Ferdynand St. Pasternak
Biografia i bibliografia prac
naukowych o. prof. Joachima
Romana Bara OFM Conv.
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 25/1-2, 5-30
z zakonu 0 0 . Franciszkanów,
profesorowi nadzw. na W ydziale Prawa Kanonicznego
A kadem ii Teologii K atolickiej, w W arszawie,
kierow nikow i K a tedry historii źródeł i literatury prawa
kanonicznego, w ieloletniem u zastępcy redaktora naczel
nego „Prawa Kanonicznego”, niniejszy num er z pośw ię
conym i M u pracami Jego przyjaciół i kolegów ,
w yrażających w ten sposób swoje uznanie i uszanowanie
w Jego 70-lecie urodzin ofiaruje
W ydział Prawa Kanonicznego
A kadem ii Teologii K atolickiej
w W arszawie
Praw o Kanoniczne 25 (1982) n r 1—2
BIOGRAFIA I BIBLIOGRAFIA PRAC NAUKOWYCH O. PROF. ROMANA JOACHIMA BARA OFM Conv.
P o św ięcając n in ie jsz y n u m e r k w a rta ln ik a „P ra w o K an o n iczn e” O. P ro f. Jo ach im o w i B arow i, d łu g o le tn ie m u w y k ład o w cy n a W y dziale P ra w a K anonicznego A T K o raz w y tra w n e m u badaczow i źródeł p ra w a , a ta k ż e p ro m o to ro w i w ielu cen n y ch p ra c n au k o w y c h i in ic ja ty w ed y to rsk ic h n a ty m że W ydziale, n a d to d łu g o letn iem u re d a k to ro w i tegoż k w a rta ln ik a , zaró w n o W ydział P ra w a K anonicz nego, ja k i R e d a k c ja k w a rta ln ik a „ P ra w o K an o n iczn e” , w reszcie koledzy i uczniow ie p ra g n ą w tej fo rm ie złożyć C zcigodnem u J u b ila to w i w y ra z y szczerego u z n a n ia i w dzięczności. Od szeregu bo w iem la t b y ł on n a W ydziale je d n y m z n a jb a rd z ie j czynnych i p raco w ity ch , a p rz y ty m in sp iru ją c y c h różnego ty p u d z iałan ia n a u kow e p ra c o w n ik ie m n a u k o w y m tegoż W ydziału, cenionym i o fia r nym . W yrazem tego u z n a n ia i w dzięczności są a rty k u ły stanow iące zaw arto ść tego tom u, o p raco w an e przez a u to ró w z ró żn y ch ośrod ków n au k o w y c h w Polsce, k tó re o tw ie ra szkic b io g ra ficzn y i bib lio g ra fia p ra c n a u k o w y c h D ostojnego i w ielce zasłużonego P ro feso ra. J e s t to sk ro m n y h o łd d la Jeg o w ysiłków i ow oców p ra c y n au k o w ej w ieńczącej n a jb a rd z ie j ch y b a tw órczy, choć jeszcze n ie za m k n ię ty je j o k res, p rz y ty m n a p e w n o n ie w sp ó łm ie rn y z p ełn ą, całościow ą i w y c z e rp u ją cą oceną n a ja k ą zasługuje.
N iech w ięc będzie d la D ostojnego P ro fe so ra w y razem u z n a n ia i w dzięczności, ale n iech będzie z arazem szczerym im p u lsem do dalszych b a d a ń i p u b lik ac ji, k tó ry c h k an o n iści polscy życzą O jcu P ro feso ro w i, sp o d ziew ają się i oczekują.
1. Biografia
R o m an (im ię za k o n n e Jo ach im ) B a r u ro d z ił się d n ia 13 lipca 1912 r. w K osinie, woj. rzeszow skie, ja k o syn S ta n isła w a i K a ta rz y n y z d o m u C zerak. Rodzice p o siad ali m a łe go sp o d arstw o rolne, n a d to ojciec b y ł cenionym rzem ieśln ik iem — tkaczem . Do szkoły ludow ej uczęszczał przez c ztery lat'a (1918— 1922) w m iejscow ości ro d zin n ej, ośm ioklasow e g im n a z ju m rozpoczął w Ł ańcucie w 1922 r., a k o n ty n u o w a ł je w e L w ow ie; eg zam in dojrzałości złożył w X P ań stw o w y m G im n az ju m w e L w ow ie w 1931 r. Jeszcze w czasie stu d ió w g im n azjaln y c h w stą p ił do za k o n u OO. F ran ciszk an ó w , n o w ic ja t rozpoczął 14 IX 1927 r. w Ł ag ie w n ik ach k. Łodzi, p ro fe sję czasow ą złożył 15 IX 1928 r., p ro fe sję w ieczystą 14 V II 1933 r.
S tu d ia filozoficzno-teologiczne o d był w W yższym S e m in a riu m D u chow nym OO. F ra n c isz k a n ó w w K ra k o w ie (1931— 1932) i n a W y d z iale Teol. U niw . J a n a K a zim ie rza w e L w ow ie (1932— 1936). Ś w ięcenia k a p ła ń sk ie p rz y ją ł 30 V I 1935 r.
J a k o m a g iste r teologii u d a ł się p o te m n a stu d ia p ra w a k a n o n i cznego do R zym u. T u ta j w P o n tific iu m I n s titu tu m U triu s ą u e J u ris (już w ów czas w łączonym do P. A te n e u m L a teran en se) u zy sk ał w 1939 r. d o k to ra t p ra w a kanonicznego, n o s try fik o w a n y po II w o jn ie św iato w ej n a W ydziale T eologii U n iw e rsy te tu W arszaw skiego.
Z a ra z w jesien i 1939 r., m im o rozpoczętej w o jn y , rozpoczął w y k ła d y w W yższym S e m in a riu m OO. F ra n c isz k a n ó w w K rakow ie. U czył p ra w a k an onicznego, przez k ilk a la t zastęp o w ał w y k ła dow cę h isto rii K ościoła. N a d to w la ta c h 1953— 1956 w y k ła d a ł p raw o k an o n iczn e w S tu d iu m G e n e ra ln y m OO. D o m in ik an ó w w K rak o w ie i w la ta c h 1956— 1964 w A rc y b isk u p im S e m in a riu m D u ch o w n y m w K ra k o w ie . W 1964 r. p o d ją ł z ajęcia n a W ydziale P ra w a K an o n iczn e go A T K w W arszaw ie, początkow o ja k o a d iu n k t, a od 1 X 1966 r. ja k o d o cen t eta to w y . W sty czn iu 1973 r. o trz y m a ł n o m in ację n a p ro fe so ra nadzw yczajnego.
N a W ydziale P ra w a K anonicznego A T K k ie ro w a ł od ro k u 1966 k a te d rą h isto rii źródeł o raz lite r a tu r y p ra w a kanonicznego. M iał w y k ła d y z h isto rii in s ty tu tó w p ra w a kanonicznego, z p ra w a oso bow ego (zakony i osoby św ieckie), a przez k ilk a la t z p ra w a rze czowego (m iejsca św ięte). R ów nież p rzez k ilk a la t w y k ła d a ł m e todologię. R ów nocześnie p raco w ał od 1964 r. w R ed ak cji czaso p ism a w ydziałow ego „ P ra w o K an o n iczn e” początkow o ja k o se k re ta rz , a od 1966 r. ja k o zastępca re d a k to ra naczelnego. N ależał do k ilk u k o m isji senackich, m. in. do ko m isji b ib lio g raficzn ej, k tó rą zorganizow ał i k ie ro w a ł przez k ilk a lat. Od 1966 r. p ro w ad ził se m in a riu m sw ego p rzed m io tu , z a jm u ją c się głów nie asp e k te m h is to ry c z n y m p ra w a kanonicznego. W o sta tn ic h la ta c h m iał sta le w y k ła d m o n o g raficzn y d la d o k to ran tó w .
W zakonie OO. F ra n c isz k a n ó w sp ełn iał o. B a r liczne i odpow ie d zialn e fu n k cje , n ie p rz e ry w a ją c p ra c y d y d ak ty czn ej. B ył w ice re k to re m W yższego S e m in a riu m D uchow nego OO. F ra n ciszk an ó w w K rak o w ie, p o tem re k to re m przez d w a la ta , trz y k ro tn ie k u sto szem, n a leż ał przez w iele la t do ra d y p ro w in c ja ln e j, w reszcie w y b ra n o go p ro w in c ja łe m w 1971 r. P o te m przez trz y la ta sp ełn iał u rz ą d w ik a riu sz a g en eraln eg o zak o n u w Rzym ie.
W K u rii M e tro p o lita ln ej w K ra k o w ie sp ełn iał fu n k c je eg zam in a to ra m łodych księży p ra g n ą c y c h uzyskać ju ry sd y k c ję do spow ia d an ia, b ra ł u d ział w licznych p rocesach b e a ty fik a c y jn y c h ja k o p ro m o to r w iary , a ja k o w ic e p o stu la to r p ro w ad ził sp raw ę S łużebnicy Bożej A nieli S a law y i bł. M ak sy m ilian a K olbego (na te re n ie a rc h i diecezji krak o w sk iej). N ad to z ra m ie n ia K u rii M e tro p o litaln ej K ra
[3] Biografia i bibliografia 7
k ow skiej albo S e k r e ta ria tu P ry m a sa P o lsk i p rz e p ro w a d za ł w izy ta c je i p o m ag a ł zakonom żeń sk im w c h a ra k te rz e k u ra to ra . B ra ł u d ział w w ielu k a p itu ła c h g e n e ra ln y c h zakonów ja k o do rad ca. Po m a g a ł k ilk u n a s tu zak o n o m w uło żen iu lu b odnow ie k o n sty tu c ji zakonnych.
Z p ra c ą d y d a k ty c z n ą i a d m in istra c y jn ą łączył o. B a r ożyw ioną p ra c ę p isa rsk ą i w y d aw n iczą, o czym św iadczy z e b ra n a niżej biblio g rafia. M im o ciągle zagrożonego zd ro w ia (choroba serca od 1942 r.) p o św ięcał o. B a r k a ż d ą w o ln ą chw ilę p ra c y n a u k o w e j, p rzy g o to w u ją c liczne p u b lik ac je. W szystkie w ażn iejsze p race o. B a ra są o p a rte n a o b szern y ch źródłach, często ręk o p iśm ien n y ch , d lateg o z a b ierały m u w ie le czasu. P o tra fił te ż n ie ra z d o b ierać sobie w sp ó łp raco w n i k ó w i in icjo w ać p ra c e zespołow e, co zasłu g u je n a szczególnie pod k reślen ie. M im o zaan g ażo w an ia n au k o w e g o nie w y m a w ia ł się o. B ar od a rty k u łó w p o p u la rn y c h czy okolicznościow ych, o ile w y m a g a ł tego p o ży tek społeczny.
P u b lik a c je n a u k o w e o. B a ra m ożna zg ru p o w ać w cztery d ziały : a) b ib lio g rafie, b) p ra w o osobow e, c) p ra w o b e a ty fik a c y jn e, d) h i sto ria p ra w a kanonicznego, zw łaszcza zakonnego.
a) B ibliografia
T en k ró tk i p rz e g lą d d o ro b k u n au k o w eg o Ks. P ro f. B a ra roz pocznę od om ów ienia — w p ra w d z ie n ie p ierw szej chronologicznie, ale n ie z m ie rn ie w ażn ej zaró w n o w w y m ia ra c h k ra jo w y c h ja k i zag ra n iczn y ch dziedzinie jego in ic ja ty w i osiągnięć b ib lio g raficz nych. W iąże się to w p ew ien sposób z o k resem o k u p acji n iem iec k iej, k tó ra u n iem o żliw iła m ło d em u d o k to ro w i po stu d ia c h rzy m sk ich n o rm a ln ą p ra c ę d y d a k ty c z n ą i p u b lik a c y jn ą , a rów nocześnie z n a d sz a rp n ię ty m sta n e m zd ro w ia (choroba serca), k tó ry pozw alał w ów czas je d y n ie O. B a ro w i n a żm u d n e w p raw d zie, ale ograniczo n e m iejscem p o szu k iw an ia b iblioteczne i arch iw aln e. O w ocem ty c h p o szu k iw ań , p ro w ad zo n y c h n a ty m e ta p ie łącznie z O. prof. Z m a- rze m O.F.M .Conv. w K ra k o w ie je s t d w u to m o w a re tro sp e k ty w n a P o lska B ib lio g ra fia p ra w a kanon iczn eg o od w y n alezien ia d r u k u do 1940 r. (T. II za la ta 1800— 1940) w y d a n a n a k ła d e m T o w arzy stw a N au kow ego K U L w 1947 i 1960 (T. I), a u z u p ełn io n a ju ż później sam odzielnie przez O. B a ra za la ta 1940— 1956, d ru k o w a n a częś ciowo n a jp ie rw w „R ocznikach T eologiczno-K anonicznych” w r. 1949, a n a stę p n ie w „ P ra w ie K an o n ic zn y m ” w 1958 r. (n r 1 ss. 53)1.
1 Podkreślić należy, iż drukow any W ykaz treści A teneum Kapl. za lata 1909—1939, drukow any w tymże czasopiśmie od r. 1947 do 1950 m a charakter pracy bibliograficznej sensu stricto. Podobny charakter ma W ykaz treści R uchu Biblijnego i Liturg. za lata 1948—1957, druko wany w tymże czasopiśmie w r. 1959 oraz W yka z treści Polonia Sacra
T a d w u to m o w a b ib lio g ra fia re tro sp e k ty w n a , zo sta ła bard zo p o zy ty w n ie oceniona p rz ez w y b itn y c h uczonych p o lsk ich i za g ran iczn y c h w licznych re c e n z ja c h 2, sta ła się też później i aż do dziś n ieodzow nym źródłem i drog o w sk azem d la w szelkich b a d a ń n au k o w y c h z z a k re su n a u k p ra w n y c h i h isto rii. J a k słusznie p o d k re ś la ją recenzenci — ocaliła to w szystko ze spuścizny n au k o w ej w iek ó w p o p rzed n ich , co w sposób n ie o d w ra c a ln y zostałoby u tra c o n e n a s k u te k zniszczeń w o je n n y c h ta k w ielu b ib lio tek i zespołów a r ch iw a ln y c h w P o ls c e 3.
N iezależnie od dokon an eg o dzieła — tw ó rcza in ic ja ty w a O. prof. B a ra zn alazła w y ra z w n o w y m p ro je k c ie rzu co n y m n a K o n g re sie Teologów P olskich w r. 1948 w spólnego o p ra c o w an ia razem z K.U.L (O. p rof. R. G u staw ) całościow ej b ib lio g ra fii teologii pol skiej 4.
W p raw d zie ta k zain icjo w an y p ro je k t n ie doszedł w ty m zespo le do sk u tk u , ale sam O. B a r n ie zrezy g n o w ał z niego, re a liz u ją c go w te rm in ie późniejszym , sam odzielnie lu b też p rz y w sp ó łp racy innych, w ra m a c h w y d a w n ic tw b ib lio g raficzn y ch A.T.K. P ierw szy m tego re z u lta te m b y ła P olska bibliografia teologiczna za lata 1940— — 1948, w y d a n a w W arszaw ie n a A.T.K. w r. 1969 ss. 210 — razem z ks. prof. Schletzem . N a stę p n ą o b sz ern ą pozycję b ib lio g raficzn ą stan o w i tzw . „ b ib lio g rafia fra n c isz k a ń sk a ” (U dział P o lski w lite ra tu rze fra n c iszk a ń sk ie j), d ru k o w a n a w „ S tu d ia Theol. V a rsa v .” w la ta c h od 1963 do 1969, k tó re j n a d b itk a liczy 525 stro n . W ym ow a o bjętościow a tej p ra c y m ów i sam a za siebie i św iadczy o ogrom ie tru d u , ja k i w to dzieło — ta k pożyteczne i nieodzow ne d la w iel k ie j ro d z in y fran c isz k a ń sk iej — w łożył O. p ro f. B ar. W ym ow a zaś m e ry to ry c z n a leży w ty m , iż o d tąd k a ż d a p ra c a n a u k o w a zw ią
za lata 1948— 1958 drukow any w Praw ie Kan. w r. 1959. Wreszcie Praca naukow a W ydziału Prawa Kan. A T K w latach 1954—1964; w y dana jako druk sam oistny przez ATK w r. 1965 ss. 163 oraz Autobio grafia J. S. Pelczara drukow ana w Praw ie Kan. 1966 ss. 100 i W ykaz treści Prawa Kan. za lata 1958— 1967 drukow any w tym że k w a rta ln i ku w r. 1968.
2 Por. I. G r a b o w s k i , Tygodn. W arszawski 1948 n r 20; St. B i s k u p s k i , A teneum Kapł., 48 (1948) 509—511; A. V e t u l a n i , K w ar talnik H istoryczny 56 (1948) 453—457; B. W i l a n o w s k i , Państw o i Praw o 3 (1948) z. 9—10, 116—117; K. K o r a n y i, Czasopistmo Praw no- -historyczne 2 (1949) 467—469); J. S a w i c k i , Collectanea Theolog. 23 (1952) 234—255 oraz Studia Żródłoznawcze (1963) 166—168, a także za granicą, np. M iscelanea Franc. 49 (1949) 630 oraz tamże 61 (1961) 501; Irenikon (1949) 213.
3 Por. Ocena działalności naukow ej ks. doc. Romana Joachima Bara prof. Leszka W i n o w s k i e g o z 28. X. 1970 r. — maszynopis w archiw um W ydziału Praw a Kan. ATK.
4 Por. Potrzeba i program opracowania polskiej bibliografii teologi cznej, A teneum Kapł. 52 (1950) 228—241.
L5] Biografia i bibliografia 9
zan a z tzw. p ro b le m a ty k ą fra n c isz k a ń sk ą, in icjo w an a w Polsce i za g ran icą, m u siała n a tej b ib lio g ra fii bazow ać i do niej sięgać. P od k re śla li ta k ż e recenzenci, iż ja k g d y b y „ubocznym osiągnięciem ” tej bib lio g rafii było „ u w y d a tn ie n ie zw iązków Ś lą sk a i P o m o rza z Pol s k ą ” o raz „poszerzenie naszych w iadom ości o p olskich s ta ro d ru k a c h ” 5.
A le b ezsp o rn ą i w yłączną zasługą O. p rof. B ara , zw łaszcza od 1968 ro k u , k ied y sta n ą ł n a czele S en ack iej K om isji B ibliograficz nej A .T.K., było su k cesy w n e w y d aw an ie, sam odzielnie lu b we w sp ó łau to rstw ie, polskiej b ib lio g ra fii n a u k teologicznych. Oprócz w y m ien io n ej w yżej b ib lio g ra fii w y d a n e j łącznie z prof. A. S ch le t- zem —• w ro k u 1972 u k a z a ła się w w y d aw n ictw ach A.T.K. P olska bibliografia teologii i p ra w a ka nonicznego za lata 1949— 1968 ss. 455 p rz y w sp ó ła u to rstw ie ks. p rof. R. Sobańskiego. T ak ąż biblio g ra fię za ro k 1969 w y d a ł O. prof. B ar łącznie z Ks. J. F ra n k o w skim n a A.T.K. w r. 1971 ss. 168. N astę p n ie sam odzielnie ta k ą ż b ib lio g rafię za ro k 1970 w y d a ł O. B ar n a A.T.K. w r. 1972 (ss. 80) i znów z Ks. p rof. S o b ań sk im P olską bibliografię n a u k kościel n y c h za r o k 1971 w y d a ł n a A.T.K. w r. 1973 (ss. 104), b y w spom nieć ty lk o p o z y cje n ajw ażn iejsze.
N iezależnie od tego — jego to zasłu g ą było (jako p rzew odniczą cego S en ack iej K om isji B ibliograficznej) in sp iro w a n ie w ielu in n y ch b ib lio g rafii (ja k n p . P ism a św., h isto rii K ościoła w Polsce i t.p.), k tó re su k c e sy w n ie p u b lik o w a ć zaczęło W y daw nictw o A .T.K .6
D latego n ie będzie żad n ej p rz e sa d y w stw ierd zen iu , iż b io rą c pod uw agę olbrzym ie zasługi O. p rof. B a ra w in ic jo w an iu i sam odziel ny m o p raco w an iu zaró w n o re tro sp e k ty w n e j ja k i bieżącej polskiej b ib lio g rafii p ra w a kanonicznego i in n y c h n a u k teologicznych — m ożna go n azw ać „o jcem ” i in sp ira to re m teo lo g iczn o -p raw n ej bi b lio g rafii polskiej.
b) P ra w o osobow e
Z obszernej d ziedziny kanonicznego p ra w a osobow ego — sferą szczególnego z a in te re so w an ia O. p rof. B a ra było od p o c zątk u jego n a u k o w e j działalności p ra w o zakonne. Liczne i b ard zo w arto ścio w e jego p u b lik a c je dotyczą p rzed e w szy stk im całościow ego o p ra co w an ia — zaró w n o w u ję c iu h isto ry czn y m , kod ek so w y m ja k i po
5 Por. Ks. M. Ż u r o w s k i , Trzydziestolecie pracy naukow ej ks. docenta dr Romana Joachima Bara, Praw o Kan. 12 (1969) n r 1—2, s. 344.
6 Por. O. Joachim R. Bar, Bibliografie w ydane przez Akadem ię Te- ologi Katolickiej, Collectanea Theolog. 50 (1980) fasc. IV s. 185—187.
soborow ym — całego p ra w a zakonnego w u ję c iu p odręcznikow ym (podręcznik akadem icki), k ilk a k ro tn ie w zn aw ia n y m i u zu p ełn ian y m , n a d to p ra w a 3-go zak o n u fran ciszk ań sk ieg o .
Zam ieszczona niżej b ib lio g ra fia szczegółow a jego p ra c — je d y n ie z d ziedziny h isto rii i d o k try n y p ra w a zakonnego zaw iera po n a d 20 pozycji, w ty m w iele obszernych, w szech stro n n ie u jm u ją cych całość z a g ad n ie ń p ra w a zakonnego pozycji książkow ych.
I tak , do n ajw cześn iejszy ch jego p u b lik acji, dotyczących zw łasz cza p a rty k u la rn e g o p ra w a fran ciszk ań sk ieg o , n a leż ą: T ercja rstw o fra n c iszk a ń sk ie — w w y d a n iu k siążk o w y m (K rak ó w 1945 ss. 131); S zk o ła seraficka, p o d rę c zn ik dla c zło n kó w trzeciego za k o n u św. F ranciszka z A s y ż u (W rocław 1948 ss. 148); o b szern a i w y czerp u ją c a m o n o g ra fia k w e stii szczegółow ej Z a k o n n ik poza kla szto rem , d ru k o w a n a w P o lo n ia S a c ra (W arszaw a 1958 ss. 82) ■— n ie p om i ja ją c in n y ch p o m n iejszy ch tego ty p u a rty k u łó w n au k o w y ch , ja k : O d n o w io n y obrzęd p ro fe sji za k o n n e j, Posoborow a o dnow a k la u zu r y m n isze k , N o w y obrzęd ko n se k ra c ji d ziew ic, Z m ia n a p rzep isó w o w y d a le n iu z za k o n u i t.p.
Z d zied zin y zaś całościow ych, p o d ręczn ik o w y ch p u b lik a c ji cało k sz ta łtu p ra w a zakonnego w ym ienić n a jp ie rw n ależy : P raw o sta n ó w doskonałości c h rześcija ń skiej K ościoła katolickiego (m ała po lig rafia , W arszaw a 1966 ss. 366), O zakonach. O osobach św iec kich (W arszaw a 1968 ss. 382), k tó re to p o d ręczn ik i u jm o w a ły je szcze tra d y c y jn ą , k o d ek so w ą d o k try n ę p ra w a zakonnego z n iezn a cznym i su g estiam i zm ian soborow ych.
P o n iew aż S obór W a ty k a ń sk i II w niósł i w dziedzinę p ra w a za konnego sw oiste „ a g g io rn a m e n to ” i zap ro p o n o w ał a n a w e t zapo c z ątk o w ał ..accom m odatam re n o v a tio n e m ” — O. p ro f. B a r p rz y g o to w a ł niezw łocznie do d ru k u (tym razem jeszcze n a m ałej poli grafii) now oczesny p o d ręcz n ik ,,P ra w o zak o n n e po Soborze W a ty k a ń s k im I I ” (W arszaw a 1971 ss. 264), b y ju ż w r. 1977 w ydać n a dużej p o lig rafii w y d a n ie 3-cie rozszerzone i u z u p ełn io n e n o w y m i posoborow ym i p rzep isam i p ra w o zak o n n e (W arszaw a 1977 ss. 342).
J e s t to p o d ręc zn ik ak ad em ick i w sto p n iu n ajw y ższy m god n y te go m iana. O prócz h isto rii poszczególnych zag ad n ień i in sty tu c ji, za w ie ra bow iem g ru n to w n y w y k ład całości p ra w a zakonnego, z u w zględnieniem zm ian soborow ych i posoborow ych — w d u c h u za łożeń nie ty lk o k an o n isty czn y ch , ale i teologiczno-biblijnych, w ła ściw ych poso b o ro w em u u jęciu i w y k ła d n i p ra w a kanonicznego. J e śli p o p rz ed n ie w y d a n ia tego p ra w a sta n o w iły w polskiej lite r a tu rze k an o n isty c zn ej ,.n ovum ” (n ik t bow iem d o tą d ta k ieg o całościo w ego p o d ręczn ik a n ie w ydał), to te n posoborow y k o m p le tn y w y k ła d p ra w a zak onnego s ta ł się w y b itn y m osiągnięciem i
[V] Biografia i bibliografia 11
przy sp o rzy ł O. p rof. B aro w i m iano p re k u rs o ra i w tej dziedzi n ie 7.
N iezm o rd o w an y w sw oich tw ó rczy ch in ic ja ty w a c h O. B ar n ie po p rz e sta ł je d n a k n a tym . Oto w r. 1979 w y d a je p o d sw oją re d a k cją i w sp ó łp ra cą in n y ch a u to ró w p ra c ę zb io ro w ą: K u doskonałości z a k o n n e j (ss. 221), w k tó ry m to dziele jeg o oddzielna p ra c a P ra k ty k a a d m in istra c y jn a w za k o n a ch (ss. 9— 97) stan o w i w k ła d isto t ny. Całość p o m y ślan a je s t ja k o „w p ro w ad zen ie do życia zak o n n e go” w o p arciu o d o k o n y w a n ą ciągle jeszcze odnow ę życia zak o n n e go, d o k o n y w an ą przez sam e zakony, oraz w łaściw ie p o ję ty i zm o d y fik o w a n y po soborze proces fo rm a c y jn y w zakonach. G dy do tego d o d am y p ełn e k o m p en d iu m p rzepisów p rak ty c zn y ch , p o d a n y ch w sposób ja s n y i m odelow y — to nie zdziw i nikogo fa k t, iż p u b lik a c ja ta sta ła się nieodzow nym ,,v adem ecum ” d la żeńskich i m ęskich zakonów w Polsce w dziele d o k o n y w an ej jeszcze odno w y k o n sty tu c ji zak o n n y ch i życia zakonnego w Polsce, ja k ró w nież w doniosłym — a często zb y t in d y w id u alisty c zn ie p o jm o w a n y m — procesie fo rm ac y jn y m .
W reszcie o s ta tn ie z s e rii ty c h dzieł to p ra c a p rz y g o to w a n a w sp ó l n ie z s. H. B ry g o łó w n ą i w y d a n a p rzez O. B a ra w r. 1979 p .t .: D roga rad ew a n g e lic zn y c h , w p ro w a d ze n ie do życia za ko n n eg o (ss. 430), z a w ie ra ją c e cen n e i n iezw y k le in s tr u k ty w n e w sk a z a n ia as- ce ty c z n o -p ra w n e o życiu z a k o n n y m 8.
C ało k ształt tego niezw ykłego d o ro b k u nau k o w eg o w dziedzinie p ra w a zakonnego (jeszcze przecież nie zam k n ięty !) d o k o n a n y przez O. B a ra — a dotyczący ta k p ra w a pow szechnego ja k i p a rty k u la r nego fran ciszk ań sk ieg o , ja k w reszcie fo rm acji i ascezy zak o n n ej — b udzić m u si zdziw ienie, zdu m ien ie i p y ta n ie : ja k m ógł tego doko n ać je d e n człow iek. P o zo stan ie zate m O. B a r i w te j dziedzinie polskiej k a n o n isty k i tw ó rc ą p io n iersk im i oryg in aln y m .
c) P ra w o b e a ty fik a c y jn e
B ardzo znaczący i isto tn y je s t ró w n ież w k ła d p ra k ty k i i p u b li cy sty k i n au k o w ej O. p ro f. B a ra w dziedzinę kanonicznego p ra w a b eaty fik acy jn eg o . D ziedzina ta w k an o n isty czn ej lite ra tu rz e p o l
7 Por. O. F. P a s t e r n a k , recenzja Prawo zakonne po Soborze W atykańskim II, Prawo Kan. 16 (1973) n r 1—2 s. 299 in.; t e n ż e , recenzja, Collectanea Theolog. 48 (1978) fasc. IV s. 199 i n.; M. Ż u- r o w s k i, Trzydziestolecie pracy naukow ej ..., Praw o Kan. 12 (1969) n r 1—2 s. 399 in.; por. też: Ks. M. M y r c h a , Ocena dorobku nauko wego Ks. doc. R. J. Bara z 22. II. 1966 i z 20. VIII. 1970 r., m aszy nopisy w Archiw um W ydziału P raw a Kan. ATK; Ks. M. W y s z y ń s k i , Ocena z 2. X. 1970 r. ■— tamże.
3 Por. O. F. P a s t e r n a k , recenzja Drogą rad ewangelicznych i Ku doskonałości zakonnej, Praw o Kan. 23 (1981) nr 1—2.
skiej b y ła bard zo uboga i d otyczyła najczęściej ogólnych, p odręcz n ik o w y ch k o m e n ta rz y k an o n isty czn y c h p ro c e d u ry b e a ty fik a c y jn ej. T ym czasem m nogość sp ra w w ielu polskich k a n d y d a tó w n a ołtarze, z b ie ra n ie i zabezpieczanie m a teria łó w , k tó re u m o żliw iły b y rozpo częcie lu b w znow ienie często z a n ied b an y ch lu b p rz e rw a n y c h p ro cesów — n a d to sw ego ro d z a ju p re s ja opinii pub liczn ej w k ie ru n k u p o su w an ia n ap rz ó d i sty m u lo w a n ia ty c h sp ra w w S tolicy św. — staw iała w okresie p o w o je n n y m k a n o n istó w p olskich w koniecz ności sp ro sta n ia te m u zap o trzeb o w an iu . O. p rof. B ar zaraz po w o j n ie w łączył się w te stu d ia i zabiegi z całym o ddaniem . J a k o w y b itn y p ra k ty k w p rz y g o to w y w a n iu procesów b ea ty fik a c y jn y ch , b ie rze u d ział w c h a ra k te rz e p ro m o to ra w ia ry w licznych procesach b ea ty fik a c y jn y ch , zw łaszcza n a te re n ie K rak o w a, ja k ró w n ież ja k o w icep o stu lato r sp ra w Sługi Bożej A nieli S a law y i bł. M aksym i lia n a K olbe w Polsce i w R zym ie, n a d to ja k o te o re ty k tego p ra w a p u b lik u je w iele a rty k u łó w n a u k o w y ch i in fo rm a c y jn y c h , u m o żliw iających in n y m k a n o n isto m w łączenie się w to dzieło.
M ożna sobie w yobrazić, ile p rak ty czn e g o tr u d u m u siał on w ło żyć w zb ie ra n ie rozproszonych po różnych arc h iw a c h zakonnych m a te ria łó w dow odow ych, ile m u siał przesłu ch ać św iadków , ja k sk rzętn ie m u sia ł zb ierać i sy stem aty zo w ać w szystko, co było n ie zbędne dla p rzy g o to w a n ia w n io sk u i w p ro w a d z e n ia sp raw y . O. B ar b y ł p rz e w id u ją c y : zabezpieczał m a te ria ły i zezn an ia dotyczące osób, k tó ry c h sp ra w y nie w chodziły jeszcze n a w o k an d ę, u p rz e dzał też i zabezpieczał d o k u m e n ta c ję w cześniej, zanim sp ra w a (np. bł. M ak sy m ilian a K olbe) stać się m ogła p rzed m io tem b a d a ń in s ta n cji kościelnych.
Do tego ty p u p u b lik a c ji n au k o w y c h zaliczyć należy jego obszer ne a rty k u ły : Proces b e a ty fik a c y jn y o. M a k sy m ilia n a K olbego (P ra wo K an. 1968), Ś m ie rć o. M a k sy m ilia n a K olbego w św ie tle p ra w a kanonicznego (P raw o K an. 1968 ss. 74), C zy k a to licy za m o rd o w a n i w obozach k o n c e n tra c y jn y c h są m ę c ze n n ik a m i (C ollectanea Theol. 1969), k tó re to p ra c e p u b lik o w a n e tak że za g ra n ic ą (po w łosku) p rz y g o to w y w a ły i p o su w a ły n a p rz ó d sp ra w ę b e a ty fik a c ji O. K ol bego, ro zp raszając w ątpliw ości najw yższych try b u n a łó w kościel nych.
Z ajm o w ał się też szczegółowo p rocesam i A nieli S alaw y, p isał fachow o o m ęczeństw ie K a ro lin y K ózków ny (P raw o K an. 1972 ss. 40), w y p o w iad a ł się w sp ra w ie b e a ty fik a c ji T eresy L edóchow skiej (Biul. Inf. Rzym ), o procesie k a n o n iz a c y jn y m św. S ta n isła w a (L’ Osserv. Rom . 1979), w reszcie w sp ra w ie b e a ty fik a c ji k ró lo w ej J a d w igi (Tyg. Pow sz. 1979), nie w sp o m in ając ju ż in n y ch p o m n iej szych.
N iezależnie od ty c h szczegółow ych sp ra w p u b lik o w a ł ciągle spe cjalistyczne a rty k u ły z z a k resu kan o n iczn ej p ro c e d u ry b e a ty fik a
[9] Biografia i bibliografia 13
cyjnej (U w agi na te m a t procesu b e a ty fik a c yjn eg o — A ten eu m kapł. 1957; P rzyg o to w a n ie do procesu de m iraculo — P raw o Kan. 1971; P rzy g o to w a n ie do rozpoczęcia procesu b e a ty fik a c yjn eg o w e dług n o w e j p ro c ed u ry P ra w o K an. 1974; L isty p o stu la c y jn e — P r a wo K an. 1976) — zw łaszcza zaś in fo rm o w a ł raz po ra z o stan ie p olskich sp ra w i ich za aw a n so w an iu w T ry b u n a ła c h rzy m sk ich (P olskie procesy ka n o n iza c y jn e i b e a ty fik a c y jn e — Ruch. Bibl. 1958; P olskie sp ra w y ... w K o n g reg a cji dla S p ra w Ś w ię ty c h — Biul. Tow. ... 1975 oraz P ra w o K an. 1975).
N ie będzie p rz e sa d y w stw ie rd zen iu , iż w sp ra w a c h ty c h w po w o jen n ej Polsce s ta ł się O. B a r g łó w n y m in sp ira to re m i a n im a to re m p ra w ie w szy stk ich sp ra w b ea ty fik a c y jn y ch , in icjo w an y c h lu b k o n ty n u o w a n y c h w ty m okresie. W y stęp o w ał n a sp ecjalisty czn y ch sym pozjach, in stru o w a ł w iele osób za k o n n y ch i d u ch o w n y ch die cezjaln y ch u siłu jący ch rozpoczynać tego ty p u p ra c e w zak o n ach i diecezjach. B ył d o ra d c ą i o p in io d aw cą fach o w y m o d nośnych in s ta n c ji kościelnych. S am fo rm u ło w a ł „ v o ta ”, op in ie w w ielu sp ra w ach, a a k ta ty c h sp ra w w R zym ie, noszących często jego n a zw i sko, są i b ę d ą n a to p rz e k o n y w u ją c y m dow odem . N ad to w sw ojej p ra c y d y d a k ty czn ej (zw łaszcza n a k u rs ie d o k to rsk im A.T.K.) p rz y g o to w y w ał licznych k o n ty n u a to ró w tego ty p u m ało efek to w n y ch , a ja k ż e nieod zo w n y ch stu d ió w kościelnych.
J e śli z a te m szczycim y się w ty m o k resie w y n iesien iem n a o łta rz e o. M ak sy m ilia n a — n ie m a ła w ty m zasłu g a O. p ro f. B ara.
d) H isto ria p ra w a k an o n iczn eg o
Z a in te re so w a n ia h isto rią p ra w a kanonicznego i k an o n iczn y ch in sty tu c ji k ościelnych są w życiu O. p rof. B a ra ta k sta re , ja k cała jego k a rie ra n au k o w a. Od n ich zaczynał sw oje stu d ia k a n o n isty - czne w e L w ow ie, uczęszczając n a se m in a ria sław n y ch p ro feso ró w (J. U m ińskiego, M. W yszyńskiego), im też, a k o n k re tn ie polsk iem u p ra w u sy n o d aln e m u pośw ięcił sw oją p ierw szą ro z p ra w ę n a u k o w ą (p raca d o k to rsk a w R zym ie) R ela tio n es in te r religiosos e t episco- p u m iu x ta c o n stitu tio n e s P o lo n a ru m Synodorum , u sq u e ad 1420 a n n u m , w y d a n ą d ru k ie m w K ra k o w ie w 1940 r .9
Po te j lin ii idzie dalsza ro z p ra w a pośw ięcona synodom b isk u p a przem y sk ieg o J. S. P elczara, o d b y w a n y m w o kresie ro zb io ró w pol sk ich , dnukoiw ana w A te n e u m K apł. w 1950 r. o ra z ro z p ra w a p o
8 Przebadał w niej A utor ok. 70 statutów synodalnych i olbrzy mią literatu rę przedm iotu, co zostało wysoko ocenione przez recen zentów. Por. A. P e t r a n i, Ateneum Kapł. 38 (1938) s. 393—394; M. Ż u r o w s k i , dz. cyt. s. 341 in.
św ięcona n ie z n a n e m u ręk o p iso w i sta tu tó w sy n o d aln y ch b isk u p a krak o w sk ieg o J. K o n arsk ieg o z 1509 r., d ru k o w a n a w „P o lo n ia S a c ra ” w 1951 r. B a d a n ia m i ty m i i p u b lik a c ja m i w niósł O. prof. B a r zn aczny w k ład w dzieło b a d a ń u sta w o d a w stw a synodalnego w Polsce, zw łaszcza do b a d a ń prof. J. S aw ickiego — u z u p ełn iając w y d an e przez niego s ta tu ty sy n o d aln e J. K onarskiego.
A le dziedziną szczególnego za in te re so w an ia O. p ro f. B a ra stała się h isto ria zg ro m ad zeń i in s ty tu tó w zak onnych, zw łaszcza istn ie ją cy ch i d zia łający ch w Polsce, d o tą d przez nikogo n ie p o d ję ta i n ie o p racow ana. B a d a n ia te, w y m ag ające ż m u d n y c h i ja k ż e czaso ch ło n n y ch k w e re n d arc h iw a ln y c h w a rc h iw a c h i b ib lio te k a c h za konn y ch , w łączył O. B a r w cykl p u b lik a c ji P raw o sta n ó w d o sko nałości w Polsce, w k tó ry c h to p u b lik a c ja c h — w o p arciu o p rz e k azy źródłow e — u k a z a ł nie ty lk o genezę w ielu p olskich zg ro m a dzeń żeńskich, p o w stały c h lu b d ziałający ch w Polsce, ale tak że u p o rząd k o w ał ich p a rty k u la rn e u staw o d aw stw o (k o n sty tu cje), od d a ją c ty m sam y m zg ro m ad zen io m ty m n ieocenioną przysługę. W ie le bow iem z ty c h o p rac o w a n y ch przez O. B a ra zg ro m ad zeń m ogło d zięki n iem u u b ieg ać się o z a tw ierd z en ie S tolicy św ., u zy sk ać „de k r e t p o c h w a ln y ” — a p ra w ie w szystkie m ogły w sposób p ra w i dło w y p rz y stą p ić po S oborze W a ty k a ń sk im II do w łaściw ie po ję te j odnow y sw ojego u staw o d aw stw a.
Z am ieszczona niżej b ib lio g ra fia p ra c nau k o w y ch . O. B a ra w y szczególnia w szy stk ie tego ty p u p u b lik a c je i n ie sposób je tu w y liczać. W arto je d n a k n ad m ien ić, że jego obszerne, często m ono g raficzn e stu d ia dotyczą ta k ic h zgro m ad zeń ja k : S io stry P re zen tk i, S e ra fitk i, S łużebnice S erca Jezusow ego, S io stry M.B. M iłosierdzia, B e n e d y k ty n k i — S a m a ry ta n k i, O bliczanki, M isjo n a rk i św. R odziny, F ra n c isz k a n k i od C ierpiących, S io stry św. T e resy od D zieciątk a J e zus, S io stry S e rc a n k i i in. J e s t to, ja k w id ać z tego k ró tk ie g o ze sta w ien ia , o lb rzy m ia se ria w ydaw nicza, k tó ra d a ła początek i w znacznej m ierze n au k o w o w y św ietliła genezę oraz p ra w o p a rty k u la rn e całego szeregu zg ro m ad zeń żeńskich w Polsce. N ie je s t to dzieło skończone, ale O. B a r sw oim i stu d ia m i p rzy g o to w ał i za in te re so w a ł cały zespół osób zakonnych, k tó re po o d b y ty ch pod jeg o k ie ru n k ie m stu d ia c h k o n ty n u o w a ć b ę d ą to dzieło. M a ją bo w iem p rz e ta rte d ro g i oraz u k a z a n ą m eto d ę tego ty p u b a d a ń n a ukow ych.
N ie m ożna pom in ąć ró w n ież całego szeregu szczegółow ych stu d ió w O. B a ra (zam ieszczonych w w ykazie b ib lio g rafii) dotyczących p o lsk ich zakonów żeńskich w d a n y m o k resie h isto ry czn y m , no w y ch fo rm „ stan ó w doskonałości”, zgrom adzeń bezh ab ito w y ch , r u ch u relig ijn eg o k o b ie t w X IX w ie k u w Polsce, a n a w e t k a to li ków św ieckich w X III w ieku. Ile zaś u słu g sw oim i p u b lik a c ja m i o d d ał O. B a r różnego ty p u stow arzyszeniom te rc ja rs k im m ężczyzn
i k o b ie t — zaró w n o w sw oim p o d ręc zn ik u O zakonach. O osobach św ieckich , ja k i w szeregu p u b lik a c ji h isto ry czn y ch — n ie sposób tu szczegółow o, w yliczać. D otyczy to ta k ż e szeregu h ase ł o poszcze gólnych zg ro m adzeniach, o p raco w an y ch przez O. B a ra dla E ncy k lo p ed ii K ato lick iej KUL, ja k ró w n ież a rty k u łó w o p olskich zgro m ad zen iach zak o n n y ch , d ru k o w a n y c h w n au k o w y c h czasopism ach z agranicznych, ja k w reszcie w obszernej p ra c y zbiorow ej, w y d an ej pod jego re d a k c ją p.t. Z a k o n y św . F ranciszka w Polsce w latach 1772— 1970, k tó ra w 3-ch to m ac h (ss. 258, ss. 262, ss. 302) gro m ad zi o lb rzy m i i cen n y m a te ria ł h isto ry czn y zgrom adzeń fra n c isz k a ń sk ich w Polsce (rok w yd. 1978).
T e je d n a k b a d a n ia h isto ry czn e d a ły n iew y c z e rp an e m u w in ic ja ty w a c h O. p rof. B aro w i zap o czątk o w an ie n ow ej serii w ydaw niczej źródeł polskiej ascezy z ak o n n ej, czyli serii w y d aw n ic tw z b ie ra ją cych i p u b lik u ją c y c h różnego ty p u pism a, rozw ażan ia ascetyczne, n o ta tk i duchow e w y b itn y c h założycieli zakonów m ęsk ich i żeńskich o raz osób z ak o n n y c h o w y b itn e j doskonałości zak o n n ej, k a n d y d a tó w n a ołtarze. P rzy św ieca ła t u O. B a ro w i n ie ty lk o tro s k a o zabezpieczenie ty c h cenn y ch d o k u m e n tó w duchow ości zak o n n ej pol skiej, ale ta k ż e u k a z a n ie p ra k ty c z n y c h w zorów fo rm a c y jn y c h dla szerokich rzesz osób za k o n n y c h n a przyszłość.
P u b lik a c je te dotyczą n ie ty lk o św. F ra n c isz k a z A syżu i jego 3-go z a k o n u (r. 1948), ale tak ż e w y b o ru pism Sługi Bożej S alaw y (r. 1958), S. B olesław y L a m e n t (założycielki S ió str M isjo n are k św. R odziny), k o n fe re n c ji ascetycznych błog. O. M ak sy m ilian a K olbego (1976 ss. 460), n o ta te k duch o w y ch S. Ire n y D ziew ałto w sk iej-G in - to w t (siostry E u c h a ry stk i) itp.
G dy do tego d o d am y liczne b io g ram y osób zakonnych, p u b lik o w an e w en cy k lo p ed iach k ra jo w y c h i zag ran iczn y ch o raz w fo rm ie arty k u łó w , a ta k ż e a rty k u ły in fo rm a c y jn e o ró żn y ch zgrom adze n iach zak onnych, n ie w y m ien io n y ch w yżej, a w yliczonych w zam ie szczonym poniżej w y k azie b ib lio g ra ficz n y m — to w p rzy b liżen iu m ożem y sobie w y ro b ić pogląd o ogrom ie p ra c y n au k o w ej O. prof. B a ra w z a k resie stu d ió w n a d źró d łam i in sty tu c ji i ascezy zak o n nej.
C h y b a też do tego ty p u b a d a ń źródłow ych — ale ju ż n ie ty lk o in s ty tu c ji zak o n n y ch , lecz w szy stk ich z m arły ch i żyjących k a n o - n istó w p olskich ■— n ależ y zaliczyć w y d a n e o statn io pod re d a k c ją O. p rof. B a ra d w u to m o w e dzieło P olscy kanoniści (1981 r., ss. 284, ss. 281), w k tó ry m sam O. B a r , je s t a u to re m w iększości b io g ra m ów , a k tó re to dzieło „ocala od z a p o m n ien ia” sylw etki, życie i dzieła w y b itn y c h k a n o n istó w polskich.
W całokształcie tw órczości n a u k o w e j. O. p rof. B a ra nie w y m ie n ia m ju ż jego szerokiej p u b lic y sty k i p o p u la rn o -n a u k o w e j, sp ra w o zdaw czej i re cen zy jn ej, k tó re j pośw ięcał w iele czasu i m iejsca od
pierw szy ch la t sw oich z a in te re so w a ń p isa rsk ic h aż do chw ili obec nej. J e s t to o lb rzy m ia k a r ta do zasługi w ielkiego n a u k o w ca — ty m razem ja k o k a p ła n a i duszp asterza, z a k o n n ik a fran ciszk ań sk ieg o nie tracąceg o n ig d y z oczu pow inności p a sto ra ln y c h i ew an g elizacy j nych. B ył n au kow cem , p ro feso rem , w y d aw cą i re d a k to re m , o rg a n iz a to re m p ra c y n au k o w e j i a d m in istra to re m , p rzełożonym i in s tru k to re m — a zaw sze n iezm o rd o w an y m poszukiw aczem i b a daczem z a sta n y ch p o m n ik ó w k u ltu ry , b y je w ydobyć n a św iatło, w łaściw ie z in te rp re to w a ć i p rzek a zać potom nym .
D la tych, k tó rz y Go zn ali bliżej, pozo stan ie O. p rof. B a r w zorem „b e n e d y k ty ń sk ie j p rac o w ito ści” , osobistej praw ości, skrom ności i fran c isz k a ń sk iej p o k o ry — ja k o człow iek, a ja k o n au k o w iec — h ero iczn y m w zorem rzetelności i pracow itości, tru d n e j w p ro st do n aślad o w an ia.
N iech d o b re zdrow ie, k tó re g o cały zespół kolegów i uczniów M u życzy z okazji Jeg o Ju b ile u sz u naukow ego, pozw oli M u zrealizow ać w szystkie n u rtu ją c e Go jeszcze tw ó rcze in ic ja ty w y i o publikow ać jeszcze w iele dzieł d la ch w ały n a u k i polskiej 10
2. B ibliografia
Prace n a u k o w e i po p u la rn e o. B ara ogłoszone d r u k ie m : 1932
1. K a to lic y na szańce (o p ra w ie m ałż.). R ycerz N iep o k alan ej 11 (1932) 7— 9, 42—46.
2. K ro n ik a m isy jn a . N asi m isjo n a rze w Japonii. P o ch o d n ia S e ra fic k a 7 (1932) 156— 158.
3. K ro n ik a m isy jn a . P o ch o d n ia S eraf. 7(1932) 185— 187. 4. K r o n ik a m isy jn a . Japonia — M ugenzaino Sono. P o ch o d n ia Se ra f. 7(1932) 222—224.
P r z e d r u k : K a le n d a rz R ycerza N iep o k alan ej n a ro k 1933, N iepo k a la n ó w 1932 s. 111— 114.
5. Z w ycięstw o . R ycerz N iep o k alan ej 11(1932) 238—239.
6. P rzeczucie czy laska Boża? W : K a le n d a rz R ycerza N iep o k a lan ej n a ro k 1933, N iep o k alan ó w 1932 s. 57— 58.
10 Nadmienić należy nadto, że O. prof. B ar jest od 1948 r. człon kiem koresp. Tow. Nauk. KUL; w 1978 r. otrzym ał nagrodą naukow ą II stopnia M inistra Szkołn. Wyższego i Techn.; w spółpracuje z Red. Encyklopedii K atolickiej w Lublinie; w spółpracuje z Red. Dizionario degli istitu ti di perfezione, Roma; nadto w r. 1978 za całokształt pracy naukowej otrzym ał nagrodę naukow ą im. W łodzimierza Pietrzaka w Warszawie. Częściową hibliografię jego prac naukow ych zamieścili: Ks. prof. M. Ż u r o w s k i , dz. cyt., Praw o Kan. 12 (1969) n r 1—2 sis. 339 in. oraz Ks. prof. M. F ą k a, Księga Pam iątkowa X X -lecia A.T.K., W arszawa 1976 (praca zbiorowa) s. 264 in.
[13] Biografia i bibliografia 17
1934
7. W alka. R ycerz N iep o k alan ej 13(1934) 200—201. 1936
8. N ig d y nie je s t za późno. R ycerz N iep o k alan ej 15 (1936) 103. 1938
9. Br. B o n ifa c y P o rę b sk i k le r y k naszego za k o n u (1911—1930). W iadom ości z P ro w in c ji OO. F ra n c isz k a n ó w w Polsce 8 (1938) 89—94.
1939
10. Z n a szych m isji. P o ch o d n ia S e ra fic k a 14 (1939) 24-—-25. 11. Z n a szych m isji. P o c h o d n ia S eraf. 14 (1939) 50— 51. 12. K to w in ien ? P o ch o d n ia S eraf. 14 (1939) 85— 86. 13. Z n a szych m isji. P o ch o d n ia S eraf. 14 (1939) 86—89.
14. O d p u sty p rzy w ią za n e do D rogi K rzy żo w e j. P o ch o d n ia S eraf. 14 (1939) 113— 115.
15. N a jw ię k sza radość dziecka. P o ch o d n ia S eraf. 14 (1939) 140— —141.
16. Z n a szy ch m isji. C hiny. H in g a n fu . P o ch o d n ia S eraf. 14 (1939) 151— 152.
17. P ietas erga B .M .V . PU Papae X I. M iles Im m a c u la ta e 2 (1939) 43— 47, 52.
18. W b la sku k a p ła ń stw a . P o ch o d n ia S era f. 14 (1939) 173. 19. S zc zę śliw y k to m ia ł dobrą m a tk ę . P o ch o d n ia S eraf. 14 (1939)
2 1 0— 2 1 1.
20. Z n a szy c h m isji. A fr y k a . Ndola. P o ch o d n ia S eraf. 14 (1939) 218—219.
21. P apież P ius X (w 25-tą rocznicę śm ierci). P o ch o d n ia S eraf. 14 (1939) 230— 233.
1940
22. R ela tio n es in te r religiosos e t e p isco p u m iu x ta co n stitu tio n es p o lo n a ru m sy n o d o ru m u sq u e ad 1420 a n n u m . C racoviae 1940 T y- pis „Pow ściągliw ość i P ra c a ” 8° ss. 95.
1945
23. T ercja rstw o fra n c iszk a ń sk ie . K ra k ó w 1945 K sięg. S te fa n a K am iń sk ieg o 8° ss. 131.
1946
24. (re d a k c ja całości, a u to r w stęp u ) S e r a fic k im szla kiem . R o z m y ślania dla sió str III za k o n u św . F ranciszka. - K ra k ó w 1946 S tow arz. „ P rz y sta ń S p ołeczna” 8° ss. 114. / '
h
W
1947
25. T ro sk i i zadania tercjarstw a. P o ch o d n ia S e ra fic k a 15 (1947) 5—7.
26. S k ła d k i. P o ch o d n ia S era f. 15 (1947) 47.
27. C zy zakła d a ć n o w ą kongregację? P ochodnia S eraf. 15 (1947) 69—70.
28. P rzez u g o ry życia. P o chodnia S eraf. 15 (1947) 82— 83, 88. 29. Zebrania. J a k o d b yw a ć m iesięczne zeb ra n ia kongregacji? P o ch o d n ia S eraf. 15 (1947) 92— 93.
30.K sięg i kongregacji. P o ch o d n ia S eraf. 15 (1947) o k ład k a n u m e r u n a m aj s. 2— 3.
31. W y k a z treści „ A te n e u m K a p ła ń skieg o ” za lata 1909— 1939 u ło żo n y na sposób bibliografii. A te n e u m K apł. 47 (1947) 220—224, 325— 328, 484—493; 48(1948) 99— 104, 201— 208, 305—312, 405— 416, 519— 525; 49(1948) 90— 99, 201—208, 309— 312, 409— 416, 517— 524; 50(1949) 97—104, 201— 208, 305— 312, 409— 416, 507—516; 51(1949) 109— 112, 201—208, 300—304, 390— 400, 499— 501; 52(1950) 316—324.
32. K to m o że być p r z y ję ty do trzeciego za k o n u ? P o ch o d n ia S eraf. 15 (1947) 182— 183.
33. K ongregacja S ió str p r z y bazylice OO. F ra n ciszka n ó w w K ra kow ie. P o ch o d n ia S eraf. 15 (1947) 192.
34. D ziałalność trzeciego za ko n u . P o ch o d n ia S eraf. 15 (1947) 236— —238.
35. (razem z o. W. Z m arzem ) P olska bibliografia p ra w a ka n o n i cznego od w y n a le zie n ia d r u k u do 1940 ro ku . Tom II za la ta 1800— — 1940. L u b lin 1947 To w arz. N auk. K atol. U niw . Lubel. 8° ss. 355.
36. A n ie la Salaw a. N o w e n n a do T ró jc y P rzen a jśw . K ra k ó w 1947 OO. F ran c isz k a n ie 16° ss. 4. Liczne p rz e d ru k i w la ta c h nast.
1948
37. D ziałalność trzeciego za k o n u (w sk a za n ia p ra k tyczn e). Pochod n ia S e ra fic k a 16 (1948) 15— 16.
38. G łęb iej i raźniej. P o ch o d n ia S eraf. 16 (1948) 61—62.
39. R e c .: P a n z ra m B., G eschichtliche G ru n d la g e n d e r alte ste n schlesischen P fa rro rg a n isa tio n , B reslau 1940. —■ N asza Przeszłość 4 (1948) 354—355.
40. Bł. J o la n ta p a tro n k a W ielko p o lski, n o w en n a . G niezno 1948 OO. F ra n c isz k a n ie 16° ss. 4.
41. S zk o ła sera ficka , p o d rę c zn ik dla c zło n kó w trzeciego za k o n u św . F ranciszka z A sy żu . W rocław b.r. (1948) OO. F ran ciszk a n ie 16° ss. 148, 3 nlb.
42. (razem z o. Z. W łodarczykiem ) S w . F ra n ciszek z A s y ż u i jego trzeci za k o n (d o k u m e n ty osta tn ich p a p ieży), ze b ra ł i p rz e tłu m a
[15] Biografia i bibliografia 19
czył ... W rocław — K ra k ó w 1948 OO. F ra n c isz k a n ie 8° ss. 92, 3 nlb. 43. O rganizacja Z ja zd ó w T o w a rzy stw a Teologicznego. A te n e u m K apł. 49(1948) 62—63.
Zob. n a d to poz. 31.
1949
44. Z F ran ciszko w eg o o rsza k u (J u s ty n a W alter). P o ch o d n ia S eraf. 17 (1949) 12— 13.
45. (opracow ał) F ra n ciszek Ś w iątek , W blaskach anioła (A n iela Salaw a), w yd. trzecie p rzy g o to w ał do d ru k u ... K ra k ó w 1949 W yd. M ariack ie 8° ss. 176.
46. P o k o d e kso w e u sta w o d a w stw o kościelne o sa k ra m e n ta c h św ię tych. W y k a z źró d eł u sta w o d a w c zy c h (1918— 194.8). A te n e u m K apł. 50(1949) 355— 361.
47. P o lska bibliografia p ra w a ka nonicznego za lata 1941— 1947. R oczniki T eolog.-K anoniczne 1(1949) 477—487.
Zob. n a d to poz. 31.
1950
48. S y n o d y b isk u p a p rze m y sk ie g o Jó ze fa S eb a stia n a Pelczara. A te n e u m K apł. 52 (1950) 198— 210.
49 (razem z o. R. G u staw em ) P otrzeba i p ro g ra m opracow ania p o lsk ie j b ib liografii teologicznej. A te n e u m K apł. 52 (1950) 228— 241.
50. K o rzen ie św iętości. P o ch o d n ia S eraf. 18 (1950) 238— 239. Zob. n a d to poz. 31.
1951
51. N ie zn a n y rę k o p iśm ie n n y odpis s ta tu tó w syn o d a ln y c h k r a k o w sk ic h b isk u p a Jana K o n a rskieg o z 1509 ro ku . P o lo n ia S a c ra 4 (1951) 81—84.
1956
52. S.p. K s. P rof. D r J a n W ła d y sła w K r ze m ie n ie c k i (1887— 1956). P olonia S a c ra 9 (1956) 217— 222.
1957
53. U w agi n a te m a t procesu b e a ty fik a c yjn eg o . A te n e u m K apł. 54(1957) 293— 299.
1958
54. K la szto r k la u z u r o w y w e d łu g k o n s ty tu c ji pap. P iusa X I I „Sponsa C h risti” (1950 r.). C u rre n d a , pism o urzęd o w e diec. T a rn o w skiej 108(1958) 79— 88, 142— 155. Odb. T a rn ó w 1958 ss. 24.
55. N a jsta rsze d o k u m e n ty Z g ro m a d zen ia P a n ien P rezen tek. N a sza P rzeszłość 7 (1958) 277— 198. Odb. K ra k ó w 1958 ss. 22.
56. Z g ro m a d zen ie P a n ien O fiarow ania N. M a ryi P. i jego u sta w y (1627— 1955). P o lo n ia S a c ra 10 (1958) n r 1 s. 219— 251. Odb. W a r szaw a 1958 ss. 33.
57. (razem z o. A. W ojtczakiem ) A n ie la Salaw a, D zien n ik. P rz y g otow ali do d ru k u ... N asza P rzeszłość 8(1958) 355— 406. N adb. ss. 52.
58. P olskie procesy ka n o n iza c y jn e i b e a ty fik a c y jn e . R uch. B iblij. i L itu rg . 11 (1958) 418—447. N adb. K ra k ó w 1958 ss. 30.
59. Z a k o n n ik po za kla szto rem . P o lo n ia S a c ra 10 (1958) n r 2 s. 83—164. Odb. W arsza w a 1958 ss. 82.
60. K o d e k s p ra w a ka nonicznego a k o n s ty tu c je z a k o n u OO. F ra n ciszkanów . P ra w o K an o n iczn e 1 (1958) 309— 326. N adb. ss. 18.
61. P o lska bibliografia p ra w a ka nonicznego za lata 1941—1956. P ra w o K anon. 1 (1958) 387— 437. Odb. W arszaw a 1958 ss. 53.
1959
62. Z d ziejó w zg ro m a d zen ia p a n ie n p re ze n te k . N asza Przeszłość 10 (1959) 209— 245. Odb. K ra k ó w 1959 ss. 37.
63. (razem z k le ry k a m i franciszk.) W y k a z treści „ R u ch u B ib lij nego i L itu rg ic zn e g o ” (1948— 1957). R u ch B iblij. i L itu rg . 12 (1959) 605— 644. Odb. K ra k ó w 1959 ss. 40.
64. (razem z k le ry k a m i franciszk.) W y k a z treści dziesięciu rocz n ik ó w (1948—1958) „Polonia Sacra”. P ra w o K anon. 2 (1959) n r
1—2 s. 457— 477. Odb. W arszaw a 1959 ss. 21.
65. Z d ziejó w w yc h o w a n ia d ziew c zą t w d a w n e j Polsce (Z a kła d P anien P r e z e n te k w K ra ko w ie). P ra w o K anon. 2 (1959) n r 3— 4 s. 313—339. N adb. ss. 27.
1960
66. (razem z o. W. Z m arzem ) P olska bibliografia p ra w a ka n o n icz nego od w yn a le zie n ia d r u k u do 1940 r. T om I od w y n alezien ia d ru k u do 1799 r. L u b lin 1960 T ow arz. N auk. K U L 8° ss. 284.
67. R e c .: M y rch a M., E k sk o m u n ik a, W a rszaw a 1959; tenże, In - te rd y k t, W a rsz aw a 1960; ten że, D epozycja i d eg ra d a c ja , W arszaw a 1961. — P ra w o K an o n . 3 (1960) n r 3—4 s. 396— 397.
1961
68. P olskie za k o n y . P ra w o K anon. 4 (1961) 421—592. Odb. W a r szaw a 1961 ss. 172.
1963
69. Z g ro m a d zen ie sió str s e r a fite k 1881— 1961. P ra w o K anon. 6 (1963) 75— 211. Odb. W arszaw a 1963 ss. 137.
70. U dział P o lski w lite ra tu rze fra n c iszk a ń sk ie j (bibliografia). S tu d ia Theolog. V a rsa v ie n sia 1 (1963) n r 1 s. 215—282, 288; 4(1966)
[17] Biografia i bibliografia 21
n r 1 s. 339— 357, n r 2 s. 365— 378; 5(1967). n r 1 s. 247— 288, n r 2 s. 181— 224; 6(1968) n r 1 s. 343— 407v n r 2 s. 263—353; 7(1969) n r 1 s. 203— 295, n r 2 s. 339—421. N adb. ss. 525.
1964
71. A n ie la Salaw d,\ n o w e n n a do T ró jcy P rzen a jśw . D etro it, Mich. 1964 0 0 . F ra n c isz k a n ie 16° ss. 10.
1965
72. Praca n a u k o w a W y d zia łu P raw a K anonicznego (A T K ) w la ta ch 1954—1964. W arszaw a 1965 A k a d e m ia Teol. K ato lick iej 8° ss. 163.
73. Z d zie jó w n o w y c h fo r m o rg a n iza cyjn yc h sta n ó w doskonałości w Polsce. P ra w o K anon. 8(1965) n r 3—4 s. 189—213. N adb. ss. 25.
1966
74. P raw o sta n ó w doskonałości ch rześcija ń skiej K ościoła ka to lic kiego. W a rszaw a 1966 A k ad em ia Teol. K ato lick iej 8° ss. 366.
75. N a jsta rsze k o n s ty tu c je zg ro m a d zen ia słu żeb n ic Serca Je zu so wego. R oczniki T eolog.-K anon. 13 (1966) zesz. 5 s. 21— 27.
76. (przygotow ał do w yd. i ze b ra ł bibliogr.) A u to b io g ra fia Jó ze fa S eb a stia n a Pelczara. P ra w o K anon. 9 (1966) n r 1—2 s. 213— 312. N adb. ss. 100.
77. (razem z o. A. P aw ickim ) C zy te n sa m ty tu ł n iew a żn o ści m a ł żeń stw a ? P ra w o K anon. 9 (1966) n r 1—-2 s. 355—356.
78. R o zw ó j sta n ó w doskonałości w Polsce, V. Z g ro m a d zen ie M a t k i B o żej M iłosierdzia (1862— 1962) P ra w o K anon. 9 (1966) n r 3— 4 s. 27— 184. N adb. ss. 158.
79. Z a rzą d zen ia S to lic y A post. P ra w o K anon. 9 (1966) n r 3— 4 s. 409— 413.
80. S p ra w o zd a n ie z p o sied zeń n a u k o w y c h W y d zia łu P raw a K a n o nicznego A T K w r o k u akad. 1965/66. P ra w o K anon. 9 (1966) n r 3—4 s. 415—420.
81. R e c .: P u g łiese A., I tr e esam i canonici d elle c a n d id a te alia v ita religiosa, M ilano— R om a 1964. — P ra w o K anon. 9 (1966) n r 3—4 s. 444.
Zob. n a d to poz. 70.
1967
82. R o zw ó j sta n ó w doskonałości w Polsce, V I. P o czą tki zg ro m a dzen ia sió str b e n e d y k ty n e k sa m a ry ta n e k . P ra w o K anon. 10 (1967) n r 1—2 s. 143— 192. N db. ss. 50.
83. R ec.: Szelęgiew icz A., E d m u n d B o jan o w sk i i jego dzieło, P o zn a ń — W arszaw a—L u b lin 1966. — P ra w o K anon. 10 (1967) n r 1— 2 s. 396— 397.
84. R o zw ó j sta n ó w doskonałości w Polsce, V II. Z g ro m a d zen ie sióstr oblicza n ek (1888—1958). P ra w o K anon. 10 (1967) n r 3—4 s. 79— 123. N adb. ss. 45.
85. S p ra w o zd a n ie z p o sied zeń n a u k o w y c h W y d zia łu P raw a K a nonicznego A T K w r o k u akad. 1966167. P ra w o K an o n . 10 (1967) n r 3— 4 s. 399— 404.
86. N o w e za sa d y k o rzy sta n ia z odpustów . C ollectanea Theolog. 37 (1967) n r 2 s. 97— 104.
87. R u ch re lig ijn y k o b ie t w X I X w ie k u na ziem ia ch polskich. C ollectanea Theolog. 37 (1967) n r 3 s. 165— 177.
88. Praca nad re w izją k o d e k su p ra w a kanonicznego. C ollectanea Theolog. 37 (1967) n r 3 s. 178.
1968
89. J u b ile u sz ks. prof. M ariana M yrch y. P ra w o K anon. 11 (1968) n r 1— 2 s. 315— 319.
90. Proces b e a ty fik a c y jn y O. M a k sym ilia n a K olbego. P ra w o K a non. 11 (1968) n r 1—2 s. 351— 354.
91. S e m in a riu m n a u k o w e ka n o n istó w . C ollectanea Theolog. 38 (1968) fase. 1 s. 187— 188.
92. Ś m ie rć O. M a k sy m ilia n a K olbego w św ietle p ra w a ka n o n icz nego. P ra w o K anon. 11 (1968) n r 3—4 s. 81— 154. N adb. ss. 74.
93. R ec.: S aw icki J., B ib lio g ra p h ia sy n o d o ru m p a rtic u la riu m , Ci~ v ita s V a tic a n a 1967. — P ra w o K anon. 11 (1968) n r 3— 4 s. 315— — 317.
94. Z a k o n y że ń sk ie w Polsce w 1967 r. P ra w o K anon. 11 (1968) n r 3— 4 s. 343—357.
95. W y k a z treści dziesięciu ro c zn ik ó w (1958—1967) k w a rta ln ik a „Prawo K a n o n iczn e”. P ra w o K anon. 11 (1968) n r 3—4 s. 359— 371.
96. O zakonach. O osobach św ieckich. W arszaw a 1968 A k ad em ia Teol. K atol. 8° ss. 382.
97. Z gon O. B ern a rd in o R izzi O FM Conv. C o llectanea Theolg. 38 (1968) fasc. 4 s. 158.
98. R e c .: P ra g e r M., D ie religiösen F ra u e n o rd e n , A sc h affen b u rg 1968. — C o llectanea Theolog. 38 (1968) fasc. 4 s. 220— 221.
Zob. n a d to poz. 70.
1969
99. R o zw ó j sta n ó w doskonałości w Polsce, V III. Z g ro m a d zen ie sió str m isjo n a re k św. R o d zin y (1905—1959). P ra w o K anon. 12 (1969) n r 1— 2 s. 35— 118. N adb. ss. 84.
100. R e w izja o d p u stó w za k o n ó w i sto w a rzyszeń . P ra w o K anon. 12 (1969) n r 1— 2 s. 137—146. N adb. ss. 10.
101. R ec.: S im eon a S. F am ilia, De v ita religiosa d o cu m en ta se- lecta, R om ae 1967. — P ra w o K anon. 12 (1969) n r 1—2 s. 351— 352.
[19] Biografia i bibliografia 23
102. N o w y w y k a z o d p u stó w (E n ch irid io n in d u lg en tia ru m ). P ra w o K anon. 12 (1969) n r 3— 4 s. 79— 94. N adb. ss. 16.
103. N o w e fo r m y zrze sze ń k a to lik ó w św iec kich w X I I I w ie k u . P ra w o K anon. 12 (1969) n r 3—4 s. 201— 213. N adb. ss. 13.
104. (razem z ks. A. S chletzem ) P olska bibliografia teologiczna za lata 1940— 1948. W a rszaw a 1969 A k ad em ia Teol. K atol. 8° ss. 210
.
105. C zy k a to licy za m o rd o w a n i w obozach k o n c e n tra c y jn y c h są m ęcze n n ik a m i? C o llectanea Theolog. 39 (1969) fasc. 2 s. 151— 155.
Zob. n a d to poz. 70.
1970
106. R e c .: Ś ląsk ie stu d ia historyczno-teologiczne, t. I K atow ice 1968. — P ra w o K an o n . 13 (1970) n r 1— 2 s. 285—287.
107. F orm acja za k o n n a w św ie tle in s tr u k c ji z dn ia 6 I 1969 r. P ra w o K anon. 13 (1970) n r 3— 4 s. 3—22. N adb. ss. 20.
108. M a teria ły do histo rii n a u k i i lite ra tu ry p ra w a ka n o n iczn e go w Polsce. W stęp. P ra w o K anon. 13 (1970) n r 3—4 s. 273— 274.
1971
109. O d n o w io n y obrzęd p ro fe sji za ko n n ej. C o llectanea Theolog. 41 (1971) fasc. 1 s. 179— 186.
110. (zebrał i zredagow ał) S tu d ia o ojcu M a k sy m ilia n ie K olbe, dzieło zbiorow e pod red ak cją... W arszaw a 1971 A k ad em ia Teologii K atol. 8° ss. 289.
111. Ś m ie rć O. M a k sy m ilia n a K olbego w św ie tle p ra w a k a n o n i cznego. W : S tu d ia o o jc u M ak sy m ilian ie K olbe, W arszaw a 1971 s. 5—59.
J e s t to p rz e d ru k poz. 92 z d ro b n y m i zm ianam i.
112. (zebrał i zredagow ał) O. M a k sy m ilia n K olbe, śro d o w isk o ż y cia i działalności, p ra c a zbiorow a p o d re d a k c ją ... W arszaw a 1971 A k ad em ia Teol. K atol. 8 ° ss. 271.
113. P osoborow a od n o w a k la u z u r y m n isze k . P ra w o K an o n . 14 (1971) n r 1— 2 s. 87— 104.
114. R o zw ó j sta n ó w doskonałości w Polsce, IX . K o n s ty tu c je zgro m a d ze n ia sióstr fr a n c is z k a n e k od cierpiących (1884—1954). P ra w o K ano n iczn e 14 (1971) n r 1— 2 s. 105—121.
115. O. S te fa n W a w rzko w icz. P ra w o K an o n . 14 ( 1971) n r 1— 2 s. 329— 330.
116. R ec.: R itu a le R o m an u m ... O rdo p ro fessio n is religiosae, Typ. Polygl. V at. 1970. — P ra w o K anon. 14 (1971) n r 1— 2 s. 333—334. 117. R ec.: C atazzo E., L a v ita relig io sa nel M ag istero P o ntificio postconciliare, V icenza 1969. — P ra w o K anon. 14 (1971) n r 1—2 s. 334.
118. P rzyg o to w a n ie procesu de m iraculo. P ra w o K anon. 14 (1971) n r 3—4 s. 396—401.
119. (w sp ó łau to r i r e d a k to r całości) P olska bibliografia teologii i p ra w a kanonicznego za r o k 1969. W arszaw a 1971 A T K 8° ss. 168.
120. P raw o za k o n n e po S oborze W a ty k a ń s k im II. W arszaw a 1971. A T K 8° ss. 264.
121. D ziałalność n a u k o w a W ydziału P ra w a K anonicznego w la ta c h 1965— 1970. W : D ziałalność n a u k o w a A k ad e m ii Teologii K a tolickiej, W arszaw a 1971 s. 384'—521.
1972
122. (w sp ó łau to r i re d a k to r całości) P olska bibliografia teologii i p ra w a kanonicznego za r o k 1970, p ra c a zbiorow a pod re d a k c ją ... W arszaw a 1972 A T K 8° ss. 80.
123. (razem z ks. J. B iałobokiem ) N ieszczęśliw y p rzy p a d e k czy m ęczeń stw o ? (R efleksje k a n o n isty n a d śm ie rcią K a ro lin y K ózków - ny). P ra w o K anon. 15 (1972) n r 1—2 s. 1199—158. N adb. ss. 40.
124. R e c .: S y n o p sa te k stó w S o b o ru W aty k ań sk ieg o II, oprać. ks. T. B ielski, P o z n ań — W arszaw a 1970. — P ra w o K anon. 15 (1972) n r 1—2 s. 249.
125. R ec.: P osoborow e p ra w o d a w stw o kościelne, z e b ra ł i przetł. ks. E. S ztafro w sk i, t. 1— 2, W a rszaw a 1968— 1970. — P ra w o K anon. 15 (1972) n r 1—2 s. 249— 251.
126. N o w y obrzęd k o n se k ra c ji dziewic., P ra w o K anon. 15 (1972) n r 1—2 s. 251— 253.
127. R ec.: Ż y n d a B., B ib lio g rafia w y d a w n ic tw K się g a rn i św. W oj ciecha 1895— 1970, P o zn a ń 1970. — C o llectanea Theol. 42 (1972) fasc. 2 s. 216.
128. (razem z ks. R. S obańskim ) P olska bibliografia teologii i p ra w a kanonicznego za lata 1949—1968, W arsza w a A T K 8° ss. 455.
129. A n ie la Salaw a. W : H ag io g ra fia polska, słow nik b io -b ib łio g ra- ficzny, t. II P o z n ań 1972 s. 294— 300.
130. R ec.: C asieri A., II m iracolo n elle cause di bea tificazio n e e d i canonisazione e p o ssib ilita di ag g io rn am e n to , R om a 1971. — P ra w o K anon. 15 (1972) n r 3— 4 s. 259— 260.
1973
131. A n ie la Salaw a. R ycerz N iep o k alan ej 34 (1973) 53— 55. 132. E red ita le tte ra ria del B. M assim iliano K olbe. M iles Im m acu - la ta e 9 (1973) fasc. 1— 2 s. 115— 117.
133. (red ak cja) BI. M a k sy m ilia n K olbe, W y b ó r pism . W arszaw a 1973 A T K 8° ss. 664.
[21] Biografia i bibliografia 25
ska bibliografia n a u k kośc ieln ych za r o k 1971. W arszaw a 1973 A TK 8° ss. 104.
135. A d o ra to rki. W : E ncykl. katol. L u b lin 1973 t. I kol. 105— —107.
136. A n to n ia ń k i. W : E ncykl. katol. L u b lin 1973 t. I kol. 668. 137. A u g u s tia n k i w Polsce. W : E ncykl. k ato l. L u b lin 1973 t. I kol. 1084.
1974
138. P rzy g o to w a n ie do rozpoczęcia procesu b e a ty fik a c yjn eg o w e d ług nou>ej procedury. P ra w o K anon. 17 (1974) n r 1— 2 s. 225— —231.
P rz e d ru k : K a le n d a rz fra n c isz k a ń sk i n a ro k 1974, P u lask i, Wise, s. 98—104.
139. S tu lecie zg ro m a d ze ń b e zh a b ito w y c h w Polsce. R ycerz N ie p o k a la n e j 35 (1974) 113— 114.
140. P rzed b e a ty fik a c ją Czcig. SI. B. M arii T e re sy L edóchow - skiej. B iul. In fo rm a c y jn y (P o stu la to rsk i O środek S tudiów , Rzym) 8 (1974) 51— 53.
141. R e c .: W in o w sk a M., P ra w o do m iłosierdzia. P o słan n ictw o sio stry F a u sty n y , P a ris 1974. — Biul. In fo rm a c y jn y (Post. O środek S tud.) 8 (1974) 60—61.
142. R ec.: F ra n k o w sk i J., P o lsk a b ib lio g ra fia b ib lijn a ad n o to w a- n a za la ta 1964— 1968, W a rszaw a 1971. — M iscellanea F ra n cescan a 74 (1974) 265.
143. R ec.: N a p ió rk o w sk i St. C., H isto ria ru c h u ekum enicznego, L u b lin 1972. — M iscellanea F ra n c e sc a n a 74 (1974) 266.
144. R e c .: A tti del C ongresso In te rn a z io n a le di D iritto C anonico. La C hiesa dopo il Concilio, M ilano 1972. — A p o llin aris 67 (1974) 265—267.
145. R ec.: L ’In co n tro in te rfra n c esc a n o n el 750° della reg o la „bol- la ta ” (1223— 1973), p a n o ra m a e p ro sp e ttiv e del fran cescan esim o oggi, V enezia 1973 (V ita M in o ru m 15, n r 3—4). — P ra w o K anon. 17 (1974) n r 3—4 s. 306— 307.
146. (k iero w ał red ag o w an iem ) B ło g o sła w io n y M a k sy m ilia n M aria K olbe, d o k u m e n ty , a r ty k u ły , opracow ania, p ra c a zbiorow a pod k ie ru n k ie m ... N iep o k alan ó w 1974 OO. F ra n ciszk an ie 8° ss. 430.
147. B ea ta M aria V e rg in e d i M isericordia, S u o re della. W : D i- z io n ario degli is titu ti di perfezione, R om a 1974 vol. I kol. 1146— —1148.
148. B e n e d ittin e m issionarie. W : D izionario degli is titu ti d i p e r fezione, R om a 1974 vol. I kol. 1269—1270.
149. B e n e d ittin e sa m a rita n e della Croce d i Cristo. W : D izionario degli is titu ti di perfezione, R om a 1974 vol. I kol. 1278— 1279.
150. B o n ia k o w sk i C zesław A n to n i. W : D izionario degli is titu ti di perfezione, R om a 1974 vol. I kol. 1518.
