Agnieszka Świgost
Śniadania u geografów: Janusz
Makuch, Krystyna Pawłowska,
Magdalena Dej
Problemy Rozwoju Miast 12/4, 47
PUBLICYST
YKA
Śniadania u geografów:
Janusz Makuch, Krystyna Pawłowska,
Magdalena Dej
Agnieszka Świgost
Śniadania u geografów to cykl se-minariów organizowanych przez Insty-tut Rozwoju Miast w Krakowie od mar-ca 2012 roku. Głównym celem spotkań jest wymiana wiedzy i doświadczeń z za-kresu geografii, gospodarki przestrzen-nej, polityki miejskiej oraz szeroko ro-zumianego rozwoju regionalnego, a tak-że stworzenie przestrzeni do dyskusji między naukowcami, politykami, urzęd-nikami, ekspertami i społecznikami. Po-ruszana tematyka dotyczy zarówno roz-wiązań mogących realnie wpływać na rozwój społeczny i gospodarczy polskich gmin, miast i regionów, jak i zagadnień związanych z rozwojem naukowym. W ostatnim czasie na Śniadaniach goś-ciliśmy Janusza Makucha (5 październi-ka), prof. dr hab. inż. arch. Krystynę Pa-włowską (23 listopada) oraz dr Magda-lenę Dej (21 grudnia). Serdecznie zapra-szamy do zapoznania się z prezentacjami i innymi materiałami „śniadaniowymi” dostępnymi na stronie IRM (http://ce-europe.weebly.com) oraz do uczestnic-twa w kolejnych spotkaniach z cyklu. Janusz Makuch, dyrektor i jeden z twórców Festiwalu Kultury Żydowskiej (FKŻ) w Krakowie, przedstawił swoje rozważania w referacie pt. Festiwal
Kul-tury Żydowskiej a autentyczność miejsca.
FKŻ zapoczątkowany został w 1988 ro-ku 48-godzinnym spektaklem, podczas którego czytana była twórczość Brunona Schulza. Od tamtej pory co roku przy-ciąga do Krakowa Żydów z całego świa-ta. Na oficjalnej stronie internetowej fe-stiwalu (www.jewishfestival.pl) można przeczytać: „FKŻ jest lustrem, w którym odbija się i skupia wszystko to, co wy-znacza rytm i miejsce żydowskiej kultu-ry w świecie. We współczesnym świecie. Od 25 lat jesteśmy w centrum tego świa-ta”. Wybór Kazimierza na miejsce spot-kań uwarunkowany był zarówno historią miejsca, jak i chęcią przywrócenia życia i wprowadzenia energii do tej dzielnicy.
Jak zaznacza Makuch, obecnie Kazimierz boryka się z problemem utraty tożsamo-ści kulturowej na rzecz tożsamotożsamo-ści „bro-warowej”. Poprzez niekontrolowany roz-wój turystyki dzielnica przestała pełnić funkcje kulturowe czy duchowe, ponad-to zachwiana została jej funkcja miesz-kaniowa. Seminarium stanowiło próbę odpowiedzi na pytanie, czym jest auten-tyczność miejsca i jak, jeśli w ogóle, moż-na wyzmoż-naczyć jej granice.
W listopadowej odsłonie Śniadań referat pt. Program partycypacji w
przed-sięwzięciach przestrzennych i błędy po-pełniane najczęściej przy realizowaniu tej idei wygłosiła prof. dr hab. inż. arch.
Krystyna Pawłowska, kierownik Pracow-ni Podstaw Kulturowych Architektury Krajobrazu Politechniki Krakowskiej. Na spotkaniu wskazano błędy najczęś-ciej popełniane podczas procesu party-cypacyjnego, a także omówiono prawid-łowy jego program składający się z 6 faz: informowania interesariuszy, badania potrzeb, prezentacji i wyjaśniania pro-jektu, dyskusji nad nim, negocjacji w kwestiach spornych oraz umożliwie-nia uczestnictwa w realizacji
przedsię-wzięcia. Wśród najpowszechniej popeł-nianych błędów należy wymienić: infor-mowanie zbyt wąskiego grona interesa-riuszy, niewłaściwy dobór metod bada-nia opinii publicznej oraz brak budzą-cego zaufanie obu stron mediatora. Po-nadto szczególną uwagę zwrócono na czas rozpoczęcia procesu partycypacji – istotne jest, by próby rozwiązania kon-fliktu rozpocząć przed jego narodzeniem i zaostrzeniem. Równie ważnym elemen-tem partycypacji jest odpowiednie przy-gotowanie i przeprowadzenie spotkań z interesariuszami.
Gościem ostatniego w 2015 roku spotkania była dr Magdalena Dej, ad-iunkt w Instytucie Rozwoju Miast. Te-matyka seminarium koncentrowała się na zagadnieniu odnowy wsi: Wieś od
nowa. Odnowa wsi i jej rola w rozwoju obszarów wiejskich. Obecnie obszary
wiejskie borykają się z 2 głównymi prob-lemami: niekontrolowaną suburbaniza-cją i depopulasuburbaniza-cją. W Europie dominują 2 nurty działań mających polepszyć sy-tuację obszarów wiejskich. W Polsce najpopularniejszy jest paradygmat wie-lofunkcyjny oparty na szybkim rozwoju i modernizacji, natomiast kraje Europy Zachodniej skupiają się na długofawych działaniach warunkowanych lo-kalnymi zasobami (paradygmat rewita-lizacyjny). W referacie podkreślono, że najistotniejszym elementem odnowy wsi jest zaangażowanie lokalnych wspólnot przy odgórnym wsparciu finansowym. Jako dobry przykład obszaru, na którym stosuje się odnowę wsi jako narzędzie rozwoju lokalnego, wskazano Opolszczy-znę. Głównymi tematami towarzyszącej wystąpieniu dyskusji były problem roz-dzielenia strefy materialnej i ponadma-terialnej obszarów wiejskich oraz kwestie poszukiwania autentyczności i tożsamo-ści wsi na miarę XXI wieku.
