TLENEK WĘGLA – CICHY ZABÓJCA
Okres jesienno – zimowy wiąże się z paleniem w kominkach, piecach, czy korzystaniem z grzewczych urządzeń gazowych. Niestety co roku śmiercionośny czad zbiera swoje tragiczne żniwo.
Każdego roku z powodu zatrucia tlenkiem węgla, potocznie zwanego czadem, ginie kilkadziesiąt osób. Bardzo często nie ma to związku z powstaniem pożaru, a wynika jedynie z niewłaściwej eksploatacji budynków i znajdujących się w nich urządzeń i instalacji grzewczych.
Co to jest tlenek węgla?
Tlenek węgla, potocznie zwany czadem, powstaje podczas procesu niepełnego spalania materiałów palnych, w tym paliw, które występuje przy niedostatku tlenu w otaczającej atmosferze. Z tego względu wszystkie urządzenia, w których następuje spalanie gazu lub innych paliw podczas ich pracy (np. piece gazowe, piece opalane węglem lub drewnem, piecyki łazienkowe, piece kaflowe, kominki, gazowe ogrzewacze pomieszczeń) mogą w niesprzyjających warunkach być źródłem tlenku węgla (czadu).
Tlenek węgla jest bezbarwnym i bezwonnym, silnie trującym gazem. Gromadzi się głównie pod sufitem, ponieważ ma nieco mniejszą gęstość od powierza. Dostaje się do organizmu przez układ oddechowy, a następnie wchłaniany jest do krwioobiegu. Uniemożliwia prawidłowe rozprowadzanie tlenu we krwi i może powodować uszkodzenia mózgu oraz innych narządów.
Jeżeli używasz węgla i drewna, dokonuj okresowych przeglądów nie rzadziej, niż raz na trzy miesiące. Gdy używasz gazu ziemnego, czy oleju opałowego – nie rzadziej, niż raz na pół roku. Zarządca budynku lub właściciel ma obowiązek m.in. dokonać przeglądu instalacji wentylacyjnej nie rzadziej, niż raz w roku.
Jakie są objawy zatrucia tlenkiem węgla?
• ból głowy,
• ogólne zmęczenie,
• duszności,
• trudności z oddychaniem, oddech przyspieszony, nieregularny,
• senność,
• nudności.
Osłabienie i znużenie, które czuje zaczadzony, a także zaburzenia orientacji i zdolności oceny zagrożenia powodują, że jest on całkowicie bierny (nie ucieka z miejsca nagromadzenia trucizny), traci przytomność i – jeśli nikt nie przyjdzie mu z pomocą – umiera.
Jak pomóc przy zatruciu tlenkiem węgla?
W przypadku zatrucia tlenkiem węgla należy:
• zapewnić dopływ świeżego, czystego powietrza; w skrajnych przypadkach wybijając szyby w oknie,
• wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, jeśli nie stanowi to zagrożenia dla zdrowia osoby ratującej, w przypadku istnienia takiego zagrożenia pozostawić przeprowadzenie akcji służbom ratowniczym,
• wezwać służby ratownicze (Pogotowie Ratunkowe, Straż Pożarną),
• jak najszybciej podać tlen,
• jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcję serca, należy natychmiast zastosować sztuczne oddychanie np. metodą usta – usta oraz masaż serca,
• nie wolno wpadać w panikę, kiedy znajdziemy dziecko lub dorosłego z objawami zaburzenia świadomości w kuchni, łazience lub garażu; należy jak najszybciej przystąpić do udzielania pierwszej pomocy.
Co zrobić, aby być bezpiecznym?
• zapewnij prawidłową wentylację pomieszczeń,
• stosuj mikrowentylację okien i drzwi,
• nigdy nie zasłaniaj kratek wentylacyjnych,
• z pomocą fachowców dokonuj okresowych przeglądów komina, urządzeń grzewczych, i instalacji wentylacyjnej,
• nie spalaj niczego w zamkniętych pomieszczeniach, jeśli nie są wentylowane,
• zainstaluj czujniki tlenu węgla w części domu, w której sypia twoja rodzina – to bardzo skuteczne urządzenia, które uratowały już niejedno życie.
Człowiek najbardziej narażony jest na zatrucie CO przez drogi oddechowe, czyli przez wdychanie nawet niewielkich ilości.
Pamiętajmy o niebezpieczeństwie jakie niesie ze sobą tlenek węgla i właściwie zabezpieczmy nasze domy i mieszkania. Pozwoli to ochronić nasze życie oraz życie naszych bliskich.
