Krystyna Kleszczowa
Temat: Rywalizacja dubletów słowotwórczych w tekstach współczesnej polszczyzny
Streszczenie: Poziom słowotwórczy jest w wysokim stopniu redundantny, formacje słowotwórcze rywalizują nie tylko z pożyczkami (por. adorator – wielbiciel, działacz – aktywista, objaśniacz – interpretator; zapowiadacz – prezenter, szef – zwierzchnik), ale również z powstałymi obok nich derywatami opartymi na tej samej bazie, choć utworzonymi innymi formantami, por. ideowiec – idealista; wędrowiec – wędrownik; programista – programator; moralista – moralizator. Moim zamiarem jest sprawdzenie, które elementy tych par mają wyższą frekwencję w tekstach współczesnej polszczyzny (tu NKJP), i refleksja nad przyczynami zaobserwowanych zjawisk. Rozważania zamierzam ograniczyć do nazw osobowych, odczasownikowych (bojowiec : bojownik; wędrowiec – wędrownik) oraz odrzeczownikowych nazw osób (ideowiec – idealista; nożowiec - nożownik). Wyniki analiz spróbuję zestawić z materiałem staropolskim (łgacz – łgarz; kłamak – kłamca), także wykorzystać obserwacje Agnieszki Szczaus, która podobne badania przeprowadziła na materiale XVI wieku (Rzeczownikowe synonimy słowotwórcze w polszczyźnie XVI wieku.
Szczecin 2005).