Dzień Bydgoski, 1932, R.3, nr 30

DZIEŃ ^BYDGOSKI

BEZPARTYJNE PISMO CODZIENNE

Oi'stetssy gft|*

namtrila, ^{IV w1**}

rteduKUu orzyimujc

odtlennir* od nodz 10-1?p,0O|, WVdawca: Pemo'Sfea Sp6'dzie!nia Wydawnicza *onto czekowe r n, O. Nr 205102

Cana numeru d% jdfe

w Bydgoszczy ^nwJPU.ll

I na prowtnejf ⁸¹

^ękojłisrt* Redakcja^niezwraca aaeakcja Administracja: ^Nestowa 6,Te'. ^{22 -18 rei. Nedakeii czienny *2- 8}

nocny 16-80

Odd*lat*i Cdańs*, Iladteraben ft, telefon 21^-24 ^- Gdynia ^{ul. 10} 'uingo ^{tal .15*44 -} arydilądi. Staro-^tynfeown _{A tui.} 442

Rok ^III. Bydgoszcz, ^{niedziela 7} lutego ^{1932 Nr. 30}

międzynarodowa

^{arm ia}

m a siać ^na straży poMofn ^świata

nmicdzgnarodowleiiic ^loiniciwa, artylerii ctężblel ^{i broni} pancerne!

Sensocginy profeM ^{francuski na} kenferencli rozbrojeniowe!

Genewa, ^6.2. (PAT.). Wczoraj ^wpołudnie rozeszła się ^{SENSACYJNA POGŁOSKA, że} delegacja^francuskawystąpi^z konkretnympro­

jektem organizacji bezpieczeństwa ^{i rozb}ro­

jenia.

Wiadomość'ta zn ala zła szybko potwierdze­

niena popohtdniowem posiedzeniu konferencji.

Natychmiast po zakończeniu wyborów do pre-

zydjum konferencji przewodniczący ^{ud zielił} głosu delegatowi Francji Tardieu, ^który

oświadczył:

,,Wobec tego. ^że prezydjtim konferencji jest ukonstytuowane, ^{m a m} zaszczyt pragnąć ^zaró­

wno odpowiedzieć ^na apel, wystosowany ^we wtorek przez przewodniczącego, j^{ak i} przy­

czynić siędo stworzeniapodstawy praktycznej konferencji ⁱ złożyć ^{TEKST PROPOZYCJI} FRANCUSKIEJ.

Jak słychać, przewiduje ^on międzynarodo­

wy pakt bezpieczeństwa, ^{STWORZENIE AR-}

MJI MIĘDZYNARODOWEJ ^DO DYSPOZY­

CJI ŁIGI NARODÓW, umiędzynarodowienie lotnictwa cywilnego ^{i szereg} innych propozy- oyj, zmierzających do stworzenia silnych ^sank- eyj przeciw państwu, uciekającemu się^do woj­

ny wbrew zobowiązaniom międzynarodowym.

Genewa, 6. 2. (Tel. ^wł.)^{. W} sprawie sensa­

cyjnego projektu francuskiego dowiadujemy się jeszcze ^odalszych szczegółach. ^{Główne w}y­

tyczne projektu ^są następujące:

Wszystkie państwa oddadzą ^do dyspozycji Rady Ligi wszystkie samoloty ^{o wielkim} to­

nażu. Samoloty ^{o średnim tonażu} pozostaną do dyspozycji poszczególnych państw, będą

musiały ^bvć jednak ^{oddane do} dyspozycji Ra­

dy, jeśli ^Radatego zażąda. ^{Samolotami o} ma­

łym ^tonażu będą, rozporządzały poszczególne pftń*i-^-

Dalej ^ma być ^{utworzona ARMJA} MIĘDZY­

NARODOWA podlegająca ^Lidze Fai'odów, ^do sd.órej poszczególne państwa ^dostarcza pewien kontyngent. ^Materjały wojenne ciężkiego ⁱ śre­

dniego gatunku, jak tanki, czołgi, artylerja ciężka, dreadnausrht'yⁱ pancerniki, będąpodle­

gał?/' dyspozycji Rady Ligi.

Dalej projekt przewiduje ^utworzenie mię­

dzynarodowej policji ^dla zapobieżenia wojnie.

Złożyłby się ^na nią kontyngent, wyznaczony przez poszczególne państwa. ^Francja wyraża gotowość ^{oddania do te}j policji mieszanej bry­

gady piechoty, dywizji morskiej ⁱ mieszanej grupy lotniczej. Liga ^Narodów przygotowała­

by ^dowództwo tej policji międzynarodowej. ^Po-

zatem projekt proponuje ^utworzenie pierwsze­

go^{rzutu arm}ji międzynarodowej, mającej prze­

prowadzić sankcje ^{i udzielić} natychmiastowej pomocy państwu napadniętemu. ^Państwa by- łvbv mianowicie zobowiązane ^do przyjścia pań-

stwu napadniętemu ^zpomocą^z armją ^w wyso­

kości zgóry określoną ⁱ pozostającą ^{stale do} dyspozycji. Zobowiązanie państw byłoby ^różne zależnie od miejsca konfliktu: konflikt na in­

nym kontynencie, ^{konflikt na}tym samym kon­

tynencie, ^wreszcie konflikt, ^w którym napast­

nik jest sąsiadem. ^'

Projekt przewiduje dalej ^nowe reguły ^dla ochrony ^ludności cywilnej, zakazuje używania

naboi, zawierających gazy trujące, ^mikroby ⁱ

materjały podpalające, zakazuje bombardowa­

nia poza pewną ilością ^{kilometrów od frontu} it.d.

Memorjał^francuski wywołał OLBRZYMIE, WPROST SENSACYJNE WRAŻENIE w ko­

łach konferencji ⁱ uważany jest powszechnie ^za pierwszorzędny ^{krok w kierunku} zabezpiecze­

nia pokoju.

Wę^icf ^*anni**stf brylan ^-

ifbnr i fwfer

w wałllaraeSti C**s'r*Is***w,'c;iM*we*

(o) Warszawa, ^{6. 2.} (tel w!.) Wczoraj do­

nosiliśmy, ie sprawa tajemnicze? kradzieży ^bez­

cenne? wartości brylantów ^{i futer Cfunkiewi-}

czowef w Krakowie skierowana została do sę­

dziego śledczego. Sędzia śledczy zarządził ^are­

sztowanie CiunMewiczowef. Aresztowanie to

wywołało powszechną sensację.

Obecnie okazuje się, ^że Ciunkiewiczowa zaasekurowała swe klejnoty ^{i futra na} sumę 4 miI?onów Ir. w towarzystwie Lloyd. Jest rzeczą prawdopodobną, ^że Ciunkiewiczowa całą biżuterfę ^{i futra} sprzedała ^{w Warszawie} przed wyjazdem ^{do Krakowa a w walizkach} znajdował się węgiel ^w kostkach, który spaliła

w hotelu krakowskim.

Sza.iii.iiaf pienie

Haubice fapoAslcle zamlenlatą ^milionowe

miasto w per^pne

Szanghaj, ^{6. 2.} (PAT.)^. Wczoraj ^o północy Japończycy rozpoczęli ostrzeliwanie miasta z

ciężkich ^{dział. Rano m}iasto zostało zaskoczo­

ne kanonadą ^z 6-calowych haubic, skierowa­

nych ^na Chapei. ^Mimo bombardowania dziel­

nicy ciężkiemi ^armatami, Chińczycy ^o godz.

14,35 trz y^mali się jeszcze ^na Chapei. ^Oddzia-.

łom japońskim ^udało się przekroczyć liftję ko­

lejową Szanghaj-Woosung ^na jej ^odcinku po­

łudniowym.

Dwa chińskie samoloty myśliwskie zaatako­

wały ^nad Szanghajem ^{6 samolotów} japońskich do bombardowania, które wycofały się ^w kie­

runku rzeki, lecz jeden ^{z nich} spadł ^koło Cha­

pei. ^{Z Nankinu} przybyło ^{18 samolotów} chiń­

skich.

Szanghaj, tj. ^2. (PAT.)^{. Po} straszłiwein trwające^{ni 4} godziny bomba rdowa.niu Chapei przez samoloty japońskie powstała ^{NAD M IA}­ STEM OLBRZW'IA ŁUNA.

Chińczycy zajmują ruiny ^dworca Czapei ⁱ trzymają się jeszcze^w porcie Woosung, pomi­

mo bombardowanie- artyłe rji japońskiej.

ii fatmcaraseunwOeitewfe...

Genewa, 6. 2. (PAT.)^. Do sekretariatu Ligi Narodów nadeszły wczoraj trzy noty ^chińskie i dwie japońskie. ^Noty zawierają szczegóły walk ^w Szanghaju ^{i Charbinie.} Natychmiast po nadejścia odpisy ^not zostały skierowane do członków Rady.

legośnip się snodzfcwali!

Ła^oaSnu wuegSs ^w sprawi* ^{zaiść w Jedwabnie}

Nibork, 6^. 2^. (PAT,). Wczoraj ^w po.

ludnie został uchwalony wyrok ^w sprawie zajść ^w Jedwabnie, gdzie ^{tłum ,} złożony

z 200 osób otoczył prokuratora ⁱ policję, usiłując ^odbić sprawców napadu ^na Po­

laków.

Skazani zostali: i osoba na i rok, 6 osób na S miesięcy, ^{3 — na 7} miesięcy,

3—na6miesięcyi3—na4miesiące Główny oskarżony, który ^został skazany

na grzywnę ^roo marek został zwolniony

z i'.fuiu odsiedzenia kary. ^{78 oskarżc} nycb ^zostało uwolnionych ^od winy ⁱ kary.

Wśród ludności polskiej panuje obawa, że łagodny wyrok ^może wpłynąć ^na roz­

winięci(. się żywiołów antypolskich.

Z Ścian^u

Cały ^dzień wczorajszy upłynął ^w Sejmie ^na debacie budżetowej.

Załatwiono budżet Pana Prezydenta, który

"

7 roku bieżącym uległ ^bardzo znacznym ^re dnkcjom, ^budżet Sejmu ^{i Senatu oraz} budżety ministerstw: spraw zagranicznych ^t wyzn. ^rei i oświecenia publ.

Przed wnlnem zgroma­

dzeniem akcjonariuszu

Baitlsu Polskicdo

(o) ^{Warszawa, 6. 2.} (Teł. wł.)^{. Dn. 23 bm.}

odbędzie się ^Walne Zgromadzenie akcjonariu­

szy Banku Polskiego. ^N'a porządku dziennym znajduje się ^{m. in.} spraw'a zmiany ^{statutu w} kierunku upoważnienia władz Banku Polskiego do zwiększenia kredytu rządu ^{z 10 na 100tnil-} jonów ^zł. Kredyt ^ten przeznaczony jest ^na cele obrotowe i traktowany jako rezerwa, uży­

wa-na w rzadkich tylko wypadkach. ^Obecne zwiększenie ^kredytu ^nie jest równoznaczne r

rozszerzeniem ram jego wykorzystania. Rząd pragnie jedynie ^{w ton} sposób ^wzmocnić stałą rezerwę.

Bnśc*

(o) ^Warszawa, (i. 2, (Tek wł.)^{. Wozom.}

ukazała się ^{nowa lista odznaczeń} Krzyżem

'Niepodległości.

IfceSes-twcS** BMfclslslcfa

(o) Warszawa, 6. 2. (Tel. ^wł.)^{. Do Genew*}

przybyła delegacja polska wielkiej międzynn rodowej organizacji ^inwalidów wojennych. ^W skład delegacji wchodzą pos. Karkoszka, ^wji Edw. Majer ⁱ Ludwik Staszewski.

Hola s*e SJoiaMwl

łłrwSehlH*fm va Mifri**',,-~s-*s4scłp*

orzcclBod*zcn'amttara*liomoi(iri

Królewiec, 6. 2. (PAT.)^. Prasa królewiecka donosi, żc osławiony Ostmarkonvereiu opraco­

wał projekt ustawy, mający ^{na celu} utrudnić, nie przechodzenia nieruchomości 'na niemiec­

kich kresach w ręce polskie. ^Projekt ^ustaw?

zostanie przesłany ^do wszystkich ^władz cen­

tralnych. ^Na jego podstawie będzie przysługi­

wało władzom prawo nic zatwierdzenia kon traktu kupna-sprzedaży, ^{o ile} objekt prsecho dziłby ^w ręce niepowołane.

Pwnznaczna opfnfa trybunału

Haskiego

w sprawie nprawn^eMi ^ludności poislóei ^{w OdaAslra}

W przedłożonej ^Haskiemu Trybu?

nałowi sprawie traktowania obywate?

li polskich ⁱ innych ^osób polskiego pochodzenia ^lub języka polskiego ^na terytorium Wolnego ^{Miasta Gdańska,} Trybunał wydał opinię doradczą ^w

kwestii, czy ^w sporach dotyczących obywateli polskich ⁱ innych ^osób po*

chodzenia polskiego ^lub języka poi?

skiego Fząd ^{Polski może} powoływać

sie niefylko ^na obowiązu ^iace traktaty

i umowy ale ^{i na} Konstytucję gdań?

ską. Trybunał zajał stanowisko, ^żt można powoływać się ^na Konsfy+ucie

v/ wypadkach gdy ^{Wolne Miasto}

Przez zastosowanie Konstytucji ^naru?

sza międzynarodowe zobowiązas?-*

względem Polski, wypływ^aiace bądź

z obowiązujących ^umów po!sko*gdań*

skich bądź ^z ogólnego prawa między*

narodowego.

Co do kwestji, ^w jaki sposób mają być ^{traktowani na} terytorium Wolne­

go Miasta obywatele polscy, obywa?

tele gdańscy narodowości polskiej ⁱ

inne osoby polskiego pochodzenia ^lub języka polskiego, ^to dotychczas otrzy*

mane informacje, dotyczące iedynie sentencji ^{a nie} motywów opinji ^nie dają zupełnie jasnego ^{obrazu o sta*}

nowisku, zajętem przez Trybunał ^Ha*

ski. Jednakowoż z wiadomości pier?

wszych wynika, ^{że w} odnośnych sty?

puladach ^Traktatu Wersalskiego ^do*

patrzył się Trybunał iedynie ^zakazu czynienia ^{różnic na} niekorzyść ^ludno?

ści polskiej ^z tytułu jej polskiej przy*

należności narodowej, ^z drugiej ^stro?

ny stypulację ^Konwencii Paryskiej zainterprefował Trybunał ^w tym ^sen*

sie, ^{że Wolne Miasto} Gdańsk zobo*

wiązane jest ^{do stosowania na} tery*

iorjrnn Wolnego ^{Miasta do} obywateli polskich ⁱ innych ^osób polskiego po*

chodzenia i języka polskiego tego ^re*

girau mniejszościowego, który fakty*

cznie stosowany jest przez Polskę ^na iej terytorium zgodnie ^{z Traktatem} Mniejszościowym ^{z 28 czerwca 1919 r.}

Zarazem Gdańsk zobowiązany jest.

unikać w ustawodawstwie administra*

cji czynienia ^{różnic na} niekorzyść ^Po?

laków, czy to, stosując ^Traktat Mniej szościowy. czy ^to nadając mniejszo?

ściom i obcym obywatelom ^{nie nale?}

żącym ^do mniejszości ^dalei idące pra­

wa. Wszystkie poszczególne wypad, ki, ^w który^{ch zachodzi naruszenie}

przez Gdańsk Konwencji, czy ^to l^rzez zarządzenie ^Senatu Gdańskie­

go czy ^to przez zaniechanie, powinn*

być rozstrzygane indywidualnie.

Z 14 sędziów, ^{7 w tem} gdański ^sc

dzia ad hoc wypowiedziało się ^za opinją, ^Ach założyło ^votum separa tum, dwóch zaś złożyło odmienną ^mo­

tywację, ^wreszcie sędzia ^rumuński powodu choroby ^nie wziął ^{udziału w} rozstrzygnięciu sprawy.