• Nie Znaleziono Wyników

Budowa i właściwości alkoholi

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Budowa i właściwości alkoholi"

Copied!
3
0
0

Pełen tekst

(1)

Budowa i właściwości alkoholi

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Zapoznanie z budową i właściwościami alkoholi.

b) Umiejętności

Uczeń odróżnia alkohole od innych związków i określa ich właściwości.

2. Metoda i forma organizacji lekcji

Pogadanka, pokaz, praca z całą klasą, praca indywidualna.

3. Środki dydaktyczne

Podręcznik, próbka etanolu.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza 1. Sprawdzenie listy obecności.

2. Nawiązanie do tematu lekcji. Pogadanka na temat alkoholi i grupy związków, do której należą. (Uczniowie powinni stwierdzić, że jest to związek organiczny, jakaś pochodna węglowodorów).

b) Faza realizacyjna

1. Wprowadzenie pojęcia alkoholi.

Zapisanie przez uczniów definicji alkoholi:

Alkohole są to pochodne węglowodorów, w których przynajmniej jeden atom wodoru został zastąpiony grupą wodorotlenową.

2. Wprowadzenie pojęcia izomerów alkoholi.

Alkohole mają końcówkę –ol, natomiast w zależności od położenia grupy OH możemy mieć różne izomery tego samego alkoholu, które poza właściwościami fizycznymi nie będą się między sobą różnić.

Podanie przez uczniów izomerów alkoholi. Dla przykładu podano poniżej izomery heksanolu.

OH

OH OH

2-heksanol

1-heksanol

3-heksanol

- alkohol drugorz.

-alkohol pierwszorz.

(2)

3. Opisanie właściwości alkoholi na przykładzie etanolu.

Określanie właściwości fizycznych etanolu na podstawie obserwacji próbki etanolu w probówce.

A. Budowa cząsteczki etanolu:

H C

H

H

C H H

OH

B. Właściwości fizyczne:

a) Wyróżniamy dwa rodzaje alkoholi alifatycznych:

- alkanole – łańcuch nasycony.

- alkenole – łańcuch nienasycony.

b) Pierwsze cztery są cieczami o charakterystycznym zapachu i piekącym smaku.

c) Są nieograniczenie rozpuszczalne w wodzie.

d) Tylko alkohol etylowy w małych ilościach jest nietoksyczny dla organizmu ludzkiego.

e) Alkohole od C4- C11 są oleistymi cieczami, słabo rozpuszczalnymi w wodzie.

f) Alkohole powyżej C11 są ciałami stałymi bez zapachu i smaku. Wchodzą w skład wosków.

4. Właściwości chemiczne.

Zapisanie przez uczniów na podstawie podręcznika podstawowych właściwości chemicznych alkoholi.

a) Alkohole ulegają reakcji estryfikacji (w reakcji z kwasami):

R1-OH + R2-COOH = R2-COO-R1 + H2O.

b) Występuje wymiana grupy OH na halogen:

R-OH + HX = R-X + H2O.

c) Alkohole tworzą alkoholany:

R-OH + Na = R-ONa + H2.

d) Ulegają eliminacji wody w obecności stężonego H2SO4, bądź Al2O3 w temperaturze 600 K:

R-CH2-CH2-OH = R-CH=CH2 + H2O e) Ulegają utlenianiu

- alkohole pierwszorzędowe - do aldehydu i dalej do kwasu karboksylowego:

R-CH2-OH + <O> = R-CHO + H2O - alkohole drugorzędowe do ketonu:

(3)

- alkohole trzeciorzędowe nie ulegają utlenieniu w tych warunkach.

5. Otrzymywanie alkoholi

Zapisanie przez uczniów na podstawie podręcznika informacji o metodach otrzymywania alkoholi.

a) hydroliza estrów:

R1-COO-R2 + H2O = R1-COOH + R2-OH,

b) redukcja aldehydów, ketonów, kwasów karboksylowych i ich pochodnych:

R-CHO + H2 = R-CH2-OH,

c) przyłączenie wody do alkenów (metoda otrzymywania etanolu przemysłowego), d) wymiana chlorowca na grupę OH.

c) Faza podsumowująca

Powtórzenie wiadomości zdobytych na lekcji.

6. Bibliografia

Z. Kluz, M. M. Poźniczek, Chemia. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, Warszawa 2005.

6. Załączniki

brak

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi

brak

Cytaty

Powiązane dokumenty

Przy każdym z podanych niżej przykładów wpisz literę „P”, jeśli jest on prawdziwy, lub literę „F”, jeśli jest fałszywy. a) Filippo Buonaccorsi znany pod przydomkiem

Drugą grupę tekstów zamieszczonych w tym samym dziale wyróżniaje także niewą.tpliwie walory aplikacyj1e i zapewne ,znacznie szerszy krąg adresatów I któ- rych

Pomimo identycznej grupy funkcyjnej, obecnej w alkoholach i fenolach, wpływ reszty węglowodorowej na właściwości tych grup związków jest tak duży, że różnią

niedostateczną. Uwaga 2! Zapowiedź testu. W tym tygodniu nie zadaję do wysłania żadnych zadań obowiązkowych. W kolejnej cześci lekcji matematyki, która tradycyjnie pojawi się w

W przypadku soczewki rozpraszającej cechy obrazu zawsze są identyczne bez względu na odległość przedmiotu od soczewki (naturalnie wartość np. pomniejszenia ulega zmianie wraz

Na tej lekcji przypomnicie sobie definicje prawdopodobieństwa klasycznego, Jesli potrzebujesz przypomniec sobie wiadomości z prawdopodobieństwa, skorzystaj z lekcji zamieszczonych

Nie chodzi przy tym jedynie o to, że powodem pojawiających się w tym miejscu trudności miałaby być na przykład okoliczność, że już z samej swojej natury czas jest czymś,

I kiedyś przyniósł mi tylko informację, że jest awantura w jakimś baraku przeznaczonym na mieszkania dla pracowników budowlanych, ponieważ mieszkańcy tego baraku nie