Elżbieta Nowacka
I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM
II Interdyscyplinarna Szkoła Płynoterapii Okołooperacyjnej Warszawa 20-21.04.2012
Sekcja Płynoterapii PTAiIT Sekcja Płynoterapii PTAiIT
CKP WUM
CKP WUM
•
W okresie minionych pięciu lat autorka współpracowała z następującymi firmami medycznymi:
•
ABBOT Polska
•
Fresenius- Kabi Polska
•
Novo-Nordisc
•
Octopharma
•
Thorex Chiesi
……… co pozostaje bez wpływu na prezentowane treści wykładu.
2
Rutynowe postępowanie.
Prowadzona według zalecanych algorytmów.
Nakierowana na chorego.
Łączna podaż koloidów i krystaloidów
3
The Netherlands Journal of Medicine 2001;58:111 –122
4
5
6
Przemieszczenie skrzepów.
Rozcieńczenie czynników krzepnięcia.
Zniszczenie glikokaliksu:
Obrzęki.
Zakrzepica.
Obrzęki obwodowe.
Kwasicę hiperchloremiczną (0,9% NaCl).
Wychłodzenie organizmu
Większa utrata okołooperacyjna.
Kwasieborski. Europejskie wytyczne postępowania w krwawieniu poprzedzonym poważnym urazem - 2007 r.
Źródło: Management of bleeding following major trauma: a European guideline
15 ml/kg krystaloidów
7
Wpływ niespecyficzny:
Hemodylucja - koagulopatia z rozcieńczenia.
Wpływ specyficzny:
Elementy komórkowe układu krzepnięcia.
Osoczowe czynniki krzepnięcia.
Etapy krzepnięcia.
8
Etapy hemostazy:
Hemostaza płytkowa;
Generacja trombiny;
Formowanie skrzepu;
Stabilizacja skrzepu;
Fibrynoliza
9
• Kompleks GP Ib-IX-V (obecny zawsze) - 1 Kompleks GP Ib-IX-V (obecny zawsze) - 1
• Kompleks GP IIb-IIIa (po aktywacji- 2 Kompleks GP IIb-IIIa (po aktywacji- 2
• P - selektyna (wyłaniana z cytozolu) - 3 P - selektyna (wyłaniana z cytozolu) - 3
RECEPTORY PŁYTEK:
RECEPTORY PŁYTEK:
Czynnik Czynnik
vWf vWf Fibrynogen Fibrynogen
1 1 2 2
3 3
10
GENERACJA TROMBINY GENERACJA TROMBINY
11
Thrombosis Research (2008) 122 Suppl. 1, S42–S46
INICJACJA AMPLIFIKACJA
PROPAGACJA LIZA SKRZEPU
12
USZKODZENIE TKANEK
ODSŁONIĘCIE KOLAGENU
UWOLNIENIE TF
AKTYWACJA KASKADY KRZEPNIĘCIA
ZAKRZEPICA W MIKROKRĄŻENIU
ZWIĘKSZONE ZUŻYCIE CZYNNIKÓW
FIZJOLOGICZNA AKTYWACJA W MIKROKRĄŻENIU
KOAGULOPATIA
KRWAWIENIE
Kozek. In: Yearbook of Intensive Care and Emergency Medicine 2007:847
PŁYNOTERAPIA ROZCIEŃCZENIE
13
Koagulopatii:
> PT o 4 s.
INR > 1,4 ?
i/lub PLT < 100 tys.
Koagulopatii pokrwotocznej:
PT > 1,5 x norma ( 50% aktywności czynników krzepnięcia ).
APTT > 1,5 x norma ( 50% aktywności czynników krzepnięcia ).
PLT < 50 tys.
Fibrynogen < 0,8 g/l (położnictwo 1,0 g/l).
Kozek. In: Yearbook of Intensive Care and Emergency Medicine 2007:847
A Textbook of POSTPARTUM HEMORRHAGE 2006 Sapiens Publishing 14
15
100 100
KOAGULOPATIA Z ROZCIEŃCZENIA
FIBRYNOGEN
16
Fluid Administration During Abdominal Surgery Influences on Coagulation in the Postoperative Period
Michal Barak, MD,* Michael Rudin, MD,† Oded Vofsi, MD,† Alex Droyan, MD,‡
andYeshayahu Katz, MD†
CURRENT SURGERY • © 2004 by the Association of
Program Directors in Surgery 17
1,5 – 2 ml /kgmc/h Diureza > 0,5 ml/kgms/h
1,5 – 2 ml /kgmc/h Diureza > 0,5 ml/kgms/h
18
Decyzje podejmował anestezjolog.
Brak informacji o zastosowanym preparacie HES.
19
20
lysis
2-AP
thrombin generation
patelets vWF
TF + VIIa Va Xa
IIa VIIIa
XIa, IXa
clot formation
fibrin XIIIa platelets
Ly si s in d ex 6 0 LI
Clotting Time CT
Clot Formation Time CFT
Maximum clot firmness
M C F
lysis
2 - AP
primary
hemostasis thrombin generation
vWF
TF + VIIa Va Xa
IIa VIIIa
XIa, IXa
clot formation
fibrin XIIIa platelets
clot formation
fibrin XIIIa platelets
Ly si s in d ex 6 0 LI
Clotting Time CT
Clot Formation Time CFT
Maximum clot firmness
M C F
Kozek FRACTA 2009
Thrombosis Research (2009) 123 Suppl. 2, S30–S34
GLOBALNA OCENA PROCESU HEMOSTAZY
GLOBALNA OCENA PROCESU HEMOSTAZY
Anesth.Analg.2008;106:1366-75
21
Anesth.Analg.2008;106:1366-75
22
23
Anesth.Analg.2008;106:1366-75 24
Anesth Analg. 2006;102:1274-9
25
Anesth Analg. 2006;102:1274-9
26
Anesth Analg. 2006;102:1274-9
CT
27
Anesth Analg. 2006;102:1274-9
CT
28
Anesth Analg. 2006;102:1274-9
CT
29
Anesth Analg. 2006;102:1274-9
30
Anesth Analg. 2006;102:1274-9
31
Anesth Analg. 2006;102:1274-9
32
Anesth Analg. 2006;102:1274-9
MCF
33
Anesth Analg. 2006;102:1274-9
MCF
34
Anesth Analg. 2006;102:1274-9
MCF
35
Anesth Analg. 2006;102:1274-9 36
37
38
Utrata – 65% objętości krwi krążącej.
HES 130/04 – 2500 ml/30 minut.
0,9% NaCl.
PCC – 35 IU/kg.
Fibrynogen – 200 mcg.
39
NORMA HEMODYLUCJA 65% HES 130/04
PCC +
FIBRYNOGEN
40
Fibrynogen PCC
Cz. XII FFP rVIIa KKP PRZED ROZPOCZĘCIEM BADANIA
HEMODYLUCJA 30%
41
Thromb Haemost 2009;7:1099-105 42
43
Sybilla Kozek
4445
46
47
Przed histerectomią okołoporodową
Po extirpacji
Po przetoczeniu KKP
Po przetoczeniu FFP
NORMA
48
Stögermüller. Anesth Analg 2000;91:823-7
49
*p<0.05
-40 -30 -20 -10 0 10 20 30 40
Mean fuorescence intensity of PAC-1 (% change)
saline HES 70 HES 130 HES 200
* *
* *
HES 450
*
*
ADP TRAP
Franz. Anesth Analg 2001;92:1402-7 50
WNIOSEK HES
wzmożona fibrynoliza w odpowiedzi na tPA
Mittermayr. Br J Anaesth 2008;100:307-14 Kozek Fracta 2009
Nielsen. J Heart Lung Transplant 2006;25:1344-52
51
Mittermayr. Anesth Analg 2007;105:905-17
Badany parametr Wynik
Fibrinogen Gel = HES = RL
Platelet count Gel = HES = RL
vWF:RiCo Gel * < HES = RL
F VIII Gel * < HES * < RL
PT Gel
#* < HES = RL
aPTT Gel * = HES * > RL
EXTEM CT HES = Gel = RL
EXTEM alpha HES
#* < Gel * < RL
EXTEM A30 HES
#* < Gel * < RL
FIBTEM MCF HES
#* < Gel * < RL
P < 0,05: * vs. RL; # vs. other colloids 52
The effects of colloid solutions on hemostasis [Les effets des solutions colloïdes sur l’hémostase]
Philippe Van der Linden MD PhD,* Brigitte E. Ickx MD†
CAN J ANESTH 2006 / 53: 6 / pp S30–S39
53
KRYSTALOIDY KOLOIDY
Niezbilansowane
Zbilansowane
HEMODYLUCJA:
< 40% - NADKRZEPLIWOŚĆ
>40% - NIEDOKRZEPLIWOŚĆ
NIEDOKRZEPLIWOŚĆ
Rodzaj koloidu syntetycznego:
Dekstrany
Żelatyny
HES
Generacja
Wielkość cząsteczki
54
↓ ↓ OSOCZOWE CZYNNIKI KRZEPNIĘCIA: OSOCZOWE CZYNNIKI KRZEPNIĘCIA:
Czynnik VIII.
Czynnik von Willebranda (vWF).
Interakcja trombina-fibrynogen.
Interakcja czynnika XIII i polimerów fibryny.
↓ ↓ HEMOSTAZA PŁYTKOWA: HEMOSTAZA PŁYTKOWA:
Glikoproteina IIb/IIIa.
Hetastarch > Pentastarch >
T T etrastarch etrastarch
(480 - 600/0,7) (200/0,5) (130/0,4-0,42)(130/0,4-0,42)
Dextran > Gelatin G elatin ≥ T T etrastarch etrastarch
Semin Thromb Hemost 2007;33:810-815 Kozek FRACTA 2009
Yearbook of Int Care & Emer g Med 2009
55
S.A.Kozek 56