Portal barokowy przy pl. Św.
Magdaleny w Krakowie
Ochrona Zabytków 2/1 (5), 62-63
i d r z w i ; m a r m u r o w e ś c i a n y b a s z t y p a p i e s k i e j w y p a l i ł y s i ę na w a p n o , r u n ą ł w t e d y d a c h w i e ż y z eg a r o w e j . P o t y m p o ż a r z e p r z y s t ą p i o n o do p r a c k o n s e r w a t o r sk ic h , k t ó r e t r w a ł y d o ro k u 1939. W c z a sie d z i a ł a ń w o j e n n y c h w l a t a c h 1939— 1944 z a m e k u c i e r p i a ł z p o w o d u z a k w a t e r o w a n i a s i ę t a m u c h o d ź c ó w , k t ó r z y z n isz-R y c . 60. K r a s ic z y n , b a s z t a K r ó l e w s k a ( A r c h i w u m K o n s e r w a t o r s k i e , R z e s z ó w ) . c z y l i w i ą z a n i a d a c h o w e , a p r z e z u m i e s z c z e n i e b y d ł a w d o l n y c h c z ę ś c ia c h z a m k u s p o w o d o w a l i z a w i l g o c e n i e go. W r o k u 1948 p r z y s t ą p i o n o d o z a b e z p i e c z e n i a z a m k u , p r z y k r y w a j ą c d a c h e m s k r z y d ł o p ó ł n o c n e . W n a s t ę p n y c h l a t a c h u ł o ż o n e m a j ą b y ć s t r o p y w s a l a c h z n i s z c z o n y c h o r a z z r e k o n s t r u o w a n e s g r a f f i t a z d o b i ą c e z e w n ę t r z n e ś c i a n y z a m k u . F r a n c i s z e k K r u k . P A Ł A C N A W O D Z I E W Ł A Z I E N K A C H W r. 1947 i 48 w d a l s z y m c ią g u o d b u d o w y P a ł a c u na W o d z i e w Ł a z ie n k a c h u s u n ię t o n a l e c i a ł o ś c i z d r u g ie j p o ł o w y X I X w i e k u . W k o l u m n a d z i e w s c h o d n i e j i z a c h o d n i e j u s u n ię t o o s z k le n ie . O b c ię t e n i e g d y ś d la u m o c o w a n i a f u t r y n o k i e n n y c h g ł o w i c e j o ń s k i e , b a z y i t r z o n y k o l u m n k a m i e n n y c h u z u p e ł n i o n o , p o d g z y m s e m g i p s o w y m o d k r y t o d a w n y g z y m s k u t y w k a m i e n i u i z w i ą z a n y a r c h i t e k t o n i c z n i e z o d r e s t a u r o w a n ą k o l u m n ad ą. N a d k o l u m n a d ą w s c h o d n i ą u s u n i ę t o ś l a d y n a d b u d ó w k i , ł ą c z ą c e j I p i ę tro p a ł a c u z p ię t r e m p a w i l o n u . U s u n ię t o k a p l i c ę p r a w o s ł a w n ą , p r z y b u d o w a n ą do p a w i l o n u z a c h o d n i e g o p r z e z arch . G o lo ń - s k ie g o . P a w i l o n z a c h o d n i o d z y s k a ł s w ó j p i e r w o t n y w y g l ą d w y r a ź n i e w i d o c z n y w m u r a c h f u n d a m e n t ó w . W p o d c i e n i u p o ł u d n i o w y m P a ł a c u o d t w o r z o n o na p o d s t a w i e p r z y g o t o w a n y c h r y s u n k ó w i m o de li b o g a t ą d e k o r a c j ę ś c i a n i st ropu . O b e c n i e „ P r a c o w n i a S t a n i s ł a v / o w s k a “ o p r a c o w u j e p l a n y n a j b l i ż s z e g o o t o c z e n i a P a ła c u . P i o t r Bi e g a ń s k i . R y c . 61. W a r s z a w a , Ł a z ie n k i, g a ler ia z a c h o d n i a p o u s u n i ę c i u o s z k l e n i a ( A r c h i w u m K o n s e r w t o r s k i e , W a r s z a w a ) . P O R T A L B A R O K O W Y PRZY PR. ŚW. M A G D A L E N Y W K R A K O W I E W k o ń c u r. 1948 p r z e n ie s i o n o z p o d w ó rza na f a s a d ę d o m u „ Z e r w ik a p t u r “ (dziś K o m e n d a M iasta) b a r o k o w y p o r ta l z p o ł o w y X V I I I w., k t ó r y p r z e d p r z e b u d o w ą tej o n g i ś w y s o c e z a b y t k o w e j i p a m i ą t k o w e j k a m i e n i c y z d o b i ł je j front od ul. K a n o n ic z e j — i w r a z z d r u g i m , d ziś z a g i n i o n y m , u j m u j ą c y m o d ul. G r o d z k ie j b r a m ę b i e g n ą c e j na p r z e s t r z a ł sieni, s t a n o w ił c i e k a w y i j e d y n y s w e g o ro d za ju w K r a k o w i e (nie l i c z ą c p o r t a l i t y p u h e r m o w e g o ) p r z y k ł a d p o r t a l u t y p u a tla n to - w e g o , j a k i c h w i e l e s p o t y k a m y n a f a s a d a c h p a ł a c o w y c h W i e d n i a i P ra g i. P o rta l p r z e n i e s i o n y w 2 p o ł o w i e X I X w ., w
cza-62
s ie g r u n t o w n e j p r z e b u d o w y k a m i e n i c y , z f a s a d y n a p o d w ó r z e w r a z z k i l k u d r o b n y m i f r a g m e n t a m i jej p i e r w o t n e j d e k o r a c j i r ze źb ia r sk ie j, z a c l i o w a l s i ę s t o s u n k o w o w d o b r y m stan ie , p o m i j a j ą c g r u b ą w a r s t w ę p o k r y w a j ą c e j go p o b i a ł y i u s z k o d z e n i e n o g i je d n e j z figur. Brak j e d y n i e g ó r n e g o z w i e ń c z e n ia , k tó r e do - k o m p o n o w a n o , w m u r o w u j ą c je d n o c z e ś n i e w ś r o d k u m i ę d z y o b u je g o c z ę ś c i a m i t a b l i c ę m a r m u r o w ą z r. 1664 z n a p i s e m na p a m i ą t k ę o d n o w i e n i a d o m u p o n a j e ź d z ić s z w e d z k i m . J. L. R y c . 62. K r a k ó w , p o rta l d o m u Z e r w i k a p tur ( fot . St. Gl ogi er ) .