Wydanie B.
Pobieranie wyższej opłaty
jest nadużyciem_____
ILUSTROWANY
KURIER POLSKI
Rok II Centrala telefoniczna IKP w Bydgaezc'? 33-41 » 33-41 Telefonmiędzymiastowy36-00. Rozmównica dla publiczności 19-07
Sekretariat redakcji przyjmuje codziennie od godziny 10 do 12 Czwartek, dnia 17 października 1946 r. Wydawca: SPÓŁDZIELNIA WYDAWNICZA „ZRYW"
Konta PKO „ZRYW" Nr VI-135 PKO IKP Nr VM4C
Kanta bleiącei Bank ZwiązkuSpółek Zarobkowych wBydgouczy Nr 282
Na zdjęciu Trybunał w chwili opracowywania motywów wyroku, który dziś zostanie wykonany. Siedzą od lewej: prof, de Vabres (Francja), sędzia Parker i Biddle (Ameryka) przewodniczący Trybunału Lawrence
t sędzia Birkett (Anglia), mjr. gen. Nikiczenko i płk. Volchkoy (Zw. Radziecki)
Dyplomaci przenoszą się do Nowego Jorku
Kminia Pokojowa w Paryża ittn
PARYŻ (dr). Głosowaniem nad projektem traktatu pokojowego zFinlandią zakończono obrady Konfe
rencji Paryskiej. Sprawa odszkodo
wań wojennych Finlandii przeszła zwykłą większością głosów i wobec tego przejdzie jeszcze pod obrady Rady Ministrów.
Obecnie projekty traktatów z by
^listopada nowa konferencjaBady Ministrów. Dys
kusja na temat Niemiec odbędzie się w listopadzie
łymi państwami nieprzyjacielskimi zostaną z powrotem przekazane Ra
dzie Ministrów, która wyznaczyła w tej sprawie konferencję na dzień 4 listopada w Nowym Jorku, a więc
Havre do Southampton, a uda się do Wielkiej ’ Brytanii samolotem. Na
stępnie pojedzie na „Queen Elisa
beth", który odbędzie swą pierwszą podróż pasażerską do Nowego Jorku.
„Prohitlerowski" lord
BERLIN (ZAP). Lord Beveridge, sławny autor planu ubezpieczeń społecznych i przyjaciel Niemiec, w jednym z ostatnich przemówień otwarcie wypowiedział się przeciw polityce denazyfikacyjnej w Niem
czech. Żądania swe Lord Beveridge tłumaczy tym, że hitlerowcy po
zbawieni mienia, a zwłaszcza wiel
cy przemysłowcy staną się najza
ciętszymi wrogami Anglii i rozpo- czną nowe intrygi przeeiw Impe
rium Brytyjskiemu.
Propaganda przywódców CDU za przyjęciem hitlerowców do partii *
FRANKFURT n/MENEM (ZAP).
Przywódca Unii Chrześcijańsko- Demokratycznej Jakub Kaiser opo
wiedział się za przyjmowaniem do szeregów partii antyfaszystow
skich byłych hitlerowców, którzy w partii nie zajmowali żadnego sta nowiska.
Zniknięcie
gen. Cardozo
LIZBONA (PAP.dr). Z Lizbony donoszą o tajemniczym zniknięciu gen. Cardozo, który piastował sta
nowisko premiera w poprzednim rzą
dzie. Kiedy generał wracał koleją do Lizbony znikł w tajemniczych okolicznościach i poszukiwania nie dały dotychczas żadnych wyników.
Konspiracja
przeciw Salazarowi w Portugalii
LONDYN (PAP). Agencja Reutera donosi z Lizbony, iż zdaniem portu*
galskich kół wojskowych ostatnie wydarzenia w Oporto wykazały, że istnieje organizacja wojskowa, dążą
ca do obalenia rządu.
Nowy hymn włoski?
Jak donosi radio rzymskie, na mo
cy decyzji rady ministrów jedna z pieśni patriotycznych z okresu walk, o wyzwolenie Włoch w XIX w. ma być uznana jako hymn narodowy nowej republiki włoskiej.
bezpośrednio po zakończeniu obrad zgromadzenia ogólnego Narodów Zjednoczonych. Ministrowie postano
wili rozpocząć wstępne dyskusje na temat Niemiec w dniu 20 listopada, również w Nowym Jorku. Pełna kon
ferencja w sprawie Niemiec odbędzie się natomiast w styczniu w jednym z miast europejskich, prawdopodob
nie w Londynie. We wtorek odbyło się uroczyste posiedzenie pożegnalne Konferencji Pokojowej, po którym delegaci wyruszą w drogę do Nowego Jorku.
Mołotow porzucił zamiar
się krążownikiem brytyjskim z Le
Zbrodniarze norymberscy modlą się...
Egzekucja zostanie slilmowana
dla celów dokumentalnych
NORYMBERGA (PAP-is). Ko
misja międzysojusznicza obradowała nad szczegółami egzekucji 11 zbrod
niarzy niemieckich. Nie ujawniono udania .dotychczas żadnych szczegółów tych
obrad. Nie wiadomo też kto będzie
obecny przy straceniu skazańców.
W niedzielę 5 skazańców wyzna
nia ewangelickiego i 3 wyznania ka
tolickiego wysłuchało ostatniej mszy św. Rosenberg jako ateusz odmówił wzięcia udziału w nabożeństwie.
Usunięcie
szefa policji w Rzymie
Apel Prez.
Kto odpowiada za bra- ,k ki żywnościowe i wzrostcen w Ameryce
Trumana
do amerykańskiego świata pracy
Naczelny komendant amerykań
skiej strefy okupacyjnej w Niem
czech Mac Narney zaprzeczył po
głoskom, że egzekucja skazanych przestępców wojennych będzie fil
mowana przez operatorów wojsko
wych amerykańskich dla tygodnika filmowego. Sojusznicza Rada Kon.
Dalsze obrady
dziennikarzy we Wrocławiu
WROCŁAW (dr). W drugim dniu obrad zjtzdu dziennikarzy odczy
tano sprawozdania wydziału wyko
nawczego i poszczególnych oddzia
łów. Omówiono następnie sprawę aplikantury dziennikarskiej i szko
lenia narybku.
WROCŁAW (PAP-is), Trzeci dzień zjazdu Związku Dziennika
rzy uświetnił swą obecnością wice
premier i minister Ziem Odzyska
nych W. Gomułka.
Z procesu
protektora Czech i Moraw
PRAGA (dr). W procesie przeciw, ko b. zastępcy protektora Czech i Moraw, Daluege przedłożono Trybu
nałowi dokumenty, z których wyni.
ka, że Daluege osobiście zawiadomił Hitlera o aresztowaniu 3808 Cze
chów i rozstrzelaniu 1357 za zamor- dowanie Heydricha.
Walka ze spekulacją
ŁÓDŹ (PAP-is). Delegatura Specjal
na przy komisji do walki z naduży
ciami z uwagi na zwyżki artykułów pierwszej potrzeby, dokonała na te
renie Łodzi szereg rewizji, skazując spekulantów na karę 4 miesięcy przy
musowego obozu pracy.
Za nadużycie władzy
skazany na śmierć
KATOWICE (PAR). Rejonowy Sąd Wojskowy w Katowicach roz
patrywał sprawę byłego kierownika Urzędu Bezpieczeństwa w Mikoło
wie, Rudolfa Gorczyńskiego, Ureszto.
wanego przez jrładze bezpieczeństwa pod zarzutem nadużycia władzy i spowodowania śmierci zatrzymanego ob. Dudzińskiego. Zbrodniarz skaza
ny na karę śmierci.
Korespondencja z Niemiec
tylko w języku polskim
WARSZAWA (ZAP). Liczne u- rzędy, a w szczególności urzędy sta
nu cywilnego na Ziemiach Odzyska
nych otrzymują z zagranicy, głów
nie z Niemiec listy i pisma, redago
wane w języku niemieckim, przy czym zarówna forma redakcyjna tych pism, jak często brzmienie adresu sprawiają wrażenie prowo
kacji. Sprawa ta została obecnie RZYM (PAP-is). Szef policji w Rzy
mie — Ciro Verdiani został zwolnio
ny ze swego stanowiska z powodu zajść przed pałacem Vlmidale w Rzy-, mie. Nastąpiła również zmiana na stanowisku prefekta Palermo.
Niemcy otrzymają od Anglii
1 milion par obuwia
HAMBURG (ZAP). Według o- świadczenia jednego z oficerów Bry
tyjskiego Zarządu Wojskowego zło
żonego wobec przedstawicieli prasy w Hamburgu, W. Brytania dostar
czy Niemcom strefy brytyjskiej 1 milion par obuwia, które jeszcze w tym roku ma być rozprowadzone wśród ludności. W pierwszym rzę
dzie mają być zaopatrzone dzieci szkolne.
NOWY JORK (dr). Prezydent Truman wygłosił przemówienie ra
diowe, w którym poruszył najważ
niejsze problemy gospodarcze Sta
nów Zjednoczonych, a przede wszy stkim sprawę kontroli cen. Truman zapowiedział zniesienie kontroli na mięso. Obecny dotkliwy brak mięsa w Ameryce — powiedział Prezy
dent — zawdzięczać należy Kongre
sowi, który wzbraniał się wprowa
dzić kontrolę cen na artykuły żyw nościowe. Truman zaapelował do świata pracy o poparcie go. Rze
czywista wina braku mięsa spada na ludzi pozbawionych skrupułów, przywódców politycznych, którzy dążyli do wywołania takiego kry
zysu, by ubić na tym korzyści dla siebie.
Kosili „iBsendy lakieiowej”?
MOSKWA (PAP-is). Agencja TASSlkowały komunikat ministerstwa obro- donosi ze Sztokholmu, że w związku'ny w tej sprawie. Komunikat stwier- z pojawieniem się nad Szwecją „ta- dza, że w większości wypadków są jemniczych rakiet” i pocisków świe- to po prostu meteory. Ministerstwo tlistych dzienniki szwedzkie opubli- obrony stwierdza, że na 100 doniesieńNowa ustawa antyhitlerowska
BERLIN (dr). Ogłoszono tekst ustawy, ważnej we wszystkich stre fach okupacyjnych Niemiec, we dług której byli hitlerowcy podzie
leni zostaną na: głównych wino
wajców, winowajców, mniej win nych, biernych członków i podej rżanych, Do głównych winowajców zaliczeni zostaną przestępcy wojen
ni i członkowie organizacji, uzna nych przez Trybunał norymberski
liczy się wysąkich oficerów i do robkiewiczów wojennych, jak rów
nież ludzi, którzy dopomogli hitle
rowcom do objęcia władzy, w mniejszym stopniu winni i bierni członkowie będą musieli płacić jednorazową grzywnę pieniężną.
Pierwsi natomiast podlegać będą karze wieloletnich robót przymuso
wych do konfiskaty majątku i ka-
o rakietach w 800 wypadkach udało się ustalić, że chodziło tu o zjawiska niebieskie. Rozwiało to do pewnego stopnia legendę ..rakietową", o któ
rej się tak dużo mówiło w Szwecji.
Co odpowie Bidault
BERLIN (PAP). Jak komunikuje amerykańska agencja prasowa w Niemczech, minister pracy w „pań
stwie" Nordheim-Westfalia, Galbfell, wystosował list otwarty do premiera francuskiego Bidault, w którym ape~
'luje o zwolnienie niemieckich jeń- sa przestępcze-. Do winowajców za- ry śmierci włącznie ców wojennych z Francji.
trolna postanowiła iż egzekucja zo- jstanie sfilmowana przez oficjalne
go fotografa jedynie dla celów hi
storycznych i archiwalnych.
Korespondent Reutera zebrał garść informacyj co czytają skazańcy no
rymberscy. Keitel poświęcił się stu
diom przyrodniczym. Jodl i Seyss.
Inquart zajęli się poezją. Frick czy
ta powieść historyczną pod tytułem
„Żołnierz". Hess w dalszym ciągu oddaje się studiom astrologicznym.
Frank , Streicher i Ribbentrop koń
czą pisać swe pamiętniki.
Kesselring nie zostanie
wydany Włochom?
LONDYN (dr). Niemiecki generał Kesselring przewieziony zostanie sa
molotem do Niemiec. Jak wiadomo, władze domagały się wydania tego generała przez sojuszników za po
pełniane pod jego dowództwem akty terroru we Włoszech.
Niemcy mają fachowców lepszych niż Anglicy?
MONACHIUM (ZAP). Ażeby w Anglii zastosować metody produkcji, które dotąd były . znane tylko w Niemczech, przedsiębiorcy brytyjscy sprowadzą do Anglii pewną liczbę niemieckich fachowców, którzy się zajmą ulepszeniem sposobów produk
cji przemysłowej. Przewiduje się rów.
nież przewiezienie ich rodzin.
u regulowana.
Obywatele okupowanych Niemiec obowiązani są kierować korespon
dencję, przeznaczoną do władz i urzędów w Polsce przez przedstawL cielstwa dyplomatyczne i konsularne państw okupujących Niemcy w ję
zyku polskim. Obywatele innych państw winni kierować taką kore
spondencję tylko przez swoje urzędy dyplomatyczne i konsularne akredy
towane przy Rządzie Polskim. Obce urzędy konsularne w Polsce upraw
nione są do bezpośredniego zwraca
nia się w sprawach indywidualnych do wszystkich władz I i II instancji w swoich okręgach kompetencyj
nych, w tym wypadku jednak obu
stronnie obowiązuje język polski. W wyjątkowych przypadkach dotyczą
cych obywateli państw sprzymierzo
nych i zaprzyjaźnionych z Polską może być przyjmowana koresponden
cja z zagranicy do bezpośredniego załatwienia, jednak tylko o tyle, o ile zredagowana jest w języku pol
skim. Odpowiedź winna być w tych wypadkach skierowana za pośred
nictwem przedstawicielstwa dyplo
matycznego lub konsularnego kraju petenta w Polsce.
Wszelką korespondencję z zagra
nicy w językach obcych przesyłaną z pominięciem właściwej drogi nale
ży pozostawiać bez załatwienia i kio.
rować do akt.
ILUSTROWANY KURIER POLSKI Akcja dyplomatyczna w sprawie Dardanelli
Odpowiedź turecka golowa
Akcja na wzór chicagowskich gangsterów Agencja Tass kwestionuje bezstronność notyWARSZAWA (PAP-dr). Agencja
„TASS" donosi, że Turcja przygoto
wała już odpowiedź na notę Związ
ku Radzieckiego w sprawie cieśnin dardanelskict. Odpisy tej noty zosta
ły przesłane do wiadomości rządem Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczo
nych, wobec czego komentator ,,TASS’u” kwestionuje bezstronność odpowiedzi.
Co radzi przywódca SED Niemcom
Tylko polityka rozsadko
zapewni im lepszą przyszłość
BERLIN (ZAP). W przemówieniu
■wygłoszonym w Berlinie miejscowy przywódca Partii Jedności (SED) wyjaśnił stanowisko partwi wobec problemu granic niemieckich. Skry
tykował om w ostrych słowach poli
tykę Socjalistycznej Partii Niemiec, przypisując jej szowinizm i nacjona
lizm. Politykę ataków i prowokacji socjalistów radzi Fechner zamienić na politykę rozsądku i Ugody, gdyż tylko wtedy naród niemiecki zdobę
dzie zaufanie świata. Podburzania nacjonalistów już raz doprowadziły do katastrofy, której ostatni epizod skończył się w Norymberdze. Obec
nie elementy reakcyjne przejmują tę politykę, aby spowodować, nową wojnę.
Głos Niemiec na konferencji poko
jowej może być usłyszany tylko przy stosowaniu polityki rozsądku i dlate
go cały naród musi go podjąć, aby zapewnić sobie lepszą przyszłość.
Noel Backer proponuje w Izbie Gmin
LONDYN (dr). Na posiedzeniu brytyjskiej Izby Gmin przedstawi
ciel rządu Noel Backer zwrócił uwa
gę na sytuację w Hiszpanii. Hiszpa
nia — mówił — opanowana jest przez tyranię, która może spowodo
wać krwawą wojnę domową, o ile państwa temu nie zapobiegną. Świat
powinien zastosować wobec Hiszpa
nii gen. Franco sankcje gospodarcze.
W odpowiedzi na to Mac Noel zaznaczył, że Wielka Brytania czuje odrazę do tego, co się dzieje w Hisz
panii, jednakże, aby zastosować sankcje gospodarcze, potrzebne jest współdziałanie wszystkich narodów.
Krwawy epilog nanaduk-SSS
< ■ W B ^tyjskie. W Tracji komunikacja od.vnrliimlffmAriBfrn lbywa się pod konw°jainŁ
a L&M UJa&aL” ww W - - a Jawie wojska brytyjskie, indo- --- — . nezyjskie i holenderskie zawarły
_ '^zawieszenie broni. Obecnie omawia
dytami, którzy to zauważyli i poczę-^siętwarunki rozejmu.
li się ostrzeliwać. rj aopatrzenie Berlina w żywność W wyniku wymiany strzałów jest na następne miesiące zabez- niósł śmierć na miejscu jeden z mi-Spiecz(>ne. Tłuszczów i mięsa będzie licjantów kolejowych, zaś milicjant,/dostarczać strefa sowiecka, a mąka członek MO ranny został w nogę.gj^ęjzie sprowadzana z krajów zamoi*
Mimo to milicjanci nie zaprzestali^skich.
pogoni, v? czasie której bandyci skrę-g a z rynków północnego ciii na ul. Kolejową i przedostali się^/y Berlina sprzedawano bawełnę na teren dworca, gdzie jeden ze^gtrze]njCZąT jako zwykłą bawełnę, sprawców popełnił samobójstwo.^^, wypadkach nastąpiło samo- Drugi bandyta ranny oddał się w j cybuch.
— M. O. Jak stwierdzono areszto-5 bandytą jest 19-letni Włady-| LnkX^LX ^TZvs.^500_ . .
r^vJ^ki Drmriezo bandyty wys. 1500
wac. Sumafmetrow-
sklepu wyno.^jLf asaryk przybył do Londynu, ona odzyska-^ gdzie przeprowadzi rozmowy z
^nrin. Bevinem.
TA o Monachium przybył generał Eisenhower, szef sztabu gene- . pralnego Stanów Zjednoczonych.
I ^Przeprowadzi on inspekcję amery- llIulllfkańskiej strefy okupacyjnej.
/ TTenry Wallace objął redakcję przestępcy wojenni oraz zdrajcy'//j naczelną amerykańskiego tygod-
' ' ' ’ * „New Republic",
po dokładnym zbadaniu zarzutów g ada Młnistrów Związku Ra_
przeciwko danym osobom. Pozosta-g/^ dzieckiego podała do wiadomości
====== Osaczony —..—
przezmilicję bandyta po, f
pełnił samobójstwo. Błys- qq sklep PMS W POZIlGIliU;
kawiczna pogoń. Śmierć milicjanta ---
POZNAŃ (S). Wczoraj w połud
nie dokonano na Łazarzu niezwykle śmiałego napadu rabunkowego na sklep Państwowego Monopolu Spiry
tusowego przy narożniku ul. Mar
szałka Focha i Berwińskiego, a więc w punkcie o tej porze niezwykle ożywionym. Do sklepu weszło 2 ban
dytów, którzy sterroryzowali kierow
nika rewolwerami i zażądali od nie
go wydania pieniędzy, co ten uczynił.
Gdy bandyci opuścili sklep i udali się ul. Strusią w kierunku ul. Kole
jowej kierownik zaalarmował na
tychmiast milicję i przechodniów.
Milicja rzuciła się w pogoń za ban-
cewanym 1 . _ .
sław Jankowski. Drugiego bandyty g nie zdołano zidentyfikować. f jaką bandyci skradli ze s
siła 61.000 ri. Została ona odzyska-$
na. Ś
Oświadczenie wojskowych władz alianckich
IwMiiiii lit M minim marnowi
LONDYN (dr). Dementuje się przestępcy wojenni oraz : --- - --- wiadomość, jakoby władze wojskowe Quisslingowcy i to również dopierognika postępowego angielskie i amerykańskie przymusowo repatriowały uchodźców jugosło
wiańskich. 1
wiańskich oddani zostaną jedynie LONDYN (dr). Dementuje się
W ręce władz jugosło- łych uchodźców wbrew ich wo i wy-^syad delegacji radzieckiej, która- - • i-i < • _ -1 — —-1 — .1 — — a Ii nIz m J
Amerykanie nadal żenią się
Ciekawe doniesienia amer. pisma „Stars and Stripes" o trikach żoł-
nierzy
FRANKFURT n. Menem. (ZAP).
Przedsiębiorczy żołnierze amerykańr aey przysparzają wield trudności swoim władzom, które usiłują zatkać wyłom, dokonany w zakazie, doty
czący małżeństw żołnierzy amery
kańskich z dziewczętami niemiec
kimi. e
Pismo wojśkowe Stars and Stripes
z Niemkami
opisuje nowy trick, wymyślony przez żołnierzy w celu ożenienia się z dziewczętami niemieckimi. Istnieje od 37 lat paragraf prawny w Niem
czech, który mówi, że Nierhiec, który ma możność emigrowania może się zadeklarować jako bezpaństwowy i pozbyć się w ten sposób obywatel
stwa niemieckiego. Trzej żołnierze wpłynęli na swoje girlfriends, aby zadeklarowały się za bezpaństwowe i poślubili je w dniu swoich urlopów aby uniknąć kary wojskowej.
„Transport'' delegatów
na ONZ samolotami amerykańskimi
NOWY JORK (dr). Władze amery
kańskie zawiadamiają, że amerykan, skie samoloty przewiozą około 250 delegatów na generalne zgromadze
nie Narodów Zjednoczonych pomię
dzy 14 a 20 października.
Bevin prawdopodobnie nie- przybę
dzie na otwarcie generalnego zgro
madzenia. Na czele delegacji brytyj
skiej stanie Noel Baker. Poza tym wezmą udział w obradach sir Alexan-
Cadogan oraz prokurator angiel- w Norymberdze — Shawcross.
der ski
Dalsze wyniki wyborów w Niemczech
Procia unii SilJiSH
Niski procent głosujących
BERLIN (dr). Z ogłoszonych dal-
■zych wyników wyborów komunal
nych, przeprowadzonych w brytyj
skiej i francuskiej strefie okupacyj
nej Niemiec wynika nadal przewaga chrześcijańskiej unii demokratycz
nej, (CDU) która wysunęła się na czoło zdobywając 300.000 głosów, zaś w francuskiej strefie okupacyj
nej przewaga jej jest jeszcze znacz
niejsza. Dotychczasowy przebieg przedstawia się następująco: w brytyjskiej strefie okupacyjnej CDU
osiągnęła 9.844.100 głosów i 3254 miejsc, socjal-demoikraci (6PD) 9.524.700 głosów — 2327 miejsc; ko
muniści (KPD) 2.084.100 głosów — 125 miejsc; centrum 1.123.700 gło
sów — 208 miejsc, konserwatyści 76.300 głosów — 4 miejsca inne par
tie 866 miejsc.
W francuskiej strefie okupacyjnej GDU osiągnęło — 1041 miejsc, li
beralni demokraci 105 miejsc, komu
niści 50 miejsc. Procent głosujących był stosunkowo niski — wynosił 74.
Gdańskie obsiato
już 50 procent pól
GDANSK (ZAP). Akcja siewna w woj. gdańskim postępuje naprzód pomimo dużych trudności technicz
nych i deszczowej pogody panującej na Wybrzeżu. Przoduje powiat tczew
ski, gdzie obsiano 4978 ha, Staro
gard 7679 ha, Wejherowo 2422 ha, Kościerzyna 8167 ha, Kartuzy .14.640 ha. Złożyły się na to zasiewy żyta, pszenicy i jęczmienia ozimego, który obsiano tylko w pow. tczew
skim 160 ha. Ogółem w starych p<- wiatach województwa obsiano 5O°/o pól, przeprowadzono orki jesienne w 75 proc. Powiat kościerśki, ze wzglę
du na zbyt małą ilość zboża siewne
go, które potrzebne jest tamtejszym, biednym naogół rolnikom, nie wiado
mo czy wykona akcję siewną w 100 proc.
siedlać nie będą władze alianckie. /uja gję generąjjie zgromadzenie --- 7 ^ONZ w Nowym Jorku. Delegacja li-
"Prof TTrrTYtieflski ^czyć będzie 9 osób z Mołobowem na czele. Poza tym w skład jej wchodzą
ułaskawiony Wyszyński, Kuszew, Gromyko, POZNAŃ (P). Specjalny Sąd Kamy^Nowikow.
w Poznaniu przychyKidoZ ktfl
skazanego prof. Łucjana KamiensKie-^ »
go o ułaskawienie i przeciął akta do0 XTa teren województwa szczeciń- ministerstwa sprawiedliwości. Jedno-A skdego przybyło w ostatnim cza- cześnie sąd zawiesił wykonanie kary^sie kilkanaście tysięcy sztuk raso, skazanego Łucjana Kamień .go. a|wego drobiu duńskiego. Drób ten to ze względu na przedstawione 9 potrzymaliśmy w ramach dostaw
lekarza więziennego drohn^h ^talków woje-
stwierdzające, że długi pobyt w zieniu skazanego zagraża jego życiu. |
—. J ■L-tztarnnTF okręgu PCK powrócił ze swej
ZjOZd maillTeSlUCYJIlY gpodróży do brytyjskiej strefy oku-
h więźniów politycznych Źpacyjnej, przywożąc do kraju 436 re-
* * , ,, , . Jfpatriantów w tym 100 sierot po za- W dniu 20 bm. odbędzie się .^e<iopdowanych Polakach. Repatrian- Wrocławiu pierwszy zjazd "pf^tów wyładowano na Psiem Polu na stacyjny byłych więźniów pontycz-/^^^.
nych z terenu Dolnego Śląska orazg . ... . .
delegatów z całej Polski. . Lub,’nIe skończy! się festnrał 6 . ... ’g PP sztuki, w czasie którym odbyło Program zja u przewi uje | n koncertów orkiestry symfonicz- godz. 9 zbiórkę i apel na Woraz otwarto 3 ^tawy.
ności, o godz. 9.30 nabożeństwo w/
kościele św. Stanisława i Doroty,^ T ublin otrzyma w podarunku od o godz. 11 pochód ulicami miasta na|2-' Polonii amerykańskiej ruchomy Rynek, gdzie odbędzie się wielka ma. ^szpital z nowoczesnym urządzeniem, nifestacja. 0 godz. 13 w sali Teatru^ ołączenie telefoniczne Łódź—
Miejskiego odbędzie się akademia. Wiedeń zostało przedłużone z
^dniem 10 bm. do Warszawy.
Książe aferzysta 0
\Y7e Wrocławiu odbył się zjazd*■ _ . ™ K- ikregowy Ligi Morskiej z udzia- BERLIN (PAP). Książe Ernstg ' . / • CoV <łem delegatów oddziałów i kół Ligi® . Heinrich, syn a n.ego ° _ ^Morskiej z terenu województwa sonn został aresztowany w S’gmaJ^^
rmgen przez policję wirtemberską^
pod zarzutem wyłudzania pieniędzy ijj rrr? Krakowie odbyła się uroczysta zakrojonych na szeroką skalę speku-> W Msza św. z okazji rocznicy lącji na czarnym rynku. gśmierci Tadeusza Kościuszki.
Na pograniczu duńsko-niemieckim
hBwy Iranspofl zbrodniarzy » Sprawa Flensburga «
Prezydent policji w Gdańskuzostanie wyda
ny władzom polskim.
Nowe dokum. zbrodni
WARSZAWA (PAP-is). Stara
niem Polskiej Wojskowej Misji dla spraw zbrodni wojennych przybył do Szczecina transport 44 zbrodniarzy wojennych. W transporcie znajdują się następujący przestępcy: Józef Fuss, współuczestnik masowych roz
strzeliwań Polaków, Fritz Brauner, który dokonał ochotniczo egzekucji
45 Polaków w 43 r., H. Schmedin ko
misarz z woj. poznańskiego, organi
zator wysyłki tysięcy Polaków na roboty do Niemiec, oraz szereg funk
cjonariuszy obozu w Oświęcimie ze swoim szefem Rudolfem Hoessem.
Staną oni przed Najwyższym Trybu
nałem Narodowym w Katowicach.
NORYMBERGA (PAP). Władze
amerykańskie podały do wiadomości, „narodu panów".
przybył do Szczecina
że były prezydent policji w Gdańsku gen. SS Walter von Stein zostanie wydany władzom polskim.
Również zostanie wydany Polsce b. komendant obozu w Oświęcimiu Liebeheintsęhel.
*
WARSZAWA (PAP-is). Polska Misja Wojskowa dla spraw zbrodni wojennych nadesłała z Niemiec ob
szerny materiał w sprawie „nauko
wych doświadczeń dokonywanych przez lekarzy niemieckich na żywych ludziach. Wśród dokumentów znaj
dują się zdjęcia, filmy sprawozdania z przeprowadzonych eksperymentów, pamiętniki lekarzy itd. Na specjalną uwagę zasługuje pamiętnik d-ra Kramera z Oświęcimia, którego treść mrozi krew w żyłach i świadczy do
bitnie o nikczemności i ' spodleniu
Niemcy podszywają się pod narodowość duńską 300 lys. Duńczyków domaga się powrotu do macierzy
Do aktualnych spraw politycznych, które nabrały specjalnego rozgłosu należy m. in. problem graniczny duńskoniemiecki tzw. sprawa Flens
burga na terenie Szlezwik-Holszty- nu.-Na pograniczu duńskim żyją po stronie niemieckiej enklawy ludności które po zrzuczeniu okupacji hitle.
rowskiej, akcentują wyraźnie swoją narodową przynależność i domagają się powrotu do Danii.
W czasie plebiscytu w roku 1920 optowało na tym spornym terenie około 13.000 obywateli na korzyść Danii, a 50.000 na korzyść Niemiec.
Ten stosunek w okresie międzywo
jennym i w czasie okupacji przesu
nął się wyraźnie na korzyść Danii.
Przypuszczać należy, że gdyby dziś doszło do plebiscytu, liczba optantów duńskich znacznie byłaby większa niż w 1920 roku.
Zagadoienic to skomphkowaio się
ostatnio przez stanowisko wielu Niemców, którzy chąc uniknąć odpo
wiedzialności za przestępstwa naro
du niemieckiego, wyrzekają się swo
jej narodowości i usiłują uzyskać obywatelstwo państwa, któreby za
pewniło im lepszy byt materialny.
Na skutek tego liczba „Duńczyków"
na terenie Szlezwik-Holsztynu pod
niosła się na 300.000 ludzi, którzy domagają się „powrotu" do Macie
rzy.Stanowisko rządu duńskiego w tej sprawie nie jest do tego czasu defi
nitywnie sprecyzowane. Między wła
dzami brytyjskimi, a rządem duń
skim toczą się pertraktacje. W nocie z dnia 9 września br. Wielka Bryta
nia przekazała Duńczykom swoje propozycje załatwienia problemu. Pro.
pozycja ta mówi o ewnt. wymianie lud
ności lub poprawkach granicznych.
Parlament duński na czwartkowym
I posiedzeniu w ub. tygodniu odrzucił
’ zalecenia Anglików i ze swej strony zaproponował, by po zawarciu trak
tatu pokojowego z Niemcami dać mniejszości duńskiej w Szlezwik-Hol.
sztynie możność swobodnego wypo
wiedzenia się i zadecydowania do kogo chcą należeć.
Niemiecki premier Szlezwik-Hol
sztynu określił ten problem w jed
nym ze swoich przemówień jako sprawę czysto.niemiecką i wyraził konieczność utworzenia Komisji, któ- raby przypominała niektórym oby
watelom, do jakiej narodowości oni istotnie należą. Partie polityczne Szlezwik-Holsztynu oświadczyły w uchwalonej rezolucji niedawno, że sprzeciwiają się wszelkim próbom oderwania choćby kawałka ziemi od Niemiec.
Wyniki wyborów ostatnich po
twierdzają fakt umocnienia się sym
patii produńskich. Brytyjska agen
cja informacyjna w Niemczech do
nosi że w trzech okręgach miasta Flensburg nie przeszedł ani jeden kandydat niemiecki. Wybrano 9 kan
dydatów Duńczyków, którzy otrzy
mali przeciętnie po 3.500 głosów każdy. Na kandydatów niemieckich nie padło więcej, jak po 100 głosów na każdego.
■KM Nr 282 ® ILUSTROWANY KURIER POLSKI
Prźechadzka po Pradze Czeskiej
Zycie aż tętni!
Porównanie: Wiedeń - Praga— Dostarczamy Czechom światło elektryczne — Spra wa kartek — Ruch w dziedzinie kulturalno-artystycznej — Walka o tron arcy
biskupi — Kampania przeciwpolska ucichła
Praga, październik W stolicy Czechosłowacji inna panuje temperatura, niż — dajmy na to — w Wiedniu. Wiedeń — jak pisaliśmy w poprzedniej naszej ko
respondencji — jakby był pogrą
żony w jakimś śnie somnambulicz
nym. Apatia. Życie się wlecze sen
ne, apatyczne. Za grosz nie widać tam dawnej, habsburskiej radości życia. Inaczej — w Pradze. Tu puls podwyższony. Życie aż tętni. Ruch na ulicach ożywiony. W sklepach i magazynach — pełno. Wszystkie stoliki w kawiarniach zajęte. Ne
ony, reklamy, dużo światła. A pro
pos tego elektrycznego światła...
Nie wielu wie o tym —nawet Cze
chów — że tę światłość elektryczną czerpie Praga czeska z... Polski.
Tak jest, z Polski! Prąd ten dostar
czamy Czechom z naszej wielkiej elektrowni w Wałbrzychu, na Dol
nym Śląsku, w ilości 200.000 kilo- watgodzin dziennie.
Nie udało mi się, niestety,, usta
lić, co też otrzymujemy wzamian.
Nie będziemy powtarzać tych ba
nalnych i wszyśtkinj już znanych szczegółów, że Praga cała, że Pra
ga nie draśnięta wojną, etcetera.
Jak ktoś tu zanadto już stęka i za
zdrości, taszczą go Czesi na plac i z gestem rozpaczy pokazują gmach starego ratusza, spalonego przez Niemców, razem ze słynnym zegarem. Gościowi musi to wystar
czyć. I gość się uspokaja.
Powstanie praskie wybuchło 5 maja 45 roku. Trwało trzy dni. Ale w ciągu tych trzech dni trzymali Czesi ’ Niemców w szachu i nie po
zwalali niszczyć miasta. 5-go maja weszły Sowiety i sprawa była za
łatwiona. Wdzięczni prażanie świe- żo wznieśli pomnik dziękczynny Armii Radzieckiej. Oto — na pie
destale stoi autentyczny tank so
wiecki. Pierwszy tank, który wdarł się do miasta.
Przemysł — częściowo zracjona
lizowany — zwiększa swoją pro
dukcję. Już nie tylko czynna jest' neonowa .reklama „Bata", ale wi
doczne są tegoż „Baty" wyroby.
Mechaniczne, dość tandetne, ale — są. Po asfalcie pomykają zgrabne
„Tatry" — najnowsze modele wła
snej, krajowej konstrukcji.
Kartki — owszem- — tak zwane tutaj „listki" — obowiązują. Ale tylko na produkty pierwszej po
trzeby. Pozatem — wszystko bez żadnych ograniczeń. Szczęśliwy kraj — nie ma co mówić!
Ożywienie panuje także w dzie-
dzinie kulturalno - artystycznej.
Głód książki. Witryny księgarskie oblepione tłumem ciekawych. Tu i owdzie przemknie znajomy tytuł, czy znajome nazwisko. To przed
wojenne przekłady. Z klasyków — Sienkiewicz, Prus, Żeromski. Z no
wszych — Nałkowska, Kuncewiczo
wa, Dąbrowska, Dołęga-Mostowicz.
50-lecie istnienia Filfiarmonii uczczono międzynarodowym festi- valem, w którym wzięli udział naj
^•••*«»****««««*****»»»<
: Korespon- : dencja : własna IKP
wybitniejsi soliści ZSRR, Anglii, Francji i Stanów Zjednoczonych.
Dużym powodzeniem cieszyła się.
również wystawa grafiki słowiań
skiej, a niebawem nastąpić ma o- twarcie wystawy „Książki dziecię
cej". Wystawa taka, raz już urzą
dzana w r. 1936, zdobyła-sobie o- gromny sukces.
Tron arcybiskupi w Pradze, od czasu śmierci kardynała Kaszpara
— vacat„ Arcybiskup Kaszpar
U stóp Najświętszej Panny w Lourdes
zmarł w czasie wojny. Obecnie Wa
tykan zaproponował na to stano- : wisko biskupa Picha, lecz kandy- j datura ta spotkała się ze sprzęci-
• wem ze strony rządu. W związku z tym, do prezydenta Benesza uda
ła się delegacja stronnictw katolic
kich. Prezydent miał oświadczyć, iż reformy szkolne, których wro
giem jest biskup Picha, zostaną przeprowadzone, gdyż wymagają tego interesy państwowe. Biskup Picha jest jednak dobrej myśli i wyraża nadzieję, że laicyzacja szkół nie posunie się tak daleko, jakby sobie tego życzyły partie marxi- stowskie.
Kampania przeciwko Polsce uci chła. „Nie czas żałować róż, gdy płoną lasy" — powiedzieli sobie rozsądni Czesi i zaprzestali pisać o Kładzku, dostrzegając wciąż gro
żące niebezpieczeństwo wspólnego
Slynne cudami Lourdes było niedaw
no widownią wspaniałej manifesta
cji katolickiej. Z całej Francji przy
było tysiące byłych więźniów i de
portowanych w obozach niemieckich, by w myśl złożonego w latach wojny ślubowania, podziękować Najiw.
Pannie za opiekę i doczekanie oswo
bodzenia Francji. Powyżej widok oł
tarza wzniesionego przed katedrą w Lourdes w dniach dziękczynnej piel
grzymki. Obok napis na transparen
cie głosi: „Nasza Pani czekała na dopełnienie twego ślubowania'*
■■MOMBBK33 Str. 3 UKQ
wroga całej Słowiańszczyzny — Niemiec.
Po mowie Byrnesa organ komu
nistów czeskich, „Rude Pravo", wy
stąpił z solidarnym protestem prze
ciwko kwestionowaniu granic Pol
ski na Odrze i Nysie, ujmując się za polską racją stanu.
Widać więc, że poczucie rzeczy
wistości i wspólne niebezpieczeń
stwo wzięło u nich górę nad party
kularnym szowinizmem. W tej przyjaznej atmosferze łatwo już o porozumienie i przyjaźń.
Miejmy nadzieję, że obecna wy
cieczka literatów polskich, do Cze
chosłowacji, zbliżenie to zadoku
mentuje — trwale i skutecznie.
E. S.
Igrzyty NOWY
skandal
Gdańsk, w październiku Poczta polska w Gdańsku dorę
czyła adresatowi w następujcy sposób zaadresowaną pocztówkę:
„Ad das
Krankenhaus in Praust
bei Danzig Poln. Zone"
Pocztówkę wysłała niej. H. Fruh- ling z Heisdorfu, Frichandland, bei Warmburg Brit. Zone. Pocztówka jest ostemplowana pieczątką Mili
tary Cencowship Civil Mails—20416.
Zwracaliśmy niedawno uwagę na fakt doręczenia podobnie adreso
wanego listu przez pocztę bydgo
ską, wyrażając nadzieję, że podob
nie skandaliczne fakty już się wię
cej nie powtórzą. Tymczasem, jak widzimy, dzieje się inaczej. Jakież możemy mieć pretensje do okupa
cyjnych władz brytyjskich, chociaż i to nie jest w porządku, że pozwa
lają na wysyłanie listów niemiec
kich do Polski z prowokacyjnymi dopiskami (Poln. Zone), skoro my bezpośrednio tym prowokowani li
sty takie doręczamy adresatom.
Skandal!
Gen. Clay twierdzi:
„Reparacje ~ przeszkodą główną"
HAMBURG (ZAP). Amerykański wicegubernator wojskowy gen. Clay oświadczył przedstawicielowi londyń»
skiego „Sunday Times‘a“, że Rosja gotowa jest do dalszej ścisłej współ
pracy z państwami zachodnimi, na
wet po zniesieniu granic celnych i zjednoczeniu Niemiec.
Najtru<’$n iejtezym zagadnieniem zdaniem gen. Clajda dla znalezienia wspólnego języka zdają się być repa
racje wojenne, ale i one dadzą się za
łatwić, ‘ skoro obustronna polityka oprze się na wzajemnych ustęp
stwach.
Reportaż z podróży
ZlekarzamiFCK
wzdłuż i wszerz Dolnego Śląska
„IKP“ zwiedza sanatoria i domy wypoczynkowe Czerwonego Krzyża
n
KOŚCIÓŁ ŚW. ELŻBIETY I JEGO ARTYŚCI
Z ratusza przechodzimy do kościo
ła św. El.biety. Ciszę świątyni prze
rywają uderzenia młotow. Idziemy za ich odgłosem... W jednym z bocz
nych ołtarzy pracują murarze-Włosi, zatrudnieni przez miasto od 1906 r.
Pielęgnują piękno i zapobiegają jego zniszczeniu.
— Dlaczego nie wracają do ojczy
zny? — pytamy.
— Gdzie chleb tam ojczyzna — od*
powiadają — kochamy to, cośmy stworzyli. — Sędziwi artyści zawsze czuli się synami włoskiego, lazurowe*
go nieba.
Nie zatrzymujemy się dłużej. Du
dnią po Tcamiennej posadce świątyni nasze spieszne kroki. Rzuciliśmy je
szcze raz okiem na całość świętego miejsca i... pędem do tramwaju. Go
ni nas ciągłe czas Auto czeka go
towe. do odjazdu Siadamy możliwie jak najwygodniej Okazuje się, że jest tęraz daleko więcej miejsca. Nie wiemy czemu to zawdzięczać. Może my zdążyliśmy schudnąć, a może au
to zwiększyło swoją objętość — dość,
że jest całkiem wygodnie.
Ambulans rusza. Pędzimy auto
stradą 100**km. na godzinę. Serce podchodzi pod gardło, gdy w szyb
kości wypada nam minąć inne samo
chody. Zapach benzyny wdziera się niemile w nozdrza... I deszcz, nasz wierny towarzysz, przypomniał, że pamięta o nas, bijąc niemiłosiernie o szyby Po obu stronach autostrady martwota wielka na opustoszałych polach. Gdzie niegdzie tylko na tle smutnego krajobrazu odcinają się barwnym kolorytem korony drzew li
ściastych. Ciężkie chmury nie zwia
stują nam pogody. Wprawdzie wiatr próbuje je rozpędzić i nawet od cza
su do czasu zerknie ku nam promyk słońca, by oświetlić żywymi ognia
mi korony drzew kłaniających się w naszą stronę.
JELENIA GÓRA
Minęliśmy Złotońę. Zjeżdżamy w dolinę. Droga wije się w serpenty
nach. Zdała widnieją kontury olbrzy
mich gór Karkonoszy. Wołają do siebie. Wpadamy z całym impetem do ośrodka życia kulturalno-tury- stycznego, centrum handlowo*przemy-l slowego, południowo-zachodniej czę-'
ści Dolnego Śląska — do Jeleniej Góry Miasto to, ma w sobie wszyst
ko, a najważniejszym jego atutem jest swojskość, która sprawia, że czu"
jemy się w nim tak dobrze.
RUINY ZAMKU CHOJNASTY Zjadamy obiad i już uciekamy.
Wieczór tuż... tuż... Przejeżdżamy obok góry, na której szczycie wznosi się zamek Chojnasty, wybudowany w rl292, przez księcia świdnickiego, Bolka I. Zamek miał być zaporą przeciwko zakusom Niemców i Cze
chów. Przechodził on różne koleje, aż w wieku XIV dostaje się w ręce
Sanatorium PCK (Karpacz) niemieckie. Moc legend krąży do
koła ruin.. Jedna z nich opiewa czyn bohaterski rycerza polskiego, który upokorzył Niemkę, księżniczkę Kune- gundę. Rzuca się ona w przepaść.
Dziś, zostały nam ruiny ale i one są nam drogie, świadczą bowiem o pol
skiej przeszłości tych ziem.
nym zagruźliczeniu jest błędem nie do wybaczenia.
Pytamy o lekarzy. — Pracują dok
torzy niemieccy. Na trzy sanatoria mamy tylko pięciu lekarzy-Polaków.
Niskie uposażenia nie działają za
chęcająco — ciągnie profesor — SANATORIA DLA PŁUCNOCHORYCH
Dojeżdżamy wreszcie do Wysokiej Łąki. Oczekuje nas tutaj dyr. sana
torium, prof, dr Węgrzynowski. Czę
stuje kolacją i udziela noclegu. Na
zajutrz oprowadza nas pd dwu sana
toriach dla płucnochorych. W czasie drogi udziela objaśnień. Ogółem sa
natorium jest 6. I to w Krzyżatce. Bu
kowcu, Kamiennej Górze, dwa już w Twardowie i jedno w Wysokiej Łące.
Zwiedzamy to ostatnie. Miejsc w nim jest 1.200, wyzyskanych zaledwie 800.
Najmniej jest dzieci, co przy strasz'
Chorzy dostają obecnie 3.000 kalorii dziennie, dzięki, energicznym wysił
kom i staraniom dyrektora zakładów.
Początkowo chorzy musieli zadawalać się 2.000, a nawet 1.200 kaloriami dziennie. Wielką pomocą są dary społeczeństwa szwedzkiego. Zęspół sześciu sanatoriów otrzymał- już 39 ton żywności, zaś UNRRA przysłała 12 ton paczek Poza tym sanatoria radzą sobie same. Mają swoje ogrod
nictwo i 36 uli pszczół. Wszystko to pięknie się rozrasta pod pieczoło
witym, okiem ojca sanatoriów. Wy
soka Łąka, wzniesiona 520 ponad poziom morza jest wymarzonym miej
scem dla ratowania zdrowia plucno- chorych.
Profesor oprowadza nas dalejS.
Idziemy korytarzami. Posadzki bły
szczą się jak lustra. Oglądamy ja
sne, obszerne świetlice i nowoczesne kuchnie. Gotuje się na gazie, w pięknie, utrzymanych, 'hermetycznie zamkniętych kotłach. Nigdzie śla
du pyłu. Kucharki, pomocnice w białych czepkach i fartuchach są uosobieniem czystości i higieny. Za
nim obejrzymy dalszą część sanato
riów, podziwiamy prawdziwe arcy
dzieło — jadalnię w stylu bizantyj
skim. Przechodzimy do pokoi cho
rych, pokoi pielęgniarek, do łazienek, pryszniców i do toalet. Wszystko tchnie czystością i systematycznością.
Zwiedzamy inhalatorium i laborato
rium, wyposażone w sprzęty ostatniej techniki. Sanatorium to leczy kon
serwatywnie.
