m
RECENZJE I SPRAWOZDANIAP rorok p o tężn y czynem i słowem . P race ofiarow ane K siędzu Profesorow i
J ó z e fo m K udasiew iczow i Ę b ka zji 70. rocznicy urodzin, red. B. Szier-Krama-
rek, G. K ram arek, K. M ielcarek, Lublin 1997, ss. 322.
Prezentowana publikacja, jak wskazuje jej p od |^ tu j|||fiastęp n ie przedmowa, jestj zbiorem
20
artyku}ów j||nającym charakter księgi p am ł|tkow ej, przygotowanym i wydanym przez uczniów K s|_Ę |of. J. K u d a s ie w ii|a ku u d jfzeniu 70. rocznicy uro dzin sw ego mistrza. Godnym podkreślenia przy tym jest fakt, że tak inicjatywa przedsięw zięcia, jak też jeg o realizacja na poszczególnych etapach, a w tym: koncep cyjne opracowanie c a liś c i, przygotow anie redakcyjno-korektorskie publikacji, zdoby w anie środków na sijia n so w a n ie w ydan-ia,(!) jest w yłączną zasługą małej grupy dawnych studentów Ks. Prpfe$bra,: a zwjlaszcza redaktorów książki^ W ten nieco dzienny sposób prajgnęli" oni „w yrazM s \ | | j ą głęboką w dzięczność za nauczycielski trud” (z przedm ow y), który dostrzegali i nadal doceniają w działalności naukgjjł ij -dydaktycznej Ks. J. K udasiew icza.O oryginalności pow stałego dzieła decyduje przede w szystkim fakt, żC skladiĘffi ono ze s tr e ||c z e ń bądź fragm entów 19 prac m agisterskich, jakie pow stały pod jego kierunkiem na seminarium z teologii biblijnej NT w latach 1972-1997. Spośród 185 takich rozpraw ze zrozum iałych p o w j|ló w wybrano jednakże do publikacji s l e d w i e kilkanaście. Przy ich selekcji zaś - co z a p |s |n e ijie było łatwe - przyjęto jako kryte rium w ysoki poziom m erytoryczno-form alny prac, czyli inaczej ich naukową dojrza łość.
Zebrane artykuły koncentrują się na postaci Jezusa, zw łaszcza zaś na Jego d z i f f i i ności nauczycielskiej i cudotK brczej^takŹJds.^przeH taw iają p oszczególne e \||n g e - lie. Ta organizH Ipa c a ł o || idea zn alazłąj|vyraz
'2
jednej strony w tytule księgi pa miątkowej (w ystąpienie Jezusa odbierano w Jejjp środowisku w łaśnie jako w najwyż szym stopniu p ro ro ck iej z drugiej zś§ w rozplanowaniu - kolejno według czterech ew an gelii - zam ieszczonych w n ie j ;||||jr ia łó w . Od tego bardzo konsekwentnie prze prow adzonego zamiaru odbiegają j e d y n e trzy o stlin ie artykuły.Omawiana pozycja jest interesującą rów nież z tej racji, ż e pozw ala bardzo wiernie odtw orzyć sam sposób prowadzenia seminarium przez K siędza Profesora i to na przestrzeni w ielu lat. W szczególn ości zaś daje ona m ożliw ość wglądu i zapoznania się z B interesow arffem i i podejm owaną w ów czas problematyką, a także ze stosow a nym i metodami pracy'naalcSWej. Z tego przeglądu w yłania się bardzo wyraźnie ukształm i M y warsztat B iblisty, przekazującego cierpliw ie sw oim seminarzystom jeg o tajniki i stopniow o w prow adzającego ich w sferę badań nad Słow em Bożym. Na ten warsztat skład#|i)i$ię: k r y ty ® historyczna, krytyka literacka w różnych jej aspektach, analiza egzegetyczna. Zastosow ane w prezentowanych artykułach metody zm ierzają j e d l ik w każdym przypadku ku odsłonięciu zasadniczego przesłania, jakie zawier J j i ę w y m a w ia n y ch fragmentach działalności Jezusa. Godne podkreślenia jest w łaśnie to konsekw entnie teologiczn e ukierunkowanie badań.
Efientualnym głosom krytycznynS i zam iast ograniczać się do tzw. trad S y jn y c h metod poszukiw ań należałoby raczej sięgać do now ych sposobów analizy tekstu
RECENZJE I SPRAWOZDANIA 185
Pism a św ., trzeba przypom nieć, iż chodzi tu o prace m agisterskie, czy li opra|pw ania, których: autorzy d op ier|:|vch od zą \*§i|wiat badań naukow ych i to tak od strony pozna wania w łaściw ych m etod biblijnych, jak i samej m etodyki pracy naukowej. N a sem i narium teo lo g ii N T z o sta lljo n i w yp osażen i, jak m ożna wiffioskować z przeglądu z a m ieszp o n y ch artykułów, w solidne podstaw y teoretyczne i praktyczne, niezbędne dla dalszych, ju ż sam odzielnych- poszukiwań.
N iniejsza p r iiiiliifijs! publikacji
Prorok potężny czynem i sł&tł/em
nie byłaby pełna bez w zm ianki o jej "ostatniej części, zawierającej zestaw w szystkich prac m agister skich (1 85) i lic e n c j a c k iG h i'in a p is a n y c h dotąd pod kierunkiem Ks. Prof. J. Ku- dasiew icza. Już sam a ich liczba musi budzić uznanie i podziw dla promotora. To uznanie zaś wzrasta; gdy się p ą jijfta , że za suchym i cyfram i kryje się Ogromna liczba godzin ifjpw ięconych na spotkania z sem inarzystam i, przemyślenJH konsul tacje, a w reszcie c § y ti§ ie i JUSprawianie kolejnych redakcji. SiUj też ow o zesta wienie, a przede w szystkim przygotowania!} w ydanie samej książki stanow ią orygi nalny, a zarazem jakże cenny wyraz głęb ok iego szacunku i w ielkiej w d zięczn ości ućżniów w obec iffetrza.Hubert Ordon SDS
I. L e v i n s k a y a, The B o o k p f A c ts in /§§ D iaspora Setting, w serii: The
B oofcof A cts in R F irs||C e n tu ry Settpjjg, jil.5, M ichigan, 1996, ss. 284.
R ecenzow ana książka jest p ifiy m t o m ip serii u si|iją c e j przybliżyć środow isko w spółczesne B | | | j | m A p ostolskim jijest ona p ośw ięcon a żydow skiej D iasporze. A u torka zg r o m a iH Ł w szystkie dostępne świadećSjifk na ten temat, pochodzące z I w. n. e., w celu dostarczenia tła do dyskusji doiylczącej relacji m iędzy D z Ap a żyd ow ską D iasporą. P rzed sięw zięcie okazuje się n iezw yk le trudne, poniew aż źródła ukazu jące % jie Diasp<Hjy są ogran ię|p n e. Przedstaw ia je w dw óch grupach: w ykopaliska archeologiczne i teksty pisane. W ięk szość znalezionych inskrypcji, które są w pierw szej grupie najw ażniejszym źródłem , pochodzi z końca II w. n. e. i z p ó żn iijśzeg o okresu. C zas N o w eg o Testam entu jest n iezw ykle słabo udokum entowany pod tym BHftlędem. T o sam o d otyczy dokum entów pisanych. W p flg U ijs iw I w. n. e. piszą Filon A leksandryjski i Józef F law iusz, pism a pierw szego są głów n ie zw iązane z E |jp tem , drugiego - z Judeą, i tym sam ym zaw ierają skąpe in f o r m lłll na temat tej c i p c i D iaspory, o której m ów ią D z Ap.
Z tego pow odu rodzą się problem y natury m etodologicznej, przed k t t ó if ii stanejfa Autorka. Podczas gdy w ielu wyraża w ątpliw ości co do historycznej w artości informa cji ||w a r ty c h w drugim tom ie dzieła Łukasza, poniew aż brakuje innych źródeł na ten temat a istniejące pochodzą z późn iejszego okresu, Leviii*kaya upiatiiuje w D z Ap niezastąpione źródło. Przyjmuje m etodologiczne założenie, że jeżeli jakaś informacja
