Andrzej Orczykowski
Doktorat ks. Jana Cymbały
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 45/1-2, 315-317
[7 ] Z ŻYCIA W Y D ZIA ŁU 3 1 5 s ta n o w iła o d p o w ie d ź K o ś cio ła n a p ro b le m y c e lib a tu k a p ła ń sk ie g o i m ałż eń stw a , b ę d ą c e p rz e d m io te m a ta k u ze stro n y tw ó rc ó w re fo rm a c ji.
W ro z d z ia le trzecim : C elibat kościelny p o S o borze Trydenckim , D o k to ra n t z a p re z e n to w a ł p ro b le m a ty k ę z w iąz an ą z in sty tu cją c e lib a tu w K o d e k sie P ra w a K a n o n ic z n e g o B e n e d y k ta X V i w K o d e k sie J a n a P aw ła II. Z n a la z ły tu ta j sw ój o d d źw ięk ta k ż e p rz ep isy K o d e k su K a n o n ó w K o ścio łó w W sc h o d n ic h d o ty czące celi b a tu . Is to tn y m a te ria ł te g o ro z d z ia łu dotyczy je d n a k w sp ó łczesn e j d o k try n y w y p ra c o w an ej n a S o b o rz e W aty k ań sk im II i w licznych a k ta c h p o so b o ro w y c h , zaś w szczeg ó ln o ści: E n cy k lice P aw ła V I S acerdotalis coelibatus, m a te ria ła c h S y n o d u B isk u p ó w z ro k u 1971 i 1990 i P o sy n o d aln e j A d h o rta c ji A p o s to lsk ie j J a n a P a w ła II
Pastores d a b o vobis.
Z a k o ń c z e n ie p ra cy sta n o w i sy n te zę c ałej ro z p ra w y i u jm u je w in te re s u ją c y s p o
só b k o śc ie ln e p ra w o c e lib a tu d u c h o w n y ch , k tó re g o ź ró d ła i m otyw y - z d a n ie m D o k to r a n ta - z n a jd u ją się w p ra w ie B ożym i e w an g elicz n ej ra d z ie C h ry stu sa .
O b a j re c e n z e n c i pozytyw nie o cen ili p re z e n to w a n ą d y se rtac ję p o d k re śla ją c , że p o s ia d a cech y d o b re j m o n o g rafii i w n o si cen n y w k ła d w b a d a n ia n a u k o w e n a d k o ścielnym p ra w e m c e lib a tu d u ch o w n y ch .
R a d a W y d ziału P raw a K a n o n ic z n e g o U K SW , b io rą c p o d u w ag ę w yniki e g z a m i n u d o k to rs k ie g o , w a lo r n a u k o w y p rz e d ło ż o n e j p ra cy w łaściw y d la ro z p ra w d o k to r skich, o p in ie re c e n z e n tó w o ra z pozytyw ny w ynik p u b lic z n ej o b ro n y , n a d a ła ks. A . N o w i c k i e m u s to p ie ń n a u k o w y d o k to r a n a u k p ra w n y ch w z a k re sie p ra w a k a n o n iczn eg o .
ks. A n d r z e j O rczykow ski S C h r
D O K T O R A T K S . JA N A CYM BAŁY
D n ia 19 lu te g o 2002 ro k u n a W y d ziale P ra w a K a n o n ic z n e g o U n iw e rsy te tu K a r d y n a ła S te fa n a W yszyńskiego w W arszaw ie o d b y ła się p u b lic z n a o b ro n a p ra cy d o k to rsk ie j ks. m gr. J a n a C y m b a ł y , k a p ła n a d iec ezji w a rm iń sk ie j. D o k to r a n t p rz e d ło ż y ł R a d z ie W y działu ro z p ra w ę : Isto tn e o b o w ią zk i m a łże ń sk ie w W yrokach
R o ty R zy m sk iej w latach 1983-1992 w ydanych n a p o d sta w ie kan. 1095 n r 3 K o d eksu Praw a K a n o n iczn eg o o p u b liko w a n ych w „ D ecisiones" n a p is a n ą p o d k ie ru n k ie m ks.
p ro f. d r. h a b . R y sz a rd a S z t y c h m i l e r a . W c h a r a k te r z e re c e n z e n tó w w ystąpili: ks. p ro f, d r h a b . A n d rz e j D z i ę g a (K U L ) o ra z ks. p ro f, d r h a b . W ojciech G ó r a l s k i (U K S W ).
R o z p ra w a d o k to rsk a : Isto tn e o b o w ią zki m a łże ń sk ie w W yrokach R oty R zy m sk iej
3 1 6 Z ŻY C IA W Y D ZIA ŁU
[ 8 ]
nicznego o p u b liko w a n ych w „ D ecisiones”, w y rasta, ja k m o ty w u je A u to r w e W stępie, „z b a rd z o o d c z u w a ln eg o w lite ra tu rz e św iatow ej b ra k u c ało śc io w eg o u ję c ia p r o
b lem a ty k i sk o m p lik o w a n e g o p ra w n e g o o k re ś le n ia isto tn y c h o b o w ią zk ó w m a łż e ń sk ich ” . P o d e jm u ją c te m a t isto tn y ch o b o w iązk ó w m a łż eń sk ic h w w y ro k a ch R o ty R z y m sk iej, o p u b lik o w an y c h w D ecisiones w la ta c h 1983-1992 ks. J. C y m b a l a s ta w ia h ip o te z ę b ad aw c z ą, w myśl k tó re j n o rm a k an . 1095 n r 3 K P K n ie w p ro w ad z iła , lecz u s a n k c jo n o w a ła ju ż w cześniej istn ie ją c ą p ra k ty k ę ro ta ln ą p o le g a ją c ą n a o rz e k a n iu n iew ażn o ści m ałż e ń stw a z ty tu łó w sfo rm u ło w a n y ch in aczej, ta m g d zie de
fa c to c h o d z iło o n ie z d o ln o ść do p o d ję c ia isto tn y ch o b o w ią zk ó w m ałż eń sk ic h . Z d a
n iem D o k to r a n ta k ry te ria m i tej w ery fik acji są: p o s ia d a n a p rz e z sę d zió w ra ta ln y c h u m ie ję tn o ś ć je d n o z n a c z n e g o ro z ró ż n ie n ia o b o w iązk ó w m ałż e ń sk ic h isto tn y ch i n ie isto tn y ch o ra z o k re ś la n ie , k tó re przyczyny n ie z d o ln o śc i o so b y d o ich p o d ję c ia są n a tu ry p sy ch iczn ej i ja k je w p ra k ty c e ap lik o w ać.
B azą ź ró d ło w ą w o p a rc iu , o k tó r ą D o k to r a n t u z a s a d n ia sw oją te z ę , sto su ją c m e to d ę d o g m a ty c z n o -p ra w n ą , stały się o p u b lik o w a n e w D ecisio n es seu Sen ten tia e w yroki R o ty R zy m sk iej w y d an e z k a n .1095, n r 3 K P K . P o n a d to w ery fik u jąc p o s ta w io n ą h ip o te z ę sz e ro k o n a w ią z a n o d o lite ra tu ry : k a n o n is ty c zn e j, p sy ch o lo g iczn ej i p sy ch iatry czn ej.
P rz e d ło ż o n a R a d z ie W y działu d y se rta c ja d o k to rs k a , z aw iera: spis tre ś ci, w ykaz sk ró tó w , b ib lio g ra fię , w s tę p , c ztery ro z d z iały m e ry to ry cz n e , z a k o ń c z e n ie o ra z dw a aneksy.
W R o z d z ia le I ks. m g r J . C y m b a ł a p o d e jm u je p r ó b ę o k re ś le n ia isto tn y ch o b o w iązk ó w m a łż eń sk ic h w o p a rc iu o d o k try n ę d o k o n u ją c a n alizy p o g lą d ó w i s ta now isk p o szczeg ó ln y ch k an o n istó w . U k a z u je is to tn e o b o w iązk i m a łż e ń sk ie słu ż ą ce realizacji b o n u m co n iu g u m o ra z u rz ec z y w istn ia n iu b o n u m p ro lis, z a ró w n o w sfe rze p ro k re a c ji, ja k i w y ch o w an ia.
R o z d z ia ł II p o św ięco n y z o sta ł kw estii n iez d o ln o śc i d o p o d ję c ia isto tn y c h o b o w iązk ó w m ałż eń sk ic h . Z a p re z e n to w a n e zo stały p o g ląd y : k a n o n is tó w , p sy c h o lo gów , p sy c h iatró w , sek su o lo g ó w w o d n ie s ie n iu d o w y m ien io n e g o e le m e n tu k an . 1095, n r 3 K P K . P o p rz e d sta w ie n iu p o ję c ia inca p a cita s a ss u m e n d i o ra z jej k ry te riów D o k to r a n t w sk az u je przyczyny tej n iez d o ln o ści.
R o z d z ia ł I I I je s t o m ó w ien ie m isto tn y c h o b o w ią zk ó w m a łż e ń sk ic h w o rz e c z n ic tw ie R o ty R zy m sk iej. K s. m g r J. C y m b a ł a z a u w a ż a, ż e a u d y to rz y r a ta ln i je szc ze p rz e d w ejśc ie m w życie k a n . 1095, n r 3 K P K fe ro w a li w y ro k i z n ie z d o ln o śc i d o p o d ję c ia isto tn y c h o b o w ią zk ó w m a łż e ń sk ic h . A u d y to rz y r a ta ln i n a jc zę śc iej w sk a zyw ali n a d o b ro m a łż o n k ó w ja k o ź ró d ło ty ch że isto tn y c h o b o w ią zk ó w m a łż e ń skich. Z a u w a ż a ją c , że w o rz e c zn ic tw ie R o ty R zy m sk iej b ra k je d n o m y śln o śc i c o d o te g o , czy n ie ro z e rw a ln o ś ć - ja k o isto tn y p rz y m io t m a łż e ń stw a - p o z o s ta je ź r ó d łe m is to tn e g o o b o w ią z k u m ałż e ń sk ie g o z w iąz an e g o z z a c h o w a n ie m te jż e n ie r o
[9 ] Z ŻY CIA W Y DZIA ŁU 3 1 7 zerw a ln o śc i, D o k to r a n t w y raża w ła sn ą o p in ię o p o w ia d a ją c się z a p rz y ję cie m ta kiej p o w in n o śc i.
W ro z d z ia le I V z o sta ły z a p r e z e n to w a n e p rzy czy n y n ie z d o ln o ś c i d o p o d ję c ia isto tn y c h o b o w ią z k ó w m a łż e ń s k ic h w w y ro k a ch R o ty R z y m s k ie j. D o k to r a n t w o p a rc iu o b a d a n ia n a d w y ro k a m i ra ta ln y m i o p ra c o w a ł k a ta lo g p rzy czy n n ie z d o ln o ś c i d o p o d ję c ia isto tn y c h o b o w ią zk ó w m a łż e ń s k ic h n a tu r y p sy ch iczn ej. Z a p r e z e n to w a n e z o s ta ły z a ró w n o k ry te ria o c e n y p rz y czy n n ie z d o ln o ś c i, j a k ró w n ież p o sz c z e g ó ln e p rzy czy n y n ie z d o ln o ś c i d o p o d ję c ia is to tn y c h o b o w ią zk ó w m a łż e ń sk ic h . R o z p ra w a z o s ta ła d o d a tk o w o u b o g a c o n a d w o m a A n e k s a m i. A n e k s 1 w y m ie n ia s f o rm u ło w a n ia ty tu łó w sp ra w ro z p a try w a n y c h z k a n . 1095 n r 3 K P K p rz e z a u d y to ró w R o ty R z y m sk ie j w la ta c h 1983-1992, n a to m ia s t A n e k s 2 u k a z u je is to t n e o b o w ią zk i m a łż e ń s k ie w w y ro k a c h a u d y to ró w R o ty R z y m s k ie j, w y d an y ch z k a n . 1095 n r 3 K P K .
R e c e n z e n c i o cen ili d y se rta c ję ja k o o d p o w ia d a ją c ą w y m o g o m staw ian y m ro z p ra w ie d o k to rsk ie j ta k p o d w z g lęd e m m ery to ry czn y m ja k i fo rm aln y m .
R a d a W y d ziału P ra w a K a n o n ic z n e g o U K SW , b io rą c p o d u w a g ę w yniki eg z a m i n u d o k to rs k ie g o , w a lo r n a u k o w y p rz e d ło ż o n e j p racy , o p in ie re c e n z e n tó w o ra z p o zytyw ny w ynik p u b lic z n ej o b ro n y , n a d a ła ks. J. C y m b a l e s to p ie ń n a u k o w y d o k to r a n a u k p ra w n y ch w z a k re s ie p ra w a k a n o n ic zn e g o .