeum w trzech s p ic h ­ rzach za b ytkow ych na O ło w ia n c e . D ru g ą część re fe ra tu z a ty tu ło w a n ą Projekt odtworzenia fragmentu d a w ­ nego Portu Gdańskiego jako siedziby Centralnego Muzeum Morskiego doc. d r hab. P. S m o la re k w y a ło s ił w tr a k ­ cie p o p o łu d n io w e g o zw ie d z a n ia s p ic h ­ rzy.

Z esp ó ł sp ich rzy na O ło w ia n c e p o ­ c h o d z i z ok. 1600 r. (spichrz zw any P a n n ą ), z X V II—XIX (zw any M ie d ź ) i z XV /X V I w. (zwany O liw sk im ). Te za b ytkow e b u d o w le sta n o w ią w s p a ­ n ia łą a rc h ite k to n ic z n ą o p ra w ę d la skrzętn ie przez tyle la t g ro m a d zo n ych zb io ró w . U cze stn icy zjazdu m o g li o ­

(3)

1. G d a ń sk — sa la Ratusza S ta r omie jskiego. W rę c z a n ie od zn ak społecznym o p ie kun za bytk ów (fot. Krzysztof W ią c e k - G d a ńsk )

b e jrz e ć przede wszystkim k o le k c ję za­ b y tk ó w o s ka li e u ro p e js k ie j, odkrytych na „S o le n ie ” , w raku szw edzkiego o k rę ­ tu w o je n n e g o z a to p io n e g o 28 lis to ­ p a d a 1627 r. w czasie b itw y pod O li­ wa. W ra k ten o d n a le z io n o w 1969 r. p o d czas p ra c zw iązanych z b u d ow ą Portu P ó łn o cn e g o w G d a ńsku . Słynne z n a le ziska ze szw edzkiego, w o je n n e ­ go o krę tu „W a s a ” , z a to p io n e g o w rok po b itw ie pod O liw ą , oraz znaleziska z w ra k u „S o le n a ” o b ra z u ją ówczesne u z b ro je n ie i w yposażenie flo ty m o r­ s k ie j na B ałtyku. Do n a jc e n n ie js zy c h n a le ży k o le k c ja 20 d z ia ł okrętow ych z „ S o le n a ” .

V / d ru g im , c a łk o w ic ie „m o rs k im ” dniu z ia z d u , p re le k c ję pt. Port g d a ński, j e ­

go h isto ria , tra d yc je i współczesność

w y g ło s ił M ie czysła w M ic h a ls k i na s ta t­ ku p łyn ą cym z G d a ńska do H elu. D z ie ie za b ytko w e j tw ie rd z y W is ło u iś c ie p rz e d s ta w ił T. C hrzanow ski. L o k a liza - c ia bazy p rz e ła d u n k o w e j s ia rk i w p o ­ b liż u tw ie rd z y stanow i pow ażne z a ­ g ro ż e n ie d la te g o o b ie k tu . K o n se rw a ­ to r z a b y tk ó w p o in fo rm o w a ł, że o b e c ­ nie trw a ją rozm owy, w któ rych b io rą u d z ia ł w ła d z e resortu na te m a t roz­ w ią z a n ia te a o p ro b le m u . N ie m ożna b o w ie m p rzystą p ić do ko n se rw a ch i za b e zpiecze ń , a także do z a g o s p o d a ­ ro w a n ia tw ie rd z y bez u s u n ię c ia przy­ czyn za g ro że n ia i s to p n io w e g o nisz­ c z e n ia te a o u n ik n to w e n o zabytku. N a s tę p n ie uczestnicy ziazdu złożyli k w ia ty pod p o m n ikie m p o le g ły c h o b ro ń c ó w W e s te rp la tte i u c z cili p a ­ m ię ć b o h a te ró w m in u ta m ilcze n ia . W Halszei dro d ze na H e l o re le k c ie o b itw ie ood O liw a w v a ło s 'ł m a r Adam K’n n e rk e w irz , p ra c o w n ik C e n tra ln e g o M uze u m M o rskie g o .

W czasie po b ytu na H e lu uczestnicy z w ie d z ili M uzeum R ybołów stw a M o rs ­ k ie g o . Złożono k w ia ty pod p o m n ikie m O b ro ń c ó w H elu i w ysłu ch a n o p re le k c ji k o m a n d o ra por. Edm unda Jarczyka na te m a t o b ro n y H elu w 1939 r., o b e j­

rzan o film y i zw iedzono salę tra d y c ji

WP.

W d ro d ze p o w ro tn e i z H e lu . oo przy­ c u m o w a n iu do nabrzeża w G d yn i, je d ­ na a ru o a m oa ła zw iedzić „ D a r Pom o­ rz a ” . S tatek ten p rzekazano C e n tra l­

n e m u M uzeum M orskie m u 2 sie rp n ia 1082 r. kustoszem statku zo sta ł w ie lo ­ le tn i k o m e n d a n t ..D aru P om orza” , kot. ż.w. Kazim ierz Jurkiew icz. O d razu p rz y s tą p io n o do pra c a d a o ta c y in y c h i ko n se rw a to rskich . W m aiu 1983 r. o tw o rz o n o now y o d d z ia ł C e n tra ln e g o M uze u m M o rskie a o — sta tku -m u zeu m „ D a r Pom orza” . D ru g a g ru p a w tym cza sie z w ie d za ła o k rę t w o ie n n y ORP .,R łvskaw ica” . za m ien io n y na m uzeum M a ry n a rk i W o ie n n e i. O k rę t ten z b u ­ d o w a n y w 10Я7 r. w A n rd ii p e ł n i ł

c h w a le b n ą służbę na m orzu, b ra ł u d z ia ł w w ie lu w ażnych o p e ra c ja c h m orskich w czasie o s ta tn ie j w o jn y s ta w ia ja c c zo ła h itle ro w s k ie j K rie g s m a rin e . O d m a ja 1976 r. o krę t-m u ze u m „B ły s k a w i­ c a ” cieszy się og ro m n ym z a in te re s o ­ w a n ie m , zwłaszcza m łodzieży. K o n ce rt o ra a n o w y w ka te drze o liw s k ie j z a k o ń ­ czył d ru ą i dzień ziazdu.

W trzecim d n iu o b ra d y k o n ty n u o w a n o w Ratuszu S ta ro m ie jskim . R e fe ra t o społecznych i szkolnych iz b a c h m uze­ a ln y c h w y g ło s ił m gr C zesław Skorka. W dyskusji z a b ra ło g ło s 14 osób. K o ­

m isja w n io sko w a po o p ra c o w a n iu w n io s k ó w prześle je wszystkim z a in te ­ resowanym . W dyskusji p o ło żo no n a ­ cisk n a : konieczność da lsze g o rozw o­ ju sieci społecznych o p ie k u n ó w z a b y t­ ków, u p o w s z e c h n ia n ie te j id e i wśród m łodzieży, w y ra b ia n ie p o czucia o d ­ p o w ie d z ia ln o ś c i ora z wystosow ano a p e l o skuteczność d z ia ła ń w ra to w a ­ niu i o c h ro n ie zabytków . D yre kto r P. S m o la re k poruszył spraw ę uzyskania od M in is te rs tw a K u ltu ry i Sztuki g w a ­ ra n c ji p ra w n ych , że C e n tra ln e M uzeum M o rs kie w G dańsku może o p ie k o w a ć się z a b ytkam i z n a jd u ją c y m i się na p o lskich w o d a c h te ry to ria ln y c h . T rw a ­ ją c e ju ż 15 la t p e rtra k ta c je w s p ra ­ w ie uzyskania tych u p ra w n ie ń nie

przyniosły rezu lta tu , bo w ie m m ecenas tw ie rd z i, że C M M nie ma o d p o w ie d ­ n ich k w a lifik a c ji. „Jest to z u p e łn ie k u ­

rio zaln e stanowisko — tw ie rd z i d y re k ­

to r S m olarek - wziąwszy p o d u w a g ę

fakt, że to wła śn ie g d a ń s k ie muzeum jest z nazwy c e ntraln e i m or s k ie " .

Po z a m kn ię ciu zjazdu g o s p o d a rze z o rg a n iz o w a li zw ie d za n ie S ta re g o M ia ­ sta.

N a zakończenie trzeba przyznać, że zjazd b ył d o b rze z o rg a n izo w a n y , co było zasługą zwłaszcza w o je w ó d z k ie ­ go ko n se rw a to ra za b ytków i p ra c o w ­ n ik ó w b iu ra .

oprać. M ari an Paździor

Cytaty

Powiązane dokumenty

Współcześnie wątek ów jest bardzo istotnym obszarem ich naukowej eksploracji, w której teoretyczne namysły nad życiem z dorosłością uwikłaną w niepełnosprawność

Současnost vzdělávání ve speciálním školství se musí vyrovnávat s řadou výtek, které kritizují bývalý systém zvláštního školství, poněkud

Z drugiej strony badani uważali, że warunkiem nawiązania dobrej relacji terapeutycznej jest akceptacja klienta bez wartościowania problemu czy sytuacji w jakiej się

This research analyzed data of operational ATES systems in the province of Utrecht and determined assessment parameters that can be used to do an overall performance

subjects are converted to probabilities of abnormality for individual biomarkers. This is done by estimating normal and abnormal distributions using Gaussian mixture modeling

Second, an electromagnetic design of the complete system including the generator, antenna and PCB is performed, resulting in the requested antenna geometry (i.e., size and shape of

Jak nadchodzi w ieczór, robi się ciem no, to zaznaczy na sztuce kred­ ką, zrobi znak i pójdzie do dom u.. N ikt się nie

Przesłuchania odbywały się w Domu Komendanckim, w którym na specjalnych prawach znajdował się również Kościuszko1.. Aleksieje- wskiego Rawelinu2, gdzie regulamin