D o r o t a S t a d n i c k a
Z ARZĄDZANIE J AKOŚCIĄ
I B EZPIECZEŃSTWEM
PODSTAWOWE NORMY
DOTYCZĄCE ZARZĄDZANIA
JAKOŚCIĄ,BEZPIECZEŃSTWEM I ŚRODOWISKIEM
WYKŁAD 6
Dorota Stadnicka
PODSTAWOWE NORMY
DOTYCZĄCE ZARZĄDZANIA
JAKOŚCIĄ,BEZPIECZEŃSTWEM I ŚRODOWISKIEM
UWAGA!
SPRAWDŹ AKTUALNOŚĆ NORM
Dorota Stadnicka
PN-EN ISO 9001:2015-10
Systemy zarządzania jakością - Wymagania
Zakres
Wyspecyfikowano wymagania dotyczące systemu zarządzania jakością, gdy organizacja:
a) pragnie wykazać zdolność do stałego dostarczania wyrobów lub usług
spełniających wymagania klienta i mających zastosowanie wymagań prawnych i regulacyjnych, i
b) dąży do zwiększenia zadowolenia klienta przez skuteczne stosowanie systemu, łącznie z procesami doskonalenia systemu i zapewnienia zgodności z wymaganiami klienta i mającymi zastosowanie wymaganiami prawnymi i regulacyjnymi.
Wszystkie wymagania podane w niniejszej Normie Międzynarodowej są ogólne i przeznaczone do stosowania przez wszystkie organizacje, bez względu na ich rodzaj, wielkość lub dostarczane wyroby i usługi.
UWAGA 1 W niniejszej Normie Międzynarodowej terminy „wyrób” lub „usługa”
stosuje się tylko do wyrobów i usług przeznaczonych dla klienta lub wymaganych przez niego.
UWAGA 2 Wymagania prawne i regulacyjne mogą być określone jako wymagania prawne.
www.pkn.pl
PN-EN ISO 9000:2015-10
Systemy zarządzania jakością - Podstawy i terminologia
Zakres
Opisano podstawowe pojęcia i zasady z zakresu zarządzania jakością, które mają powszechne zastosowanie do:
— organizacji, które dążą do osiągnięcia trwałego sukcesu dzięki wdrożeniu systemów zarządzania jakością;
— klientów, którzy chcą mieć zaufanie do zdolności organizacji do dostarczania wyrobów i usług zgodnych z ich wymaganiami ;
— organizacji, które chcą mieć zaufanie do swojego łańcucha dostaw, że ich wymagania dotyczące wyrobu i usługi zostaną spełnione;
— organizacji i stron zainteresowanych, które dążą do doskonalenia komunikacji dzięki wspólnemu zrozumieniu terminologii stosowanej w zarządzaniu jakością;
— organizacji wykonujących ocenę zgodności z wymaganiami ISO 9001;
— prowadzących szkolenia, ocenę lub doradztwo z zakresu zarządzania jakością;
— opracowujących normy związane.
W niniejszej Normie Międzynarodowej określono terminy i definicje, które mają zastosowanie do wszystkich norm dotyczących zarządzania jakością i systemów zarządzania jakością opracowanych przez ISO/TC 176.
www.pkn.pl
PN-EN ISO 9004:2018-06
Zarządzanie jakością - Jakość organizacji - Wytyczne osiągnięcia trwałego sukcesu
Zakres
Podano wytyczne zwiększenia zdolności organizacji do osiągnięcia trwałego
sukcesu. Wytyczne są spójne z zasadami zarządzania jakością podanymi w ISO 9000:2015.
Niniejszy dokument zawiera narzędzie samooceny do przeglądu stopnia przyjęcia przez organizację koncepcji niniejszego dokumentu.
Niniejszy dokument ma zastosowanie do każdej organizacji niezależnie od jej rodzaju, wielkości I prowadzonej działalności.
www.pkn.pl
PN-EN ISO 19011:2018-08
Wytyczne dotyczące auditowania systemów zarządzania
Zakres
Podano wytyczne dotyczące auditowania systemów zarządzania, łącznie z zasadami auditowania, zarządzania programami auditów i prowadzenia auditów systemu
zarządzania, jak również wytyczne dotyczące oceny kompetencji osób
zaangażowanych w proces auditu. Działania te obejmują osobę(-y) zarządzające programem auditów, auditorów i zespoły auditujące.
Ma zastosowanie do wszystkich organizacji, które mają potrzebę planowania i
przeprowadzenia wewnętrznych lub zewnętrznych auditów systemu zarządzania lub zarządzania programem auditów.
Stosowanie niniejszego dokumentu do innych rodzajów auditów jest możliwe, pod warunkiem zwrócenia szczególnej uwagi na potrzebne specyficzne kompetencje.
www.pkn.pl
PN-ISO 45001:2018-06
Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy - Wymagania i wytyczne stosowania
Zakres
Określono wymagania dotyczące systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy (OH&S) i podano wytyczne dotyczące jego stosowania, aby umożliwić
organizacjom zapewnienie bezpiecznego i zdrowego miejsca pracy, przez zapobieganie urazom i chorobom związanym z pracą, a także proaktywne poprawianie efektów działalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ma zastosowanie do każdej organizacji, która chce ustanowić, wdrożyć i utrzymywać system zarządzania OH&S w celu poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy,
eliminować zagrożenia i minimalizować ryzyka związane z OH&S (w tym
niedociągnięcia systemowe), wykorzystywania szans OH&S oraz rozwiązywania niezgodności systemu zarządzania OH&S związanych z jego działalnością.
Pomaga organizacji osiągnąć zamierzone wyniki systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy.
www.pkn.pl
PN-N-18002:2011
Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy - Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego
Zakres
Podano ogólne wytyczne dotyczące postępowania przy przeprowadzaniu oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz ogólne zasady przygotowania oceny ryzyka.
Przedstawiono zalecenia dotyczące działań wynikających z oceny ryzyka zawodowego
www.pkn.pl
PN-EN ISO 14001:2015-09
Systemy zarządzania środowiskowego - Wymagania i wytyczne stosowania
Zakres
Określono wymagania dotyczące systemu zarządzania środowiskowego, który organizacja może wykorzystać, aby poprawiać środowiskowe efekty swojej działalności. Norma jest przeznaczona do stosowania przez organizację
zamierzającą zarządzać swoimi obowiązkami dotyczącymi środowiska w sposób systemowy, który wspiera środowiskowy filar zrównoważonego rozwoju.
Norma ułatwia organizacji osiągnięcie zamierzonych wyników systemu zarządzania środowiskowego, które stanowią wartość dla środowiska, samej organizacji i jej stron zainteresowanych.
Zgodnie z polityką środowiskową organizacji zamierzone wyniki systemu zarządzania środowiskowego obejmują:
— poprawę środowiskowych efektów działalności;
— wypełnianie zobowiązań dotyczących zgodności;
— osiągnięcie celów środowiskowych.
www.pkn.pl
PN-EN ISO 14004:2016-04
Systemy zarządzania środowiskowego - Ogólne wytyczne dotyczące wdrożenia
Zakres
Podano wytyczne dla organizacji dotyczące ustanowienia, wdrażania, utrzymywania i doskonalenia opartego na solidnych podstawach, wiarygodnego i niezawodnego systemu zarządzania środowiskowego. Wytyczne te są przeznaczone dla organizacji starającej się zarządzać swoją odpowiedzialnością środowiskową w sposób
systematyczny, który ma udział w środowiskowym filarze zrównoważonego rozwoju.
Norma ułatwia organizacji osiągnięcie zamierzonych wyników systemu zarządzania środowiskowego, które stanowią wartość dla środowiska, dla samej organizacji i jej stron zainteresowanych.
Zgodnie z polityką środowiskową organizacji zamierzone wyniki systemu zarządzania środowiskowego obejmują:
— poprawę środowiskowych efektów działalności;
— wypełnianie zobowiązań dotyczących zgodności;
— osiągnięcie celów środowiskowych.
Wytyczne podane w Normie mogą pomóc organizacji w doskonaleniu jej działalności środowiskowej, a także umożliwiają zintegrowanie elementów systemu zarządzania środowiskowego z głównymi procesami biznesowymi organizacji.
www.pkn.pl
PN-EN 9100:2018-08
Systemy zarządzania jakością - Wymagania dla organizacji związanych z lotnictwem, kosmonautyką i obronnością
Zakres
Zawarto wymagania dotyczące systemu zarządzania jakością wg EN ISO 9001:2015 oraz określono dodatkowe wymagania, definicje i uwagi dla lotnictwa, kosmonautyki i obronności. Podkreśla się, że określone wymagania stanowią uzupełnienie (nie
alternatywę) wymagań określonych przez klienta i mających zastosowanie wymagań ustawowych lub regulacyjnych. W przypadku wystąpienia konfliktu między
wymaganiami Normy i klienta lub mającymi zastosowanie wymaganiami ustawowymi lub regulacyjnymi, pierwszeństwo powinny mieć te ostatnie.
W Normie określono wymagania dotyczące systemu zarządzania jakością, gdy organizacja:
a) pragnie wykazać zdolność do stałego dostarczania wyrobów lub usług
spełniających wymagania klienta i mających zastosowanie wymagań ustawowych i regulacyjnych, i
b) dąży do zwiększenia zadowolenia klienta przez skuteczne stosowanie systemu, łącznie z procesami doskonalenia systemu i zapewnienia zgodności z wymaganiami klienta i mającymi zastosowanie wymaganiami ustawowymi i regulacyjnymi.
www.pkn.pl
PN-EN ISO 22000:2018-08
Systemy zarządzania bezpieczeństwem żywności
- Wymagania dla każdej organizacji należącej do łańcucha żywnościowego
Zakres
Określono wymagania dotyczące systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności (FSMS) w celu umożliwienia organizacji, która jest bezpośrednio lub pośrednio
włączona w łańcuch żywieniowy:
a) zaplanowania, wdrożenia, stosowania, utrzymywania i aktualizowania FSMS
dostarczającego wyroby i usługi, które są bezpieczne zgodnie z ich przeznaczeniem;
b) wykazania zgodności z mającymi zastosowanie wymaganiami prawnymi oraz przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa żywności;
c) szacowania i oceny wspólnie uzgodnionych wymagań bezpieczeństwa żywności dla klientów i wykazanie zgodności z nimi;
d) skutecznego komunikowania zagadnień dotyczących bezpieczeństwa żywności zainteresowanym stronom w łańcuchu żywnościowym;
e) zapewnienia spełnienia zadeklarowanej własnej polityki bezpieczeństwa żywności;
f) wykazania tej zgodności odpowiednim zainteresowanym stronom;
g) dążenia do certyfikacji lub rejestracji FSMS przez organizację zewnętrzną,
względnie dokonanie samooceny lub zadeklarowanie zgodności systemu z Normą.
www.pkn.pl
PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02
Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących
Zakres
Określono ogólne wymagania dotyczące kompetencji, bezstronności oraz spójnego działania laboratoriów.
Norma ma zastosowanie do wszystkich organizacji prowadzących działalność laboratoryjną, niezależnie od liczby personelu.
Klienci laboratoriów, organy stanowiące, organizacje i programy wykorzystujące
ocenę równorzędną, jednostki akredytujące i inni wykorzystują niniejszy dokument w celu potwierdzenia lub uznania kompetencji laboratoriów.
www.pkn.pl
Zakres
Norma stanowi rozszerzenie normy ISO 9001 – poza jej ogólnymi wytycznymi zawiera elementy dotyczące wyłącznie przemysłu samochodowego.
System zarządzania jakością według normy IATF 16949 dotyczy takich aspektów działalności, jak projektowanie, produkcja oraz montaż i serwis produktów
motoryzacyjnych.
Jest to Specyfikacja Techniczna ISO, która integruje systemy jakości w branży motoryzacyjnej. Zawarte są w niej wytyczne dotyczące takich obszarów jak:
planowanie jakości, dokumentacja techniczna, audyty, analiza systemów pomiarowych, zakupy czy badanie wyrobu niespełniającego wymagań.