Host Nations Suport (HNS) Zarządzanie logistyczne poza granicami kraju

Host Nations Suport (HNS) Zarządzanie logistyczne poza

granicami kraju

prof. PŁ dr hab. inż.

Andrzej Szymonik Warszawa

listopad 2012 www. gen-prof.pl

„HNS nie jest wyłącznie domeną wojska, lecz dotyczy całego

systemu obronnego Państwa, wszystkich jego struktur oraz

szczebli władzy, a także

obowiązującego prawodawstwa”

1. Ogólne zasady wsparcia

państwa gospodarza

Obszar zadaniowy HNS

Cel HNS:

• udzielenie wsparcia dowódcom NATO oraz

państwom wysyłającym swe siły do zadań poza własne granice;

• HNS ułatwia wprowadzenie wojsk do rejonu działań ;

• redukcja ilości sił i środków oraz zasobów niezbędnych do przeprowadzenia operacji.

Def. HNS:

„Cywilna i wojskowa pomoc udzielana przez państwo-gospodarza (HN) w czasie pokoju, sytuacjach nadzwyczajnych, kryzysu lub

konfliktu sojuszniczym siłom zbrojnym i organizacjom, które są rozmieszczone,

wykonują zadanie lub przemieszczają się przez terytorium państwa-gospodarza. Podstawę

takiej pomocy stanowią uzgodnienia zawarte pomiędzy stosownymi władzami państwa-

gospodarza i państwami wysyłającymi oraz/lub NATO”

Zakres realizacji zadań:

niski poziom świadczeń odnosi się do

czasu pokoju, kiedy przeprowadzane są

wspólne ćwiczenia lub manewry, a także

do kryzysów czasu pokoju, gdy zachodzi

potrzeba zgrupowania lub tranzytowego

przemieszczenia sił;

c.d. Zakres realizacji zadań:

poziom wysoki odnosi się przede wszystkim do okresu zewnętrznego zagrożenia

bezpieczeństwa państwa (kryzysu) i czasu wojny, w czasie którego uruchamiane

są świadczenia wynikające z porozumień i prawnych ustaleń zmieniające w sposób

zasadniczy podstawy realizacji przygotowań i działań obronnych.

Zadania realizowane w ramach HNS:

• prowadzenie działalności prewencyjnej służb państwa-gospodarza;

• udostępnianie rejonów i infrastruktury, składów zapasów środków bojowych, materiałowych,

technicznych i wyposażenia;

• zabezpieczenie transportu, w tym: przyjęcie na swym terytorium personelu i ładunków;

c.d. Zadania realizowane w ramach HNS:

• zabezpieczenie warunków socjalno-bytowych;

• udzielanie pomocy w zaspokojeniu potrzeb konserwacyjno-remontowych sprzętu;

• dostarczanie, przechowywanie, dystrybucja oraz uzupełnianie podstawowych materiałów

pędnych i smarów;

c.d. Zadania realizowane w ramach HNS:

• zapewnienie pomocy medycznej;

• zatrudnianie odpowiednich pracowników cywilnych ;

• udostępnienie systemów informacyjnych i łączności;

c.d. Zadania realizowane w ramach HNS:

• udostępnianie informacji o wymaganiach administracji rządowej i samorządowej w zakresie obowiązującego prawa, spraw porządkowych, ochrony środowiska, itp.;

• gromadzenie oraz aktualizacja informacji i danych o narodowych zasobach obronnych ;

• zapewnienie obsługi prasowej, pomocy prawnej i innych form wsparcia.

c.d. Zadania realizowane w ramach HNS:

Zadania te zabezpieczane są w miarę posiadanych możliwości, w uzgodnionym zakresie, w pierwszej kolejności przez siły zbrojne, a w następnej przez potencjał

wykonawczy sektora cywilnego państwa

udzielającego wsparcia.

Zasady realizacji zadań wynikających

z obowiązków państwa gospodarza

Zasady:

• kolektywnej odpowiedzialności – państwa Sojuszu i władze NATO ponoszą wspólną odpowiedzialność za organizację wsparcia

operacji i ćwiczeń prowadzonych przez NATO;

• zabezpieczenia zasobów – państwa Sojuszu zapewniają indywidualnie lub przez wspólne przygotowania i ustalenia, wydzielenie

niezbędnych zasobów w celu zabezpieczenia sił własnych, wydzielonych do NATO;

c.d. Zasady:

• suwerennych uprawnień – dowódca NATO posiada stosowne uprawnienia do inicjowania, w imieniu potencjalnych państw wysyłających, planowania, wypracowywania porozumień i uzgodnień,

koordynowania oraz realizacji HNS;

• zasada współdziałania – niezbędne jest

współdziałanie pomiędzy państwem gospodarzem, państwami wysyłającymi oraz dowództwami

NATO;

c.d. Zasady:

• koordynacji wsparcia – zapewnienie wysokiej efektywności i skuteczności działania oraz

eliminowanie konkurowania o dostępne zasoby państwa gospodarza osiągane jest poprzez ścisłą koordynację procesu

przygotowania i realizacji HNS;

• oszczędności wykorzystywania zasobów;

c.d. Zasady:

• przejrzystości udostępniania zasobów – informacje, dotyczące zakresu wsparcia, realizowanego przez państwo gospodarza podczas wsparcia działań sił sojuszniczych

muszą być udostępniane właściwemu dowódcy NATO i państwom wysyłającym;

• refundacji kosztów – zwrot kosztów za wsparcie udzielone przez państwo gospodarza.

Obowiązki i uprawnienia państwa

gospodarza

Polska powinna:

• wyznaczyć Centralny Punkt Kontaktowy HNS, odpowiedzialny za koordynację przedsięwzięć narodowych w odniesieniu do całości spraw związanych z planowaniem i realizacją zadań HNS;

• informować państwa wysyłające i dowódców NATO o funkcjonującym systemie punktów kontaktowych;

c.d. Polska powinna:

posiadać „Katalog możliwości wsparcia przez państwo gospodarza”, który zawiera informacje w zakresie:

zasad i przyjęcia i pobytu ;

wybranych charakterystyk obiektów infrastruktury;

możliwości wydzielenia zasobów w różnych obszarach;

dostępności sił i środków w zakresie świadczenia usług;

zasad dotyczących ochrony środowiska naturalnego;

c.d. Polska powinna:

• informować o zaistniałych istotnych zmianach w odniesieniu do możliwości zapewnienia HNS;

• zapewniać możliwie najwyższy poziom koordynacji i współpracy pomiędzy;

• dokonywać przeglądu istniejących planów i stanu prawnego;

c.d. Polska powinna:

• w odniesieniu do procesu planowania HNS:

formować, w oparciu o stałe Porozumienie Ogólne (MOU) w sprawie zapewnienia HNS na terytorium RP, wraz z dowódcą NATO, Połączony Komitet Koordynacyjny ds. HNS (JHNSSC)9, który stosownie do potrzeb

będzie koordynował wypracowywanie

Porozumień Technicznych oraz Wspólnych Porozumień Wdrożeniowych;

c.d. Polska powinna:

• w odniesieniu do procesu planowania HNS:

rozpatrywać „Wniosek o Zapewnienie HNS”, wystosowany przez dowódcę NATO lub

władze państwa wysyłającego powyższe porozumienie;

c.d. Polska powinna:

• zapewnić wydzielenie personelu łącznikowego ;

• informować właściwego dowódcę NATO o

aktualnym stanie i dostępności uzgodnionych zasobów;

• opracowywać narodowe wskaźniki kosztów świadczeń HNS, które będą udostępniane dowódcy NATO i potencjalnym państwom wysyłającym.

Obowiązki i uprawnienia państwa

wysyłającego

Strona polska realizuje zadania:

• informuje państwo gospodarza oraz dowódcę NATO o właściwym Punkcie Kontaktowym;

• dokonuje analizy Porozumienia Ogólnego, zawartego pomiędzy dowódcą NATO a państwem

gospodarzem;

c.d. Strona polska realizuje zadania:

• opracowuje Koncepcję Wymagań (COR), w której przedstawia wstępny zakres potrzeb sił

kierowanych do udziału w operacji (ćwiczeniu), w poszczególnych obszarach wsparcia

(materiałowego, technicznego, medycznego, bezpieczeństwa, transportu, telekomunikacji, obiektów infrastruktury itp.);

c.d. Strona polska realizuje zadania:

• dokonuje analizy Porozumienia Technicznego, opracowanego przez dowódcę NATO i państwo gospodarza ;

• wyznacza i kieruje swoich przedstawicieli do uczestnictwa w tworzonym Połączonym

Komitecie Koordynacyjnym ds. HNS, w celu przygotowania odpowiedniego projektu

Porozumienia Technicznego i koordynacji

procesu opracowywania Wspólnych Porozumień Wdrożeniowych;

c.d. Strona polska realizuje zadania:

• przekazuje państwu gospodarzowi

Zestawienia Potrzeb wojsk własnych (SOR) Statement of Requirements;

• negocjuje i podpisuje z państwem

gospodarzem Wspólne Porozumienie Wdrożeniowe;

c.d. Strona polska realizuje zadania:

• uczestniczy w negocjacjach porozumień, dotyczących wsparcia przez państwo

gospodarza i zasad zwrotu kosztów;

• zapewnia zwrot kosztów wynikających z

realizacji dwustronnych lub wielostronnych porozumień w sprawie HNS;

c.d. Strona polska realizuje zadania:

• informuje na bieżąco dowódcę NATO o stanie trwających negocjacji dwustronnych w zakresie porozumień HNS;

• wydziela, na czas prowadzonych operacji lub

ćwiczeń, oficerów łącznikowych do odpowiednich dowództw NATO, zgodnie z otrzymanym

zapotrzebowaniem.

2. System realizacji zadań wynikających

z obowiązków państwa gospodarza

i państwa wysyłającego

Organizacja narodowego systemu HNS:

• oparta jest o niezbędne elementy systemu obronnego RP (kierowania obronnością,

militarny oraz pozamilitarny), a realizacja odbywa na poziomach: politycznym,

planistycznym i wykonawczym.

c.d. Organizacja narodowego systemu HNS:

• poziom polityczny – obejmuje uprawnione organy państwa do realizacji przyjmowanych przez RP zobowiązań międzynarodowych

(rolę w tym zakresie pełni Minister Obrony Narodowej poprzez podległe mu komórki organizacyjne);

c.d. Organizacja narodowego systemu HNS:

• poziom planistyczny – obejmuje w szczególności elementy podsystemu

militarnego; koordynatorem całokształtu

działań podejmowanych na tym poziomie jest Pełnomocnik Ministra Obrony Narodowej do Spraw HNS;

c.d. Organizacja narodowego systemu HNS:

• poziom wykonawczy – obejmuje

wytypowane jednostki Sił Zbrojnych RP poziomu taktycznego, wyznaczone do realizacji zadań państwa gospodarza,

terenowe organy administracji wojskowej, organy administracji publicznej oraz inne niezbędne pozamilitarne ogniwa obronne.

Podsystem kierowania

obronnością

Kto odpowiada za koordynacje HNS w Państwie?

Odp. : Minister Obrony Narodowej, w

jego imieniu Pełnomocnik Ministra

Obrony Narodowej ds. HNS

Zadania Pełnomocnika:

• utrzymywanie stałej współpracy ze swoimi odpowiednikami;

• pełnienie funkcji Centralnego Punktu Kontaktowego HNS;

c.d. Zadania Pełnomocnika:

• inicjowanie, koordynowanie i nadzorowanie przedsięwzięć;

• współdziałanie z komórkami organizacyjnymi

MON a za pośrednictwem Departamentu Polityki Obronnej z właściwymi ministrami i wojewodami;

c.d. Zadania Pełnomocnika:

• opracowywanie propozycji dotyczących struktur i sposobów realizacji zadań wynikających z

obowiązków HNS;

• reprezentowanie Ministra Obrony Narodowej w kontaktach międzynarodowych.

Podsystem kierowania obronnością - zadania HNS obejmują:

• uwzględnianie problematyki HNS w trakcie prowadzenia planowania obronnego;

• prowadzenie wspólnej polityki NATO w

obszarze HNS we współpracy z dowództwami strategicznymi i państwami Sojuszu;

Podsystem kierowania obronnością - zadania HNS obejmują:

• wydawanie decyzji o wyrażeniu zgody na pobyt sił Sojuszu na terytorium kraju oraz

wsparciu ich w zakresie przyjęcia, transportu i rozmieszczenia;

• współdziałanie z Pełnomocnikiem Ministra Obrony Narodowej do spraw HNS;

Podsystem kierowania obronnością - zadania HNS obejmują:

• udział w opracowywaniu i negocjowaniu umów oraz porozumień dotyczących

problematyki HNS, w zakresie realizowanym na poziomie politycznym.

Podsystem militarny HNS

Realizacja zadań HNS na poziomie strategicznym

Sił Zbrojnych RP

Zadania logistyki poziomu strategicznego:

• planowanie przedsięwzięć niezbędnych do realizacji zadań wynikających z obowiązków państwa gospodarza;

• opracowywanie analiz, ocen i propozycji, dotyczących organizacji i funkcjonowania systemu HNS;

c.d. Zadania logistyki poziomu strategicznego:

• prowadzenie uzgodnień z

komórkami MON i dowództwami poziomu operacyjnego w sprawach logistycznych;

• identyfikowanie zasobów HNS oraz gromadzenie i uaktualnianie tych informacji w Centralnej Bazie

Danych;

c.d. Zadania logistyki poziomu strategicznego:

• opracowywanie narodowego „Katalogu Możliwości wsparcia przez państwo

gospodarza” ;

• zapewnienie funkcjonowania Centralnego Punktu Kontaktowego HNS (CPK HNS) w układzie narodowym i sojuszniczym;

c.d. Zadania logistyki poziomu strategicznego:

• koordynowanie planowania i udzielania wsparcia na rzecz sił zbrojnych państw wysyłających;

• nadzorowanie działań dotyczących: wsparcia logistycznego, kontraktowania usług oraz

rozliczeń finansowych za udzielone wsparcie;

c.d. Zadania logistyki poziomu strategicznego:

• koordynowanie opracowywania propozycji Zestawień Potrzeb SZ RP i przesyłanie ich do państw, na terenie których planuje się pobyt lub przemieszczanie tych sił;

• pozyskiwanie, aktualizowanie i

utrzymywanie danych o możliwościach uzyskania wsparcia HNS ze strony państw członków NATO oraz innych państw;

c.d. Zadania logistyki poziomu strategicznego:

• koordynowanie udziału strony polskiej w procesie planowania HNS dla potrzeb

wsparcia, w których uczestniczą kontyngenty wojskowe Sił Zbrojnych RP;

• rozwijanie Narodowego Centrum Koordynacji HNS w czasie podwyższania gotowości

obronnej państwa, w oparciu o Centralny Punkt Kontaktowy HNS.

Realizacja zadań HNS na poziomie operacyjnym

Sił Zbrojnych RP

Zadania logistyki na poziomie

operacyjnym – państwa gospodarza:

• utrzymywanie Punktów Kontaktowych HNS i prowadzenie bieżącej współpracy w

planowaniu wsparcia wojsk sojuszniczych z Centralnym Punktem Kontaktowym HNS;

• ustalanie priorytetów i sposobów realizacji zadań HNS w rodzaju sił zbrojnych;

c.d. Zadania logistyki na poziomie operacyjnym - państwa gospodarza:

• organizowanie wydzielania infrastruktury rodzaju sił zbrojnych dla sił sojuszniczych na potrzeby realizacji uzgodnionych świadczeń;

• planowanie wsparcia w zakresie

dostaw środków materiałowych, żywienia, zakwaterowania, pomocy medycznej,

łączności oraz usług transportowych itp., a także wskazywanie im możliwych źródeł zaopatrywania;

c.d. Zadania logistyki na poziomie operacyjnym - państwa gospodarza:

• uzgadnianie i koordynacja planowania i realizacji zadań z innymi rodzajami sił zbrojnych i pozamilitarnymi ogniwami obronnymi;

• zapewnianie realizacji ustaleń wynegocjowanych;

c.d. Zadania logistyki na poziomie operacyjnym - państwa gospodarza:

• pozyskiwanie informacji i przekazywanie do Centralnej Bazy Danych HNS;

• przygotowywanie danych na potrzeby kolejnych edycji „Katalogu Możliwości wsparcia przez państwo gospodarza”;

c.d. Zadania logistyki na poziomie operacyjnym - państwa gospodarza:

• prowadzenie działalności prewencyjnej, zapewniającej siłom sojuszniczym

bezpieczeństwo oraz ochronę przed

działalnością dywersyjno - sabotażową i penetracją, w zakresie właściwości

odpowiedniego rodzaju sił zbrojnych;

• wsparcie w zakresie transportu;

c.d. Zadania logistyki na poziomie operacyjnym - państwa gospodarza:

• udostępnianie siłom sojuszniczym informacji o wymaganiach administracji rządowej i

samorządowej;

• tworzenie Centrów Koordynacji HNS poziomu operacyjnego SZ RP oraz Zespołów Realnego

Zabezpieczenia, działających w rejonach przyjęcia, przemieszczenia i rozwinięcia.

c.d. Zadania logistyki na poziomie

operacyjnym – państwa wysyłającego:

• gromadzenie informacji;

• uzgadnianie i planowanie wykorzystania infrastruktury państwa gospodarza;

• egzekwowanie realizacji zawartych umów i porozumień oraz dokonywanie rozliczeń

finansowych;

c.d. Zadania logistyki na poziomie operacyjnym - państwa wysyłającego:

• organizowanie rekonesansów w celu ustalenia możliwości przyjęcia i

przemieszczenia sił;

• opracowywanie Koncepcji Wymagań oraz

koordynacja zgłaszania Zestawień Potrzeb na wsparcie;

c.d. Zadania logistyki na poziomie operacyjnym - państwa wysyłającego:

• kierowanie własnych przedstawicieli na stanowiska oficerów łącznikowych do komórek koordynacyjnych HNS;

• udział w procedurach kontraktowania dostaw na potrzeby sił własnych,

kierowanych do działań poza granicami kraju;

• udział w opracowaniu Wspólnych

Porozumień Wdrożeniowych z właściwymi władzami państwa gospodarza;

Realizacja zadań HNS na poziomie taktycznym

Sił Zbrojnych RP

Zadania logistyki na poziomie taktycznym w ramach państwa

gospodarza:

• wyznaczenie doraźnego Punktu Kontaktowego HNS i utrzymywanie współpracy w z Punktem Kontaktowym HNS poziomu operacyjnego;

• zapewnienie siłom zbrojnym państw wysyłających wsparcia, uzgodnionego we Wspólnych

Porozumieniach Wdrożeniowych;

c.d. Zadania logistyki na poziomie taktycznym w ramach państwa

gospodarza:

• współpraca z terenowymi organami

administracji Strażą Graniczną, Policją, Państwową Strażą Pożarną, Głównym Urzędem Ceł i innymi pozamilitarnymi ogniwami obronnymi ;

• pozyskiwanie informacji o zasobach i

przekazywanie ich do bazy danych poziomu operacyjnego;

c.d. Zadania logistyki na poziomie taktycznym w ramach państwa

gospodarza:

• udzielanie pomocy wojskom sojuszniczym w ustalaniu źródeł zaspokajania potrzeb oraz negocjowaniu umów na dostawy środków materiałowych i usług, zapotrzebowanych w ramach HNS;

• realizowanie zadań HNS wynikających z decyzji, rozkazów, wytycznych i zawartych porozumień.

Zadania logistyki na poziomie taktycznym w ramach państwa wysyłającego:

• wyznaczanie doraźnego Punktu

Kontaktowego HNS, współdziałającego z Punktem Kontaktowym poziomu

operacyjnego oraz Punktami Kontaktowymi HNS dowództw NATO i państwa gospodarza, funkcjonującymi na poziomie taktycznym;

• udział w planowaniu i organizowaniu wsparcia udzielanego przez państwo gospodarza na rzecz wojsk własnych;

c.d. Zadania logistyki na poziomie taktycznym w ramach państwa

wysyłającego:

• udział w rekonesansach mających na celu pozyskanie danych do wykonania Koncepcji Wymagań oraz Zestawień Potrzeb wojsk

własnych;

• udział w opracowywaniu Koncepcji

Wymagań oraz wykonywanie Zestawień Potrzeb;

c.d. Zadania logistyki na poziomie taktycznym w ramach państwa

wysyłającego:

• opracowywanie i zawieranie Wspólnych Porozumień Wdrożeniowych z właściwymi władzami państwa gospodarza;

• kierowanie swoich przedstawicieli do prac w ramach organizowanych przez dowódcę

NATO komitetów.

Realizacja zadań HNS przez organa

administracji wojskowej

Szefowie Wojewódzkich Sztabów Wojskowych odpowiadają za:

• organizowanie i utrzymywanie współpracy z pozamilitarnymi ogniwami obronnymi;

• gromadzenie informacji o stanie

przygotowania terenu, przewidywanego na potrzeby sił zbrojnych państw wysyłających i dowództw NATO;

• planowanie i koordynowanie.

Podsystem pozamilitarny

Zadania systemu pozamilitarnego:

• Policja (np. pilotowanie przemieszczających się kolumn wojsk, zapewnienie porządku );

• Państwowa Straż Pożarna( np. osłona

przeciwpożarowa, monitoring zagrożeń);

• Straż Graniczna (monitoring zagrożeń i zapewnienie bezpieczeństwa);

• Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego (np.

rozpoznanie i przeciwdziałanie aktom sabotażu i terroryzmu, ochrona specjalna).

Koordynacja realizacji zadań HNS

Koordynują:

• Minister Obrony Narodowej poprzez

Centralny Punkt Kontaktowy HNS, który współpracuje ze swoimi odpowiednikami

NATO z krajowymi Punktami Kontaktowymi;

• Pełnomocnik Ministra Obrony Narodowej ds.

HNS;

• doraźne PK ;

c.d. Koordynują:

• oficerowie współpracy cywilno

wojskowej (CIMIC) oraz osoby zaangażowane z organów pozamilitarnych;

• Departament Polityki Obronnej Ministerstwa Obrony Narodowej;

• Połączony Komitet Koordynacyjny ds. HNS, który powoływany jest, w miarę potrzeb, na etapie

planowania przez właściwego dowódcę NATO we współpracy z państwem gospodarzem.

3. Planowanie realizacji zadań wynikających

z obowiązków państwa

gospodarza

Zasady ogólne dotyczące

planowania HNS

W planowaniu HNS uwzględnia się:

• zdolność struktur i zasobów narodowych, cywilnych i wojskowych;

• zaangażowanie struktur oraz zasobów narodowych;

• potrzeby uzyskania wsparcia .

Celami planowania HNS są:

• opracowanie ogólnego planu;

• utworzenie struktur i warunków dla wsparcia sił sojuszniczych;

• identyfikacja wymagań;

• określenie dostępności zasobów.

Planowanie HNS w planowaniu

obronnym

Podsystem militarny

Rodzaje planowania obronnego:

• sił zbrojnych;

• logistyczne (w tym HNS);

• planowanie uzbrojenia;

• zasobów;

• systemów łączności i informatyki;

• zwalczania klęsk żywiołowych i katastrof.

Planowanie HNS stanowi integralną część planowania

logistycznego.

W zakres planowania HNS wchodzi:

• tworzenie struktur zdolnych do planowania i kierowania;

• tworzenie warunków organizacyjnych do realizacji zadań wynikających z obowiązków państwa gospodarza;

c.d. W zakres planowania HNS wchodzi:

• planowanie zasobów;

• opracowanie Katalogu Możliwości wsparcia przez państwo gospodarza;

• zawarcie stałych porozumień z dowództwami strategicznymi NATO lub państwami Sojuszu.

Podsystem pozamilitarny

Uwagi ogólne:

• W trakcie planowania, w sporządzanych

planach operacyjnych, ujmowane są zadania, wynikające z obowiązków państwa

gospodarza.

• Plany operacyjne sporządzają ministrowie, wojewodowie, marszałkowie, starostowie, prezydenci, wójtowie i burmistrzowie.

Planowanie HNS w planowaniu

operacyjnym

Wyróżnia się rodzaje planowania:

• wyprzedzające;

• reagowania kryzysowego.

Planowanie wyprzedzające – przedsięwzięcia:

• uaktualnienie Katalogu Możliwości HNS;

• uaktualnienie danych, dotyczących systemu Punktów Kontaktowych HNS;

• dokonanie przeglądu istniejących porozumień w sprawie wsparcia przez państwo gospodarza.

(nie opracowuje się Zestawień Potrzeb, Porozumienia Technicznego oraz Wspólnych Porozumień

Wdrożeniowych)

Przebieg procesu planowania HNS

Planowanie obejmuje 5 etapów:

1. Wniosek o Zapewnienie HNS i Porozumienie Ogólne (PO)

2. Koncepcje Wymagań (KW)

3. Porozumienie Techniczne (PT) 4. Zestawienia Potrzeb (ZP)

5. Wspólne Porozumienia Wdrożeniowe (WPW).

Etap 1 – przedsięwzięcia:

• Centralny Punkt Kontaktowy HNS przeprowadza

analizę Wniosku o Zapewnienie HNS, opracowanego i przesłanego przez Dowódcę Strategicznego NATO

niezwłocznie po zidentyfikowaniu potrzeby

otrzymania wsparcia ze strony państwa gospodarza;

• Centralny Punkt Kontaktowy HNS przedstawia wyniki analizy Wniosku o Zapewnienie HNS Ministrowi

Obrony Narodowej, wraz z propozycją udzielenia stosownej odpowiedzi;

c.d. Etap 1 – przedsięwzięcia:

• strona polska przedstawia możliwości w zakresie udzielenia wsparcia, następnie rozpoczyna

negocjacje w sprawie zawarcia Porozumienia Ogólnego (PO) HNS;

• Centralny Punkt Kontaktowy HNS, wspólnie z NATO, opracowuje projekt PO;

• podpisanie obustronne (przedstawiciel NATO i osobę upoważnioną przez Radę Ministrów RP w drodze uchwały) PO HNS.

Etap 2 - przedsięwzięcia:

• CPK HNS przeprowadza wstępną analizę Koncepcji Wymagań ;

• CPK HNS uzgadnia z właściwymi PK HNS poziomu operacyjnego SZ RP oraz

podsystemu pozamilitarnego, możliwości spełnienia zgłoszonych wymagań;

c.d. Etap 2 - przedsięwzięcia:

• państwa wysyłające mogą poprzedzić opracowanie Koncepcji Wymagań

przeprowadzeniem rekonesansów na terytorium Polski;

• rozstrzyganie rozbieżności przez CPK HNS i właściwego dowódcę NATO.

Etap 3 - przedsięwzięcia:

• określa wymagania dotyczące realizacji zadań wsparcia przez państwo gospodarza oraz

ustala potrzebę połączenia czynności etapów od 3 do 5 procesu planowania HNS (jeśli taka potrzeba wystąpi);

• stanowi forum dyskusyjne dla wspólnego wypracowania

projektu PT wraz z załącznikami;

c.d. Etap 3 - przedsięwzięcia:

• monitoruje postęp prac nad planowaniem

• określa sposób postępowania w odniesieniu do spraw, które nie mogą być rozwiązane

przez Połączony Komitet Koordynacyjny ds.

HNS lub państwo gospodarza.

Etap 4:

• za realizację odpowiedzialne są jednostki organizacyjne poziomu taktycznego SZ RP;

• podjęcie prac nad wypracowaniem Zestawień Potrzeb jest realizowane są równolegle z

procesem wypracowania Porozumienia Technicznego;

Etap 4 – zasady:

• pierwszeństwo ma zabezpieczenie potrzeb Sił Zbrojnych RP i innych elementów

narodowych, realizowane z zasobów państwa;

• bilans potrzeb i możliwości zasobów

wojskowych i cywilnych opracowywany jest łącznie, z zachowaniem komplementarnego charakteru (wzajemnie się uzupełniającego) tych zasobów;

c.d. Etap 4 – zasady:

• wykorzystanie zasobów cywilnych jest uzasadnione tylko wtedy, gdy przynosi określone efekty, np. uzupełnienie

niedoborów zasobów wojskowych,

oszczędności czasowe lub korzyści finansowe;

• korzystanie z zasobów państwa polskiego zawsze musi być zgodne z polskim

prawodawstwem.

Dokumenty NATO regulujące problematykę HNS :

• „Traktat NATO” - Traktat Północnoatlantycki sporządzony w Waszyngtonie dnia 4 kwietnia 1949 r. (Dz. U. z dnia 19 października 2000 r.);

• „SOFA NATO” - UMOWA między Państwami- Stronami Traktatu Północnoatlantyckiego

dotycząca statusu ich sił zbrojnych,

sporządzona w Londynie dnia 19 czerwca 1951 r. (Dz. U. z dnia 29 marca 2000 r.);

Etap 5

• za realizację odpowiedzialne są jednostki organizacyjne poziomu operacyjnego i

taktycznego SZ RP oraz organy podsystemu pozamilitarnego,

• podczas końcowego etapu planowania podpisywane są Wspólne Porozumienia Wdrożeniowe;

• Wspólne Porozumienia Wdrożeniowe zawierają zobowiązania finansowe.

Realizacja zadań wynikających z obowiązków państwa

gospodarza

i państwa wysyłającego

Organizacja procesu realizacji

zadań HNS

Organizacja zadań HNS

• Struktury organizacyjne zależne są od ogólnych logistycznych i operacyjnych ustaleń i bieżących możliwości państwa gospodarza.

• Za koordynację i ustanowienie priorytetów odpowiedzialny jest dowódca NATO.

• Zadania są realizowane przez Grupę

Koordynacyjną ds. HNS, tworzoną w ramach Wielonarodowego Połączonego Centrum

Logistycznego.

Do zadań Grupy Koordynacyjnej ds.

HNS należy:

• bieżące koordynowanie procesu realizacji wsparcia udzielanego przez państwo

gospodarza;

• koordynowanie procesu zgłaszania nowych potrzeb;

c.d. Do zadań Grupy Koordynacyjnej ds. HNS należy:

• tworzenie warunków do współpracy pomiędzy siłami zbrojnymi i władzami lokalnymi państwa gospodarza;

• niwelowania skutków zakłóceń powstałych w związku ze wsparciem w zakresie przyjęcia, przemieszczenia, rozwinięcia i pobytu sił

zbrojnych państw wysyłających na jego terytorium;

Do zadań Grupy Koordynacyjnej ds.

HNS należy:

• analizowanie wpływu zmian, powstałych w zakresie wymagań i możliwości udzielania wsparcia a także ustalanie priorytetów w zakresie realizacji zadań HNS;

• zawierania umów i ustalania zasad płatności za usługi i środki materiałowe, które będą

dostarczane przez państwo gospodarza.

Utrzymywanie w gotowości do działania:

• na poziomie strategicznym – PK HNS, współdziałające z Narodowym Centrum Koordynacji HNS lub Centralnym Punktem Kontaktowym HNS;

• na poziomie operacyjnym – PK HNS lub CK HNS oraz ZRZ z Centralnym Punktem

Kontaktowym HNS;

• na poziomie taktycznym – PK HNS i oficerów łącznikowych.

Kto koordynuje całość przedsięwzięć?

Wielonarodowe Centrum Logistyczne, które współdziała z Centralnym Punktem

Kontaktowym HNS (a podczas podwyższania gotowości obronnej i w czasie wojny z

Narodowym Centrum Koordynacji HNS) oraz z Narodowymi Elementami Wsparcia państw wysyłających.

Prawne aspekty realizacji zadań

HNS

NATO/PdP SOFA MOU HNS:

• NATO SOFA - Umowa między Państwami - Stronami Traktatu Północnoatlantyckiego, dotycząca statusu ich sił zbrojnych;

• PdP SOFA - Umowa między Państwami- Stronami

Traktatu Północnoatlantyckiego, a innymi państwami uczestniczącymi w Partnerstwie dla Pokoju, dotycząca statusu ich sił zbrojnych;

• MOU HNS Umową, regulującą w sposób szczegółowy kwestie udzielania wsparcia siłom sojuszniczym przez Polskę, jest stałe Porozumienie Ogólne HNS.

NATO/PdP SOFA i MOU HNS a krajowy porządek prawny:

• postanowienia umowy SOFA mają pierwszeństwo przed narodowymi dokumentami ustawodawczymi;

• postanowienia MOU HNS nie mają pierwszeństwa przed narodowymi dokumentami ustawodawczymi.

Dokumenty opracowywane na podstawie

i w oparciu o postanowienia MOU

HNS

Dokumenty podstawowe i konieczne:

• Porozumienie Techniczne to porozumienie

dwustronne lub wielostronne dotyczące określonej operacji (ćwiczenia) NATO, które określa obowiązki oraz procedury, dotyczące realizacji zadań wsparcia przez państwo gospodarza na rzecz dowódcy NATO i państw wysyłających;

c.d. Dokumenty podstawowe i konieczne:

• Wspólne Porozumienie Wdrożeniowe to porozumienie dwustronne lub

wielostronne, określające zobowiązania między stronami, dotyczące dostarczania i odbioru świadczeń realizowanych w

ramach HNS.

c.d. Dokumenty podstawowe i konieczne:

• Podjęcie przez państwo wysyłające decyzji o korzystaniu ze świadczeń wsparcia przez państwo gospodarza podczas określonej operacji

(ćwiczenia) NATO ma charakter

fakultatywny i następuje w drodze podpisania Noty o Akcesji lub

Deklaracji Intencji.

c.d. Inne dokumenty NATO regulujące problematykę

HNS:

• STANAG 2034 LOG „Standardowe procedury wzajemnego wsparcia logistycznego w

NATO”.

• STANAG 3113 LOG „Zapewnienie wsparcia dla przybywającego personelu, samolotów i

pojazdów”.

• STANAG 3430 ACS „Wymagania w zakresie wzajemnych usług lotniczych”.

c.d. Inne dokumenty NATO regulujące problematykę HNS:

• STANAG 7141 „Wspólna doktryna ochrony środowiska podczas operacji i ćwiczeń

prowadzonych przez NATO”.

• Sojusznicza doktryna połączonej logistyki AJP-4 (A)”.

• „Sojusznicza doktryna i procedury

połączonego wsparcia przez państwo gospodarza AJP-4.5(A)”.

c.d. Inne dokumenty NATO regulujące problematykę HNS:

• „Doktryna wielonarodowego połączonego centrum logistycznego AJP-4.6”.

• „Sojusznicza doktryna połączonego wsparcia medycznego AJP-4.10”.

• „MC 469 Polityka ochrony środowiska NATO”.

• „MC 319/2 Kierunki i zasady logistyki NATO”.

c.d. Inne dokumenty NATO regulujące problematykę HNS:

• „MC 334/2 Kierunki i zasady wsparcia przez państwo gospodarza w NATO”.

• „Instrukcja opracowywania, wydawania i dystrybucji wojskowych wydawnictw

specjalistycznych i wewnętrznych w resorcie obrony narodowej”, sygn. Szt. Gen. 1515/99.

• 15. „Doktryna logistyczna Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (DD/4)”,

• sygn. Szt. Gen. 1566/2004.

c.d. Inne dokumenty NATO regulujące problematykę HNS:

• „Zasady opracowywania dokumentów

doktrynalnych w Siłach Zbrojnych RP”, sygn.

Szkol. 801/2002.

• Słownik terminów i definicji NATO – AAP-6.

• Słownik skrótów używanych w NATO – AAP- 15.

c.d. Inne dokumenty NATO regulujące problematykę HNS:

• 20. Ustawa z dnia 23 września 1999 roku o

zasadach pobytu wojsk obcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasadach ich

przemieszczania przez to terytorium (Dz.U. Nr 93, poz. 1063, z późn. zm.).

• Normy i katalog sprzętu kwaterunkowego”, sygn.

Kwat. Bud. 116/97.

• Normy należności dla sprzętu pożarniczego”, sygn.

Kwat. Bud. 110/90.

c.d. Inne dokumenty NATO regulujące problematykę HNS:

• „Encyklopedia prawa” – wydawnictwo C.H.

Beck Warszawa 2004.

• 31. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP (podpisana przez Prezydenta RP w dniu 8

września 2003 roku).

• 32. Strategia Wojskowa RP (podpisana przez Prezydenta RP w dniu 22 października).

c.d. Inne dokumenty NATO regulujące problematykę HNS:

Umowa między Państwami Stronami Traktatu Północnoatlantyckiego oraz innymi

Państwami uczestniczącymi w Partnerstwie dla Pokoju o Statusie ich sił zbrojnych oraz jej Protokół dodatkowy (PdP SOFA), podpisane w Brukseli w dniu 19 czerwca 1995 r. (Dz. U. z 1998 r. Nr 97, poz. 605).

c.d. Inne dokumenty NATO regulujące problematykę HNS:

Umowa między Państwami Stronami Traktatu Północnoatlantyckiego oraz innymi

Państwami uczestniczącymi w Partnerstwie dla Pokoju o Statusie ich sił zbrojnych oraz jej Protokół dodatkowy (PdP SOFA), podpisane w Brukseli w dniu 19 czerwca 1995 r. (Dz. U. z 1998 r. Nr 97, poz. 605).

Finansowanie i rozliczanie

realizacji zadań HNS

Uregulowania prawne:

1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 2001 roku w sprawie zasad

finansowania zadań realizowanych w ramach międzynarodowej współpracy z zakresu

finansowania wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa, wynikających z

umów i postanowień określające zasady

finansowania zadań realizowanych przez MON oraz MSWiA.

c.d. Uregulowania prawne:

Rozporządzenie to określa:

• zadania wynikające z międzynarodowej współpracy z zakresu wewnętrznego

i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa;

• źródła i sposoby finansowania zadań (wspólny budżet, wkłady do wspólnych programów

obronnych, przejściowe finansowanie zadań);

• sposób rozliczania wpływów otrzymanych z tytułu finansowania wsparcia wojsk obcych.

c.d. Uregulowania prawne:

2. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia

8 stycznia 2002 roku w sprawie zwolnień, zasad i trybu zwrotu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego od paliw, olejów i smarów używanych przez siły zbrojne Państw- Stron

Traktatu Północnoatlantyckiego oraz przez siły zbrojne Państw- Stron Traktatu

Północnoatlantyckiego uczestniczących w

partnerstwie dla Pokoju (Dz. U. Nr 4, poz. 42).

c.d. Uregulowania prawne:

Rozporządzenie to określa:

• zasady zwolnienia z podatków od paliw przez siły zbrojne państwa wysyłającego podczas ich

przebywania na terytorium RP;

• organ wojskowy uprawniony do otrzymania zwrotu podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego;

• wymogi jakie muszą być spełnione, aby organ wojskowy mógł otrzymać zwrot podatku;

• urzędy skarbowe dokonujące zwrotu podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego.

c.d. Uregulowania prawne:

3. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 maja 2002 roku w sprawie zwrotu podatków od towarów i usług oraz siłom zbrojnym

Państw- Stron Traktatu

Północnoatlantyckiego (Dz. U. Nr 66, poz.

c.d. Uregulowania prawne:

Rozporządzenie to określa:

• zasady zwrotu podatku od towarów i usług;

• organ wojskowy uprawniony do otrzymania zwrotu podatku;

• wymogi, jakie muszą być spełnione, aby organ wojskowy mógł otrzymać zwrot podatku od towarów i usług;

• urzędy skarbowe dokonujące zwrotu.

Kontraktowanie

Zasady kontraktowania:

1. Kontraktowanie dóbr i usług może być prowadzone przez wszystkich

dysponentów budżetu. Wybór

dysponenta kontraktującego uzależniony będzie od wielkości kontraktowanych

dóbr i usług.

2. Dobra i usługi należy kontraktować

zgodnie z zasadami określonymi w TA i JIA. Kontraktowanie winno być

prowadzone bez zaciągania zobowiązań finansowych.

c.d. Zasady kontraktowania:

3. Przy kontraktowaniu dóbr i usług należy

dążyć do zawierania kontraktów otwartych.

4. Kontrakty otwarte winny przenosić zobowiązania finansowe na państwa

wysyłające, które będą regulowały rachunki przez wpłaty gotówkowe, przelew lub zapłatę kartą kredytową.

c.d. Zasady kontraktowania:

5. Gdy zastosowanie kontraktów otwartych nie będzie możliwe – świadczenie HNS winno się odbywać poprzez system zaopatrywania SZ RP.

6.Wybór sposobu kontraktowania uzależniony jest od podjętego zamiaru realizacji HNS i powinien

stanowić on konsekwencje analizy SOR i zawartego JIA.

7.Przy kontraktowaniu należy stosować przepisy ustawy o zamówieniach publicznych.

Rozliczanie HNS

• rozliczenie wsparcia stanowi ostatni element HNS;

• w procesie organizowania HNS nieodzownym będzie znajomość

rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 2001 roku w sprawie zasad

finansowania zadań ………

c.d. Rozliczanie HNS

• dokumentowanie należy prowadzić zgodnie z procedurami określonymi w STANAG 2034;

• ewidencję analityczną HNS prowadzi się oddzielnie za każde państwo, co stanowi ułatwienie przy fakturowaniu HNS;

• termin uregulowania zobowiązań HNS wynosi 60 dni kalendarzowych od daty otrzymania faktury przez SN. Faktyczny termin oraz tryb określa się w TA lub JIA.

Procedury płatności i refinansowania

• We wszystkich możliwych sytuacjach - udostępnianie w ramach wsparcia przez państwo – gospodarza będą świadczone nieodpłatnie.

• Generalnie państwo wysyłające ponosi wszystkie koszty związane ze wsparciem uzyskanym ze źródeł pozamilitarnych.

Zwolnienia podatkowe

1. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 stycznia 2002r. w sprawie zwolnień, zasad i

trybu zwrotu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego od paliw, olejów i smarów używanych przez siły zbrojne Państw-Stron

Traktatu Północnoatlantyckiego oraz przez siły zbrojne Państw-Stron Traktatu

Północnoatlantyckiego uczestniczących w

Partnerstwie dla Pokoju (Dz. U. Nr 4, poz. 42);

c.d. Zwolnienia podatkowe

2. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 maja 2002r. w sprawie zwrotu podatku od towarów i usług siłom zbrojnym Państw-

Stron Traktatu Północnoatlantyckiego (Dz. U.

Nr 66, poz. 601).

Przyjęcie i przemieszczenie się

wojsk w ramach HNS

Zasady przemieszczania wojsk

przez terytorium RP

Zgody na pobyt wojsk obcych na terytorium RP

udziela:

• Minister Obrony Narodowej na okres pobytu do 3 miesięcy;

• Rada Ministrów na czas określony – w pozostałych przypadkach.

W zgodzie powinno się określić:

• stronę wysyłającą;

• cel i czas pobytu oraz liczebność wojsk obcych;

• datę i przejście graniczne, przez które nastąpi wjazd;

• ilość i rodzaj wwożonego sprzętu wojskowego oraz broni, amunicji i materiałów niebezpiecznych;

c.d. W zgodzie powinno się określić:

• trasy przejazdu i miejsce stacjonowania;

• datę i przejście graniczne, przez które nastąpi wyjazd;

• inne okoliczności, mające znaczenie organizacyjno-techniczne.

„Powiadomienia o przemieszczaniu”

• kod operacji (ćwiczenia);

• numer identyfikacyjny zgody;

• międzynarodowy kod identyfikacyjny środków transportowych;

• lokalizacja miejsca załadowania i planowany czas wyjazdu;

• punkty przekraczania granicy i planowany czas przybycia;

c.d. „Powiadomienia o przemieszczaniu”

• lokalizacja miejsca przeznaczenia (miejsca

postoju, odpoczynku, wyładowania, rejon ześrodkowania);

• ilość i rodzaj ładunku (ilość pasażerów, dane o ilości cargo /tony, m³/, dane o materiałach

niebezpiecznych /kod UN, waga, klasa/, ilość pojazdów kołowych/ gąsienicowych);

c.d. „Powiadomienia o przemieszczaniu”

• dane o dalszym przemieszczaniu

(zapotrzebowanie na przemieszczenie po drogach lub numer pozwolenia na marsz, zapotrzebowanie na środki transportu lub numer odpowiedzi na zapotrzebowanie);

• uwagi i niezbędne (specyficzne) informacje, jak: szczególne warunki transportu,

wymagania, ostrzeżenia, prośby;

c.d. „Powiadomienia o przemieszczaniu”

• inne istotne informacje, mogące mieć wpływ na zapewnienie bezpiecznego terminowego przemieszczania;

• punkty kontaktowe (lokalizacja /adresy/,

nazwa, nr telefonu, nr faks lub inny środków łączności) w miejscu załadowania oraz w

miejscu przeznaczenia.

Sprawy celne

• Umowa SOFA reguluje kwestie celne, stanowiąc m.in., iż zwolnieniu z ceł i

podatków podlega wwożony na terytorium państwa przyjmującego sprzęt i wyposażenie wojskowe oraz uzgodnione ilości

zaopatrzenia (środki żywnościowe, paliwo, smary, amunicja), przeznaczone do

wyłącznego użytku sił zbrojnych państwa wysyłającego.

c.d. Sprawy celne

• zgłoszenia celnego uzbrojenia, sprzętu i

wyposażenia przywożonego (wwożonego) dokonuje się na formularzu deklaracji celnej (formularz);

• przekraczanie granicy państwowej następuje na podstawie odpowiedniego zaświadczenia celnego.

Sprawy kontroli ruchu granicznego:

• za ochronę granicy państwowej RP na lądzie i na morzu odpowiada Minister Spraw Wewnętrznych i

Administracji, a w przestrzeni powietrznej - Minister Obrony Narodowej. W zakresie ochrony granicy

państwowej, ministrowie spraw wewnętrznych i obrony narodowej określają zasady współdziałania Straży Granicznej z Wojskami Lotniczymi i Obrony Powietrznej oraz Marynarką Wojenną

c.d. Sprawy kontroli ruchu granicznego:

• przekraczanie granicy państwowej powinno się odbywać w zasadzie przez ustalone i

uzgodnione przejścia graniczne na podstawie dokumentów, uprawniających do jej

przekroczenia;

• za kontrolę ruchu granicznego przez wszystkie przejścia graniczne odpowiada Minister

Spraw Wewnętrznych i Administracji;

Wymagane dokumenty:

• dowód tożsamości;

• indywidualny lub zbiorowy „Rozkaz wyjazdu NATO” w języku państwa wysyłającego;

• w stosunku do personelu cywilnego i członków ich rodzin są wymagane paszporty z

odpowiednimi wpisami, potwierdzającymi ich status.

Rola i zadania organów transportu SZ RP

Przez wojskowe organy transportu należy rozumieć:

• w Sztabie Generalnym WP – Zarząd Transportu i Ruchu Wojsk (ZTiRW), w Generalnym

Zarządzie Logistyki (P4);

• w dowództwach Rodzajów Sił Zbrojnych (RSZ) – komórki wewnętrzne ds. transportu

(przewozów) i ruchu wojsk;

Rola i zadania organów transportu SZ RP

c.d. Przez wojskowe organy transportu należy rozumieć:

• w Okręgach Wojskowych (OW) , Korpusach - komórki wewnętrzne ds. transportu i ruchu wojsk;

• organy terenowe - Wojskowe Komendy Transportu (WKTr).

Rozliczanie szkód

Podstawy prawne:

• Ustawa z dnia 17 grudnia 1998r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych poza

granicami państwa. (Dz.U.98.162.1117);

• Ustawa z dnia 23 września 1999r. o zasadach pobytu wojsk obcych na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasadach ich przemieszczania przez to terytorium.

(Dz.U.99.93.1063);

c.d. Podstawy prawne:

• Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 14 grudnia 2000r. w sprawie komisji do

rozpatrywania roszczeń z tytułu szkód wyrządzonych przez wojska obce.

(Dz.U.00.115.1208);

• Decyzja Nr 209/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 23 lipca 2002r. w sprawie komisji do

rozpatrywania roszczeń z tytułu szkód wyrządzonych przez wojska obce.

(Dz.Urz.MON.02.13.143).

Rozliczanie szkód poza granicami państwa

• rozliczanie szkód spowodowanych poza

granicami państwa określa Art. VIII „Umowy między Państwami – Stronami Traktatu

Północnoatlantyckiego (SOFA)”;

• odpowiedzialność i rozmiar szkody jest

oszacowywany przez arbitra wybranego na mocy porozumienia;

c.d. Rozliczanie szkód poza granicami państwa

• roszczenia z tytułu szkód są wnoszone, rozpatrywane i zaspokajane zgodnie z przepisami państwa przyjmującego;

• organy państwa wysyłającego i przyjmującego współpracują w celu dostarczenia dowodów niezbędnych dla rzetelnego przeprowadzenia postępowania;

c.d. Rozliczanie szkód poza granicami państwa

• osoby wykonujące zadania poza granicami

państwa podlegają na terytorium państwa obcego przepisom dyscyplinarnym, karnym i porządkowym obowiązującym w Rzeczypospolitej Polskiej;

• żołnierze i pracownicy wojska wchodzący w skład jednostek wojskowych są obowiązani do

przestrzegania prawa państwa przyjmującego .

Rozliczanie szkód wyrządzonych przez wojska obce na terenie kraju

• wszelkie roszczenia kieruje się do Ministra Obrony Narodowej;

• przewodniczącym komisji jest Szef Generalnego Zarządu Operacyjnego – P3 natomiast obsługę

administracyjno – biurową prac komisji zapewnia Komendant Centrali Wojskowe Misje Pokojowe;

• odszkodowanie wypłacane jest ze środków budżetu Ministra Obrony Narodowej.