Ocena zasobów pomocy społecznej

(1)

OPS Szprotawa

Ocena zasobów pomocy społecznej

na rok 2012 dla gminy Szprotawa

Autorzy:

Jolanta Lączak

Tadeusz Pozaroszczyk

(2)

SPIS TREŚCI STRONA

1 Wprowadzenie 3

2 Dane o sytuacji demograficznej i społecznej 3

3 Dane o korzystających z pomocy i wsparcia 4

4 Inne rodzaje pomocy i świadczeń 10

5 Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia 11

6 Potrzeby finansowe na zwiększenie zasobu instytucjonalnego 14

7 Kadra jednostki organizacyjnej pomocy społecznej 16

7.1 Zatrudnienie pomocnicze w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej 17

7.2 Zespoły pracy socjalnej i integracji społecznej w jednostce pomocy społecznej 18

8 Koszty zasobu instytucjonalnego 18

9 Środki finansowe na wydatki w pomocy społecznej 19

10 Aktywność projektowo-programowa 21

11 Współpraca z organizacjami pozarządowymi - zadania zlecone w obszarze pomocy i wsparcia 22

12 Wskaźniki oceny zasobów pomocy społecznej 23

12.1 KADRA PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH 23

12.2 KOSZTY 25

12.3 OSOBY I RODZINY KORZYSTAJĄCE Z POMOCY I WSPARCIA 25

12.4 POWODY PRZYZNANIA POMOCY 26

12.5 POMOC W FORMIE ŚWIADCZEŃ 27

12.6 POMOC W FORMIE USŁUG 28

12.7 POMOC INSTYTUCJONALNA 29

12.8 ODMOWY POMOCY I WSPARCIA (tylko w zakresie zagadnień związanych z pomocą społeczną) 30

12.9 BUDŻET POLITYKI SPOŁECZNEJ 31

13 Wnioski końcowe 32

(3)

1. Wprowadzenie

Nowym zadaniem gminy wynikającym z art. 16a ustawy o pomocy społecznej jest sporządzanie oceny zasobów w zakresie pomocy społecznej. Ocena zasobów przygotowywana jest w oparciu o analizę lokalnej sytuacji społecznej i demograficznej. Niniejsze opracowanie obejmuje szeroko rozumianą infrastrukturę społeczną poczynając od służby zdrowia, rynku pracy poprzez edukację, sport, biblioteki, kadrę, organizacje pozarządowe i nakłady finansowe na zadania pomocy społecznej bez względu na podmiot je finansujący. Ocena jest bardzo obszernym dokumentem obejmuje również dane o osobach i rodzinach korzystających z pomocy społecznej, świadczeń rodzinnych, dodatków mieszkaniowych, rodzaje ich problemów oraz rozkład ilościowy. Struktura tego dokumentu zawiera 13 obszarów, które zostały wygenerowane z systemu SAC (aplikacja główna w OPS) w oparciu o podsystemy i dane pozyskane z lokalnych organizacji i podmiotów. Z uwagi na fakt, iż nie wszystkie podmioty odpowiedzialne posiadają aktualne dane lub ich w ogóle nie generują i nie udostępniają – niektóre pola mogą być puste. Istotną informacją jest fakt, iż dokument ten na przestrzeni kilku lat ciągle ulegał modyfikacjom i zmianom stąd też obecny kształt jest nieco odmienny od ubiegłorocznego. Obecny materiał został przygotowany w oparciu o KOREKTĘ NARZĘDZI- Formularz oceny dla Gminy, Powiatu i Miasta na prawach powiatu Cz.3 -Objaśnienia (wersja z dnia 7 marca 2013 r.) wydanym przez IRSS w Warszawie.

Rolą gminy w zakresie realizacji zadań pomocy społecznej jest zaspokajanie w środowisku lokalnym -indywidualnych potrzeb wspólnoty mieszkańców. Wspólnota za pośrednictwem wyspecjalizowanych służb podejmuje działania zmierzające do niwelowania różnic w procesie zaspokajania podstawowych potrzeb wówczas, gdy są one wywołane czynnikami niezależnymi od jednostki czy rodziny. Na szczeblu gminy pomoc społeczna kierowana jest wprost do osób najbardziej potrzebujących. Skupia się na doraźnym rozwiązywaniu konkretnych problemów. Ośrodek Pomocy Społecznej w Szprotawie realizując m.in. ustawę o pomocy społecznej wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. W imieniu Gminy jako jednostka organizacyjna podejmuje działania zmierzające do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem. Przydzielany rodzaj, forma i rozmiar świadczenia są odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy, a potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy są uwzględniane na miarę celów i możliwości Ośrodka. Niniejsza ocena dotyczy roku 2012, zawiera również dane z lat 2009-2011 w ujęciu analitycznym, ponadto przedstawia prognozę na lata kolejne. Niniejsza ocena jest materiałem poglądowym i planistycznym. Na podstawie oceny, zgodnie z art. 16a ust. 4 ustawy o pomocy społecznej Organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego – Burmistrz -przedstawia co roku do dnia 30 kwietnia odpowiednio radzie gminy, radzie powiatu, a do dnia 30 czerwca sejmikowi województwa właściwej jednostki samorządu terytorialnego ocenę, o której mowa. Ocena wraz z rekomendacjami jest podstawą do planowania budżetu na rok następny.

2. Dane o sytuacji demograficznej i społecznej

W gminie Szprotawa obserwuje się spadek liczby mieszkańców. Trend taki jest jednak charakterystyczny dla całego regionu (woj. lubuskie). Na koniec 2012 roku gminę zamieszkiwało 21.834 osób. Gęstość zaludnienia w gminie wyniosła 93 os./km ². Według informacji dostępnych w Banku Danych Lokalnych liczba mieszkańców gminy zmniejszyła się na przestrzeni trzech lat o 217 osób, co stanowi spadek na poziomie 0,7 %. Zakłada się, że w kolejnych latach liczba ludności będzie się systematycznie zmniejszać. Charakterystyczne dla Gminy Szprotawa jest to, że zamieszkuje ją więcej kobiet niż mężczyzn. Na przestrzeni trzech lat liczba kobiet zmniejszyła się o 58 osób, czyli o 0,5 % w porównaniu do roku 2010. O 87 osób (czyli o 0,8 % w stosunku do pierwszego analizowanego roku) zmniejszyła się liczba mężczyzn zamieszkujących w Gminie Szprotawa. Wykazana jednak wysoka liczebność osób starszych to tendencja, która będzie się utrzymywać w najbliższych latach. Dotyczy to zarówno kobiet jak i mężczyzn. W gminie w ostatnich latach spadła liczba osób w wieku przedprodukcyjnym. Na przestrzeni trzech lat zmniejszyła się ona o 153 osoby, co stanowiło spadek na poziomie 3,5 %. Ma to związek z tym, że młodzi ludzi coraz chętniej preferują model rodziny „2+1”. O 204 osoby spadła liczba ludności w wieku produkcyjnym. Zmniejszyła się więc ona o 1,4 % w porównaniu do roku 2010. Największym przyrostem liczby ludności charakteryzowała się grupa ludzi w wieku poprodukcyjnym. Ich liczba wzrosła o 212 osób. Oznacza to zmianę w stosunku do roku 2010 na poziomie 6,2 %. Na podstawie zebranych danych można wnioskować, że zarówno liczba kobiet jak i liczba mężczyzn będzie się zmieniała według tego samego schematu, tzn. wzrastać będzie liczba osób w wieku poprodukcyjnym (czyli emerytalnym), a zmniejszać się będzie liczba osób w wieku przeprodukcyjnym (do 17 roku życia) oraz liczba osób w wieku produkcyjnym. Jest to niepokojący fakt, ponieważ świadczy to o małym zainteresowaniu zamieszkiwaniem na terenie gminy przez osoby młode, które mogłyby być motorem lokalnej społeczności i gospodarki. Społeczeństwo Szprotawy jest społeczeństwem starzejącym się.

Zamknięcie wielu zakładów pracy spowodowało likwidację miejsc pracy, powoduje to mniejsze wpływy do budżetu i brak wzrostu dochodów. W okresie trzech ostatnich lat zmalała liczba osób bezrobotnych, ale niestety wśród bezrobotnych więcej jest osób długotrwale bezrobotnych, a zmniejsza się liczba osób z uprawnieniami do zasiłku. Nadal duża grupa ludzi, w tym kobiet ma problemy ze znalezieniem pracy. Wpływ na polepszenie się sytuacji mieszkańców może mieć jedynie zmniejszenie się liczby osób korzystających z pomocy społecznej co możliwe jest w grupie osób korzystających ze względu na bezrobocie poprzez powstawanie nowych miejsc pracy. Bezrobocie to zjawisko niepokojące, ponieważ jego konsekwencją jest pogorszenie warunków życia mieszkańców gminy. Skutki finansowe to jedna kwestia. Drugą również istotną jest zmiana jakości życia pod względem psychologicznym.

DANE O SYTUACJI DEMOGRAFICZNEJ i SPOŁECZNEJ (stan na 31.XII)

Lata poprzednie PROGNOZA*

WYSZCZEGÓLNIENIE

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny

Rok po ocenie Dwa lata po ocenie MIESZKAŃCY (w osobach)

Ogółem 1 21 979 21 862 21 834 21 812 21 791

KOBIETY

Ogółem 2 11 310 11 249 11 252 11 258 11 264

Wiek 0-17 3 2 101 2 032 2 016 2 000 1 984

Wiek produkcyjny 4 6 670 6 595 6 567 6 541 6 515

Wiek emerytalny 5 2 539 2 622 2 669 2 717 2 765

MĘŻCZYŹNI

Ogółem 6 10 669 10 613 10 582 10 554 10 527

Wiek 0-17 7 2 227 2 182 2 159 2 135 2 111

Wiek produkcyjny 8 7 547 7 486 7 446 7 409 7 372

Wiek emerytalny 9 895 945 977 1 010 1 044

RYNEK PRACY

Bezrobotni ogółem 10 1 771 1 650 1 646 1 642 1 638

Bezrobotni długotrwale ogółem 11 903 863 802 745 692

Bezrobotni ogółem z prawem do

zasiłku ¹² 344 356 392 431 474

INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA

Liczba mieszkań w zasobie gminy 13 433 466 448 420 400

Liczba wniosków złożonych na

mieszkanie z zasobów gminy ¹⁴ 113 104 86 80 85

(4)

Lata poprzednie PROGNOZA*

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny

Rok po ocenie Dwa lata po ocenie

Liczba mieszkań socjalnych (lokali) 15 118 119 114 116 119

Liczba wniosków złożonych na

mieszkanie socjalne ¹⁶ 113 104 86 80 90

Liczba żłobków (żłobki, kluby

dziecięce, dzienny opiekun) ¹⁷ 0 0 1 2 2

Liczba dzieci, którym nie przyznano miejsc w żłobku (żłobek, klub

dziecięcy, dzienny opiekun) ¹⁸ 0 0 50 30 30

Liczba przedszkoli 19 3 3 3 3 4

Liczba dzieci, którym nie przyznano miejsc w przedszkolu wg. złożonych

wniosków ²⁰ 119 112 125 98 30

Liczba szkół podstawowych 21 7 7 7 7 7

Liczba szkół gimnazjalnych 22 3 3 3 3 3

Liczba szkół ponadgimnazjalnych 23 3 3 3 3 3

W tym: liczba szkół przygotowujących

do zawodu ²⁴ 2 2 2 3 3

Liczba świetlic i klubów dla dzieci i

młodzieży ²⁵ 9 9 9 9 10

Liczba bibliotek publicznych 26 1 1 1 1 1

Liczba domów kultury 27 1 1 1 1 1

Liczba obiektów sportowych 28 3 3 3 4 4

Liczba boisk przyszkolnych 29 7 7 7 7 8

Liczba podstawowych zespołów opieki

zdrowotnej ³⁰ 10 10 10 10 11

Liczba szpitali 31 1 1 1 1 1

Liczba ośrodków dla cudzoziemców,

ubiegających się o status uchodźcy ³² X X X X X

* Wielkość prognozy nie dotyczy wartości przyrost lub spadku

3. Dane o korzystających z pomocy i wsparcia

W roku 2012 Ośrodek Pomocy Społecznej realizował zadania wynikające z ustawy o pomocy społecznej i objął wsparciem 1 301 rodzin, składających się z 3 197 osób, co stanowi 14 % ogółu mieszkańców gminy. Informacje ujęte w poniższych tabelach przedstawiają sytuację osób i rodzin korzystających z pomocy społecznej w oparciu o następujące dane:

- świadczenia przyznane w ramach zadań własnych i zadań zleconych, - świadczenia pieniężne i niepieniężne z pomocy społecznej, - powody udzielenia pomocy i wsparcia,

- wybrane kategorie osób.

Misją pomocy społecznej jest wspieranie wszystkich ludzi (osób) do rozwoju w pełni ich możliwości, pomoc przy wykorzystywaniu ich potencjału życiowego oraz zapobieganie powstawaniu dysfunkcji. Istotą pomocy społecznej jest zaspokajanie niezbędnych potrzeb osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej czy bytowej.

Porównując dane pochodzące z roku 2011 z danymi z roku 2012 obserwujemy niewielki spadek udziału klientów systemu pomocy społecznej w stosunku do ogólnej liczby mieszkańców Szprotawy. Jest to skorelowane z minimalnym spadkiem ogólnej liczby środowisk korzystających ze wsparcia systemu pomocy społecznej. Przyczyny korzystania z pomocy społecznej nie ulegają zmianie, niestety nadal znaczna część klientów pomocy społecznej korzysta ze świadczeń z powodu ubóstwa i ściśle z nim związanego bezrobocia, a także długotrwałej choroby i niepełnosprawności. Zanotowano znaczny wzrost osób wykazujących bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych i wielodzietnych oraz osób bezdomnych, co przy nieistniejącej lokalnej bazie miejsc noclegowych stanowi poważny problem i generuje ogromne koszty finansowe związane z koniecznością ponoszenia odpłatności za osoby bezdomne przebywające w noclegowniach, schroniskach czy w domach dla matek z dziećmi. Ze względu na wydłużanie się życia ludzkiego liczba osób, które muszą zostać umieszczone w domach pomocy społecznej systematycznie wzrasta. Spada natomiast liczba osób uprawnionych do partycypowania w kosztach utrzymania osób umieszczonych w DPS, ze względu na niskie dochody osób zobowiązanych lub zupełny ich brak. Koszty w większości ponosi gmina (59%), mieszkańcy ponoszą odpłatność w wysokości 70 % własnych dochodów, co stanowi ok. 33 % całości wydatków, a opłaty partycypantów stanowią zaledwie 8%. W roku ocennym gmina dopłacała średnio do pobytu mieszkańca DPS 1 460 zł miesięcznie. Sytuacja w której osoba zostaje skierowana do domu pomocy społecznej oznacza, że w środowisku jej zamieszkania zostały wyczerpane już wszystkie możliwości udzielenia całodobowej pomocy zarówno przez rodzinę osoby kierowanej jak i przez gminę.

DANE O KORZYSTAJĄCYCH Z POMOCY i WSPARCIA (w całym okresie sprawozdawczym)

Lata poprzednie WYSZCZEGÓLNIENIE

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny Prognoza rok po ocenie

OSOBY I RODZINY, KTÓRYM UDZIELONO POMOCY i WSPARCIA

Liczba osób 1 2 703 2 023 2 135 2 177

W tym: osoby długotrwale korzystające 1 488 1 298 1 219 1 241

(5)

Liczba rodzin 3 1 570 1 322 1 301 1 353

Liczba osób w rodzinach 4 3 925 3 205 3 197 3 260

OSOBY I RODZINY, KTÓRYM PRZYZNANO ŚWIADCZENIE

Liczba osób 5 2 208 1 964 1 968 2 007

W tym: osoby długotrwale korzystające 6 1 500 1 342 1 257 1 282

Liczba rodzin 7 1 410 1 267 1 253 1 278

OSOBY I RODZINY, KTÓRYM PRZYZNANO ŚWIADCZENIE PIENIĘŻNE

Liczba osób ogółem 9 1 203 1 011 1 035 1 055

Liczba rodzin 10 1 130 957 976 995

OSOBY I RODZINY, KTÓRYM PRZYZNANO ŚWIADCZENIE NIEPIENIĘŻNE

Liczba osób ogółem 12 1 178 1 207 1 285 1 310

Liczba rodzin 13 736 757 764 779

OSOBY I RODZINY, Z KTÓRYMI PRZEPROWADZONO WYWIAD ŚRODOWISKOWY

Liczba rodzin 15 1 431 1 293 1 288 1 313

POWODY UDZIELENIA POMOCY I WSPARCIA UBÓSTWO

Liczba rodzin 17 873 812 853 870

BEZROBOCIE

Liczba rodzin 19 899 824 845 861

NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ

Liczba rodzin 21 449 410 431 439

Liczba osób w rodzinach 22 933 827 849 865

DŁUGOTRWAŁA LUB CIĘŻKA CHOROBA

Liczba rodzin 23 340 325 346 352

BEZRADNOŚĆ (PROBLEMY)

Liczba rodzin 25 229 203 216 220

ALKOHOLIZM

Liczba rodzin 27 22 32 30 32

NARKOMANIA

POTRZEBA OCHRONY MACIERZYŃSTWA

(6)

W TYM: WIELODZIETNOŚĆ

BEZDOMNOŚĆ

OPUSZCZENIE ZAKŁADU KARNEGO

ZDARZENIA LOSOWE

KLĘSKI ŻYWIOŁOWE I EKOLOGICZNE

Liczba osób 39 0 0 0 0

SIEROCTWO

Liczba rodzin 40 X X X X

Liczba osób w rodzinach 41 X X X X

PRZEMOC W RODZINIE - OFIARY PRZEMOCY

PRZEMOC W RODZINIE - SPRAWCY PRZEMOCY

OCHRONA OFIAR HANDLU LUDŹMI

WYBRANE KATEGORIE OSÓB, KTÓRYM UDZIELONO POMOCY I WSPARCIA KOBIETY

WIEK 0-17

Liczba osób 46 477 352 367 374

W tym: osoby długotrwale korzystające 47 247 208 193 196

WIEK PRODUKCYJNY

Liczba osób 48 811 608 617 629

WIEK EMERYTALNY

Liczba osób 50 95 82 92 94

MĘŻCZYŹNI WIEK 0-17

Liczba osób 52 550 428 433 441

WIEK PRODUKCYJNY

Liczba osób 54 745 534 604 616

(7)

WIEK EMERYTALNY

Liczba osób 56 25 19 22 23

ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNE Z POMOCY SPOŁECZNEJ ZASIŁEK STAŁY

Liczba osób 58 305 308 294 297

Liczba świadczeń 59 2 985 2 912 2 986 2 992

Kwota świadczeń w złotych 60 1 006 504 1 005 303 1 087 676 1 244 896

W tym:

Zasiłek stały dla osób samotnie gospodarujących

Liczba osób 61 202 215 220 222

Kwota świadczeń w złotych 63 794 079 832 835 911 283 1 035 532

Zasiłek stały dla osoby w rodzinie

Liczba osób 64 103 96 79 81

Liczba świadczeń 65 950 835 781 786

Kwota świadczeń w złotych 66 212 425 172 468 176 393 209 364

ZASIŁEK OKRESOWY

Liczba osób 67 688 703 733 752

Kwota świadczeń w złotych 69 922 997 1 091 286 1 293 668 1 994 528

W tym:

Zasiłek okresowy z tytułu bezrobocia

Liczba osób 70 568 608 610 640

Kwota świadczeń w złotych 72 856 017 993 782 1 144 970 1 723 400

Zasiłek okresowy z tytułu długotrwałej choroby

Liczba osób 73 15 26 34 34

Zasiłek okresowy z tytułu niepełnosprawności

Liczba osób 76 104 105 101 101

Zasiłek okresowy z tytułu możliwości utrzymania świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego

Kwota świadczeń w złotych 81 239 0 0 0

ZASIŁEK CELOWY OGÓŁEM

Liczba osób 82 1 625 559 555 280

(8)

ŚWIADCZENIA NIEPIENIĘŻNE Z POMOCY SPOŁECZNEJ POSIŁEK

Liczba osób 84 1 006 1 083 1 128 1 130

W TYM: DLA DZIECI

Liczba osób 87 726 654 711 716

SCHRONIENIE

Liczba świadczeń 91 8 249 1 495 1 500

UBRANIE

SPRAWIENIE POGRZEBU

ODPŁATNOŚĆ GMINY ZA POBYT W DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ

Liczba osób 99 21 19 20 20

USŁUGI POMOCY SPOŁECZNEJ USŁUGI OPIEKUŃCZE OGÓŁEM

Liczba osób 102 58 55 61 60

W TYM: SPECJALISTYCZNE

SPECJALISTYCZNE USŁUGI DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI

Liczba osób 108 13 11 10 6

PORADNICTWO SPECJALISTYCZNE

(9)

PRACA SOCJALNA

Liczba rodzin 113 245 233 794 800

Liczba osób w rodzinach 114 625 494 1 921 1 927

INTERWENCJA KRYZYSOWA

KONTRAKT SOCJALNY Liczba osób ogółem z zawartym

kontraktem ¹¹⁷ 55 125 177 180

W tym: liczba osób z kontraktem w

Klubie Integracji Społecznej ¹¹⁸ 0 0 0 0

INDYWIDUALNE PROGRAMY POMOCY

INDYWIDUALNY PROGRAM WYCHODZENIA Z BEZDOMNOŚCI

INDYWIDUALNY PROGRAM ZATRUDNIENIA SOCJALNEGO (Centrum Integracji Społecznej)

INDYWIDUALNY PROGRAM USAMODZIELNIENIA

Liczba osób 121 X X X X

PROGRAM ODDZIAŁYWAŃ KOREKCYJNO-EDUKACYJNYCH DLA OSÓB STOSUJĄCYCH PRZEMOC W RODZINIE

Liczba osób korzystających z usług 122 X X X X

INDYWIDUALNY PROGRAM INTEGRACJI CUDZOZIEMCÓW

Liczba osób korzystających z usług 123 X X X X

WSPIERANIE RODZINY I PIECZA ZASTĘPCZA RODZINY SPOKREWNIONE Z DZIECKIEM

Liczba dzieci umieszczonych w

rodzinach ¹²⁵ X X X X

RODZINY ZASTĘPCZE NIEZAWODOWE

rodzinach ¹²⁷ X X X X

RODZINY ZASTĘPCZE ZAWODOWE

rodzinach ¹²⁹ X X X X

RODZINNY DOM DZIECKA

rodzinach ¹³¹ X X X X

USAMODZIELNIENIE

PEŁNOLETNIE OSOBY OPUSZCZAJĄCE RODZINY ZASTĘPCZE

Liczba świadczeń 132 X X X X

W TYM:

POMOC PIENIĘŻNA NA USAMODZIELNIENIE

(10)

POMOC PIENIĘŻNA NA KONTYNUOWANIE NAUKI

PEŁNOLETNIE OSOBY OPUSZCZAJĄCE PLACÓWKI OPIEKUŃCZO - WYCHOWAWCZE

W TYM:

PEŁNOLETNIE OSOBY OPUSZCZAJĄCE INSTYTUCJE O KTÓRYCH MOWA W ART. 88 UST.1 USTAWY O POMOCY SPOŁECZNEJ

W TYM:

4. Inne rodzaje pomocy i świadczeń

Na realizację świadczeń rodzinnych i pielęgnacyjnych w 2012 zaplanowano 7.784.000 zł. Kwota ta w ciągu roku została zmniejszona do 7 643 000 zł, z której wydatkowano na świadczenia i ubezpieczenia społeczne 7 416 027 zł oraz 226 973 zł na obsługę tych świadczeń. Łącznie wydatkowano 7 643 000 zł.

W roku 2012 ogółem wydano 3 043 decyzje administracyjne, w tym 1 424 w zakresie zasiłków rodzinnych, 121 na świadczenia pielęgnacyjne, 281 na zasiłek pielęgnacyjny, 172 na jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia oraz 295 decyzji dotyczących funduszu alimentacyjnego, 277 pomoc finansowa dla niektórych osób pobierających świadczenia pielęgnacyjne, 473 decyzji w zakresie zasiłku rodzinnego. W tym zakresie nastąpił spadek wydanych decyzji, natomiast liczba wypłaconych świadczeń pozostała na tym samym poziomie tj. 46 958.

W ramach realizacji ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej od ponad 110 dłużników uzyskano częściowy zwrot zaliczek alimentacyjnych na kwotę 37 772,15 zł, z czego 18 886,07 zł stanowiło dochód budżetu państwa a 18 886,08 zł, dochód własny gminy. W ramach realizacji ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów od około 150 dłużników wyegzekwowano 150 483,45 zł z czego 43 804 zł stanowiło dochód gminy i jest utrzymywany ciągły wzrost (względem roku 2011 o ponad 40 tys. zł). Stanowi to 15.6% ściągalności.

W ubiegłym roku przekazano komornikowi sądowemu 19 informacji mających wpływ na egzekucję zasądzonych świadczeń alimentacyjnych pochodzących z wywiadu alimentacyjnego oraz oświadczenia majątkowego. Na mocy w/w ustawy wysłano ponad 385 pism o aktywizowaniu dłużników do PUP i starostwa żagańskiego (wzrost) oraz skierowano 2 sprawy do prokuratury i 8 wniosków o wstrzymanie prawa jazdy.

Liczba świadczeń wykazana w jednorazowej zapomodze z tytułu urodzenia dziecka stanowi przeciętną liczbę rodzin liczoną jako arytmetyczna średnia z liczby rodzin otrzymujących zasiłki rodzinne i dodatki w każdym miesiącu (suma liczby rodzin z każdego miesiąca dzielona przez 12 miesięcy). Środki na wypłatę świadczeń rodzinnych i pielęgnacyjnych itp. w 2013 r. pozostają na tym samym poziomie, nie wyklucza się jednak wzrostu w II półroczu.

Sfera dodatków mieszkaniowych na przestrzeni kilku lat utrzymuje się na podobnym poziomie jeżeli chodzi o liczbę osób korzystających. Środki zabezpieczane przez gminę oscylują na na tym samym poziomie.

Odnośnie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne zauważalna jest tendencja wzrostowa ponieważ z dniem 1 styczna br. zmieniła się ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Za osobę pobierającą świadczenie pielęgnacyjne opłacamy składkę na ubezpieczanie emerytalno – rentowe przez okres niezbędny do uzyskania 25 okresu ubezpieczenia.

W zakresie prac społecznie użytecznych wykazana liczba osób jest malejąca jednak z uwagi na wytyczne Urzędu Pracy odnośnie aktywizacji osób bezrobotnych nie oznacza to, iż mniej osób pracuje. Wynika to z innego przeliczania osób aktywizowanych w okresach 2-3 miesięcznych .

Stypendia socjalne i zasiłki szkolne dla uczniów na przestrzeni kilku lat nieznacznie odnotowują tendencję spadkową - naszym zdaniem wynika to m.in. z niżu demograficznego. Ponadto w wyniku podniesienia kwoty płacy minimalnej w 2012 r. i zmiany kryterium dochodowego uprawniającego do otrzymania tej pomocy wiele osób i rodzin nie spełniało kryterium do przyznania pomocy materialnej. Natomiast kwota wypłacanych świadczeń wykazuje tendencję wzrostową, przyznawana jest ona dla gminy jako dotacja celowa wyliczana na podstawie danych o liczbie osób, które w poprzednim roku kalendarzowym korzystały z zasiłku okresowego.

INNE RODZAJE POMOCY I ŚWIADCZEŃ

ZASIŁKI RODZINNE I DODATKI DO ZASIŁKÓW RODZINNYCH

Liczba rodzin 1 1 227 1 074 898 860

ŚWIADCZENIA OPIEKUŃCZE ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE

(11)

Kwota świadczeń w złotych 4 605 717 1 116 461 1 511 175 1 650 000

ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY

JEDNORAZOWY DODATEK Z TYTUŁU URODZENIA SIĘ DZIECKA

JEDNORAZOWA ZAPOMOGA Z TYTUŁU URODZENIA SIĘ DZIECKA

Zapomoga z tytułu urodzenia dziecka ze środków własnych gminy (art.22a ustawy o świadczeniach rodzinnych)

ŚWIADCZENIE Z FUNDUSZU ALIMENTACYJNEGO

Liczba rodzin 13 187 217 191 200

Kwota świadczeń w złotych 14 892 766 1 021 181 961 974 980 000

DODATKI MIESZKANIOWE

Liczba osób 15 983 877 896 900

OPŁACENIE SKŁADKI UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO

Liczba osób 17 302 339 402 420

OPŁACENIE SKŁADKI UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO

Liczba osób 19 78 120 159 190

ŚWIADCZENIE INTEGRACYJNE (CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ)

ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNE Z PRAC SPOŁECZNIE UŻYTECZNYCH

Liczba osób ogółem 23 786 533 549 249

STYPENDIA SOCJALNE DLA UCZNIÓW I ZASIŁKI SZKOLNE

Liczba osób 25 1 040 891 880 900

5. Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia

Gmina Szprotawa nie prowadzi żadnego domu pomocy społecznej, takiej placówki nie ma również na terenie powiatu żagańskiego. Zadaniem powiatu jest prowadzenie i rozwój infrastruktury domów pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym, gmina natomiast może prowadzić domy o zasięgu lokalnym. Brak infrastruktury domów pomocy społecznej na terenie gminy powoduje, że mieszkańcy umieszczani są w domach pomocy na terenie innych powiatów. Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej gmina ponosi koszty pobytu swoich mieszkańców w DPS na zasadzie opłaty częściowej, a w niektórych przypadkach -braku osób zobowiązanych do partycypowania nawet w całości. Na przestrzeni roku są to dość znaczne kwoty. Koszty cały czas systematycznie rosną. W mieście nie działa również żaden dzienny dom pomocy. W Szprotawie nie działają Ośrodki wsparcia, natomiast liczba wskazana 10 oznacza zgodnie z wytycznymi MPiPS w naszym przypadku jedynie jadłodajnie i liczbę osób z niej korzystających. Planuje się natomiast utworzyć w 2013r. na terenie gminy placówkę -dom dziennego pobytu dla osób starszych z możliwością funkcjonowania przy Ośrodku. Na terenie gminy działa jeden klub samopomocy dla osób uzależnionych „Maratończyk” , który ostatnio poszerzył swoją działalność o terapeutę, ponadto udzielane są porady prawne dla osób i rodzin współuzależnionych. Na terenie gminy działają ponadto inne placówki tj. Powiatowy Dom Dziecka, Specjalny Ośrodek Szkolno- Wychowawczy, Poradnia Pedagogiczna,

(12)

Warsztaty Terapii Zajęciowej, Centrum Kształcenia i Wychowania – są to jednak placówki finansowane przez inne podmioty i w zasobie obecnym nie mogą być wykazywane.

Oprócz tego od kilku lat działa przy Ośrodku Klub Integracji Społecznej -jest to placówka zajmująca się szeroko rozumianą integracją społeczną i realizacją prac społecznie użytecznych oraz prowadzeniem projektu EFS. Posiadane zasoby instytucjonalne naszym zdaniem są niewystarczające, w związku z czym prowadzone są prace nad jej rozszerzeniem dotyczy to utworzenia domu dziennego pobytu oraz zakładu aktywności zawodowej. W zasobie instytucjonalnym działają także wspomniane organizacje pozarządowe, które aktywnie włączają się w realizację działań socjalnych i osłonowych, jednak należy stwierdzić, że jest ich również za mało.

ZASOBY INSTYTUCJONALNE POMOCY i WSPARCIA

Lata poprzednie Potrzeby

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny

Rok po ocenie Dwa lata po ocenie DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ

Liczba placówek 1 0 0 0 0 0

Liczba miejsc 2 0 0 0 0 0

Liczba osób korzystających 3 0 0 0 0 0

OŚRODKI WSPARCIA - OGÓŁEM

Liczba miejsc 5 720 698 698 698 698

W TYM:

ŚRODOWISKOWE DOMY SAMOPOMOCY

DZIENNE DOMY POMOCY

NOCLEGOWNIE, SCHRONISKA I DOMY DLA OSÓB BEZDOMNYCH

KLUBY SAMOPOMOCY

Liczba miejsc 17 20 20 20 20 20

RODZINNE DOMY POMOCY

MIESZKANIA CHRONIONE OGÓŁEM

OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ OGÓŁEM

(13)

Lata poprzednie Potrzeby WYSZCZEGÓLNIENIE

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny

Rok po ocenie Dwa lata po ocenie JEDNOSTKI SPECJALISTYCZNEGO PORADNICTWA

DZIENNE PLACÓWKI WSPARCIA

PLACÓWKI OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZE OGÓŁEM

W tym: PLACÓWKI TYPU RODZINNEGO

Liczba placówek 36 X X X X X

Liczba miejsc 37 X X X X X

Liczba osób korzystających 38 X X X X X

CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ

Liczba uczestników zajęć 40 0 0 0 0 0

KLUB INTEGRACJI SPOŁECZNEJ

WARSZTAT TERAPII ZAJĘCIOWEJ

ZAKŁAD AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ

INNE INSTYTUCJE POMOCY I WSPARCIA

Rodzaj instytucji Wyszczególnienie

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny

Rok po ocenie Dwa lata po ocenie

UNIWERSYTET TRZECIEGO WIEKU

POLSKI ZWIĄZEK EMERYTÓW, RENCISTÓW I INWALIDÓW - KLUB

SENIORA Liczba uczestników zajęć 4 230 240 240 250 300

POLSKI ZWIĄZEK NIEWIDOMYCH

TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ DZIECI

(14)

6. Potrzeby finansowe na zwiększenie zasobu instytucjonalnego

Potrzeby finansowe w przypadku naszej gminy dotyczą zabezpieczenia środków na utworzenie przy Ośrodku Pomocy Społecznej lub w innej postaci placówki dla osób starszych w celu zapewnienia im pobytu i integracji ze środowiskiem w formie Domu Dziennego Pobytu. Z uwagi na dynamikę starzenia się społeczeństwa zapewnienie tej formy wsparcia jest uzasadnione, pozwoliłoby to także zminimalizować nakłady na dopłatę do Domów Pomocy Społecznej w których przebywa w ciągu roku około 20 osób.

Należy zabezpieczyć także środki na utrzymanie i dalszy rozwój klubu samopomocy dla osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków oraz działania profilaktyczne i osłonowe realizowane przez ten podmiot.

Z uwagi na zmianę Uchwały Rady Miejskiej w Szprotawie odnośnie ustalenia odpłatności za pobyt w mieszkaniu chronionym trzeba mieć na względzie zabezpieczenie środków na ten cel. Ponadto sugeruje się w oparciu o potrzeby zgłaszane przez pracowników socjalnych powiększenie zasobu mieszkań chronionych z 2 do co najmniej 4 (potrzeby w tym zakresie mogą być na poziomie około 8-10 mieszkań).

Istniejący Klub Integracji Społecznej przy OPS-ie środki na funkcjonowanie dotychczas pokrywał w dużej mierze z funduszy EFS. Od 2014 nie znamy jeszcze koncepcji nowej perspektywy oraz wytycznych i rekomendacji jakie działania będą preferowane, stąd też należy uznać, że środki na utrzymanie KIS-u powinny zostać zabezpieczone ze strony Gminy.

Potrzeba utworzenia Zakładu Aktywności Zawodowej wynika z analizy danych i alternatywy na wspieranie osób niepełnosprawnych i wykluczonych społecznie. W Ośrodku zarejestrowanych jest ponad 400 osób pobierających świadczenia w formie zasiłku stałego. Osoby te mają określone stopnie niepełnosprawności. Środki na współfinansowanie mogą zostać pozyskane z funduszy zewnętrznych np. z PFRON i Urzędu Marszałkowskiego oraz z programów resortowych MPiPS. ZAZ – zajmowałby się działalnością usługową lub produkcyjną oraz rehabilitacją osób niepełnosprawnych, byłby także alternatywą na aktywizację dla osób uczestniczących w warsztatach terapii zajęciowej.

POTRZEBY FINANSOWE NA ZWIĘKSZENIE ZASOBU INSTYTUCJONALNEGO W złotych

Potrzeby WYSZCZEGÓLNIENIE Rok oceny

Rok po ocenie Dwa lata po ocenie DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ

Wartość nakładów ogółem 1 0 0 0

W tym:

Środki Jednostki Samorządu

Terytorialnego ² 0 0 0

Dotacje z budżetu państwa 3 0 0 0

OŚRODKI WSPARCIA - OGÓŁEM

W tym:

Terytorialnego ⁵ 0 0 0

W TYM:

ŚRODOWISKOWE DOMY SAMOPOMOCY

W tym:

Terytorialnego ⁸ 0 0 0

DZIENNE DOMY POMOCY

Wartość nakładów ogółem 10 0 50 000 50 000

W tym:

Terytorialnego ¹¹ 0 20 000 20 000

Dotacje z budżetu państwa 12 0 30 000 30 000

NOCLEGOWNIE, SCHRONISKA I DOMY DLA OSÓB BEZDOMNYCH

W tym:

Terytorialnego ¹⁴ 0 0 0

KLUBY SAMOPOMOCY

Wartość nakładów ogółem 16 12 000 12 000 12 000

W tym:

(15)

Rok po ocenie Dwa lata po ocenie Środki Jednostki Samorządu

Terytorialnego ¹⁷ 12 000 12 000 12 000

RODZINNE DOMY POMOCY

W tym:

Terytorialnego ²⁰ 0 0 0

MIESZKANIA CHRONIONE OGÓŁEM

W tym:

Terytorialnego ²³ 5 616 16 800 18 000

OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ OGÓŁEM

W tym:

Terytorialnego ²⁶ 0 0 0

JEDNOSTKI SPECJALISTYCZNEGO PORADNICTWA

W tym:

Terytorialnego ²⁹ 0 0 0

PLACÓWKI WSPARCIA DZIENNEGO

W tym:

Terytorialnego ³² 0 0 0

PLACÓWKI OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZE OGÓŁEM

Wartość nakładów ogółem 34 X X X

W tym:

Terytorialnego ³⁵ X X X

Dotacje z budżetu państwa 36 X X X

W tym: PLACÓWKI TYPU RODZINNEGO

Wartość nakładów ogółem 37 X X X

W tym:

Terytorialnego ³⁸ X X X

Dotacje z budżetu państwa 39 X X X

CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ

(16)

W tym:

Terytorialnego ⁴¹ 0 0 0

KLUB INTEGRACJI SPOŁECZNEJ

W tym:

Terytorialnego ⁴⁴ 38 716 42 000 44 100

WARSZTAT TERAPII ZAJĘCIOWE

W tym:

Terytorialnego ⁴⁷ 0 0 0

ZAKŁAD AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ

Wartość nakładów ogółem 49 0 1 400 000 1 600 000

W tym:

Terytorialnego ⁵⁰ 0 250 000 300 000

Dotacje z budżetu państwa 51 0 1 150 000 1 300 000

INNE INSTYTUCJE POMOCY I WSPARCIA

Potrzeby Rodzaj instytucji Wyszczególnienie Rok oceny

Rok po ocenie Dwa lata po ocenie

7. Kadra jednostki organizacyjnej pomocy społecznej

W 2012 roku w Ośrodku zatrudnionych było 31 osób na 30,75 etatach z tego 11 osób w dziale pracy socjalnej, 4 osób w dziale świadczeń pomocy społecznej, 4 osoby w dziale świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych, 1 osoba w stypendiach socjalnych, 5 osób w sekcji ekonomicznej i 3 osoby w dziale administracyjno-gospodarczym, 1 osoba w klubie integracji społecznej, 1 osoba- kierownik, 1 osoba zastępca kierownika. Stan zatrudnienia utrzymuje się niezmiennie od kilku lat na tym samym poziomie. Do realizacji zadań wynikających z ustawy o pomocy społecznej Ośrodek zatrudnia wymaganą liczbę pracowników socjalnych proporcjonalnie do liczby ludności gminy w stosunku jeden pracownik socjalnych na 2 tys. mieszkańców, nie mniej jednak niż trzech pracowników. Średnio na jednego pracownika przypadało 60 czynnych środowisk/rodzin. Wśród zatrudnionych pracowników socjalnych, 1 etat finansowany był ze środków UE w ramach realizacji projektu systemowego. Kadra Ośrodka jest przygotowana merytorycznie do wykonywania swoich zadań, pracownicy nieustannie podnoszą swoje kompetencje na różnego rodzaju kursach i studiach podyplomowych. Warunki socjalne pracy są na dobrym poziomie, wszyscy pracownicy mają dobrze wyposażone stanowiska pracy. W ubiegłym roku kadra Ośrodka brała udział w badaniu specyfiki zawodu oraz warunków pracy w jednostkach organizacyjnych woj. lubuskiego, zadowolenie z wykonywania pracy zdecydowanie tak odp. 17,3% respondentów, raczej tak 58,5% raczej nie tylko 11,9%.

KADRA JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ POMOCY SPOŁECZNEJ (w osobach, stan na 31 grudnia)

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny

Rok po ocenie Dwa lata po ocenie KADRA KIEROWNICZA

Ogółem kadra kierownicza (dyrektor

jednostki i jego zastępcy) ¹ 2 2 2 2 2

W tym: kobiety 2 1 1 1 1 1

(17)

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny

Rok po ocenie Dwa lata po ocenie W tym:

Wykształcenie wyższe 3 2 2 2 2 2

Specjalizacja z organizacji pomocy

społecznej ⁵ 1 1 1 1 1

PRACOWNICY SOCJALNI

Ogółem 7 11 11 11 11 11

W tym: kobiety 8 10 10 10 10 10

W tym wybrane kategorie pracowników socjalnych:

Wykształcenie średnie 11 2 3 3 3 3

Specjalizacja 1-ego stopnia w

zawodzie ¹³ 9 9 9 9 9

Specjalizacja 2-ego stopnia w

zawodzie ¹⁵ 0 0 0 0 0

Specjalizacja z organizacji pomocy

społecznej ¹⁷ 2 2 2 2 4

POZOSTALI PRACOWNICY:

Ogółem 19 18 18 20 20 22

W tym: kobiety 20 18 18 19 19 19

W tym wybrane kategorie pozostałych pracowników

W tym: kobiety 22 14 13 15 15 15

Wykształcenie średnie 23 4 5 4 4 4

Inne 25 0 0 0 0 0

7.1. Zatrudnienie pomocnicze w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej

Wolontariuszem jest każda osoba (fizyczna), która dobrowolnie i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na rzecz uprawnionych organizacji i instytucji na zasadach określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Wolontariusz musi posiadać kwalifikacje i spełniać wymagania odpowiednie do rodzaju i zakresu wykonywanych świadczeń, tylko wtedy, gdy obowiązek ten wynika z przepisów prawnych. Od kilku lat oraz obecnie nie zatrudniono ani nie pozyskano żadnego wolontariusza.

Natomiast w bieżącym roku wspólnie z Fundacją Spełnienie złożono wniosek na prowadzenie młodzieżowego klubu przy Ośrodku w którym zajęcia prowadzić będą m.in.

wolontariusze. Odnośnie zatrudnienia subsydiowanego gmina stale realizuje na swoim obszarze i w placówkach podległych prace interwencyjne orz roboty publiczne dając możliwość zatrudnienia coraz większej liczbie osób.

ZATRUDNIENIE POMOCNICZE W JEDNOSTCE ORGANIZACYJNEJ POMOCY SPOŁECZNEJ (w osobach, w ciągu danego roku)

W osobach

(18)

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny

Wolontariusze 1 0 0 0 0 0

Zatrudnienie subsydiowane (staże, roboty publiczne, prace interwencyjne

i inne) ² 44 33 34 40 50

7.2. Zespoły pracy socjalnej i integracji społecznej w jednostce pomocy społecznej

Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej w ramach struktury organizacyjnej ośrodka pomocy społecznej może zostać wyodrębniony zespół realizujący zadania tego ośrodka w zakresie pracy socjalnej i integracji społecznej. W skład zespołu o którym mowa w art. 110a, wchodzi co najmniej trzech pracowników socjalnych. W skład zespołu mogą wchodzić także inni specjaliści realizujący zadania w zakresie integracji społecznej. Przy Ośrodku w chwili obecnej nie działa żaden zespół pracy socjalnej.

ZESPOŁY PRACY SOCJALNEJ I INTEGRACJI SPOŁECZNEJ W JEDNOSTCE POMOCY SPOŁECZNEJ (w osobach, w ciągu danego roku)

W osobach

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny

Liczba osób ogółem w zespole 1 0 0 0 0 0

W tym:

Pracownicy socjalni 2 0 0 0 0 0

Specjaliści zgodnie z art.110 ust.3

ustawy o pomocy społecznej ³ 0 0 0 0 0

8. Koszty zasobu instytucjonalnego

Wielkości danych dotyczą całkowitych kosztów utrzymania i prowadzenia jednostki organizacyjnej pomocy społecznej – ośrodka pomocy społecznej. Średni koszt na 1 osobę korzystającą lub uczestniczącą w zajęciach oznacza relację pomiędzy wielkością rocznych kosztów poniesionych na utrzymanie i działalność danej placówki przypadającą na 1 osobę. Kwoty te podawane są w pełnych złotych. Średni koszt wyliczany jest z uwzględnieniem faktycznej liczby miesięcy działania danej placówki w danym roku. Odnośnie przyszłych kosztów funkcjonowania dziennego domu pomocy oraz zakładu aktywności zawodowej podano jedynie szacunkowe koszty, które mogą ulec zmianie po dokonaniu i przedłożeniu kosztorysu inwestorskiego. Koszty klubu samopomocy dla osób uzależnionych pokrywane są w całości z budżetu gminy i są zabezpieczane. Odnośnie mieszkań chronionych wydaje się, że wydatki na ten cel będą stale rosły stąd też należy uwzględnić zabezpieczenie w budżecie na lata następne jak również kwestie poszerzenia o dwa następne lokale, ich dostosowanie i wyposażenie. Finansowanie uczestnictwa w zajęciach Klubu Integracji Społecznej odbywa się ze środków projektu systemowego współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

KOSZTY ZASOBU INSTYTUCJONALNEGO

(zasób utworzony i finansowany przez daną jednostkę samorządu terytorialnego, w tym także zasób zlecony do prowadzenia)

W złotych

Lata poprzednie Prognoza

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny

Rok po ocenie Dwa lata po ocenie Całkowity, roczny koszt prowadzenia i

utrzymania ¹ 1 881 057 1 847 512 1 986 054 2 014 700 2 054 994

Z tego:

Wydatki na inwestycje 2 0 0 6 200 10 000 10 000

Wydatki ogółem na wynagrodzenia z

pochodnymi ³ 1 348 866 1 394 379 1 490 096 1 516 680 1 592 514

W tym:

Wydatki ogółem na wynagrodzenia z

pochodnymi finansowane z EFS ⁴ 205 054 221 837 217 434 216 680 218 000

Pozostałe koszty utrzymania 5 532 191 453 133 489 758 498 020 462 480

ŚREDNI MIESIĘCZNY KOSZT NA 1 OSOBĘ KORZYSTAJĄCĄ LUB UCZESTNICZĄCĄ W ZAJĘCIACH

Dom pomocy społecznej 6 0 0 0 0 0

Ośrodki wsparcia - ogółem 7 0 0 0 0 0

W tym:

(19)

Lata poprzednie Prognoza WYSZCZEGÓLNIENIE

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny

Środowiskowe domy pomocy 8 0 0 0 0 0

Dzienne domy pomocy 9 0 0 0 104 104

Noclegownie, schroniska i domy dla

bezdomnych ¹⁰ 0 0 0 0 0

Kluby samopomocy 11 0 0 0 50 50

Rodzinne domy pomocy 12 0 0 0 0 0

Mieszkania chronione 13 0 0 176 233 250

Ośrodki interwencji kryzysowej 14 0 0 0 0 0

Jednostki specjalistycznego

poradnictwa ¹⁵ 0 0 0 0 0

Placówki dziennego wsparcia 16 0 0 0 0 0

Placówki opiekuńczo - wychowawcze

ogółem ¹⁷ X X X X X

W tym:

Placówki typu rodzinnego 18 X X X X X

Centrum integracji społecznej 19 0 0 0 0 0

Klub integracji społecznej 20 121 30 23 18 18

Warsztat terapii zajęciowej 21 0 0 0 0 0

Zakład Aktywności Zawodowej 22 0 0 0 3 611 3 611

9. Środki finansowe na wydatki w pomocy społecznej

Na realizację zadań pomocy społecznej w 2012 roku Ośrodek Pomocy Społecznej wydatkował środki w wysokości 14 467 524,89 zł w tym:

-z budżetu gminy na zadania własne 2 348 465,59 zł, -z budżetu państwa na zadania własne gminy 3 793 555,30 zł, -z budżetu państwa na zadania zlecone gminie 7 923 337 zł, - inne środki – projekt EFS 402 167 zł

Na rok 2013 plan potrzeb szacuje się na poziomie 16 595 762 zł, natomiast 2 lata po ocenie 17 414 866 zł.

Jak widać środki finansowe na wydatki w pomocy społecznej na przestrzeni od 2010 roku przejawiają tendencje wzrostową. Nie wynika to tylko wyłącznie z powodu poszerzającej się liczby osób korzystających ze świadczeń ale również ze wzrostu i zmiany świadczeń pomocowych, zmiany kwot kryteriów dochodowych. Nadmienić należy, że kryteria te nie były zmieniane od co najmniej 6 lat.

Szczególnie zauważalny wzrost nastąpił w : -w rozdziale 85201, 85204 ze względu na wzrost udziału gminy w opłatach za placówki opiekuńczo-wychowawcze i rodziny zastępcze

-w rozdziale 85206 ze względu na wzrost kosztów zatrudnienia asystenta rodziny,

-w rozdziale 85212 ze względu na wzrost liczby świadczeniobiorców, wyrównywanie składek społecznych w związku ze zmianą ustawy o emeryturach i rentach funduszu ubezpieczeń społecznych, oraz wypłaty dodatku do świadczenia pielęgnacyjnego

-w rozdziale 85214 zaobserwowana wzrost liczby gospodarstw domowych korzystających z pomocy społecznej w postaci zasiłku okresowego oraz wzrost średniej wysokości świadczenia ze względu na zmianę wysokości kryteriów dochodowych z dniem 1 października 2012. Do wzrostu osób uprawnionych do zasiłku okresowego przyczynia się wzrost bezrobocia, wyodrębniania się samodzielnych gospodarstw domowych z rodzin. Również opłaty za domy pomocy społecznej powodują systematyczny wzrost wydatków w tym paragrafie.

koszty utrzymania ośrodka wynika ze wzrostu cen rynkowych za energię, usługę i materiały, kosztów delegacji, wzrost dodatków stażowych do wynagrodzeń zasadniczych, ze względu na wzrost ilości osób potrzebujących pomocy w postaci usług opiekuńczych wzrasta kwota na usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, -w rozdziale 85295 wzrasta ilość osób korzystających z programu "pomoc państwa w zakresie dożywiania"

W zakresie dodatków mieszkaniowych wypłacanych przez gminę z analizy danych wynika iż środki finansowe od 2010 roku przejawiąją także tendecje wzrostową.

W rubryce pozostałę zadania polityki społecznej 85305 – Żłobki wskazana została kwota 682 802 jako poczyniony nakład na wkład własny i udział w projekcie ministerialnym ze strony gminy.

Na najbliższe 2 lata nie planuje się w tym zadaniu wydatków.

W rozdziale 85395 wykazano kwoty wkładu własnego na poziomie 10,5% wymaganego do realizacji projektu EFS.

W zakresie pomocy materialnej dla uczniów wykazano całość kwoty wypłacanej przez ośrodek w formie stypendiów szkolnych z uwzględniem dotacji celowych udzielonych z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych gminy dla uczniów, która to z kolei jest zależna od algorytmu. Środki te zabezpieczają w całości realizację zadania.

Inne środki na projekty pochodzą ze źródeł EFS i są zabezpieczone do końca 2013 roku, natomiast kwota zapisana w potrzebach 2 lata po ocenie czyli na rok 2014 może ulec zmianie w zależności od nowej perpektywy i wytycznych na lata 2014-2020.

ŚRODKI FINANSOWE NA WYDATKI W POMOCY SPOŁECZNEJ (zadania własne i zadania zlecone)

W złotych

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny

Rok po ocenie Dwa lata po ocenie OGÓŁEM

OGÓŁEM ( działy) 1 14 368 834 15 068 368 15 000 658 16 595 762 17 414 866

851 - OCHRONA ZDROWIA

(20)

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny

85153 - Przeciwdziałanie narkomanii 2 9 918 6 645 14 178 13 000 13 650

85154 - Przeciwdziałanie

alkoholizmowi ³ 270 570 287 762 319 153 317 000 332 850

852 - POMOC SPOŁECZNA 85201 - Placówki

opiekuńczo-wychowawcze - wydatki

ogółem ⁴ 0 0 18 762 58 000 87 000

85202 - Domy pomocy społecznej 5 0 0 0 0 0

85203 - Ośrodki Wsparcia 6 0 0 0 0 0

85204 - Rodziny zastępcze 7 0 0 5 630 24 000 36 000

85205 - Przeciwdziałanie przemocy w

rodzinie ⁸ 0 2 434 3 363 5 000 5 250

85206 - Wspieranie rodziny (m.in. asystenci rodziny i rodziny

wspierające) ⁹ 0 0 11 967 28 721 30 157

85212 - Świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego

10 6 982 539 7 441 555 7 416 027 7 859 000 8 251 950

85213 - Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej, niektóre świadczenia rodzinne oraz za osoby uczestniczące w zajęciach centrum integracji społecznej

11 118 880 147 330 180 858 205 000 215 250

85214 - Zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i

rentowe ¹² 1 320 063 1 460 738 1 691 085 2 515 000 2 640 750

85215 - Dodatki mieszkaniowe 13 874 138 900 779 905 900 999 123 1 049 079

85216 - Zasiłki stałe 14 1 006 505 1 046 815 1 096 161 1 269 000 1 332 450

85218 - Powiatowe Centrum Pomocy

Rodzinie ¹⁵ X X X X X

85219 - Ośrodek Pomocy Społecznej 16 1 184 525 1 187 467 1 314 835 1 330 000 1 356 600

85220 - Specjalistyczne poradnictwo, mieszkania chronione i ośrodki

interwencji kryzysowej ¹⁷ 0 0 0 13 418 16 000

85228 - Usługi opiekuńcze i

specjalistyczne usługi opiekuńcze ¹⁸ 297 909 285 354 278 526 261 200 274 260

85231- Pomoc dla cudoziemców 19 1 000 400 0 0 1 000

W tym:

Wydatki na pomoc dla cudzoziemców w celu integracji ze środowiskiem (cudzoziemcy, którzy uzyskali status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą)

20 1 000 400 0 0 1 000

85232 - Centra Integracji Społecznej 21 0 0 0 0 0

85278 - Usuwanie skutków klęsk

żywiołowych ²² 18 200 5 000 12 500 0 10 000

85295 - Pozostała działalność W tym:

- klub integracji społecznej, - warsztat terapii zajęciowej, - prace społecznie użyteczne, - program "Pomoc państwa w zakresie dożywiania"

- wkład własny gminy

23 1 581 950 898 190 1 024 831 1 020 000 1 071 000

853 - POZOSTAŁE ZADANIA W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ

85305 - Żłobki 24 0 682 802 29 442 0 0

85306 - Kluby dziecięce 25 0 0 0 0 0

(21)

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny

85307 - Dzienni opiekunowie 26 0 0 0 0 0

85311 - Rehabilitacja zawodowa i

społeczna osób niepełnosprawnych ²⁷ 0 0 0 0 0

85321 - Zespoły orzekania o

niepełnosprawności ²⁸ 0 0 0 0 0

85324 - Państwowy Fundusz

Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych ²⁹ 0 0 0 0 0

85395 - Pozostała działalność w

zakresie polityki społecznej ³⁰ 45 966 47 278 47 278 47 300 48 000

854 - Edukacyjna opieka wychowawcza

85415 - Pomoc materialna dla uczniów 31 656 671 667 819 630 162 631 000 643 620

Inne - środki EFS na projekty

Liczba projektów EFS 32 1 1 1 1 1

Łączna kwota środków EFS 33 437 132 444 910 449 445 450 000 452 000

10. Aktywność projektowo-programowa

W roku 2012 oraz w latach poprzednich (od 2008-2011)Ośrodek Pomocy Społecznej w Szprotawie realizował projekty dotyczące działań z zakresu pomocy społecznej, rozwijania nowych form pomocy społecznej i samopomocy oraz kontynuował dotychczasowe programy, w tym reintegracji zawodowej i społecznej osób podlegających i narażonych na wykluczenie społeczne realizując Program Aktywności Lokalnej na mocy podjętej uchwały rady miejskiej. Program był realizowany na obszarach wiejskich oraz na terenie miasta. Na przestrzeni lat 2009-2012 objęto aktywną integracją łącznie 267 osób będących podopiecznymi Ośrodka, jak również wiele osób z otoczenia. W bieżącym roku zakładamy zwiększenie liczby osób zaktywizowanych. Ponadto w bieżącym roku wspólnie z Fundacją „Spełnienie” złożono projekt na utworzenie młodzieżowego klubu reintegracji, który będzie funkcjonował przy KIS-ie. W konkursie ogłoszonym przez MPiPS złożono wniosek na dofinansowanie działań osłonowych dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie. Napisaliśmy i złożyliśmy również wniosek konkursowy na dofinansowanie i wsparcie utworzenia spółdzielni socjalnej dla zwalnianych kucharek w szkołach, aby móc dalej kontynuować dożywianie i zapewnić im dalsze zatrudnienie i wsparcie. Wszystkie składane wnioski uwzględniały zabezpieczenie środków po stronie gminy, które zostały zabezpieczone i wykazane po stronie składającego wniosek. Ponadto w ramach programów osłonowych pozyskano środki z Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Zielonej Górze na dofinansowanie dożywiania dzieci z najuboższych rodzin w ramach „Programu wspierania działań pomocy społecznej na rzecz wyrównywania poziomu życia mieszkańców województwa lubuskiego”. W latach następnych planuje się dalsze kontynuowanie absorbcji środków unijnych w perspektywie 2014-2020. Jeżeli chodzi o infrmacje jakie organizacje i jednostki z terenu gminy ubiegały się o środki zewnętrzne z uwagi na brak danych nie podano informacji. Ogólnie należy stwierdzić, że poszczególne instytucje wykazują się pozyskiwaniem środków z programów osłonowych i resortowych.

AKTYWNOŚĆ PROJEKTOWO-PROGRAMOWA (w całym okresie sprawozdawczym)

Rok 2010 Rok 2011 Rok oceny Prognoza

rok po ocenie

PROJEKTY WSPÓŁFINANSOWANE z EFS Ogółem liczba osób objętych

projektami ¹ 49 104 114 110

W tym:

rok po ocenie

UDZIAŁ W KONKURSACH OGŁASZANYCH PRZEZ MPiPS Ogółem liczba osób objętych

projektami ¹ 0 0 1 45

W tym:

(22)

rok po ocenie

UDZIAŁ W PROGRAMACH OSŁONOWYCH (nie wymienione wyżej) Ogółem liczba osób objętych

projektami ¹ 0 0 115 130

W tym:

11. Współpraca z organizacjami pozarządowymi - zadania zlecone w obszarze pomocy i wsparcia

Organizacja pozarządowa – to podmiot określony definicją art. 3 ustawy z dn. 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz.

1536, z 2011 r. Nr 112, poz. 654, Nr 149, poz. 887, Nr 205, poz. 1211, Nr 208, poz. 1241, Nr 209, poz. 1244, Nr 232, poz. 1378). Do organizacji pozarządowych w pojęciu Oceny Zasobów Pomocy Społecznej wlicza się również podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Organy administracji rządowej i samorządowej, zwane dalej

„organami”, mogą zlecać realizację zadania z zakresu pomocy społecznej, udzielając dotacji na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zleconego zadania organizacjom pozarządowym, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 tej ustawy, prowadzącym działalność w zakresie pomocy społecznej, zwanych dalej „podmiotami uprawnionymi”. W 2012 roku oraz w latach poprzednich Ośrodek nie zlecał wykonania zadania z zakresu ustawy o pomocy społecznej żadnemu podmiotowi. Ponieważ zadania realizowane były na zasadzie trybu ustawy o zamówieniach publicznych. Natomiast w 2012 Urząd Miejski w Szprotawie w ramach ustawy o pożytku publicznym i wolontariacie przyznał dofinansowanie w ramach współpracy i realizacji wypoczynku dzieci i młodzieży oraz z zakresu przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym.

„Przeciwdziałanie uzależnieniom i patologiom społecznym” - organizacja letniego wypoczynku dla dzieci i młodzieży z rodzin ubogich, dotkniętych i zagrożonych problemem alkoholowym, narkomanią oraz przemocą w rodzinie.

Komisja dokonała formalnej i merytorycznej weryfikacji 12 ofert i przyznała dotację w łącznej wysokości 100.000 złotych 12 następującym podmiotom:

1) Parafia Rzymsko-Katolicka pw. św. Andrzeja Ap. Parafialny Zespół Caritas - 2 222 zł 2) Klub Sportowy „Szprotavia” - 11 320 zł

3) Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Wiechlice - 16 666 zł 4) ULKS Uczniak Henryków - 7 075 zł

5) Klub Sportowy „Sprotavia” - 8 490 zł

6) Chorągiew Ziemi Lubuskiej ZHP Hufiec Szprotawa - 16 980 zł 7) Klub Sportowy „RAPTUS” Dzikowice - 5 660 zł

8) Stowarzyszenie Przyjaciół Zespołu Szkół „Jesteśmy Aktywni” - 3 339 zł 9) Klub Sportowy „Garbarnia” Leszno Górne - 8 490 zł

10) Parafia Rzymsko-Katolicka pw. Matki Bożej Królowej Polski - 8 490 zł 11) Fundacja Spełnienie - 8 490 zł

12) Stowarzyszenie Wspierania Aktywności Lokalnej „Wieś razem” - 2 778 zł

Przeciwdziałanie uzależnieniom i patologiom społecznym” - prowadzenie i utrzymanie świetlic środowiskowych dla dzieci i młodzieży z rodzin ubogich, dotkniętych i zagrożonych problemem alkoholowym, narkomanią oraz przemocą w rodzinie.

1) Parafia Rzymsko-Katolicka pw. św. Andrzeja Ap. Parafialny Zespół Caritas - 10 204 zł 2) Parafia Rzymsko-Katolicka pw. Wniebowzięcia NMP Parafialny Zespół Caritas - 8 163 zł 3) Stowarzyszenie Przyjaciół Zespołu Szkół Nr 1 „Od Kopernika do Korczaka” - 12 245 zł 4) Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Wiechlice - 40 816 zł

5) Stowarzyszenie Wspierania Rozwoju Dzieci i Młodzieży „Podaruj Radość” - 18 368 zł 6) Stowarzyszenie Przyjaciół Zespołu Szkół „Jesteśmy Aktywni” - 10 204 zł

Upowszechnianie kultury fizycznej i sportu.

1) Koło wędkarskie w Szprotawie - 1 700 zł 2) Koło wędkarskie w Lesznie Górnym - 1 700 zł 3) KS „ Raptus” Dzikowice – piłka nożna - 9 000 zł 4) UKS Witków – piłka nożna - 9 000 zł

5) KS „Garbarnia” w Lesznie Górnym – piłka nożna - 32 600 zł 6) KS „Sprotavia” – piłka nożna - 128 000 zł

7) UKS „Victoria ” – Siecieborzyce – piłka nożna - 9 000 zł 8) KS „Szprotavia” - koszykówka - 25 000 zł

9) UKS „Jedynka” w Szprotawie - siatkówka -15 500 zł 10) ULKS „Uczniak” w Henrykowie – lekkoatletyka - 18 500 zł

WSPÓŁPRACA Z ORGANIZACJAMI POZARZADOWYMI - ZADANIA ZLECONE W OBSZARZE POMOCY I WSPARCIA (w całym okresie sprawozdawczym)

rok po ocenie

ZLECENIA W TRYBIE DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO

Liczba zleceń ogółem 1 14 11 14 19

Wartość zleceń w złotych 2 132 762 199 271 208 388 210 000

W tym: dotacje w złotoch 3 132 762 199 271 208 388 210 000

ZLECENIA W TRYBIE ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

Liczba zleceń ogółem 4 0 0 0 0

Wartość zleceń w złotych 5 0 0 0 0

W tym: dotacje w złotych 6 0 0 0 0

WYBRANE USŁUGI POMOCY SPOŁECZNEJ Usługi opiekuńcze

(23)

rok po ocenie

Liczba zleceń 7 0 0 0 0

Specjalistyczne usługi opiekuńcze

Prowadzenie placówki pomocy społecznej

12. Wskaźniki oceny zasobów pomocy społecznej

12.1. KADRA PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH Wskaźnik wykształcenia pracowników socjalnych

rok 2009 2010 2011 2012 2013 potrzeby 2014 potrzeby

liczba pracowników socjalnych

posiadających wyższe wykształcenie ¹ 8 9 8 8 8 8

liczba wszystkich pracowników

socjalnych ² 11 11 11 11 11 11

Wartość wskaźnika w1 / w2 x 100%

(%) ³ 73 82 73 73 73 73

Dynamika

(%) ⁴ X 112 89 100 100 100

Wskaźnik profesjonalizacji kadry

liczba osób pełniących funkcje kierownicze i pracowników socjalnych posiadających specjalizację z organizacji z pomocy społecznej

1 2 3 3 3 3 5

Liczba pozostałych osób zatrudnionych posiadających specjalizację z organizacji pomocy społecznej *

2 0 0 0 0 0 0

liczba wszystkich zatrudnionych osób 3 29 31 31 33 33 35

Wartość wskaźnika w1+w2 / w3 x 100%

(%) ⁴ 7 10 10 9 9 14

Dynamika

(%) ⁵ X 143 100 90 100 156

* nie ujęci w wierszu 1

Wskaźnik specjalizacji pracowników socjalnych I

liczba pracowników socjalnych posiadających specjalizację I st. w

zawodzie ¹ 9 9 9 9 9 9

liczba wszystkich pracowników

socjalnych ² 11 11 11 11 11 11