RAPORT. Fundacji Warszawski Instytut Studiów Ekonomicznych i Europejskich (WiseEuropa) za 2020 rok

Fundacji Warszawski Instytut

Studiów Ekonomicznych i Europejskich

(WiseEuropa) za 2020 rok

WiseEuropa – Fundacja Warszawski Instytut Studiów Ekonomicznych i Europejskich www.wise-europa.eu

Sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności -

Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków –25–Programu Rozwoju

Organizacji Obywatelskich na lata 2018 –2030

Projekt, skład, łamanie: temperowka.pl

Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane za podaniem źródła.

Raporty i policy brief 10

Społeczność WiseEuropa 11

Finanse 12

Zasoby ludzkie 15

Szanowni Państwo,

w minionym roku Polska i cała Unia Europejska musiały stawić czoła wyjątkowym wyzwaniom. Z koń- cem stycznia Wielka Brytania opuściła Unię Europejską, a wprowadzone w marcu obostrzenia, zapobie- gające rozprzestrzenianiu się epidemii COVID-19, spowodowały w Polsce nie tylko izolacje społeczne ale również wzrost stopy bezrobocia, a także zadłużenie przedsiębiorców i państwa.

Był to również przełomowy rok dla polskiego sektora paliwowo-energetycznego. Równolegle z toczącym się kryzysem gospodarczym, Unia Europejska potwierdziła gotowość budowy neutralnej klimatycznie gospodarki do 2050 roku, uruchamiając zarazem procesy, które zaowocowały ostatecznie podwyższe- niem celów redukcji emisji gazów cieplarnianych na rok 2030.

Teraz jeszcze bardziej niż wcześniej potrzebujemy pobudzania i inspirowania debaty publicznej o przy- szłości Polski i Europy, a także mądrych ekspertyz i niezależnych rekomendacji dla sektora publicznego i prywatnego oraz konstruktywnej współpracy transatlantyckiej w kwestiach globalnych, które realizuje WiseEuropa.

Jesteśmy wdzięczni naszym Partnerom, którzy doceniając nasze kompetencje i wierząc w nasze działa- nia, wspierają nas i przyczyniają się do tego, że możemy realizować naszą misję.

Zapraszam do przeczytania raportu z działalności WiseEuropa w 2020 roku i zapoznania się z naszy- mi osiągnięciami. Liczymy na Państwa aktywne uczestnictwo w naszych kolejnych inicjatywach, jako uczestników wydarzeń, obserwatorów naszych mediów społecznościowych, a także darczyńców.

Mam ogromną nadzieję, że w 2021 roku będziecie Państwo z nami i nadal wspólnie będziemy tworzyć mądrą Polskę w zjednoczonej Europie, czego Państwu szczerze życzę.

Z wyrazami szacunku,

dr Maciej Bukowski z zespołem WiseEuropa

Ogólne informacje o organizacji

Jesteśmy niezależnym think-tankiem z siedzibą w Warszawie, specjalizującym się w polityce eu- ropejskiej, zagranicznej i ekonomicznej, makroekonomii, a także polityce energetycznej oraz kli- matycznej. Pełna nazwa Fundacji WiseEuropa brzmi Fundacja Warszawski Instytut Studiów Ekonomicznych i Europejskich.

Prezesem Zarządu Fundacji WiseEuropa i jednocześnie kierownikiem Programu Ekonomia i Polityka Gospodarcza jest dr Maciej Bukowski, a funkcję członka Zarządu od sierpnia 2020 roku pełni również Dyrektor Zarządzająca - Magdalena Mazur. Funkcję nadzorczą dla Zarządu pełni Zgromadzenie Fundatorów, którego Przewodniczącą jest Aleksandra Sawicka.

Misją WiseEuropa jest promowanie rozwoju gospodarczego Europy, zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, konkurencyjności na rynku globalnym oraz dialogu społecznego.

Zaangażowanie WiseEuropa opieramy na wartościach takich jak: ludzie, dobro publiczne, jakość i rzetelność, rozwój, innowacyjność i niezależność.

Celem WiseEuropa jest branie czynnego udziału w debacie publicznej na temat przyszłości Polski, Europy Środkowo-Wschodniej i Unii Europejskiej. Głównym przedmiotem działań WiseEuropa jest tworzenie raportów i analiz przy pomocy ilościowych i jakościowych metod badawczych oraz ich prezentacja na konferencjach, podczas paneli dyskusyjnych i w mediach społecznościowych oraz tradycyjnych.

Fundacja powstała w roku 2013 i od siedmiu lat działa w następujących obszarach tematycznych:

 1. energia, klimat i środowisko  2. finanse i rynek kapitałowy

 3. makroekonomia, polityka regionalna, przemysłowa i instytucjonalna  4. polityka społeczna i rynek pracy

 5. gospodarka cyfrowa i innowacje  6. sprawy międzynarodowe i europejskie.

W tym czasie Fundacja realizowała 162 projekty, a niemal dwadzieścia jest w trakcie realiza- cji. Przygotowujemy raporty, analizy i ewaluacje polityki publicznej. Opracowania WiseEuropa są w każdym roku wielokrotnie cytowane w prasie, a także przywoływane w opracowaniach in- nych think tanków, instytutów badawczych, czy instytucji publicznych oraz publikowane w for- mie raportów badawczych, czy publikacji naukowych (czasopisma z listy filadelfijskiej). Eksperci Fundacji są zapraszani do publicznych i prywatnych mediów odnosząc się zarówno do kwestii bieżących jak i strategicznych rozwoju Polski i Europy.

Projekty prowadzone przez WiseEuropa w 2020 roku

Dzięki naszym Partnerom i Pracownikom w 2020 roku realizowaliśmy 20 projektów oraz kilkana- ście usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Zgodne z naszą misją, podejmowa- liśmy zadania odpowiadające na aktualne wyzwania Polski i Europy. Pracowaliśmy w wielu projek- tach realizowanych w programach unijnych: Horyzont 2020 oraz Europa dla Obywateli, a także finansowanych z dotacji od polskich i zagranicznych grantodawców.

Mądra odbudowa gospodarki po pandemii COVID-19

Ten rok upłynął w cieniu pandemii COVID-19 i wywołanego przez nią kryzysu gospodarczego.

Od początku braliśmy udział w debacie publicznej wokół osłony gospodarki przed kryzysem i od- budowy w kolejnych latach. Już w kwietniu 2020 roku, w partnerstwie z Fundacją Przyjazny Kraj przygotowaliśmy raport „Orzeł z popiołów, Gospodarka po COVID-19”, który odpowiada na pyta- nie, jak wyprowadzić gospodarkę Polski na prostą po epidemii COVID-19.

Zwracaliśmy także szczególną uwagę na powiązanie wychodzenia z kryzysu z działaniami od- powiadającymi na problem zmian klimatycznych. W listopadzie zespół WiseEuropa opracował policy brief: „Zielona Odbudowa. Od kryzysu do realnej zmiany”, zawierający rekomendacje m.in. dla twórców Krajowego Planu Odbudowy. Wskazane rekomendacje mają przyczynić się do tego, żeby pieniądze otrzymane przez Polskę z unijnego Instrumentu Odbudowy i Zwiększania Odporności, zostały zainwestowane w projekty, które będą odpowiadały na technologiczne, zdro- wotne i klimatyczne wyzwania XXI wieku, a same reformy prowadziły do systemowego wzmoc- nienia krajowej gospodarki.

Upowszechnialiśmy również wiedzę na temat krajowych działań na rzecz odbudowy na pozio- mie międzynarodowej, uczestnicąc w globalnej inicjatywie Energy Policy Tracker oraz publikując comiesięczne podsumowanie najważniejszych wydarzeń w ramach Polish Sustainable Recovery Monitor.

Zrównoważone finansowanie

W 2020 r. ukazał się końcowy raport dotyczący taksonomii oraz zrównoważonego finansowa- nia przygotowny przez Grupę Ekspertów Technicznych UE, do której należy prezes WiseEuropa, dr Maciej Bukowski. Dokument jest jednym z kluczowych punktów odniesienia do projektowania zrównoważonych inwestycji w Unii Europejskiej.

Latem tego roku przedstawiliśmy również kompleksową analizę źródeł finansowania oraz potrzeb inwestycyjnych w sektorze odnawialnych źródeł energii, w raporcie: „Prąd zmienny. Panorama niskoemisyjnych inwestycji w energetyce”. Pod koniec roku ukazała się kolejna nasza publika- cja w tym obszarze, tym razem poświęcona finansowaniu modernizacji budynków: „Renowacja.

Panorama niskoemisyjnych inwestycji w energetyce”.

Inteligentna transformacja energetyki i przemysłu

W odpowiedzi na konieczność restrukturyzacji polskiego systemu paliwowo-energetycznego, we wrześniu 2020 r. wydaliśmy publikację „Restart: jak przełamać impas w polskiej energetyce” po- święconą możliwościom zaprojektowania i wdrożenia nowego ładu w polskiej energetyce, który umożliwi zaangażowanie spółek Skarbu Państwa w tworzenie nowej, zeroemisyjnej energetyki w Polsce i poza jej granicami.

Przez cały rok byliśmy również zaangażowani w prace ogólnoeuropejskiej platformy poświęco- nej wsparciu zrównoważonej transformacji przemysłu – Climate Friendly Materials Platform.

W jej ramach m.in. wspieraliśmy dialog polsko-niemiecki w obszarze transformacji przemysło- wej oraz przedstawiliśmy propozycję rozwiązania problemu carbon leakage w publikacji „Climate Contribution and its role in European industrial decarbonisation”.

Wsparcie administracji rządowej i samorządów w tworzeniu odpowiedzi na wyzwania rozwojowe

W tym roku wspieraliśmy prace polskiego rządu nad kluczowymi dokumentami strategiczny- mi w obszarze niskoemisyjnej transformacji: Długoterminową Strategią Renowacji Krajowych Zasobów Budowlanych oraz Strategią Transformacji do Gospodarki Neutralnej Klimatycznie. Oba dokumenty będą miały istotne znaczenie zarówno dla planowania wydatkowania środków unij- nych w najbliższych latach, jak i dla tworzenia długoterminowych ram dla modernizacji polskiej gospodarki.

Wspieraliśmy również Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości w ocenie makroekonomicznych skutków realizacji wybranych działań Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój i Programu Operacyjnego Polska Wschodnia.

Na poziomie lokalnym doradzamy obecnie pomorskim samorządom w przygotowaniu innowa- cyjnego projektu rozwoju wodorowego transportu publicznego, informujemy również samorządy o szansach i wyzwaniach sprawiedliwej transformacji regionów węglowych w Polsce.

Wspieranie partycypacji na poziomie lokalnym

Kontynuowaliśmy nasze projekty „Partycypacja w planowaniu” i „Wspólny Plan” zwiększające par- tycypację Polek i Polaków w procesy konsultacji planów i studiów zagospodarowania przestrzen- nego w gminach. W ramach naszych działań przeszkoliliśmy z aktywnych metod konsultacji spo- łecznych oraz zrównoważonego rozwoju urzędników z 38 gmin. Każda z gmin przygotowała swój Indywidualnym Plan Konsultacji w ramach, którego włączała mieszkańców w proces planowania przestrzeni, z poszanowaniem zasad zrównoważonego rozwoju. Pomimo COVID zarówno my, jak i gminy prowadziliśmy intensywnie nasze działania z sukcesem tam, gdzie to było potrzebne prze- chodząc na działania on-line lub hybrydowe.

Wzmacnianie potencjału sektora pozarządowego

Zadbaliśmy o podniesienie umiejętności organizacji pozarządowych z całej Polski, często z naj- dalszych i najmniejszych rejonów w procesie legislacyjnym, a dzięki temu na zwiększenie wpły- wu obywateli na kształt nowych przepisów. Dzięki naszym szkoleniom w projekcie Akademia Stanowienia Dobrego Prawa przedstawiciele nawet najmniejszych NGO bezpłatnie zdobywali umiejętności stosowania wskaźników ekonomicznych, rozumienia procesów gospodarczych i poli- tyk prowadzonych przez rząd oraz wiedzę w zakresie finansów przedsiębiorstwa. Nasi ekonomiści i trenerzy z powodu COVID spędzili wiele godzin głównie na platformie ZOOM.

Budowa społeczeństwa obywatelskiego

Chcemy, by obywatele świadomie uczestniczyli w życiu publicznym. Dlatego też zaangażowaliśmy się i zrealizowaliśmy projekt „Towards a Citizens’ Union – 2CU”, który miał na celu zwiększe- nie wiedzy i debaty na temat projektu integracji europejskiej i roli obywateli w jej pogłębianiu.

Dodatkowo, zainaugurowany w 2020 r. projekt „EUscepticOBS: analysing Euroscepticism, infor- ming citizens and encouraging debates” koncentruje się na monitorowaniu eurosceptycznych par- tii politycznych w Unii Europejskiej oraz prognozowaniu prawdopodobnych zmian ich stanowisk w odniesieniu do bieżącej sytuacji politycznej.

Aktywnie działamy także na rzecz promocji wydarzeń minionych. Stąd też w 2020 r. zakończyliśmy realizację projektu „TENSE – The Emergence of New States in Eastern Europe in 1918 – Lessons for Entire Europe”, którego celem było poszerzenie wiedzy o przebiegu wydarzeń w 1918 roku w Europie Wschodniej i jego wpływie na całą historię Europy. Od 2019 r. realizujemy również pro- jekt “EUritage 1989-2004”, który upamiętnia 30. rocznicę demokratycznych przemian w Europie Środkowej oraz 15. rocznicę przystąpienia państw tego regionu do Unii Europejskiej.

Europejska współpraca na rzecz badań i innowacji

W 2020 r. poszerzyliśmy naszą współpracę z czołowymi europejskimi instytucjami badawczymi w ramach unijnego programu Horyzont 2020 o trzy nowe projekty:

• CINTRAN: Carbon Intensive Regions in Transition - Unravelling the Challenges of Structural Change – bada czynniki społeczno-ekonomiczne i społeczno-polityczne determinujące tempo i wyniki transformacji strukturalnej w regionach o wysokiej emisji dwutlenku węgla.

• NEWTRENDS: New Trends in Energy Demand Modelling – bada nowe trendy społeczne (cyfryzacja gospodarki i życia prywatnego, gospodarka o obiegu zamkniętym i niskoemisyj- nym oraz gospodarka dzielona) w ramach modelowania energii.

• MICAT: Multiple Impacts Calculation Tool – tworzy narzędzia monitorowania oddziaływania polityki na rzecz poprawy efektywności energetycznej.

Kontynuowaliśmy również projekt Next generation of AdVanced InteGrated Assessment model- ling to support climate policy making – NAVIGATE, poświęcony rozwojowi zaawansowanych na- rzędzi ilościowych wspierających politykę klimatyczną.

Współpraca w Europie Środkowo-Wschodniej

Konsekwentnie wzmacniamy naszą pozycję jako ośrodka koordynującego inicjatywy w zakresie zrównoważonego rozwoju w Europie Środkowo-Wschodniej. W ramach współpracy regionalnej zakończyliśmy wiosną 2020 roku projekt CEE Climate Policy Frontier, który skupiał się na wymianie wiedzy na temat polityk klimatycznych w sektorach transportu i budynków w państwach Grupy Wyszehradzkiej oraz Rumunii i Bułgarii. Od października rozpoczęliśmy z kolei projekt Building momentum for the long-term CCS deployment in the CEE region, który ma na celu wznowienie dys- kusji na temat długoterminowego wdrażania CCS (z ang. carbon capture and storage – proces zapobiegania emisji dużych ilości dwutlenku węgla (CO₂) do atmosfery z punktowych źródeł za- nieczyszczeń) w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Projekt realizowany ze wsparciem fun- duszu funduszy EOG i funduszy norweskich na rzecz współpracy regionalnej obejmuje 11 państw regionu i jest realizowany we współpracy z czterama partnerami.

Raporty i policy brief

WiseEuropa regularnie wydaje w formie drukowanej oraz elektronicznej analizy gospodarcze, energetyczne, klimatyczne oraz te dotyczące spraw społeczeństwa obywatelskiego, które nie tyl- ko realizują założenia projektów, ale dzięki eksperckim komentarzom i rekomendacjom – wskazują najbardziej optymalne rozwiązania jakich mogą podjąć się decydenci. Czytelne wykresy i tabele w przejrzysty sposób pokazują zależności i dane, które są zrozumiałe dla dużej grupy czytelników.

Społeczność WiseEuropa

W mediach społecznościowych

WiseEuropa codziennie publikuje komentarze ekspertów i aktualności firmowe. Codziennie dostarczamy najnowsze informacje i fakty!

Chcemy popularyzować wiedzę z zakresu klimatu, ekonomii i polityki zagranicznej. Jesteśmy sprawdzonym cyfrowym źródłem wiedzy. Te cyfrowe narzędzia służą także do aktywnego komu- nikowania się z obserwatorami.

prawie 2500 obserwujących

ponad 1500 obserwujących

ponad 500 obserwujących

WiseEuropa medialnie

Komentarze ekspertów WiseEuropa pojawiają się w najważniejszych i najbardziej opiniotwór- czych gazetach, tygodniach, stacjach radiowych w kraju. W samym 2020 roku było ich kilkadzie- siąt i dotyczyły spraw klimatu, gospodarki krajowej i międzynarodowej. Wywiady ze specjalistami WiseEuropa można znaleźć w mediach ogólnopolskich jak i branżowych. Analitycy są zapraszani do popularnych podcastów i videocastów, w których komentują bieżące wydarzenia oraz dzielą się wiedzą.

Finanse

Wartości aktywów Fundacji

Poz. Nazwa pozycji Na koniec

2020-10 Na koniec ub. roku 2019-12-31

A Aktywa trwałe 14.310,11 22.095,61

I Wartości niematerialne i prawne 0,00 0,00

II Rzeczowe aktywa trwałe 14.310,11 22.095,61

III Należności długoterminowe 0,00 0,00

IV Inwestycje długoterminowe 0,00 0,00

V Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe 0,00 0,00

B Aktywa obrotowe 5.207.493,30 4.729.353,49

I Zapasy 0,00 0,00

II Należności krótkoterminowe 1.397.259,77 1.019.014,17

III Inwestycje krótkoterminowe 3.808.974,91 3.154.724,73

IV Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe 1.258,62 556.614,59

C Należne wpłaty na fundusz statutowy 0,00 0,00

Suma 5.221.803,41 4.751.449,10

1 Według stanu na 31.10.2020r.

Źródła finansowania

Przychody z działalności statutowej: 1.814.696,82 zł

Przychody z działalności gospodarczej: 499.573,01 zł Darowizny: 0 zł

Suma: 2 314 269,83 zł*

* dotyczy 9 miesięcy. ⅓ przychodów rocznych spodziewana jest w ostatnim kwartale

udział w %:

Koszty działalności statutowej: 1 854 696,82 zł

Mamy ambitne plany rozwoju organizacji, a jednocześnie dbamy o zabezpieczenie stabilnego finansowania naszych działań. W 2020 roku pozyskaliśmy dotację z Narodowego Instytutu Wolności na projekt: „Budowa strategii fundraisingowej i rozwój instytucjonalny organizacji w za- kresie wspierania budowy kapitału żelaznego” o wartości 400 400,00 zł, na lata 2020 – 2022.

Dzięki temu wsparciu w 2020 roku opracowaliśmy strategię fundraisingową organizacji na lata 2020-2023, wraz z 3-letnim planem budowy kapitału żelaznego, a zewnętrzny ekspert opracował strategię inwestowania kapitałem żelaznym fundacji. Strategia fudraisingowa zakłada wzmocnie- nie rozpoznawalności marki WiseEuropa, pozyskanie nowych Partnerów biznesowych, instytu- cjonalnych i społecznych oraz rozbudowanie relacji z dotychczasowymi Partnerami, i współpracę z Darczyńcami indywidualnymi.

78%

działalność

22%

gospodarcza

donatorzy instytucjonalni

Planujemy przeznaczać 30% z każdej darowizny na budowę kapitału żelaznego WiseEuropa, w celu bezpiecznego lokowania środków na rozwój organizacji w instytucjach finansowych o od- powiedniej reputacji, według strategii inwestowania opracowanej przez niezależnego eksperta.

Kapitał żelazny będziemy budować również z pozostałych źródeł finansowania organizacji.

Odsetki z inwestowania kapitału żelaznego w pierwszych latach będą reinwestowane, a w przy- szłości będą dawały możliwość rozwoju działalności statutowej i zapewnią częściowe finanso- wanie działalności administracyjnej organizacji. Pozyskiwane w ten sposób środki potrzebujemy przeznaczać również na prefinansowanie projektów oraz na wkłady własne do grantów, które takiego wymagają. Odsetki z inwestowanego kapitału żelaznego będą także zabezpieczeniem w sytuacjach nieprzewidzianych kryzysów finansowych organizacji.

Zależy nam na zaufaniu naszych darczyńców i partnerów, że fundacja efektywnie zarządza finan- sami. W związku z tym niezależna firma konsultingowa przeprowadziła w 2020 roku pogłębiony audyt finansowy na zlecenie WiseEuropa, obejmujący badanie przez biegłego rewidenta, które po- twierdziło rzetelność sprawozdania finansowego oraz analizę przepływów finansowych Fundacji w celu efektywniejszego zarządzania finansami, a także przygotowanie do stosowania analityki finansowej organizacji. Przeprowadzenie audytu i wdrożenie rekomendacji w 2021 roku będzie skutkowało optymalizacją wykorzystania pozyskiwanych w przyszłości środków. Dodatkowa ana- liza dotychczasowego rozliczania projektów zapewni nam jeszcze sprawniejsze gospodarowanie zasobami Fundacji.

Jeśli chcesz wspólnie z nami tworzyć mądrą Polskę w zjednoczonej Europie, przekaż darowiznę na konto BNP Paribas Bank Polska S.A.:

19 1600 1462 1891 6450 1000 0001

IBAN PL19 1600 1462 1891 6450 1000 0001 SWIFT PPABPLPK

Proponowany tytuł przelewu: darowizna

Osoba do kontaktu w sprawie współpracy:

Magdalena Augustyniak - kierownik ds. rozwoju magdalena.augustyniak@wise-europa.eu

Zasoby ludzkie

Struktura Organizacji

Zarząd – Rada Fundatorów

Dyrektor Zarządzający

Program Energia, Klimat i Środowisko Program Ekonomia i Polityka Gospodarcza Program Inicjatyw Lokalnych

Program Polityka Zagraniczna i Stosunki Międzynarodowe

Zespół ds. Finansów i Administracji Zespół ds. Komunikacji i PR

Kierownik ds. Rozwoju

W skład zespołu WiseEuropa wchodzą: dyrektor zarządzająca, kierownicy programów, analitycy oraz eksperci merytoryczni, a także członkowie zespołu administracyjno-finansowego i zespołu ds. komunikacji i PR. Od kwietnia 2020 roku Zarząd WiseEuropa utworzył w strukturze organizacji stanowisko ds. rozwoju. Zadania księgowe i obsługa IT są zlecane podmiotom zewnętrznym.

20

Działanie sfinansowane ze środków Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030

15 osób

zatrudnionych na umowę o pracę (M = 4 + K = 11)

5 osób

zatrudnionych

na umowie cywilno-prawnej (M = 2 + K = 3)

kobiety kobiety

mężczyźni mężczyźni