Zaburzenia nerwicowe
Dr n. med. Kinga Szymona
Katedra i Klinika Psychiatrii
Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
Nerwica jest:
zaburzeniem psychicznym, niepsychotycznym,
czynnościowym zaburzeniem organizmu spowodowanym urazem psychicznym
lub przeciążeniem układu nerwowego,
to psychogenne zaburzenie lękowe nie
wynikające z podłoża endogennego ani
somatycznego.
Nerwica
W nerwicy nie ma zmian organicznych w tkance mózgowej.
Objawem osiowym każdej nerwicy jest lęk.
Nerwica - podłoże reaktywne, zmiany ilościowe.
Psychoza - podłoże endogenne, zmiany o charakterze jakościowym,
uszkodzenie struktury osobowości.
Zaburzenie nerwicowe
Zaburzenia nerwicowe zwane to grupa zaburzeń psychicznych o bardzo rozmaitej symptomatyce,
definiowana jako zespoły dysfunkcji narządów,
psychogennych zaburzeń emocjonalnych, zakłóceń procesów psychicznych i patologicznych form
zachowania .
Chory często zdaje sobie sprawę z absurdalności swoich objawów (natręctw, fobii) czy braku podstaw swoich
objawów somatycznych, jednakże zmuszony jest do ich powtarzania. Między innymi ta cecha - krytycyzm wobec swoich objawów - różni nerwicę od psychozy.
Patogeneza zaburzeń nerwicowych
Błędne koło objawów nerwicowych polega na dodatnim sprzężeniu zwrotnym pomiędzy objawami.
Lęk wyzwala dodatkowe objawy wegetatywne, które z kolei nasilają lęk, który dodatkowo wzmaga objawy wegetatywne.
Lęk – leży u podłoża innych objawów.
Zaburzenia wegetatywne - dolegliwości bólowe, zaburzenia snu, drżenie, pocenie.
Egocentryzm - nadmierna koncentracja uwagi na sobie i poczucie szczególnego charakteru własnych
dolegliwości nerwicowych; nieuzasadnione oczekiwania wobec otoczenia (przewaga brania nad dawaniem).
CZYNNIKI BIOLOGICZNE
PRZEŻYCIA TRAUMATYCZNE WYMAGANIA
SPOŁECZNE I ROLA SPOŁECZNA RODZINA
PRACA
STAN FIZYCZNY
STAN UN
NEUROTRANSMITERÓWROLA
DZIEDZICZNE LUB WRODZONE CECHY TEMPERAMENTALNE
URAZY PSYCHICZNE
STRES PRZEWLEKŁY NERWICA
Objawy
objawy somatyczne:
– porażenia narządów ruchu lub pewnych ich części,
– brak czucia (anestezja, analgezja) pewnych obszarów skóry, zaburzenia wzroku, słuchu lub nadmierna
wrażliwość na bodźce,
– napięciowy ból głowy, ból żołądka, serca, kręgosłupa, zawroty głowy, drżenie kończyn, kołatanie serca,
– zespoły objawów charakterystyczne dla niektórych chorób (zaburzenia równowagi, napady drgawkowe przypominające padaczkę, porażenie połowicze),
– zaburzenia funkcjonowania organów wewnętrznych, – zaburzenia seksualne
Zaburzenia funkcji poznawczych
myślenie natrętne ,
natręctwa ruchowe ,
trudności w koncentracji uwagi,
nagłe zmiany osobowości (np. dysocjacja, fugi dysocjacyjne, depersonalizacja),
subiektywnie odczuwalne zmiany w percepcji rzeczywistości
(np. derealizacja)
Zaburzenia emocji w nerwicach
fobie- lęk przed pewnymi przedmiotami (np. ostrymi narzędziami), zwierzętami (np. pająkami, myszami),
sytuacjami (lęk przed otwartą przestrzenią - agorafobia, zamkniętą przestrzenią klaustrofobia, lęk przed
autobusami, tłumem, ekspozycją społeczną, wyjazdami,
lęk wolnopłynący, nieokreślony niepokój,
nagłe napady lęku,
brak motywacji, apatia,
stan podwyższonego napięcia, poirytowanie,
labilność emocjonalna,
przygnębienie,
zaburzenia snu