J. R.
Zagadnienie odpowiedzialności
adwokata za szkodę poświęcony :
[recenzja artykułu O. Raisa
opublikowanego w czasopiśmie
"Zprávy advokacie", 1963, nr I
Palestra 7/4(64), 66-67
« 6 Z a g r a n i c z n a p r a s a p r a w n i c z a N r 4 (64)
ce n ią się p rz e z są d do pow yższych o rg an iz ac ji z żą d an iem za p ew n ie n ia u d ziału w p ra c y n a d re e d u k a c ją przestęp có w .
R ozszerzeniu u le g ła zasad a obrony. W szczególności pow iększono liczbę w y p a d ków tzw . obro n y o b lig a to ry jn e j: oskarżony p o w in ie n m ieć o brońcę w ted y , g d y zo stał are szto w a n y , gdy o d b y w a k a rę p o zb aw ien ia w olności, lu b gdy jego sta n p sy ch iczn y je s t p rze d m io te m b a d a ń le k a rsk ic h , d a le j — gdy m a ło le tn i bąd ź p e łn o le tn i z pow odu s ta n u ułom ności fizycznej lu b u m y sło w ej nie m oże zapew nić sobie' n ależ y tej obrony, w reszcie gdy je s t o skarżony o p o p ełn ien ie p rz e stę p s tw a za g ro żonego k a r ą m a k sy m a ln ą pow yżej 5 la t p o zb a w ien ia w olności.
Z a g ad n ie n iu odpow iedzialności adw okata za szkodę
pośw ięcony je s t a rty k u ł O. R a i s a o p u b lik o w a n y w sty c zn io w o -lu to w y m n u m e rz e z 1963 r. czasopism a czechosłow ackich ad w o k a tó w Zp r a v y advokacie. O d p o w iedzialność a d w o k a ta i e w e n tu a ln ie zespołu za szkodę w y n ik łą w sk u te k u d z ie le n ia n ie p ra w id ło w e j p o ra d y p ra w n e j to je d n o z n a jb a rd z ie j sp o rn y ch za g a d n ie ń w p ra w ie CSRS. W sp ra w ie te j n ie w y p o w ied ziało się jeszcze — ja k d o ty c h czas — orzecznictw o sądow e w CSRS.K odeks cyw ilny CSRS nie za w ie ra w pow yższej m a te rii żadnego szczególnego p rze p isu , sta n o w iąc je d y n ie w ogólnie sfo rm u ło w an y m § 337, że szkodę p o w in ie n w y n ag ro d zić ten , k to u m y śln ie lu b w s k u te k n ie d b a ls tw a ją w y rząd ził. S p ecjaln y p rz e p is n a to m ia st z a w iera § 7 u sta w y o a d w o k a tu rz e z 1961 r., w m y śl k tó re g o za szkodę w y rz ąd z o n ą p rzy u d zie la n iu pom ocy p ra w n e j o d p o w iad a ją so lid a rn ie a d w o k a t lu b in n y członek k o le k ty w u , k tó ry szkodę spów odow ał, o ra z p o ra d n ia ad w o k ack a. W m o ty w a ch do pow yższego p rze p isu w sk a z u je się, że w y ra zy „p rz y u d ziela n iu pom ocy p r a w n e j” odnoszą się w szczególności do w y p ad k ó w szkody, ja k ą a d w o k a t w y rz ąd z ił p rze z n ie p ra w id ło w ą in fo rm ac ję lu b p o rad ę albo przez: sw e w ad liw e za stę p o w an ie (obronę).
A d w o k at — p o d k re śla a u to r — nie o d pow iada w obec k lie n ta za p raw id ło w o ść sw ego p o g ląd u p raw n eg o , a jeszcze m n ie j za w y n ik sp raw y , jeżeli n ie d o p u śc ił się p rz y p ow zięciu decy zji lu b p rz y p ro w a d ze n iu sp ra w y oczyw istego n ie d b alstw a. Z ta k ą sy tu a c ją sp o ty k a m y się w ów czas, gdy a d w o k a t ud zieli porad y , k tó ra w y ra ź n ie je s t sprzeczna z zasad am i p ra w a lu b u sta lo n y m o rzecznictw em sądow ym , w w y n ik u czego' n a s tą p iła szkoda. W zw iązku z ty m a u to r w y su w a n a s tę p u ją c e p o stu la ty :
1) przy w ią zy w ać w ięk szą w ag ę do politycznego i zaw odow ego k sz tałcen ia a d w o k a tó w p rzez sta łe śledzenie i stu d io w a n ie d o k u m e n tó w politycznych, n ow ych p u b lik o w a n y ch p rzep isó w p ra w n y c h , ju d y k a tu ry i o rzecznictw a (prow adzenie n a te te m a ty d y sk u sji w zespołach),
2) ro z p a try w a ć s ta ra n n ie w szelk ie szczególnie w ażn e lu b sp o rn e w y p ad k i, w y sz u kać od p o w ied n ie p rze p isy p ra w n e , p rze stu d io w ać w ty m zak resie o rzecznictw o i stan o w isk o d o k try n y oraz p rze d y sk u to w ać je w gro n ie zespołu; w w y p a d k a c h w y m ag a ją cy c h w iadom ości sp e cja ln y ch — zorganizow ać k o n su lta c ję z od p o w ied n im i sp e cja listam i,
3) pow ierzyć je d n e m u z członków zespołu sta łe p ro w a d ze n ie d o k u m e n ta c ji w z a k re sie obow iązującego p ra w a , k tó ra słu ż y ła b y w szy stk im ad w o k ato m ,
4) prow adzić w p o rad n ia ch , w k tó ry c h są k u te m u odpow iednie w a ru n k i, p o lity k ę
N r 4 (64) Z a g r a n i c z n a p r a s a p r a w n i c z a 67
5) p o sta ra ć się o ta k ie osobowe i rzeczow e w yposażenie zespołów (lite ra tu ra , zbiory orzeczeń, czasopism a itd.), k tó re d a w a ły b y ad w o k a to m m ożliw ość udzie le n ia rzeczyw iście w y k w alifik o w a n ej pom ocy p ra w n e j,
•) ogłosić w sposób jednoznaczny, że n a jw a ż n ie jsz y m k ry te riu m oceny a d w o k a ta je s t po lity czn a i zaw odow a jak o ść jego p ra c y ; n ie zd ro w a pogoń za zyskiem , k tó re j nie n ależ y lekcew ażyć, w iedzie często do pow ierzchow ności i r u ty n ia r- stw a w w y k o n y w a n iu p rac y , a w n ie k tó ry c h w y p a d k a c h m oże d oprow adzić do zaw inionego w y rz ąd z en ia szkody k lie n to w i,
7) u w y p u k lić w n ow ej u sta w ie o a d w o k a tu rz e , że a d w o k a t (i zespół) o d pow iada za b łę d n ą o p in ię p ra w n ą ty lk o w ów czas, gdy d opuścił się p rz y je j sfo rm u ło w a n iu oczyw istego n ie d b alstw a.
Reform a praw a m ałżeńskiego m iędzynarodow ego w N R F
je s t p rze d m io te m ro zw aż ań G. K e g e l a w o p u b lik o w a n y m n a te n te m a t n a ła m ac h k w a r ta ln ik a R e v u e c ritiq u e de d ro it in te rn a tio n a l p riv é (nr 4 z 1962 r.) a rty k u le . A u to r, członek N iem ieckiej R ady P ra w a M iędzynarow ego P ry w a tn e g o(D eutsche R a t fiir in te rn a tio n a les P riv a tre ch t), po zap o zn an iu cz y te ln ik a z h isto rią
p ra c R ady, p rz e d sta w ia k ie ru n k i pro p o tio w an y ch w te j m a te rii zm ian u sta w o daw czych.
P rz y ocenie p rz e sła n e k m a te ria ln y c h z a w a rc ia m a łż e ń stw a u trz y m u je się w ła ś ciw ość p ra w a ojczystego, a co się tyczy w a ru n k ó w fo rm a ln y c h — w łaściw ość p r a w a m ie jsc a za w a rc ia zw iązk u lu b ojczystego osób za w ierając y ch m ałżeństw o.
W z a k resie rozw odu p ro p o n u je się ko lejn o w łaściw o ść p ra w a p ań stw a , 1) któregG -oboje m ałżonkow ie są o b y w atelam i,
2) k tó reg o o b y w ate lstw o p o sia d ali ja k o o sta tn ie w spólnie, pod w a ru n k ie m je d n a k , że je d e n z nich zachow ał j e ' nadal,
3) w k tó ry m z n a jd u je się m iejsce ich zw ykłego p o b y tu ,
4) w k tó ry m znajdow ało się o sta tn io w sp ó ln e m iejsce ich zw ykłego pob y tu , ale pod w a ru n k ie m , że je d e n z n ic h w d alszy m ciągu ta m p rzeb y w a, 5) w k tó ry m m a ją m iejsce sw ego pobytu,
6) w k tó ry m m ie li m iejsce sw ego p o b y tu w czasie trw a n ia m ałżeństw a. W łaściw ość m ięd zy n aro d o w ą są d ó w N R F w sp ra w a c h m ałżeń sk ich p ro p o n u je
się p rz y ją ć w ted y , k ie d y je d en z m ałżonków : 1) m a sw o je m ie jsc e zw ykłego p o b y tu w N R F *,
2) n ie m a m ie jsc a zw ykłego p o b y tu w żadnym p a ń stw ie , ale p rze b y w a w rz e czyw istości w N RF,
3) je s t o b y w ate le m NRF.
U znanie zag ran iczn y ch orzeczeń sądow ych w s p ra w a c h m ałżeńskich je s t w y łą czone w ed łu g p r o je k tu w n a stę p u ją c y c h w y p a d k a c h :
1) jeżeli sąd p a ń s tw a , k tó ry w y d a ł orzeczenie, n ie b y ł w łaściw y stosow nie do p rzepisów p ra w a niem ieckiego,
2) jeżeli m ałżonek-N iem iec, k tó ry p rz e g ra ł proces, n ie został p raw id ło w o za w ia dom iony o w ytoczonym p rzeciw n ie m u p o stę p o w an iu ,
3) jeżeli u z n a n iu o rzeczenia sp rze ciw ia ją się d obre obyczaje lu b cel p ra w a n ie m ieckiego.