IRITH HASS
ur. 1931; Lublin
Miejsce i czas wydarzeń Lublin, II wojna światowa
Słowa kluczowe Lublin, II wojna światowa, okupacja niemiecka, matka, polska opiekunka, śmierć matki, próba samobójcza
Śmierć matki
O śmierci mamusi dowiedziałam się w czasie powstania w [19]44 roku. Ta opiekunka polska, powiedziała mi: „Teraz muszę ci coś powiedzieć, bo nie wiem czy się jeszcze zobaczymy. Musisz wiedzieć, że twoja mamusia nie żyje. Ona nie jest u pana Frejtaga.”. Wtedy ona mi opowiedziała, że mamusia, tatuś i siostra tatusia też chcieli wyjechać w nocy 11 listopada z Lublina do Warszawy, bo w Lublinie nie [było bezpiecznie]. Jakiś Polak pokazał na mamusię niemieckiemu żołnierzowi i [on] wziął mamusię, postawił ją przy ścianie i rozstrzelał. Tatuś to widział, jeden Polak, jeden z jego klientów z giełdy mięsnej, [nie pozwolił mu podejść], wziął go za rękę i wepchnął go do pociągu. Ta pani chciała, żebym się tak strasznie nie martwiła, że mamusia [nie żyje], to powiedziała mi: „Nie martw się, Ewusiu i tak [z] twoją mamusią już nie było w porządku. Zwróciłaś uwagę, że ona nie [czuła się dobrze], kiedy ją widziałaś ostatnim razem.”. Czasem ludzie mówią coś i chcą zrobić coś dobrego, ale mnie to [nie zrobiło dobrze]. Potem, kiedy już byłam dorosłą kobietą, nawet wcześniej, kiedy miałam siedemnaście, osiemnaście, dwadzieścia lat, zaczęłam myśleć: co to znaczy, że ona była nie w porządku? Może to znaczy, że ona zwariowała? Nie miałam się kogo zapytać, o to było? Zaczęłam myśleć, jeśli to się stało mojej mamusi, to może się stać mnie też. I to mnie nie opuściło, do tego stopnia, że po wojnie i po tym wszystkim, weszłam w jakąś depresję, postanowiłam [popełnić] samobójstwo, które prawie się udało.
Data i miejsce nagrania 2008-07-03, Lublin
Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski
Transkrypcja Piotr Krotofil
Redakcja Weronika Prokopczuk
Prawa Copyright © Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN"