Wstęp do prawoznawstwa ćwiczenia 2
Martyna Stępień
Katedra Teorii i Filozofii Prawa
Norma prawna
wzorzec zachowania
rekonstruowany z przepisu prawnego.
Koncepcje budowy norm:
1. Koncepcja trójelementowa
2. Koncepcja norm sprzężonych
1. Koncepcja
trójelementowa
Na normę prawną składają się:
HIPOTEZA (adresat i okoliczności)
DYSPOZYCJA (treść powinnego zachowania)
SANKCJA (użycie lub zapowiedź
użycia przymusu)
Rodzaje sankcji:
Sankcja kary;
Sankcja egzekucji;
Sankcja nieważności:
- nieważność bezwzględna,
- nieważność względna.
2. Koncepcja norm sprzężonych
Norma prawna składa się z:
NORMY SANKCJONOWANEJ, i
NORMY SANKCJONUJĄCEJ.
Zgodnie z tą koncepcją system prawa
tworzą pary norm o takiej samej strukturze, czyli normy składające się z zakresu
zastosowania i zakresu normowania.
Zasadniczy podział norm:
1. Normy indywidualne;
2. Normy generalne;
3. Normy konkretne;
4. Normy abstrakcyjne.
Podział norm pod względem stosowania:
1) Ius cogens (norma imperatywna);
2) Norma semidyspozytywna (semiimperatywna);
3) Ius dispositivum
(dyspozytywna).
Podział norm ze względu na zawartą w nich sankcję:
a) LEX PERFECTAE (prawo doskonałe);
b) LEX PLUS QUAM PERFECTAE (prawo więcej niż doskonałe);
c) LEX MINUS QUAM PERFECTAE (prawo mniej niż doskonałe);
d) LEX IMPERFECTAE (prawo
niedoskonałe).
Obowiązywanie normy
rodzaj uzasadnienia, legitymizacji formułowanej na gruncie
doktryny prawniczej, mającej przekonać na rzecz
przestrzegania normy prawnej
przez jej adresatów oraz na rzecz stosowania normy przez organy państwowe i inne podmioty
prawne.
Obowiązywanie normy:
1. Aksjologiczne;
2. Faktyczne;
3. Systemowe;
4. Tetyczne.
Prawo a moralność
Kryteria: NORMY PRAWNE NORMY MORALNE 1. Uzasadnienie
obowiązywania
2. Sankcja 3. Adresat
4. Przedmiot regulacji
5. Związek norm z państwem
